Why fish are better at breathing than you are - Dan Kwartler

544,118 views ・ 2024-07-09

TED-Ed


لطفا برای پخش فیلم روی زیرنویس انگلیسی زیر دوبار کلیک کنید.

Translator: Saba Rajabi Reviewer: Masoud Motamedifar
00:07
In 2019, Eliud Kipchoge finished a Vienna marathon
0
7128
4630
در سال ۲۰۱۹، فردی به نام «الیود کپچوگه»، ماراتن وین را
00:11
in one hour, 59 minutes, and 40 seconds.
1
11758
4004
در یک ساعت و ۵۹ دقیقه و چهل ثانیه به پایان رساند.
00:16
This staggering time broke the two-hour barrier
2
16137
3128
زمان غافلگیرکننده‌ی این رکورد، تصور اکثر دوندگان را درباره اینکه
00:19
that most runners previously deemed impossible.
3
19265
3462
اتمام ماراتن در کمتر از دو ساعت غیر ممکن است، از بین برد.
اگرچه این واقعه برای برخی محققین آن‌قدر هم تعجب‌آور نبود.
00:23
However, some researchers weren't as surprised.
4
23061
3461
00:26
Recent studies investigating if humans could maintain such a high pace
5
26647
4755
پژوهش‌های اخیر درمورد اینکه آیا انسان‌ها می‌توانند با چنین سرعت بالایی
00:31
for the length of a marathon had found that elite runners
6
31402
3796
به درازای زمین مسابقه ماراتن بدوند؛ نشان دادند که دوندگان حرفه‌ای
00:35
can take in twice as much oxygen as non-runners.
7
35198
4087
می‌توانند دوبرابر فرد عادی اکسیژن وارد ریه‌های خود کنند.
00:39
And it’s likely that this superhuman ability played a role in Eliud’s victory.
8
39619
4880
و احتمال دارد که این توانایی فرا انسانی نقشی در کامیابی «الوید» داشته باشد.
00:44
But when it comes to breathing efficiently,
9
44582
2419
اما وقتی سخن از تنفس صحیح به میان می‌آید،
00:47
not even the best runners in the world can compete with the average fish.
10
47001
5798
حتی بهترین دوندگان جهان نیز نمی‌توانند به گردپای یک ماهی معمولی برسند.
00:52
That’s right— you’re looking at some of the best breathers on Earth;
11
52965
4421
درست است. شما درحال تماشای موجودی هستید
که بهتر از هر موجود دیگری قادربه تنفس است.
00:57
which actually makes sense when you consider how little oxygen there is
12
57470
4671
در واقع با در نظر گرفتن مقدار اکسیژن کمی که در محیط دریایی وجود دارد
01:02
in their aquatic environments.
13
62141
2002
داشتن این توانایی منطقی به نظر می‌رسد.
01:04
Fish can breathe in a variety of ways,
14
64477
2544
ماهی‌ها به روش‌های مختلفی تنفس می‌کنند،
01:07
but the most common is through the use of gills.
15
67021
3003
رایج‌ترین روش آن تنفس به وسیله آبشش‌هایشان است.
01:10
These branching organs typically come in four pairs,
16
70149
4380
این اندام‌های منشعب معمولا چهار جفت دارند
01:14
all enclosed in gill chambers.
17
74529
2877
که همگی درون حفره‌های آبشش قرار گرفته‌اند.
01:17
These chambers are protected by opercle, or gill covers,
18
77573
4588
حفاظت از این حفره‌ها به کمک «اپرکل» یا غشای آبشش انجام می‌شود
01:22
which are just as essential to underwater breathing as the gills themselves.
19
82161
4463
که به اندازه خود آبشش‌ها برای تنفس در زیر آب ضروری‌ است.
01:27
When most fish take a breath,
20
87208
1960
اکثر ماهی‌ها به هنگام نفس کشیدن
01:29
they first close these covers and take a gulp of water.
21
89168
4129
ابتدا این پوسته‌ها را میبندند و کمی آب را فرو می‌دهند.
01:33
Then, they open their opercle,
22
93422
2294
سپس «اپرکل» خود را باز می‌کنند
01:35
creating a pressure differential that pulls water through the gills,
23
95842
4212
که با این کار درون آبشش تفاوت فشار ایجاد می‌شود.
01:40
which are composed of thread-like filaments spaced evenly along a gill arch.
24
100054
