The pleasure of poetic pattern - David Silverstein

Şiirsel yapının hazzı - David Silverstein

Çeviri: Gözde Zülal Solak Gözden geçirme: Suleyman Cengiz

Just for a moment,

Bir an için,

focus on your breath.

nefesinize odaklanın.

In slowly.

Yavaşça alın.

Out slowly.

Yavaşça verin.

In slowly.

Yavaşça alın.

Out.

Verin.

The same pattern repeats within every one of us

Aynı düzen, her birimizde tekrar eder

and consider your pulse.

ve nabzınıza dikkat edin.

The beat is built into the very fabric of our being.

Nabız atışı, varlığımızın dokusunda bulunmaktadır.

Simply put, we're creatures of rhythm and repetition.

Basitçe söylemek gerekirse, bizler ritim ve tekrar varlıklarıyız.

It's central to our experience,

Bu, tecrübemizin merkezidir,

rhythm and repetition,

ritim ve tekrar,

rhythm and repetition.

ritim ve tekrar.

On, and in,

Tekrar ve içeriye,

and on, and out.

tekrar ve dışarıya.

And we delight in those aspects everyday,

Her gün bunlarla birlikle iyi hissediyoruz;

in the rhythm of a song,

bir şarkının ritmiyle,

the beat of the drum,

davulun temposuyla,

the nod of your head,

kafanızın sallanmasıyla

or in the repetition of soup cans,

veya çorba konservelerinin,

the rows of an orchard,

bahçedeki sıraların, yaprakların,

the artistry of petals.

estetiğinin tekrarıyla.

Pattern can be pleasure.

Biçim, keyfe dönüşebilir.

In language, rhythm and repetition are often used

Dilde ritim ve tekrar, genellikle şiirde

as the building blocks for poetry.

bloklar oluşturmak için kullanılır.

There's the rhythm of language,

Dilin ritmi, hecelerle

created by syllables and their emphasis,

ve hecelerin vurgularıyla oluşturulur,

such as, "So long as men can breathe or eyes can see."

örneğin, "İnsan nefes alabildiği, gözler de görebildiği sürece."

And there's the repetition of language at multiple levels:

Bir de dilin çok seviyeli tekrarı vardır:

the repetition of letters,

Harflerin tekrarı,

"So long lives this and this gives life to thee,"

"Uzun yaşadığı ve sana yaşam aktardığı kadar",

of sounds,

seslerin tekrarı,

"breathe," "see," "thee,"

"nefes", "melek", "benek",

and of words.

ve kelimelerin.

With so many uses, repetition is one of the poet's most malleable

Tekrar, birçok kullanımıyla birlikte, şairin en yumuşak ve en güvenilir

and reliable tools.

araçlarından birisidir.

It can lift or lull the listener,

Dinleyiciyi yükseltebilir veya yatıştırabilir,

amplify or diminish the line,

satırı güçlendirebilir veya hafifletebilir,

unify or diversify ideas.

fikirleri birleştirebilir veya ayırabilir.

In fact, even rhythm itself,

Aslında, vurgulanan hecelerin

a repeated pattern of stressed syllables,

tekrarlanan bir biçimi olan ritim de

is a form of repetition.

bir tekrar türüdür.

Yet for all its varied uses,

Ancak çeşitli kullanımlarına rağmen,

too much repetition can backfire.

fazla tekrar, geri tepebilir.

Imagine writing the same sentence on the blackboard twenty times,

Bir tahtaya aynı cümleyi yirmi kez yazdığınızı düşünün,

again, and again, and again, and again,

tekrar ve tekrar ve tekrar ve tekrar

or imagine a young child clamoring for her mother's attention,

ya da bir çocuğun, annesinin dikkatini çekmek için bağırdığını düşünün,

"Mom, mom, mommy, mom, mom."

"Anne, anne, anneciğim, anne, anne."

Not exactly what we might call poetry.

Bunlara tam olarak şiir diyemeyiz.

So what is poetic repetition, and why does it work?

Peki şiirsel tekrar nedir ve ne işe yarar?

Possibly most familiar is rhyme,

Muhtemelen en bilineni kafiyedir,

the repetition of like sounds in word endings.

kelimelerin sonlarında benzer seslerin tekrar edilmesi.

As with Shakespeare's example,

Shakespeare'i örnek olarak alırsak

we often encounter rhyme at the ends of lines.

genelde satır sonlarında kafiyeyle karşılaşıyoruz.

Repetition in this way creates an expectation.

Bu tür bir tekrar, bir beklenti yaratır.

