3 Ways to Make Flying More Climate-Friendly | Ryah Whalen | TED

Translator: 24 Anh Reviewer: My Den

I have a confession to make.

Tôi phải thú nhận một điều.

I feel bad about flying.

Tôi cảm thấy tệ khi đi máy bay.

And I know I'm not the only one here.

Và tôi biết không chỉ mỗi tôi thấy vậy.

I love to travel, but I know it's hurting our environment.

Tôi thích du lịch, nhưng tôi biết du lịch làm tổn hại môi trường.

When I was six years old, I moved to Taiwan.

Lúc 6 tuổi, tôi chuyển đến Đài Loan.

My family, we boarded a regional jet in Iowa,

Gia đình tôi lên một chiếc máy bay phản lực khu vực tại Iowa,

and 30 hours later we stepped off a 747 in Taiwan.

và 30 tiếng sau, chúng tôi bước xuống chiếc Boeing 747 tại Đài Loan.

Airplanes had taken us halfway across the globe.

Máy bay đã đưa chúng tôi đi nửa quả địa cầu.

And I felt the wonder of a new world.

Và tôi cảm nhận được sự kỳ diệu của thế giới mới.

Air travel,

Du lịch hàng không,

it builds bridges and it connects us.

nó đã hàn gắn và kết nối chúng ta.

It takes families and people to new lives and new experiences.

Nó đưa các gia đình và con người đến với cuộc sống mới, trải nghiệm mới.

But it also comes with a cost.

Nhưng đi kèm theo đó là chi phí.

A cost to our climate.

Chi phí về khí hậu của chúng ta.

When I first started focusing on the aviation sector,

Khi tôi mới bắt đầu tập trung vào lĩnh vực hàng không,

I quickly learned that aviation accounts for

Tôi nhanh chóng biết được hàng không chiếm

about two percent of global CO2 emissions.

khoảng 2% lượng khí thải CO2 toàn cầu.

And while that number may seem small,

Và dù con số đó có vẻ nhỏ,

it could grow to 20 percent by 2050 if no action is taken.

nó có thể tăng 20% vào năm 2050 nếu chúng ta không hành động.

And for those of us that do fly regularly,

Và đối với những người thường xuyên đi máy bay,

it can be the biggest component of our individual carbon footprint.

nó có thể chiếm phần lớn nhất trong lượng khí thải cacbon cá nhân của ta.

That trip I took when I was six,

Chuyến đi của tôi vào năm 6 tuổi,

if I were to make the same trip today,

nếu ngày nay tôi đi lại một chuyến y hệt,

I would have to be vegetarian for nearly four years

tôi sẽ phải ăn chay trong gần bốn năm

to make up for the carbon and other emissions from that trip.

để bù đắp cho lượng cacbon và các khí thải khác từ chuyến đi đó.

And so that's why I'm conflicted.

Và đó là lý do tại sao tôi thấy mâu thuẫn.

And it's also why I'm working with the aviation sector

Và cũng là lý do tôi làm việc với lĩnh vực hàng không

to figure out how to decarbonize as soon as possible.

để tìm ra cách loại bỏ cacbon sớm nhất có thể.

The next thing I learned is this:

Điều tiếp theo tôi học được chính là:

decarbonizing aviation, it's no easy task.

loại bỏ cacbon trong ngành hàng không không phải là nhiệm vụ dễ dàng.

Traditional jet fuel is so very good at its job.

Nhiên liệu máy bay truyền thống hoạt động rất đúng với công dụng.

It’s cheap, and it’s energy-dense.

Vừa rẻ vừa giàu năng lượng.

And because of that engines, airplanes, airports,

Cũng chính vì thế, máy móc, máy bay, sân bay,

fuel supply chains and regulations,

các quy định và chuỗi cung ứng nhiên liệu,

they are all built on flying planes from point A to point B

tất cả đều được thiết lập dựa trên những chiếc máy bay từ điểm A đến điểm B

that run on jet fuel.

chạy bằng nhiên liệu phản lực.

And those planes that run on jet fuel,

Và những máy bay chạy bằng nhiên liệu phản lực,

they're operated for 20 to 30 years on average

trung bình sẽ hoạt động trong vòng từ 20 đến 30 năm

before they're retired.

trước khi ngừng hoạt động.

That means a plane that's ordered today will be flying until around 2050.

Nghĩa là một chiếc máy bay được đặt hàng vào hôm nay sẽ hoạt động đến tầm năm 2050.

