How to get everyone to care about a green economy | Angela Francis

Transcriber:

Translator: Như Phương Trần Reviewer: Hoàng Trung Lê

I remember climbing to the top of our airing cupboard at home --

Nhớ lại khi tôi trèo lên nóc tủ hong khô quần áo ở nhà --

I must've been six or seven --

Tôi chỉ mới sáu, bảy tuổi --

I'm trying to flick my wrists in the right way

Tôi cố vung cổ tay theo đúng hướng để phun tơ nhện.

to make the spider web shoot out.

I thought I had some super powers,

Tôi đã nghĩ tôi có siêu năng lực, tôi chỉ phải khám phá ra nó là gì thôi.

I just had to work out what they were.

It was a disappointing afternoon.

Một buổi chiều đáng thất vọng.

(Laughter)

(Cười)

In the end, it didn't come with a suit,

Kết quả, không có bộ đồ siêu nhân nào hiện ra cả,

but I found there aren't many people like me in the environment sector

nhưng tôi nhận ra

không có nhiều người theo ngành môi trường như tôi

and being a Black economist who grew up in Derby

và là nhà kinh tế người da đen được lớn lên ở Derby

đó là siêu năng lực của tôi trong cuộc chiến vì môi trường.

is my superpower in the fight for the environment.

And we're facing huge challenges,

Ta đang đối mặt với thử thách lớn,

but they are not insurmountable.

nhưng không phải là không vượt qua được.

People have been working on climate change and nature restoration for years

Con người đang hành động vì biến đổi khí hậu và khôi phục tự nhiên nhiều năm qua

and they know what we need to do,

và họ biết điều chúng ta cần làm,

and they know the sooner we act, the easier it will be.

và biết được một khi hành động càng sớm thì càng dễ dàng.

And we're not talking about a few green sectors.

Và ta không chỉ nói đến một vài lĩnh vực sống xanh

mà nói đến việc thay đổi hoàn toàn nền kinh tế,

We're talking about changing the whole economy,

using investment and policy to reward people and businesses

bằng cách sử dụng đầu tư và chính sách để khen thưởng các cá nhân và doanh nghiệp

for the decisions they take that lower carbon

vì quyết định cắt giảm lượng cacbon và khôi phục tự nhiên thay vì tàn phá của họ.

and restore nature rather than degrade it.

The problem is politicians aren't acting at the speed or scale we need them to

Vấn đề là các chính trị gia không hành động theo cách mà chúng ta cần họ làm

because they think the public want them to do something else first.

vì họ nghĩ công chúng muốn họ thực thi vấn đề khác trước.

Brexit, building more houses,

Sự kiện Brexit, xây thêm nhà,

the economy, Brexit,

kinh tế, sự kiện Brexit,

health sector, Brexit.

y tế, sự kiện Brexit.

(Laughter)

(Cười)

How do we put the environment at the top of that list?

Làm thế nào chúng ta đẩy môi trường lên đầu danh sách này?

My answer is ... we don’t.

Câu trả lời của tôi là ... chúng ta không làm

We look at this the other way around instead.

Thay vào đó chúng ta xem xét vấn đề ở một mặt khác.

We show how moving to a green economy

Chúng ta chỉ ra việc chuyển sang nền kinh tế xanh

thực hiện những mong đợi gì của con người.

delivers on the things that people are already worried about.

Nó cải thiện đời sống của họ,

It improves their lives,

cho dù họ có quan tâm đến vấn đề môi trường hay không.

whether they care about the environment or not.

We're at the point we need to have a very different conversation with people

Đến lúc chúng ta cần có cuộc trò chuyện hoàn toàn khác với mọi người

vì chúng ta cần hành động nhanh chóng hướng đến nền kinh tế xanh,

because we need to make the case to rapidly move to a green economy,

khi con người đối mặt với những thử thách kinh tế thật sự,

at a time people are facing real economic challenges,

and we can't ask them to put that to one side.

chúng ta không thể yêu cầu họ gạt sang một bên.