6256
اپرکل‌ها که از رشته‌های نخ‌مانندی تشکیل شده‌اند، به طور منظم
در امتداد یک قوس آبششی قرار دارند.
01:46
These filaments are covered in countless small blood vessels called capillaries,
25
106519
5547
این رشته‌ها با تعداد زیادی از رگ‌های خونی کوچک
به نام مویرگ پوشیده شده‌اند،
01:52
in addition to tiny extensions known as gill lamellae
26
112066
4505
و همچنین دارای زائده‌های کوچکی به نام «لاملاهای آبششی» هستند
01:56
which further increase the gill’s surface area.
27
116654
3253
که سطح آبشش را افزایش می‌دهند.
02:00
When water passes over these capillaries,
28
120199
2795
هنگامی که آب از روی این مویرگ‌ها عبور می‌کند،
02:02
the membrane is thin enough for the fish’s red blood cells
29
122994
4129
غشای آنها به قدری نازک است که گلبول‌های قرمز خون ماهی
02:07
to pull dissolved oxygen from the water into the bloodstream.
30
127123
4296
می‌توانند اکسیژن محلول در آب را وارد جریان خون کنند.
02:11
And just like when we breathe with our lungs,
31
131752
2628
و درست مانند زمانی که ما با ریه‌هایمان نفس می‌کشیم،
02:14
this process releases carbon dioxide,
32
134380
2920
این فرآیند دی‌اکسید کربن را آزاد می‌کند
02:17
which passes out into the water through the open gill cover.
33
137300
4004
که از طریق پوشش باز آبشش، وارد آب می‌شود.
02:21
This technique only works underwater—
34
141804
2669
این روش فقط در زیر آب عملی است؛
02:24
on the surface, the pressure differential created by opening and closing gill covers
35
144473
4880
بیرون از آب، اختلاف فشار ایجاد شده توسط باز و بسته شدن پوشش‌های آبشش
02:29
isn’t strong enough to pull in sufficient air.
36
149353
3087
برای وارد کردن هوای مورد نیاز به اندازه کافی قوی نیست.
02:32
But under the surface, it’s remarkably efficient.
37
152565
3128
اما در زیر سطح آب، این فرآیند به طرز شگفت‌انگیزی کارآمد است.
02:35
Inside the lamellae, blood flows in the opposite direction to the water,
38
155860
4588
در داخل «لاملا»ها، خون در جهت مخالف جریان آب حرکت می‌کند
02:40
creating a counter-current system that optimizes gas exchange.
39
160615
5130
و یک سیستم جریان معکوس ایجاد می‌کند که تبادل گاز را بهینه می‌سازد.
02:45
In fact, gills can absorb roughly 75% of the oxygen passing through them;
40
165912
6298
در واقع، آبشش‌ها می‌توانند تقریباً ۷۵٪ از اکسیژن در حال گذر را جذب کنند؛
02:52
that’s twice the percentage of oxygen our lungs extract from a breath of air.
41
172376
5422
این مقدار دو برابر درصد اکسیژنی است
که ریه‌های ما با یک دم، از هوا استخراج می‌کنند.
02:58
Fish also breathe much more frequently than we do.
42
178341
3712
ماهی‌ها بسیار بیشتر از ما نفس می‌کشند.
03:02
The average adult human breathes 12 to 18 times a minute,
43
182345
4045
یک انسان بالغ به طور متوسط ۱۲ تا ۱۸ بار در دقیقه نفس می‌کشد،
03:06
while most fish pull water over their gills
44
186474
3086
در حالی که بیشتر ماهی‌ها ۲۰ تا ۸۰ بار در دقیقه
03:09
anywhere from 20 to 80 times a minute.
45
189560
3045
آب را از روی آبشش‌های خود عبور می‌دهند.
03:12
Those numbers would raise even a marathoner’s eyebrows.
46
192813
3754
این ارقام حتی دهان یک دونده ماراتن هم باز می‌گذارد!
03:16
Thanks to this fast, frequent, and efficient breathing
47
196901
3378
به لطف این تنفس سریع، مکرر و کارآمد،
03:20
fish process far more oxygen than we do.
48
200446
3086
ماهی‌ها اکسیژن بسیار بیشتری را نسبت به ما پردازش می‌کنند.
03:23
It's also why some species can live at great depths.
49
203741
3962
این همچنین دلیل آن است که برخی از گونه‌ها