So we can't get there on engines and airplanes alone.

Vậy nên chỉ với máy móc và máy bay, ta không thể hoàn thành mục tiêu.

If we want any hope of reaching our goal of zero emissions,

Nếu ta nuôi hy vọng chạm đến mục tiêu không có khí thải,

we need to find the mix of solutions now.

ta cần tìm ra những phương án kết hợp ngay lập tức.

There's three broad buckets that we need to address.

Có ba nhóm vấn đề lớn mà ta cần giải quyết.

The first is how we design and fly planes.

Đầu tiên là cách ta thiết kế và vận hành máy bay.

The second are the fuels that we use, namely biofuels, to power those planes.

Thứ hai là nhiên liệu ta sử dụng, cụ thể là nhiên liệu sinh học,

để cấp năng lượng cho máy bay.

And the third is new and emerging technology

Và thứ ba là công nghệ mới và đang phát triển

that can entirely change the game.

mà có thể thay đổi hoàn toàn cục diện.

Let's start with how we design planes.

Trước tiên hãy nói về cách ta thiết kế máy bay.

Well, the basic design of a plane doesn't change much

Thiết kế cơ bản của một chiếc máy bay không thay đổi nhiều

from one generation to the next.

từ thế hệ này sang thế hệ khác.

Improvements in aerodynamics, reductions in cabin weight

Cải tiến về khí động học, giảm trọng lượng cabin

and even improved engine efficiency

và thậm chí cải thiện hiệu suất động cơ

means that each generation of aircraft

có nghĩa là mỗi thế hệ máy bay

is about 20 percent more fuel-efficient than the last.

tiết kiệm hơn khoảng 20% nhiên liệu so với thế hệ trước.

Now, that's great.

Tuyệt vời đấy.

But turnover is slow, and so there's more we can do.

Nhưng tỉ lệ thay đổi còn chậm, vì thế còn nhiều việc ta có thể làm hơn.

We can also fly planes differently.

Chúng ta có thể vận hành máy bay theo một cách khác.

Flying planes differently means changes to airport management,

Vận hành máy bay theo hướng khác nghĩa là thay đổi hệ thống quản lý sân bay,

to air traffic control, even individual pilot behavior.

cho đến kiểm soát không lưu, thậm chí cả hành vi cá nhân của phi công.

If a plane sits on the runway for less time before takeoff,

Nếu máy bay nằm chờ trên đường băng ít thời gian hơn trước khi cất cánh,

we can reduce emissions.

ta có thể giảm lượng khí thải.

If a plane takes a more direct route instead of flying around national borders,

Nếu máy bay đi theo đường thẳng hơn thay vì bay quanh biên giới quốc gia,

we reduce emissions.

ta giảm bớt lượng khí thải.

And if individual pilots don't gun it at takeoff,

Và nếu phi công không tăng tốc bất chợt khi máy bay cất cánh,

we can also reduce emissions.

ta có thể cắt giảm lượng khí thải.

Now, these changes, they may sound easy, but they're not.

Những thay đổi này nghe có vẻ đơn giản, nhưng thật ra không phải như vậy.

We all know that individual behavior change,

Ta đều biết hành vi cá nhân sẽ thay đổi,

it doesn't always stick.

nó không tồn tại mãi.

And changes to airports and air traffic management,

Và những thay đổi về sân bay và quản lý không lưu,

that's a really long march.

là cả một cuộc hành quân dài.

My team estimates that if we were to really prioritize

Đội ngũ của tôi tính toán được nếu chúng ta thật sự ưu tiên

designing and flying planes differently,

thiết kế và vận hành máy bay theo cách khác,

we could reduce 2050 carbon dioxide emissions by 30 to 40 percent.

chúng ta có thể cắt giảm 30% đến 40% lượng khí thải CO2 vào năm 2050.

We need to do this.

Chúng ta cần làm vậy.

But we need more.

Nhưng ta lại cần nhiều hơn.

We also need biofuels.

Chúng ta cũng cần nhiên liệu sinh học.

And for biofuels or bio-based, sustainable aviation fuel,

Để có nhiên liệu sinh học hoặc nhiên liệu hàng không bền vững dựa trên sinh học,

you need funding and you need feedstock.

ta cần kinh phí và nguyên liệu thô.

Let's start with feedstock.

Trước tiên là về nguyên liệu thô.