Chúng ta cần nhanh chóng hành động hướng đến nền kinh tế xanh

And we need to make the case to rapidly move to a green economy

vào lúc chủ nghĩa dân túy dâng cao,

at a time of rising populism,

which says leaving the EU

vốn cho rằng việc rời khỏi EU

or stopping immigration will solve all our problems.

hoặc ngừng nhập cư sẽ giải quyết được tất cả vấn đề.

It won't,

Điều đó sẽ không xảy ra,

nhưng thay vào đó chúng ta phải đưa ra những giải pháp thật sự.

but we have to give people real solutions instead.

So what does my perspective tell us?

Vì vậy quan điểm của tôi nói lên điều gì?

I grew up in Derby,

Tôi đến từ Derby,

an industrial city right in the middle of the country

một thành phố công nghiệp ở miền trung đất nước

dưới chân vùng Peak District, một trong những vùng quê đẹp nhất ở Anh.

at the foot of the peak district,

some of the most beautiful countryside in the UK.

Tôi bắt đầu sự nghiệp trong ngành kinh tế học khu vực,

And I started my career in regional economics,

and I know the UK has got the biggest differences

và biết nước Anh có nhiều điểm khác biệt lớn trong hoạt động kinh tế khu vực

in regional economic performance

so với nền kinh tế của các nước phát triển trên thế giới.

of any economy in the advanced world.

Wealth is concentrated in London

Sự thịnh vượng tập trung ở Luân Đôn

and we spend our time -- concerning the economy,

chúng ta chỉ dành thời gian quan tâm đến kinh tế,

that's the only region that matters.

vì đó là lĩnh vực quan trọng duy nhất.

And that really frustrates people,

Và điều này khiến người dân vô cùng thất vọng

and it's really bad economics.

thật là một nền kinh tế tồi tệ.

For too long, we've ignored agriculture and manufacturing,

Đã từ lâu, chúng ta bỏ quên nông nghiệp và sản xuất,

two of the most important sectors for the environment,

đó là hai trong số các ngành quan trọng nhất đối với môi trường,

that need to pioneer new ways of producing goods and food sustainably.

mà cần tiên phong phương pháp mới để sản xuất hàng hóa và thực phẩm bền vững.

Là một nhà kinh tế học,

Being an economist,

I know that UK productivity has stalled

tôi biết ở Vương quốc Anh, năng suất bị đình truệ

and the average weekly wage has not recovered

và mức lương trung bình mỗi tuần không khôi phục

since the financial crisis.

kể từ cuộc khủng hoảng tài chính.

That's a decade of lower pay.

Đó là cả một thập kỉ của mức lương thấp

And that really hurts.

và điều này thật sự đau lòng.

Chúng ta cần đầu tư vào nền kinh tế,

We need to invest in our economy,

so businesses are competing, not on the basis of low wages,

để các doanh nghiệp được cạnh tranh không dựa trên mức lương thấp,

but on high-design, engineering, smart use of resources,

mà dựa trên thiết kế, kĩ thuật ưu việt, sử dụng tài nguyên khôn ngoan,

all the things we need to succeed in a green economy.

mọi điều chúng ta cần để thành công trong nền kinh tế xanh.

Là một người đa chủng tộc,

And being mixed race,

I know the dangers of populism.

Tôi hiểu được sự nguy hiểm của chủ nghĩa dân túy.

I feel them personally.

Cá nhân tôi cảm nhận được.

I see people being divided

Tôi thấy mọi người bị chia rẽ

and told that some group or other is to blame for all their problems.

và bị xúi giục để đổ lỗi các nhóm người khác cho mọi vấn đề của họ.

Tôi biết điều này sẽ không cải thiện đời sống của bất kì ai

And I know that's not going to improve anybody's lives,

but the environment sector isn't reaching those people

nhưng vấn đề môi trường chưa thể chạm tới họ

và chúng ta phải khắc phục vấn đề này.

and we have to fix that.

Các bạn có lẽ cũng thắc mắc tại sao chúng ta lại cần thay đổi ngay lúc này,

You might be asking,

why do we need to change the conversation now,

trong khi ý thức môi trường được dâng cao hơn bao giờ hết?

when interest in the environment has never been higher?

Aren't we already winning?