می‌توانند در اعماق دریا زندگی کنند.
03:27
Bodies of water get most of their oxygen from the surface,
50
207912
3628
آبزیان بیشتر اکسیژن خود را از سطح آب دریافت می‌کنند،
03:31
where O2 dissolves into the water and begins circulating.
51
211540
4088
چراکه اکسیژن از آنجا در آب حل شده و وارد جریان آن می‌شود.
03:36
But further down, there are oxygen minimum zones,
52
216087
3670
اما در عمق بیشتر، مناطقی با اکسیژن خیلی کم‌تری وجود دارند
03:39
with concentrations as low as 0.5 milligrams of oxygen per liter.
53
219757
5088
که میزان اکسیژن آن‌ها به حداقل ۰.۵ میلی‌گرم در هر لیتر می‌رسد.
03:45
To get the oxygen they need,
54
225263
1918
ماهی‌هایی که در این اعماق زندگی می‌کنند
03:47
fish living at these depths rely on increased gill ventilation
55
227181
4671
برای تأمین اکسیژن مورد نیاز خود، به تهویه بیشتر آبشش‌ها
03:51
and hearts that pump high volumes of oxygenated blood throughout the body.
56
231894
5297
و قلب‌هایی متکی هستند که حجم بالایی از خون
اکسیژن‌دار را در سراسر بدن پمپاژ می‌کنند.
03:57
Even with these tricks, sometimes there's still not enough oxygen to go around,
57
237817
5088
حتی با این ترفندها، گاهی اوقات باز هم اکسیژن کافی در دسترس نیست
04:03
forcing fish to adapt more extreme solutions.
58
243030
3379
و ماهی‌ها مجبور می‌شوند به راه‌حل‌های بسیار عجیب‌تر روی آورند.
04:06
For example, the Australian lungfish lives in a habitat
59
246534
4129
برای مثال، «ماهی ریه‌دار استرالیایی» در زیستگاهی زندگی می‌کند
04:10
where the water level drops precipitously in August and September,
60
250663
4546
که سطح آب در ماه‌های آگوست و سپتامبر به شدت کاهش می‌یابد
04:15
making it almost impossible to survive with gills alone.
61
255376
4046
و زنده ماندن تنها با استفاده از آبشش‌ها تقریباً غیرممکن می‌شود.
04:19
Fortunately, these fish have gills and lungs.
62
259714
4004
خوشبختانه، این ماهی‌ها آبشش و ریه را باهم دارند.
04:23
Using their long, thin limbs,
63
263801
2127
با استفاده از اندام‌های بلند و باریک خود،
04:25
they can lift their mouths above the surface and take deep breaths of air,
64
265928
5130
می‌توانند دهانشان را بالاتر از سطح آب رسانده و نفس‌های عمیقی بکشند،
04:31
allowing them to survive out of the water for several days.
65
271142
4296
که این به آن‌ها اجازه می‌دهد برای چند روز خارج از آب زنده بمانند.
04:35
And other species of lungfish can survive above ground even longer
66
275604
4755
سایر گونه‌های ماهی ریه‌دار نیز می‌توانند حتی مدت بیشتری روی سطح زمین
04:40
in cocoons of mud and mucus.
67
280359
3045
در پیله‌هایی از گل و مخاط زنده بمانند.
04:43
Fortunately, for most fish these extreme adaptations aren’t necessary.
68
283821
4880
خوشبختانه اکثر ماهی‌ها مجبور نیستند با چنین روش‌هایی خود را با محیط سازگار کنند.
04:48
After all, 71% of Earth is covered in H2O,
69
288826
4254
از حق نگذریم، ۷۱٪ از سطح زمین پوشیده از آب است،
04:53
giving these aquatic animals plenty of room to flaunt their gills’ skills.
70
293205
5506
که به این حیوانات آبزی فضای زیادی می‌دهد
تا قابلیت‌های آبشش‌های خود را به رخ بکشند.
درباره این وب سایت

این سایت ویدیوهای یوتیوب را به شما معرفی می کند که برای یادگیری زبان انگلیسی مفید هستند. دروس انگلیسی را خواهید دید که توسط معلمان درجه یک از سراسر جهان تدریس می شود. روی زیرنویس انگلیسی نمایش داده شده در هر صفحه ویدیو دوبار کلیک کنید تا ویدیو از آنجا پخش شود. زیرنویس‌ها با پخش ویدیو همگام می‌شوند. اگر نظر یا درخواستی دارید، لطفا با استفاده از این فرم تماس با ما تماس بگیرید.

https://forms.gle/WvT1wiN1qDtmnspy7