How does extreme heat affect your body? - Carolyn Beans

Translator: Bích Ngọc Huỳnh Reviewer: Ngọc Châu Phạm

The year is 2050 and your morning is not off to a good start.

Bây giờ là năm 2050 và buổi sáng của bạn khởi đầu không tốt đẹp mấy.

School is closed for yet another heat day,

Trường học phải đóng cửa vì có thêm 1 đợt nắng nóng nữa,

meaning the kids need to stay home and the AC needs to stay on.

có nghĩa là trẻ em phải ở nhà và điều hòa cần phải bật.

Your usual babysitter can’t come help

Người thường trông con cho bạn không thể đến

because the rails for their commuter train were warped by the heat.

vì đường ray cho chuyến tàu thường ngày của họ bị biến dạng bởi nhiệt độ.

And to make matters worse, your dog is desperate for a walk,

Và tệ hơn nữa, chú chó nhà bạn rất muốn đi dạo,

but the pavement is hot enough to give third degree burns

nhưng vỉa hè nóng đến mức có thể gây bỏng độ ba

to any paw or person that touches it.

cho bàn chân của bất kỳ con thú hoặc người nào chạm vào.

In many parts of the world, this sweltering future is already here.

Ở nhiều nơi trên thế giới, tương lai ngột ngạt này đã xảy ra.

On average, heat waves are happening more often with greater intensity

Tính trung bình, sóng nhiệt đang xảy ra thường xuyên hơn với cường độ lớn hơn

and for longer durations.

và trong thời gian dài hơn.

But according to a 2022 projection,

Nhưng theo dự báo năm 2022,

by 2050, Earth’s mid-latitudes could be experiencing extreme heat

vào năm 2050, các khu vực ở vĩ độ trung bình của Trái đất có thể trải qua

mức nhiệt độ cực cao từ 90 đến 180 ngày trong một năm,

between 90 and 180 days a year,

with tropical regions enduring even more.

và các khu vực nhiệt đới thậm chí phải chịu nóng nhiều hơn.

So, how hot is too hot, and what can people do to handle the heat?

Vậy, như thế nào là quá nóng, và ta phải làm gì để xử lý nó?

While human bodies are decent at managing temperature,

Trong khi cơ thể con người có khả năng điều chỉnh nhiệt độ tốt,

our cooling mechanisms only work under the right conditions.

cơ chế làm mát của chúng ta chỉ hoạt động dưới điều kiện thích hợp.

When air temperatures climb,

Khi nhiệt độ không khí tăng lên,

the hypothalamus tells blood vessels near the skin to widen,

vùng dưới đồi báo hiệu cho các mạch máu gần da mở rộng ra,

allowing more blood to flow near the body's surface and release heat.

cho phép nhiều máu chảy gần bề mặt cơ thể và giải phóng nhiệt.

This hormonal cascade also turns on our sweat glands.

Dòng nội tiết tố này cũng kích hoạt tuyến mồ hôi của chúng ta.

As sweat evaporates, it pulls the heat from our skin.

Khi mồ hôi bay hơi, nhiệt cũng theo đó mà ra khỏi da của ta.

But if humidity is high, the rate of evaporation slows and eventually stops.

Nhưng nếu độ ẩm cao, tốc độ bay hơi bị chậm lại và cuối cùng dừng hẳn.

Scientists use this principle to track humidity with a metric

Các nhà khoa học sử dụng nguyên lý này để theo dõi độ ẩm bằng một thang đo

called wet-bulb temperature,

có tên là nhiệt độ bầu ướt,

in which they wrap a wet, room temperature cloth around a thermometer

ở đó họ quấn một miếng vải ướt, mang nhiệt độ phòng xung quanh 1 nhiệt kế

to see if evaporation will lower the reading.

để xem liệu sự bay hơi có làm giảm chỉ số hay không.

If it doesn't, it's too humid for sweat to cool us off.

Nếu không giảm, nghĩa là trời quá ẩm khiến ta không thể ra mồ hôi giải nhiệt.

A wet-bulb temperature of roughly 35°C

Nhiệt độ bầu ướt khoảng 35°C

is generally considered the limit of human survival,

thường được xem là giới hạn tồn tại của con người,

though current temperatures rarely reach this threshold.

mặc dù nhiệt độ hiện tại hiếm khi đạt đến ngưỡng này.

The US National Weather Service uses the relationship between humidity

Trung tâm khí tượng quốc gia Hoa Kỳ sử dụng mối liên hệ giữa độ ẩm

and air temperature as the basis for their heat index.

và nhiệt độ không khí làm cơ sở cho chỉ số nhiệt của họ.

As those two metrics rise, so too does the heat index;

Khi hai chỉ số đó tăng lên, thì chỉ số nhiệt cũng tăng;

and heat is considered dangerous

và nhiệt được coi là nguy hiểm

if the index climbs above 39.4°C.

nếu chỉ số tăng lên đến 39,4° C.

That’s 103°F.