Biofuels are based on biological sources, like grains and oil seeds,

Nhiên liệu sinh học dựa trên các nguồn sinh học, như ngũ cốc và hạt có dầu,

forestry residue, used cooking oil, even municipal solid waste.

phế liệu lâm nghiệp, dầu ăn đã qua sử dụng, thậm chí cả chất thải rắn đô thị.

You can take trash and convert it to fuel

Bạn có thể chuyển đổi rác thành nhiên liệu

in a way that meaningfully reduces emissions.

theo một hướng có ý nghĩa giảm thiểu khí thải.

But there's a catch.

Nhưng cũng có mặt hạn chế.

There's only so much forestry residue.

Có rất nhiều phế liệu lâm nghiệp.

And there's only so much land that can or should be converted

Và có rất nhiều đất đai để có thể và nên được sử dụng

to grow crops for fuel

để trồng cây để làm nhiên liệu

without impacting global food supply chains.

mà không làm ảnh hưởng đến chuỗi cung ứng thực phẩm toàn cầu.

And then there's funding. Biofuels are expensive.

Nhưng còn về kinh phí. Nhiên liệu sinh học rất đắt.

They're more expensive than traditional jet fuel

Nó đắt hơn nhiên liệu máy bay phản lực truyền thống

and could raise ticket prices to consumers by 10 to 20 percent.

và có thể làm tăng từ 10% đến 20% giá vé của hành khách.

And we need a massive initial investment

Và ta cần một khoản đầu tư ban đầu lớn

to build the production facilities to meaningfully supply the sector.

để xây dựng các cơ sở sản xuất để cung cấp một cách có ý nghĩa cho ngành.

It's a classic chicken and egg problem

Đó là thuyết kinh điển về con gà và quả trứng,

because prices are high, there’s no demand.

bởi vì nếu giá cao, thì sẽ không có cầu.

And because there’s no demand, there’s no supply.

Và vì không có cầu nên không có cung.

And because there's no supply,

Và vì không có cung,

prices aren't coming down and so there's no demand.

giá sẽ không giảm và vì thế nên không có cầu.

And on and on and on.

Và chuyện cứ thế tiếp tục.

Thankfully, we are finally starting to break the cycle.

Rất may, cuối cùng ta cũng bắt đầu phá vỡ vòng tuần hoàn.

The European Commission recently proposed an alternative fuels mandate

Ủy ban Châu Âu gần đây đã đề xuất áp dụng nhiên liệu thay thế

of 5 percent by 2030 and 20 percent by 2035.

với tỉ lệ 5% vào năm 2030 và 20% vào năm 2035.

And there's even pressure to accelerate that.

Và thậm chí còn có áp lực để đẩy nhanh việc đó.

A far cry from the .01 percent of biofuel usage

Khác xa so với 0,01% sử dụng nhiên liệu sinh học

that we were at in 2018.

đã từng có vào năm 2018.

My team estimates that if we were to really focus on biofuels,

Đội ngũ của tôi ước tính nếu chúng ta thật sự tập trung vào nhiên liệu sinh học,

we could further reduce 2050 CO2 emissions by 10 to 30 percent.

ta có thể giảm thêm lượng CO2 trong năm 2050 từ 10% đến 30%.

That leaves us with a gap of 30 percent. That’s not good enough.

Như thế sẽ bỏ xa chúng ta 30%. Vẫn chưa đủ tốt.

It doesn’t get us to our goals,

Nó không giúp ta đạt mục tiêu,

and it certainly doesn't absolve me of my guilt

và chắc chắn không thể giúp tôi bớt thấy tội lỗi

when I consider getting on a plane.

khi cân nhắc chuyện đi máy bay.

The third bucket of things we need

Nhóm thứ ba trong những thứ chúng ta cần

lies in breakthrough, innovation and invention.

nằm ở sự đột phá, đổi mới và phát minh.

You have synthetic fuel,

Ta có nhiên liệu tổng hợp,

which, like biofuels, works with existing engine technology and airplane design.

giống nhiên liệu sinh học,

nó hoạt động theo công nghệ động cơ và thiết kế máy bay hiện hành.

Synthetic fuels or e-kerosene actually take carbon dioxide from the air,

Thật ra, nhiên liệu tổng hợp hoặc dầu hỏa điện tử lấy carbon dioxide từ không khí,

combine it with hydrogen that's cleanly separated from water

kết hợp nó với hydro được tách nước

to produce fuel.

