Making a TED-Ed Lesson: Concept and design

Transcriber: Andrea McDonough Reviewer: Jessica Ruby

Translator: Narmin Osman Reviewer: Daban Q Jaff

We all start life as one single cell.

ئێمە وەک تاکە خانەیەک دەست بە ژیان دەکەین.

Then that cell divides and we are two cells,

دواتر خانەکە دابەش دەبێت و ئێستا ئێمە دوو خانەین،

then four,

دواتر چوار،

then eight.

دواتر هەشت،

Cells form tissues,

خانەکان شانە درووست دەکەن،

tissues form organs,

شانەکان ئەندام درووست دەکەن،

organs form us.

ئەندامەکان ئێمە درووست دەکەن.

"So, how did you guys decide, like,

"کەواتە، چۆن بڕیارتان داهاوڕێیان،

what style to use when animating this video?"

چ شێوازێک بەکار بهێنین بۆ جوڵاندنی ئەو ڤیدیۆیە؟"

"I, originally, when I was reading the script,

"من، بەشێوەیەکی بنچینەیی، کاتێک تێکستەکە دەخوێندەوە،

I was thinking a lot about food."

زۆر بیرم لە خواردن دەکردەوە."

"Were you hungry?"

"I was hungry probably because I always am.

"برسیت بوو."

"ڕەنگە هەر برسیم بوو بێت چوونکە هەر وام.

But, yeah, I was thinking about healthy food

بەڵام، بەڵێ، بیرم لە خواردنی تەندروست دەکردەوە

and thinking of how can I use material,

و بیرم لەوە دەکردەوە چۆن ماددە بەکار بهێنم،

how could I actually materialize that cell,

بەڕاستی چۆن دەتوانم ئەو خانەیە بەرجەستە بکەم،

the cancer cell and the healthy cell.

خانەی شێرپەنجەیی و خانەی تەندروست.

So, I decided to use grain and seeds for healthy cells

کەواتە، بڕیارمدا گەنم و تۆ و بەکاربهێنم بۆ خانەی تەندرووست

and, then, for the cancer cells, actually,

و، دواتر، بۆ خانەی شێرپەنجەیی، لە ڕاستیدا،

we decided to use candy.

بڕیارماندا شیرینی بەکار بهێنین.

We did a little short animation before this

پێش ئەوە ئەنیمەیشنێکی بچووکمان کرد

when we were using different color jelly beans

کاتێک ڕەنگی جیاوازمان بەکار دەهێنا بۆ فاسۆلیای جەلی ڕەنگاوڕەنگ

to animate bacteria,

بۆ نواندنی بەکتریا،

so I thought, 'Oh, well, we can use that.'

دواتر بیرم کردەوە، 'ئۆهـ بەڵێ دەتوانین ئەوە بەکار بهێنین.'

But, then, the jelly beans were actually, like,

بەڵام، دواتر، فاسۆلیای جەلیەکان بەڕاستی، وەک،

a little too big to construct this cell.

تۆزێک گەورە بوون بۆ پێکهێنانی ئەو خانەیە.

And, so, I decided to go with something smaller,

و، دواتر، بڕیارمدا بۆ شتێکی بچووکتر،

and we found Nerds.

شیرینی نێردمان دۆزیەوە.

Lisa can actually tell you a little more about

لە ڕاستیدا لیسا دەتوانێت کەمێک زیاتر دەربارەی ئەوە پێت بڵێت

how she designed each cell."

"چۆن دیزاینی هەر خانەیەکی کردووە."

"Yeah, when we were, we had a whole collection

"بەڵێ، کاتێک لەوێ بووین، هەموو کۆکراوەکانمان هەبوو

of seeds and candy Nerds in front of us.

هی تۆوەکان و شیرینی نێرد لە بەردەم خۆماندا.

So, we actually ended up using

کەواتە، لە ڕاستیدا بەکارمان نەهێنایەوە

buckwheat and lentils for the healthy cells.

گەنمی ڕەش و نیسک بۆ خانە تەندروستەکان.

And then for the candy Nerds,

دواتر بۆ شیرینی نێردەکان،

they were really a perfect size.

بەڕاستی قەبارەیەکی باشیان هەبوو.