Không phải chúng ta đã thắng rồi ư?

Yes, in some ways we are.

Đúng vậy, chỉ ở một số mặt thôi.

But we have all the people

Nhưng ta có những người được thức tỉnh khi nghe về tình trạng của gấu Bắc cực

who are motivated by the plight of the polar bear

and the loss of the rain forest.

và sự mất mát rừng nhiệt đới.

We have all the people who can change their whole life around

Chúng tá có những người có thể thay đổi cả thế giới xung quanh họ

and make every decision

và thực hiện mọi quyết định qua cách họ cắt giảm dấu chân cacbon như nào.

based on how they lower their carbon footprint.

Có thể bạn là một trong những người này, bạn là người mở đường, thật tuyệt vời.

You might be one of those people,

that is amazing, you are a trailblazer.

Nhưng đây không phải là con đường mà ai cũng có thể đi.

But that is not a route that everyone can follow.

And it is not enough to rely on what individuals can do by themselves.

Chỉ dựa vào những gì cá nhân thể hiện là chưa đủ.

Ngay bây giờ, chúng ta cũng cần sự hỗ trợ từ những người có những mối bận tâm khác:

Now, we also need the backing

of people who've got other things on their mind:

bills to pay,

hóa đơn phải trả,

a busy and polluted route to school for the kids,

con đường đến trường đông đúc và ô nhiễm của bọn trẻ,

crap job, no prospects,

công việc tồi tệ, không có triển vọng,

living in a town where more businesses are closing than opening.

sống trong một nơi doanh nghiệp đóng cửa nhiều hơn mở cửa.

They need to know the green economy is going to work for them.

Họ cần phải biết lợi ích của nền kinh tế xanh mang lại.

They do not need another thing to worry about.

Và không phải bận tâm đến vấn đề khác nữa.

Họ không cần cảm thấy tội lỗi.

They do not need to be made to feel guilty.

Và không cần bị đòi hỏi phải hi sinh thứ mà họ không có.

And they do not need to be asked to sacrifice something they don’t have.

Như phong trào áo gi-lê vàng ở Pháp

It's like the gilets jaunes protesters were saying in France

about fuel prices and the cost of living:

về vần đề giá nhiên liệu và chi phí sinh hoạt:

"You want us to worry about the end of the world

“Anh muốn chúng tôi bận tâm về ngày tận thế

trong khi chúng tôi còn phải lo về ngày cuối tuần.”

when we're worried about the end of the week."

If we're not listening to those people,

Nếu chúng ta không nghe theo những người này

you can be sure that the populists are.

thì chắc chắn người theo chủ nghĩa dân túy sẽ làm.

In my experience,

Theo kinh nghiệm của tôi,

if you want to achieve change and persuade people,

nếu bạn muốn thay đổi và thuyết phục người khác

you have to talk to them about things that they care about,

thì nên nói về chủ đề họ quan tâm chứ không phải là chủ đề bạn quan tâm.

not the things you care about.

Nếu bạn hỏi mọi người thách thức lớn nhất mà đất nước chúng ta đang đối mặt là gì

And if you ask people,

what are the biggest issues facing the country?

thì có lẽ hầu hết mọi người sẽ trả lời sự kiện Brexit

They say Brexit, that's said by most people by far,

and then they say health,

sau đó là đến sức khỏe,

and then the environment comes level pegging with crime and the economy.

rồi vấn đề môi trường ngang hàng với vấn đề tội phạm và kinh tế.

Thay vì cố gắng đẩy vấn đề môi trường lên hàng đầu

Rather than constantly trying to put environment at the top of the list,

thì ta cần chỉ ra việc chuyển sang nền kinh tế xanh

we need to show how delivering a green economy

will improve our health and our well-being and our quality of life,

có lợi cho sức khỏe, hạnh phúc và chất lượng cuộc sống,

cung cấp việc làm và nền kinh tế tốt hơn, và nhiều cơ hội như thế nào.

how it will deliver better jobs, a better economy,

more opportunities.

I'd even go as far as to say

Tôi thậm chí nói xa hơn về vấn đề

how it deals with the underlying consequences of Brexit.

nó giải quyết hậu quả của sự kiện Brexit như thế nào.

