What is earwax — and should you get rid of it? - Henry C. Ou

Çeviri: Başak Gökdaş Gözden geçirme: Güzide Nisa Nur Saygılı

Yaklaşık 5.000 yıllık bir Sümer mezar alanını incelerken,

Investigating a nearly 5,000-year-old Sumerian burial site,

archaeologists came across intriguing sets of artifacts.

arkeologlar ilginç bir takım eşyalara rastladılar.

They judged them to be toiletry kits

Onları kişisel bakım ürünleri olarak değerlendirdiler;

comprising pointed tools, tweezers, and ear scoops.

içinde sivri aletler, cımbızlar ve kulak temizleme çubukları bulunmaktaydı.

In fact, grooming paraphernalia, including earwax removal tools,

Aslında, kulak kiri temizleme araçları da dahil olmak üzere bakım malzemeleri,

have popped up in many different archaeological sites—

birçok farklı arkeolojik sit alanında ortaya çıkmıştır -

and earwax evacuation remains a popular hygienic habit today.

ve kulak kiri temizliği günümüzde hâlâ yaygın bir hijyen alışkanlığıdır.

But what is earwax?

Ancak kulak kiri nedir?

And are the efforts to eliminate it actually good for us?

Ve onu ortadan kaldırmaya yönelik çabalar aslında bizim için yararlı mı?

Well, to start, we’re not alone in our waxy ways.

Başlangıç olarak, kulak kiri üretiminde yalnız değiliz.

Other mammals also produce earwax.

Diğer memeliler de kulak kiri üretirler.

A 12-year-old blue whale was discovered with an earwax earplug

12 yaşında bir mavi balina,

25 santimetre uzunluğunda bir kulak kiri tıkacı ile keşfedildi.

that was 25 centimeters long.

Earwax— technically called cerumen— forms in our outer ear canals.

Kulak kiri - teknik olarak ″cerumen″ olarak adlandırılır -

dış kulak kanallarımızda oluşur.

There, skin cells slough off and mix with other substances, including sweat.

Orada, deri hücreleri dökülür

ve ter dahil olmak üzere diğer maddelerle karışır.

But the sweat inside our ears doesn’t function to cool us off

Ancak kulaklarımızdaki ter, vücudumuzun çeşitli bölgelerinde bulunan

like the kind that comes out of the eccrine glands dotting our bodies.

ekrin bezlerinden çıkan tür gibi bizi serinletmek için işlev görmez.

Instead, it comes from apocrine glands, like those in our armpits, and is oilier.

Bunun yerine, koltuk altlarımızdaki gibi apokrin bezlerinden gelir ve yağlıdır.

Dead skin and oily sweat mix with sebum—

Ölü cilt ve yağlı ter, yüzümüzde

the fatty oil that’s also found on our faces and scalps—

ve saç derimizde de bulunan sabit yağ olan sebum ile karışır

and voila: it’s earwax.

ve işte: kulak kiri.

But earwax ranges in odor, color, and consistency.

Ancak kulak kiri koku, renk ve kıvama göre değişir.

Some is flaky and dry; other kinds are sticky and gooey.

Bazıları pul pul ve kuru; diğer türler yapışkan ve sıvışıktır.

A change in a single nucleotide on one gene

Bir genin üzerindeki tek bir nükleotid değişikliği,

determines which type you have

hangi türü olduğunuzu belirler

by affecting how much fat your ear’s apocrine sweat glands secrete.

çünkü kulak apokrin ter bezlerinizin ne kadar yağ salgıladığını etkiler.

And the kind someone has may track with their ancestry.

Ve birinin sahip olduğu tür, genellikle kökeniyle uyumlu olabilir.

For example, drier earwax is common among people with East Asian heritage,

Örneğin, kuru kulak kiri Doğu Asya kökenli insanlar arasında yaygındır,

while people of African and European descent more often have wetter earwax.

Afrika ve Avrupa kökenli insanlar genelde daha ıslak kulak kirine sahiptir.

Just to get this out of the way, no human earwax— wet or dry—

Bunu açıklığa kavuşturmak için, ıslak veya kuru olsun,

would make a good candle.

hiçbir insanın kulak kirinden iyi bir mum olmaz.

Okay, but why have earwax at all?

Tamam, ama neden kulak kiri var?

Well, it seems these secretions actually help keep our ears healthy.

Görünüşe göre bu salgılar kulaklarımızı sağlıklı tutmaya yardımcı oluyor.

Earwax can act as a lubricator that prevents ear dryness and itchiness;

Kulak kiri, kulak kuruluğu ve kaşıntısını önleyen yağlayıcı olarak işlev görebilir.

it traps debris and microbes and forms a physical barrier

Artıkları ve mikropları tuzaklayarak, kulak kanalının cildini koruyan

that protects the ear canal’s skin.

bir fiziksel bariyer oluşturur.