Đó là 103°F.

But even a lower heat index can be hazardous over multiple days.

Nhưng ngay cả chỉ số nhiệt độ thấp hơn cũng có thể gây nguy hiểm nếu nó kéo dài.

A heat wave is a streak of two or more days of unusually hot weather

Một đợt sóng nhiệt là một chuỗi của hai hay nhiều ngày

nắng nóng bất thường tại một địa điểm và mùa.

for a place and season.

For example, a string of 32°C days in Houston, Texas,

Ví dụ, một chuỗi các ngày có nhiệt độ 32°C ở Houston, Texas,

is standard in the summer,

là tiêu chuẩn vào mùa hè,

but would constitute a heat wave in March.

nhưng sẽ tạo thành một đợt nắng nóng vào tháng Ba.

And the impact of these events touches nearly every aspect of daily life.

Và tác động của những sự kiện này

có ảnh hưởng gần như mọi khía cạnh của cuộc sống hàng ngày.

Imagine a June heat wave strikes a tropical city.

Hãy tưởng tượng một đợt nắng nóng tháng 6 đổ bộ vào một thành phố nhiệt đới.

The first to experience effects are outdoor workers.

Những người đầu tiên chịu sự ảnh hưởng

là những người làm việc ngoài trời.

Their excessive sweating leads to dehydration and muscle pain

Việc họ đổ mồ hôi quá nhiều dẫn đến mất nước và đau cơ

known as heat cramps.

được gọi là chuột rút do nhiệt.

If they push on, their conditions could worsen

Nếu tiếp tục kéo dài, tình trạng của họ có thể trở nên tồi tệ hơn

to heat exhaustion and even heat stroke—

trở nên kiệt sức do nhiệt và thậm chí là sốc nhiệt -

a life-threatening ailment that occurs when a body’s temperature exceeds 40°C.

một căn bệnh đe dọa tính mạng

xảy ra khi nhiệt độ cơ thể vượt quá 40°C.

Medical emergency calls spike across the city,

Các cuộc gọi cấp cứu tăng vọt trên khắp thành phố,

often for children and people who are pregnant or elderly.

các trường hợp thường là trẻ em, phụ nữ mang thai hoặc người già.

The heat also increases hospital visits for heart, kidney,

Nắng nóng cũng gây gia tăng các ca đến khám bệnh

do các tình trạng bệnh liên quan đến tim, thận và phổi,

and lung-related conditions,

creating an influx of patients that threatens to overwhelm medical providers.

tạo ra số lượng bệnh nhân đe dọa quá tải các nhà cung cấp dịch vụ y tế.

Over the following week, the city slows to a crawl.

Trong tuần tiếp theo, nhịp sống thành thị chậm lại.

Schools and construction sites close.

Các trường học và công trường xây dựng đóng cửa.

Airplanes need to reduce their weight limits to take off,

Máy bay cần giảm giới hạn trọng lượng để cất cánh,

bumping countless travelers from their flights.

khiến vô số khách du lịch gặp khó khăn khi đăng ký các chuyến bay.

Restaurants shut down as overheated kitchens become unbearable.

Các nhà hàng đóng cửa khi nhà bếp quá nóng và trở nên không thể chịu đựng nổi.

Residents who remain inside with air conditioners stay safe.

Cư dân ở yên trong nhà với máy điều hòa được an toàn.

But blasting AC isn’t cheap,

Nhưng việc để máy điều hòa chạy hết công suất thì không hề rẻ,

and many families have to choose between keeping cool and staying fed.

và nhiều gia đình phải lựa chọn giữa việc làm mát hay có đủ thức ăn.

Either way, if the heat continues,

Dù chọn cái nào, thì nếu các đợt nắng nóng vẫn tiếp tục

the stress of these air conditioners could overwhelm the power grid,

các máy điều hòa này có thể làm quá tải lưới điện,

potentially leading to city-wide outages.

dẫn đến khả năng mất điện trên toàn thành phố.

These consequences are all very real.

Những hậu quả này đều đã xảy ra.

Each year, close to 500,000 people die due to excessive heat,

Mỗi năm, gần 500.000 người chết do nhiệt độ quá cao,

and these extreme conditions are only growing more common.

và những điều kiện thời tiết khắc nghiệt này đang trở nên phổ biến hơn.

We can limit medical impacts by seeking help for heat-related illnesses,

Ta có thể hạn chế can thiệp y tế bằng cách

tìm kiếm sự hỗ trợ cho các bệnh liên quan đến nhiệt, uống đủ nước,

staying hydrated,

and keeping people cool through public access to water and AC.

và giúp mọi người hạ nhiệt

thông qua tiếp cận cộng đồng đến nguồn nước và máy điều hòa.

But don’t let anyone tell you 1 to 2 degrees doesn’t matter.

Nhưng đừng để ai nói với bạn rằng 1 đến 2 độ không quan trọng.

It will change our very way of life.

Nó sẽ thay đổi chính cách sống của chúng ta.