How does environmental policy do all that?

Làm thế nào chính sách môi trường xử lý được những điều này?

We keep being told that it's going to cost too much to save the planet.

Chúng ta được nghe rằng sẽ tốn rất nhiều tiền để cứu lấy trái đất.

Điều này không đúng.

That's not true.

The best source on this

Nguồn lực tốt nhất cho vấn đề này là Ủy ban toàn cầu về kinh tế và khí hậu.

is the global commission for climate and the economy.

That's economists,

Gồm các nhà kinh tế học, các cựu nguyên thủ quốc gia và bộ trưởng tài chính.

former heads of states and finance ministers.

And they looked at all the costs and benefits of acting

Họ xem xét tất cả chi phí và lợi ích của việc hành động thay vì không hành động.

compared to not acting.

And they worked out the investments we need

Và họ tính toán khoản đầu tư cần thiết

to keep the planet within one and a half degrees temperature rise

để cứu lấy hành tinh trong giới hạn mức tăng nhiệt 1,5 độ

actually improve the economy.

thực sự cải thiện nền kinh tế.

And that was true globally,

Và điều này đúng trên toàn cầu,

và với phía Nam trái đất - nơi gánh chịu hậu quả nếu chúng ta không hành động.

and it's true for the global South that really suffer if we don't act.

Các tính toán này dựa trên cách ước tính cẩn thận nhất về chi phí và lợi ích,

And those calculations were based on the most prudent estimates

of the cost and benefits,

not counting all the innovation benefits

không tính đến những lợi ích từ sự đổi mới

and the cost savings we're likely to realize on the way.

và khoản mà ta có thể tiết kiệm trong quá trình đó.

And it's the same story in the UK.

Và tương tự như ở Anh.

The investments we need to make to move to a net zero economy

Khoản đầu tư cần có để chuyển sang nền kinh tế có mức phát thải bằng 0

will pay for themselves in jobs, opportunities, health and well-being.

sẽ được hoàn trả lại bằng việc làm, cơ hội, sức khỏe và hạnh phúc.

And that's just the climate action.

Đó chỉ là hành động vì khí hậu.

Ngày càng rõ ràng là

It's increasingly clear

we need to deal with climate and nature risk together.

chúng ta phải đối mặt với các nguy cơ về khí hậu và tự nhiên cùng lúc.

Species loss, habitat loss, climate change

Sự tuyệt chủng loài, mất môi trường sống, biến đổi khí hậu

are all driven by the same broken patterns of consumption and production.

đều do cùng một mô hình tiêu thụ và sản xuất sai.

If we get this right,

Nếu chúng ta nhìn nhận đúng,

dealing with climate change will help us preserve nature,

việc đối phó với biến đổi khí hậu sẽ giúp bảo tồn tự nhiên,

and investing in nature will help us mitigate and adapt to climate change.

và việc đầu tư vào tự nhiên sẽ giúp giảm thiểu và thích ứng với biến đổi khí hậu.

The natural capital committee in the UK calculated that every one pound we spend

Ủy ban Vốn tự nhiên ở Anh đã tính toán rằng mỗi bảng Anh chúng ta dành cho

on our forests, our wetlands, our biodiversity,

rừng, đất ngập nước và sự đa dạng sinh học,

gives us four to nine pounds back in social and economic benefits.

sẽ trả cho ta bốn đến chín bảng Anh cho lợi ích kinh tế và xã hội.

And I've said all that, and it's true,

Tất cả những điều tôi nói đều là sự thật

but it means nothing to most people.

nhưng lại vô nghĩa đối với hầu hết mọi người.

I get a bit closer.

Để tôi tiếp cận gần hơn.

If I start talking about the investments we have to make in our houses,

Nếu tôi bắt đầu nói về khoản đầu tư cần thiết cho việc xây dựng nhà,

our businesses, transport infrastructure,

doanh nghiệp và cơ sở hạ tầng giao thông,

in our countryside,

ở vùng nông thôn của chúng ta,

because those investments have got direct benefits for people,

vì khoản đầu tư này mang lợi ích trực tiếp cho mọi người,

as well as the planet.

cũng như cho cả hành tinh.