And it’s an active line of defense:

Ve bu aktif bir savunma hattıdır.

researchers have identified several proteins in earwax

Araştırmacılar kulak kirinde bakteriyel enfeksiyonlarla savaşan

that combat bacterial infections.

birkaç protein belirlemişlerdir.

Generally, the ear also has its own way of getting rid of earwax.

Genel olarak, kulağın kulak kirinden kurtulmada kendi yolu vardır.

As new skin cells form and grow at the center of the eardrum,

Yeni cilt hücreleri kulak zarının merkezinde oluşur ve büyürken,

they push the older ones toward the opening of the ear canal,

daha eski hücreleri kulak kanalının açılışına doğru iterler,

forming a conveyor belt where dead skin cells mix with those oily secretions.

ölü cilt hücrelerinin yağlı salgılarla karıştığı taşıyıcı bir bant oluştururlar.

Every day, the skin within the ear canal migrates outwards about 100 micrometers.

Her gün, kulak kanalındaki cilt yaklaşık 100 mikrometre dışa doğru göç eder.

Eventually, this process should push the wax out of your ear.

Sonunda, bu süreç kulak kirini dışarı iter.

Meanwhile, sticking items in your ears to extract earwax yourself

Bu arada, kulak kirini çıkarmak için kulaklarınıza cisimler sokmak

can make things worse.

durumu daha da kötüleştirebilir.

Even if swabbing removes a little earwax,

Pamuklu çubukla kulak temizlemek bir miktar kulak kirini çıkarsa bile,

it may push more back in.

daha fazlasını geri itebilir.

And it can leave scratches in the ear canal’s skin,

Ayrıca, kulak kanalının cildinde çizikler bırakabilir

disrupting its natural barrier against infections.

ve enfeksiyonlara karşı doğal bariyerini bozabilir.

Deep cleaning also runs the risk of perforating your eardrum,

Derin temizlik ayrıca kulak zarını delme riski taşır,

which can cause permanent damage and hearing loss.

bu da kalıcı hasara ve işitme kaybına neden olabilir.

Some services promise to clear earwax— but should be avoided.

Bazı hizmetler kulak kirini temizlemeyi vaat eder,

ancak bunlardan kaçınılmalıdır.

Ear candling or coning involves a hollow candle lit on fire

Kulak mumlaması veya koni uygulaması, ateşe tutulmuş bir boş mumun

and placed over the ear canal.

kulak kanalının üzerine yerleştirilmesini içerir.

It’s claimed that this generates enough air current to pull earwax out.

Bunun kulak kirini dışarı çekmek için yeterli hava akımı ürettiği savunuluyor.

However, researchers have found that the amount of suction generated is minimal

Ancak, araştırmacılar oluşan emiş miktarının minimal olduğunu bulmuşlar

and that what’s visible at the end is likely debris from the candle itself—

ve görülenin mumdan kaynaklanan artıklar olduğunu belirtmişlerdir -

not extracted earwax.

çıkarılan kulak kirinden değil.

In reality, the practice can lead to injuries and leave debris in the ears.

Gerçekte, bu uygulama yaralanmalara yol açabilir

ve kulaklarda artıklar bırakabilir.

But some folks are more prone to earwax buildup,

Ancak, bazı kişiler kulak kiri birikimine daha yatkın olabilir

and may find it becomes more of an issue with age.

ve yaşla birlikte daha fazla sorun haline geldiğini görebilirler.

Earwax accumulation can be uncomfortable and affect your hearing,

Kulak kiri birikimi rahatsızlık verebilir ve işitmenizi etkileyebilir,

and there are definitely times when intervention is needed.

ve elbette müdahalenin gerekli olduğu zamanlar vardır.

But there are safer ways to go about it.

Ancak bunu yapmanın daha güvenli yolları var.

Over-the-counter eardrops help soften earwax

Reçetesiz satılan kulak damlaları kulak kirini yumuşatmaya yardımcı olarak

so it can make its way out on its own.

kendi başına dışarı çıkmasını sağlar.

And health care providers have tried-and-true methods

Ve sağlık uzmanları, tıkanıklıkları nazikçe temizlemenin denenmiş

of gently clearing blockages.

ve doğrulanmış yöntemlerine sahiptirler.

Otherwise, to prevent earwax buildup,

Aksi takdirde, kulak kiri birikimini önlemek için

doctors recommend gently cleaning the outside of the ear canal with a damp cloth

doktorlar kulak kanalının dışını nemli bir bezle nazikçe temizlemeyi,

and giving your ears a break from earplugs and earbuds when possible.

mümkünse kulak tıkacı ve kulak içi kulaklıklardan kaçınmayı önerirler.

In the absence of earwax obstructions, however,

Ancak, kulak kiri tıkanıklığı olmadığında,

it’s generally best not to mess with the ways of the wax.

genellikle kulağın kendini temizlenmesine müdahale etmemek en iyisidir.