We got to play with the colors

زانیمان کە دەبێت یاری بە ڕەنگەکان بکەین

and switch them around to make those cells

و لە نێوان ئەواندا بیگۆڕین بۆ ئەوەی وا لەخانەکان بکەین

look a little more alive like they were constantly changing.

کەمێک زیندوو دەربکەون ئەوان بەتەواوەتی دەگۆڕێن.

So, it really had a more erratic look

کەواتە، لە ڕاستیدا زیاتر نامۆ دەردەکەوت

than the seeds, which were natural colors,

بەراورد بە تۆوەکان، کە رەنگێکی سروشتی هەبوو،

but that would also stay consistent throughout."

بەڵام ئەوە لە هەموو شوێنێک بەڕێکی دەمایەوە."

"Are these actually?"

"ئەوانە ڕاستەقینەن."

"Those are the actual things.

"ئەوانە شتی ڕاستەقینەن.

So, those, as you see, probably, like, come in

کەواتە، ئەوانە، وەک دەیانبینیت، دەشێت، وەک، وەرە ژوورەوە

pink, orange, yellow, green, all these colors.

پەمەیی، پرتەقاڵی، زەرد، سەوز، هەموو ئەم ڕەنگانە بن.

So, I wanted to create the image of a cancer cell

کەواتە، دەمویست لە وێنەی خانەی شێرپەنجەییدا درووستی بکەم

as something that is bad.

وەک شتێک کە خراپە.

کەواتە، ئێمە لەڕاستیدا ئەوشتە دەپێکین وەکئەوەی کەهەیە

So, we actually shot these things as they are

and then changed the hue in the computer

دواتر ڕەنگداریەکەمان لە کۆمپیوتەردا دەگۆڕی

so they appear more neon blue and toxic in a way."

ئینجا لەوێدا وەک گازی نیۆنی شین و ژەهر دەردەکەوتن."

"And it wasn't just food, right?

"ئینجا ئەوە تەنها خواردن نەدەبوون، ڕاستە؟

There were also other materials that you guys used?"

ئەوانە ماددەی تر دەبوون کە ئێوە بەکارتان دەهێنان؟"

"Right."

"There was, so there was a part in the video

"ڕاستە."

"ئەوانە، ئەوانە بەشێک دەبوون لەناو ڤیدیۆکە

that talked about tissue and organs

کە دەربارەی شانە و ئەندامەکان دەدوان

and I stayed within that same idea

و لەهەمان بیرۆکەدا مامەوە

and thought like, 'Which natural material I can use

و وەک ئەوە بیرم دەکردەوە، 'دەتوانم کام ماددە سروشتیە بەکار بهينم

to construct these objects?'

بۆ درووست کردنی ئەو شتانە؟'

And then I think for the tissue,

و دواتر بۆ شانەکە بیرمکردەوە،

we used something that was like a lacy pattern,

شتێکمان بەکارهێنا کە شێوەیەکی شلی هەبوو،

and then for the rest of it,

دواتر بۆ ئەوەی کە مابۆوە،

it was mostly knitted yarn

زۆربەی بەنی چنراو بوو

or crocheted yarn.

یان بەنی نەخشێنراو.

So, those were the materials.

کەواتە، ئەوانە ماددەکان بوون.

So, we will see in the human body,

کەواتە، لە جەستەی مرۆڤدا دەیانبینین.

because we do not really have the skills or the time

لەبەر ئەوەی ئێمە بەڕاستی شارەزایی یان کاتمان نییە

to actually crochet these things,

بۆ ئەوەی بەڕاستی ئەوشتانە بچنین،

our artist, Celeste, actually crocheted her organs

هونەری ئێمە، ئامێری مۆسیقاکەمان، لە ڕاستیدا ئەندامەکانی دووریەوە

in Photoshop.

لە فۆتۆشۆپ دا.

So, we would take these patterns from some stock

کەواتە، دەبێ هەندێک لەو جۆرانە لە هەڵگیراوەکان ببەین

that we found online,

کە لەسەرهێڵ دۆزیماننەوە،

and she did step-by-step

و ئەو هەنگاو بە هەنگاو کردی

and she actually, like, made it into the shape of an organ.

ئەو لە ڕاستیدا، حەزی کرد، وەکو شێوەی ئەندامی لێ بکات.

So, those were the materials we used."

کەواتە، ئەوانە ئەو کەرەستانەن کە بەکارمان هێناون