They mean less drafty houses,

Thì nghĩa là những ngôi nhà sẽ ít lạnh lẽo hơn,

a less stressful and congested journey to work,

tuyến đường đi làm bớt căng thẳng và ùn tắc hơn,

less flooding, cleaner air.

bớt ngập úng và không khí trong lành hơn.

So is that going to convince a gilets jaunes protester?

Như vậy thì có thuyết phục được người biểu tình áo gi-lê vàng không?

No.

Không.

It is not enough to say there's all this great stuff coming.

Thật không đủ để nói về những điều tuyệt vời này sẽ xảy ra.

We have to show how it's going to reach people.

Chúng ta phải cho thấy nó tác động đến mọi người như thế nào.

We can't have schemes for insulating your home

Chúng ta không thể trang bị cách nhiệt cho tất cả mọi người

and installing a heat pump and a solar panel,

cũng như lắp đặt máy bơm nhiệt và tấm pin mặt trời,

which are only accessible to people who own their own home.

vốn chỉ dành cho những chủ sở hữu nhà.

In the UK,

Ở Anh,

renters have got 10 percent less disposable income

người thuê nhà có thu nhập khả dụng ít hơn 10% so với người có tài sản thế chấp.

than people with a mortgage.

Và họ là những người cần chính sách của chính phủ

And they're the ones who need government policy

to make sure their landlord insulates their home.

để đảm bảo chủ nhà cách nhiệt cho nhà thuê của họ.

We can't just talk about 210,000 jobs which have been created,

Chúng ta không thể chỉ nói đến 210.000 việc làm được tạo ra,

and low-carbon and renewable industries.

các ngành công nghiệp tái tạo và cacbon thấp.

We also have to talk about how so-called dirty industries,

Mà còn phải đề cập đến

các ngành công nghiệp, xây dựng và sản xuất ô nhiễm như thế nào,

construction and manufacturing,

how they will generate better quality, highly skilled jobs

và làm thế nào họ tạo ra công việc chất lượng tốt và tay nghề cao hơn

if they're investing in water, energy, material efficiency,

nếu họ đầu tư vào nguồn nước, năng lượng, hiệu suất vật liệu,

in products that last longer and produce less waste.

và sản phẩm có độ bền cao và giảm chất thải khi sản xuất.

We haven't even done the basics yet.

Chúng ta còn chưa thực hiện những việc cơ bản.

We haven't even stopped supporting fossil fuels.

Chúng ta thậm chí vẫn chưa ngừng sử dụng nhiên liệu hóa thạch.

The UK has got the biggest fossil fuel subsidies

Nước Anh có khoản trợ giá nguyên liệu hóa thạch lớn nhất

of any country in the EU.

trong các nước ở Liên minh châu Âu.

Hầu hết là các khoản giảm thuế dành cho các công ty dầu khí,

Most of those are tax breaks to oil and gas companies,

which we should just stop.

là khoản chúng ta nên cắt giảm.

But some of it is more complicated.

Nhưng các khoản khác còn phức tạp hơn.

Sẽ không chính khách nào cắt khoản thanh toán nhiên liệu mùa đông cho người già

No politician is going to stop winter fuel payments to an old person

đang lo về hóa đơn sưởi của họ,

who's worried about paying their heating bill,

unless they first put in place a retrofitting scheme

trừ khi đưa ra chương trình cải thiện trước

so that person has a warm, and comfortable home instead.

để người già có một ngôi nhà ấm cúng và thoải mái hơn.

No politician is going to raise fuel levy

Sẽ không có chính khách nào tăng thuế nhiên liệu

and we know that's true because it hasn't risen since 2011.

và ta biết đây là sự thật vì điều này chưa xảy ra kể từ năm 2011.