We begin to listen for the repetition of those similar sounds.

Bu benzer seslerin tekrarı için dinlemeye başlarız.

When we hear them, the found pattern is pleasurable.

Onları duyduğumuzda ortaya çıkan biçim, haz vericidir.

Like finding Waldo in the visual chaos,

Görsel bir kaosta Waldo'yu bulmak gibi,

we hear the echo in the oral chatter.

sözel titreşim içerisinde yankıyı duyarız.

Yet, rhyme need not surface solely at a line's end.

Ancak kafiyenin, yalnızca satır sonunda ortaya çıkması gerekmez.

Notice the strong "i" sound in,

"Uzun yaşadığı ve sana

"So long lives this and this gives life to thee."

yaşam aktardığı kadar" cümlesinde güçlü "ı" sesini fark edin.

This repetition of vowel sounds is called assonance

Sesli harflerin tekrarına yarım kafiye adı verilir ve ayrıca

and can also be heard in Eminem's "Lose Yourself."

Eminem'in "Lose Yourself" adlı parçasında da görülebilir.

Notice how the "e" and "o" sounds repeat both within in

Her satırın sonunda ve içerisinde "e" ve "o" seslerinin nasıl

and at the end of each line:

tekrar ettiğine dikkat edin:

"Oh, there goes gravity,

"Ah, yer çekimi gidiyor,

Oh, there goes rabbit, he choked,

Ah, tavşan gidiyor, nefesi kesiliyor,

he so mad but he won't give up that easy,

çok kızgın, ama kolay kolay pes etmeyecek,

no, he won't have it,

hayır, bırakmayacak,

he knows his whole back's to these ropes."

tüm geçmişinin o iplere bağlı olduğunu biliyor."

The alternating assonance creates its own rhythm,

Değişen yarım kafiye, kendi ritmini yaratıyor

and invites us to try our own voices in echoing it.

ve bizi, kendi sesimizle ona yankı yapmaya davet ediyor.

Similarly, consonance is the repetition of like consonant sounds,

Benzer şekilde, ses uyumu da benzer ünsüz harflerin tekrarıdır,

such as the "l" and "th" in,

tıpkı "uzun yaşadığı ve sana

"So long lives this and this gives life to thee."

yaşam aktardığı kadar" cümlesindeki ünsüz sesler gibi.

In fact, this type of specific consonance,

Aslında, kelimelerin başında meydana gelen

which occurs at the beginning of words

bu özel ses uyumu türüne

may be familiar to you already.

aşina olabilirsiniz.

It's called alliteration, or front rhyme.

Buna, aliterasyon veya ses yinelemesi adı veriliyor.

Great examples include tongue twisters.

Tekerlemelerde güzel örnekleri bulunuyor.

Betty bought some butter but the butter was bitter

Dört deryanın deresini dört dergâhın derbendine

so Betty bought some better butter to make the bitter butter better.

devrederlerse, dört deryadan dört dert, dört dergâhtan dört dev çıkar.

Here, the pleasure in pattern is apparent as we trip over the consonance

Burada, hem kelimelerde, hem de başlangıçlarında, ses uyumu üzerinde

both within words and at their start.

gezdikçe, biçimin hazzı ortaya çıkıyor.

Yet tongue twisters also reflect the need for variation in poetic repetition.

Ancak tekerlemeler, şiirsel tekrarda çeşitliliğin gerekliliğini de yansıtırlar.

While challenging to say,

Söylemesi iddialı olsa da,

they're seen by some as lesser imitations of poetry,

tekerlemeler, şiirin indirgenmiş taklitleri veya hileli şiir olarak da

or gimmicky because they hammer so heavily on the same sounds,

görülürler, çünkü aynı seslere çok fazla yüklenirler,

closer to that blackboard-style of repetition.

bu da kara tahta tarzı tekrara çok yakındır.

Ultimately, this is the poet's balancing act,

En nihayetinde şairin dengeleme eylemi budur,

learning when to repeat

ne zaman tekrar edeceğini

and when to riff,

ve nakarata gireceğini,

when to satisfy expectations,

ne zaman beklentileri karşılayacağını

and when to thwart them,

ve karşılamayacağını öğrenirler

and in that balance, it may be enough to remember

ve bu denge içerisinde hepimizin çok fazla çeşitlilik

we all live in a world of wild variation

barındıran bir dünyada yaşadığını ve gittiğimiz her yere

and carry with us our own breath and beat,

kendi nefesimizi, nabzımızı ve tekrarlarımızı da

our own repetition wherever we go.

götürdüğümüzü unutmamamız yeterlidir.