This sea creature breathes through its butt - Cella Wright

Tłumaczenie: Mikołaj Szewczyk Korekta: Rysia Wand

Can you guess what you’re looking at?

Czy odgadniesz, co to jest?

Is it a fuzzy sock? An overripe banana? A moldy tube of toothpaste?

Puchata skarpetka? Przejrzały banan? Spleśniała tubka pasty do zębów?

In fact, this is the humble sea cucumber, and while it might look odd,

Tak naprawdę jest to strzykwa i mimo dziwnego wyglądu

its daily toil paves the way for entire ecosystems to thrive.

jej codzienna harówka przyczynia się do rozkwitu całych ekosystemów.

Sea cucumbers are members of the phylum Echinodermata,

Strzykwy należą do typu Echinodermata,

along with sea urchins, starfish and other radially symmetrical,

tak jak jeżowce, rozgwiazdy i inne promienisto symetryczne,

“spiny-skinned” marine invertebrates.

"kolczaste" bezkręgowce morskie.

Some sea cucumbers have feathery tentacles flowing from their mouths,

Niektóre strzykwy mają pierzaste czułki wypływające z otworu gębowego,

some are puffed like bloated balloons,

niektóre są napęczniałe jak balony,

and others simply look like Headless Chicken Monsters—

a inne wyglądają jak "bezgłowe kurczaki",

the actual name given to a rare deep-sea species.

co jest autentyczną nazwą rzadkiego głębokomorskiego gatunku,

But they are generally characterized by their long, cylindrical shape.

Mają charakterystyczny kształt podłużnych wałków.

A sea cucumber is essentially a brainless, fleshy form surrounding a digestive tract,

Strzykwa to w zasadzie bezmózgi twór otaczający układ trawienny,

bookended by a mouth and an anus.

z otworem gębowym z jednej i odbytem z drugiej strony.

Adhesive tube feet run the length of their bodies

Lepkie rurkowate stopy wzdłuż całego ciała

and allow them to scoot along the seafloor.

umożliwiają im chodzenie po morskim dnie.

Specialized tube feet can be used for feeding and respiration,

Wyspecjalizowane stopy pomagają w odżywaniu i oddychaniu,

though many sea cucumbers actually breathe through their anuses.

choć wiele strzykw właściwie oddycha przez odbyt.

Rhythmically contracting and relaxing their muscles,

Przez rytmiczne kurczenie i rozkurczanie mięśni

they draw water in and out over an internal lung-like structure

wciągają i wydalają wodę przez wewnętrzną płucopodobną strukturę

called a respiratory tree that extracts oxygen from seawater.

zwaną drzewem oddechowym, która wydobywa tlen z wody morskiej.

Certain species of crabs and pearlfish

Pewne gatunki krabów i karapowatych

take advantage of this rhythmic action and,

korzystają z tej rytmicznej czynności

once the sea cucumber’s anus is dilated, they shimmy in and take shelter.

i kiedy odbyt strzykwy jest rozszerzony, dają nurka do środka.

The rear end of a single sea cucumber can harbor up to fifteen pearlfish at a time.

W odbycie strzykwy może mieszkać nawet 15 karapowatych naraz.

However, it seems that not all sea cucumbers

Jednak nie wszystkie strzykwy

put up with this intrusive behavior.

tolerują takie natrętne zachowanie.

Some species are equipped with five teeth around their anus,

Niektóre gatunki wyposażone są w pięć zębów wokół odbytu,

suggesting that they may have taken an evolutionary stand

co świadczy o ewolucyjnym sprzeciwie

against unwanted guests.

wobec niechcianych gości.

But even sea cucumbers that lack anal teeth

Nawet strzykwy bez odbytniczych zębów

are outfitted with tools to defend themselves.

mają narzędzia obrony.

They evade threats and launch counter-attacks

Unikają zagrożeń i odpierają ataki

using their mutable collagenous tissue, or MCT.

z pomocą zmiennej tkanki kolagenowej.

This gel-like tissue contains bundles of collagen, called “fibrils.”

Ta żelopodobna tkanka zawiera wiązki kolagenu zwane "fibrylami".