No politician is going to do that

Sẽ không có chính khách nào làm vậy

and really change the incentives for owning a petrol and diesel car,

và thật sự thay đổi lợi ích sở hữu xe hơi chạy bằng xăng và dầu,

unless they first put in place good quality, affordable public transport,

trừ khi họ đã có hệ thống giao thông công cộng chất lượng và vừa túi tiền,

a scrappage scheme

kế hoạch với xe phế liệu

so people can upgrade to an electric vehicle,

để người dân có thể chuyển sang dùng xe hơi điện,

and charging infrastructure,

và cơ sở hạ tầng sạc điện,

especially in rural areas,

đặc biệt là ở vùng nông thôn,

so people aren't cut off from the shops and work and college.

để người dân được tiếp cận với các cửa hàng, việc làm và trường đại học.

Và cho đến khi việc này xảy ra,

And until that happens,

the electric vehicle market doesn't take off

thì thị trường ô tô điện sẽ không trở nên khởi sắc

and we don't get the benefits of cleaner,

và ta sẽ không được hưởng những lợi ích từ thành phố sạch, giảm ùn tắc và đáng sống.

less congested, more livable cities.

Ngành môi trường cần phải tiếp cận những người cần giải pháp này.

The environment sector has to show it's on the side of people

who need these solutions.

Ta đã xem xét về mặt kĩ thuật.

We have the technical side.

Now we need the social and economic policies to make this work for people.

Ta cần chính sách kinh tế xã hội giải quyết cho người dân ngay bây giờ.

And this isn't just a moral preference for fairness.

Và đây không chỉ niềm tin hướng đến sự công bằng.

This is also about effective policy.

Mà còn là chính sách thiết thực.

Everywhere in the world is facing these same challenges.

Toàn cầu đều đang đối mặt với những thách thức như nhau.

And businesses want to invest in the solutions

Và doanh nghiệp muốn đầu tư vào các giải pháp

in the places where government is really thinking

ở những nơi chính phủ thật sự tạo điều kiện để thay đổi

about how to create the conditions for change

and how to build a widespread public support.

và cách thu hút sự ủng hộ rộng rãi từ công chúng.

The people-side of this is not somebody else's job.

Công việc này không phải của ai khác.

This is our job as environmentalist too.

Mà đó là công việc của chúng ta với tư cách là một nhà môi trường học.

The environment sector has to be right in the middle of a conversation

Ngành môi trường cần phải đặt trọng tâm của cuộc trò chuyện

about what kind of country we want to be

vào vấn đề chúng ta muốn sống ở quốc gia như thế nào

và chính sách đưa ra sẽ cải thiện cuộc sống người dân như nào.

and how our policies will really improve people's lives.

Sự công bằng của quá trình chuyển dịch xanh không phải là điều bắt buộc

The fairness of the green transition is not a "nice to have."

It is a thing that will make the transition happen or not.

mà là liệu quá trình này có xảy ra hay không.

Ta sẽ bị vướng vào các cuộc biểu tình

We will get stuck in protests if we don't make this work for people.

nếu quá trình này không mang lại lợi ích cho người dân.

Nếu mọi người nghiêm túc về vấn đề chuyển sang nền kinh tế xanh như tôi

If you're serious about moving to the green economy, like I am,

you have to be serious

thì mọi người phải nghiêm túc

about getting the benefits to the people who need them first.

về việc đem đến lợi ích cho những người cần trước.

There is no way of delivering a change this big without doing that.

Không có một thay đổi lớn nào xảy ra mà không thực hiện điều đó.

So my superpower might not be to do whatever a spider can.

Tôi không thể có siêu năng lực như loài nhện.

Nhưng tôi có thể nói về những chính sách cần thiết để xanh hóa nền kinh tế

But I can talk about the policies we need to green our economy

in a way a factory worker in Derby

theo cách một công nhân nhà máy ở Derby

and a farmer in Cumbria can get behind.

và một nông dân ở Cumbria có thể ủng hộ.

My superpower

Siêu năng lực tôi có

là cố không thêm một vấn đề nào nữa vào danh sách người dân cần quan tâm

is not trying to add to the list of things that people care about,

but showing how the plan for a green economy

mà còn chỉ ra việc chuyển dịch nền kinh tế xanh

is a plan to improve lives right now.

cải thiện đời sống nhân dân ngay lúc này như thế nào.

Thank you.

Cảm ơn tất cả mọi người.

(Applause)

(Vỗ tay)