Proteins can interact with these fibrils to slide them together,

Białka mogą oddziaływać na te fibryle,

zsuwając je razem, by usztywnić tkankę, lub rozsuwając, by ją zmiękczyć.

stiffening the tissue, or apart, softening it.

This versatile tissue has many advantages:

Ta uniwersalna tkanka ma wiele zalet:

it aids in efficient locomotion,

pomaga w efektywnym poruszaniu się,

enables sea cucumbers to fit into small spaces,

pozwala strzykwom mieścić się w małych przestrzeniach

and allows them to reproduce asexually by splitting apart.

i rozmnażać się bezpłciowo przez podział.

But MCT’s most explosive application is employed when a predator attacks.

Ale najbardziej wybuchowe zastosowanie odpiera ataki drapieżników.

By loosening the attachments of internal tissues

Przez rozluźnienie więzi tkanek wewnętrznych,

then quickly softening and contracting their muscles,

a następnie zwiotczenie i skurczenie mięśni,

many species are capable of shooting a wide range of organs

wiele gatunków umie wystrzelić szeroką gamę narządów wewnętrzych

out of their anuses.

przez odbyt.

This act is called “evisceration”

Ta czynność to "ewisceracja"

and it’s a surprisingly effective defense mechanism.

i jest to zaskakująco skuteczny mechanizm samoobrony.

In addition to startling and distracting predators,

Pomijając element zaskoczenia i rozproszenia drapieżników,

the innards of some sea cucumber species are sticky and toxic.

wnętrzności niektórych strzykw są klejące i toksyczne.

Evisceration may seem drastic,

Ewisceracja może wydawać się drastyczna,

but sea cucumbers are able to regenerate what they’ve lost to their gut reaction

lecz strzykwy potrafią zregenerować stracone narządy

in just a few weeks’ time.

w kilka tygodni.

Aside from the few species that have evolved to swim

Oprócz kilku gatunków przystosowanych do pływania

and those that feed without moving,

i tych żywiących się bez ruchu,

many of these cumbersome creatures pass their time grazing the seabed.

wiele z tych nieporęcznych stworzeń spędza czas, pasąc się na morskim dnie.

Sea cucumbers are found everywhere from shallow shores

Strzykwy są wszędzie, od płytkich brzegów

to abyssal trenches 6,000 meters below sea level.

po rowy 6000 metrów pod poziomem morza.

On the deep sea floor, they comprise the majority of animal biomass,

Na głębokomorskim dnie stanowią większość zwierzęcej biomasy,

reaching up to 95% in some areas.

aż do 95% w niektórych rejonach.

As these sausage-shaped wonders trudge along, they vacuum up sand,

Kiełbasko-kształtne cuda natury po drodze wciągają piasek,

digest the organic matter it contains, and excrete the byproduct.

trawią substancje organiczne w nim zawarte i wydzielają produkty uboczne.

In this process, sea cucumbers clean and oxygenate the seafloor

W ten sposób strzykwy oczyszczają i natleniają dno morskie

by breaking down detritus and recycling nutrients.

przez rozkładanie szczątków i odzyskiwanie składników odżywczych.

This creates the conditions for sea grass beds and shellfish to thrive.

To tworzy warunki dla rozwoju trawy morskiej i mięczaków.

Sea cucumber excretions can also aid in coral formation

Wydaliny strzykw mogą też wspomagać tworzenie się raf koralowych

and may play a role in buffering marine environments from ocean acidification.

i łagodzenie skutków zakwaszania oceanów dla środowisk morskich.

As the ocean’s vacuum cleaners, they are very good at their job:

Są znakomitymi odkurzaczami oceanu.

about half of the sandy seafloor

Uważa się, że połowa piaszczystego dna

is thought to have passed through the digestive tract of a sea cucumber.

przeszła przez układ trawienny strzykw.

So next time you’re rejoicing in the feeling of sand

Kiedy cieszysz się skrzypieniem piasku pod stopami

crunching between your toes, consider this:

pomyśl, że właśnie te ziarenka piasku

those very grains of sand might have, at one point or another,

w tym czy innym czasie

been excreted by a pickle that breathes through its butt.

mogły być wydalone przez ogórek oddychający tyłkiem.