để sản xuất nhiên liệu.

The science is amazing.

Khoa học thật tuyệt vời.

But it's really early days, it's small-batch and it's expensive.

Nhưng nó còn mới mẻ, có quy mô nhỏ và đắt tiền.

And then you have hybrid electric and electric aircraft:

Sau này sẽ có máy bay điện lai và máy bay điện:

small planes that run on batteries.

những máy bay nhỏ chạy bằng pin.

By 2050, these planes could fly for short distances.

Đến năm 2050, những chiếc máy bay này có thể bay những quãng đường ngắn.

And then there's hydrogen. Green hydrogen.

Ta còn có hydro. Hydro xanh.

There's hydrogen fuel cells, batteries that run on hydrogen,

Có pin nhiên liệu hydro, pin chạy bằng hydro,

or hydrogen-combustion engines, engines that use hydrogen as fuel.

hoặc động cơ đốt cháy hydro, động cơ sử dụng hydro làm nhiên liệu.

These also show promise, and we need to continue to invest in them.

Những điều này cũng cho thấy nhiều hứa hẹn và ta cần tiếp tục đầu tư vào chúng.

These new fuels pair really well with new aircraft design,

Những loại nhiên liệu mới này thực sự kết hợp tốt với thiết kế máy bay mới,

like the blended wing body where there's no clear dividing line

giống như phần thân cánh pha trộn, nơi không có đường phân chia rõ ràng

between the main body and the wings of the aircraft.

giữa phần thân chính và các cánh của máy bay.

These planes could be at least 20 percent more fuel-efficient

Những chiếc máy bay này có thể tiết kiệm hơn ít nhất 20% nhiên liệu

than traditional aircraft.

so với máy bay truyền thống.

And they create the opportunity to rethink where fuel is stored

Và chúng cũng tạo cơ hội để ta suy ngẫm lại nơi lưu trữ nhiên liệu

so we can use new energy sources, like hydrogen.

để ta có thể sử dụng các nguồn năng lượng mới, như hydro.

Now, some of these innovations, they'll work, and some may not.

Một số sáng kiến đổi mới có thể hiệu quả và một số có thể không.

We may need to rely on high quality removals

Có thể ta sẽ phải phụ thuộc vào cách cắt giảm cacbon chất lượng cao

like carbon capture and storage.

như thu giữ và lưu trữ carbon.

What is clear is that if we want any hope of getting to zero emissions,

Rõ ràng rằng nếu ta nuôi hy vọng đạt mức không có khí thải,

we will need some of these and potentially other technologies.

ta cần đến vài công nghệ này và có khả năng là những công nghệ khác.

There are challenges: ensuring the safety of these technologies,

Có những thách thức như: đảm bảo tính an toàn của những công nghệ này,

investing billions and billions of dollars

đầu tư hàng tỷ và hàng tỷ đô la

to build the production facilities and supply chains

để xây dựng các cơ sở sản xuất và chuỗi cung ứng

for biofuels and synthetic fuels.

cho nhiên liệu sinh học và nhiêu liệu tổng hợp.

And making sure that each and every country does its part.

Và đảm bảo rằng từng quốc gia sẽ làm tròn trách nhiệm.

If it sounds hard, that's because it is hard,

Nghe có vẻ khó khăn, bởi vì nó thật sự không dễ dàng,

but it's not impossible.

nhưng không hề bất khả thi.

I think we can get it done.

Tôi nghĩ ta có thể làm được.

The hard work, it's already starting.

Công việc khó khăn đã bắt đầu rồi.

The sector is innovating and investing and collaborating,

Lĩnh vực hàng không này đang đổi mới, đầu tư và hợp tác,

and that hard work, it needs to continue.

và phần việc khó khăn đó cần được duy trì.

And it needs to intensify.

Và cần được tăng cường.

And while that hard work happens, I'll remain conflicted.

Và trong lúc phần việc khó khăn được triển khai, tôi sẽ vẫn còn mâu thuẫn.

I want to travel.

Tôi muốn đi du lịch.

I want to see friends and family and colleagues.

Tôi muốn gặp bạn bè và gia đình và cả đồng nghiệp.

And so there's a few things I do.

Và có một vài điều tôi làm được.

I ask myself: Do I really need to make that trip?

Tôi tự hỏi: Mình có thật sự cần chuyến đi đó?

I work with my company to advocate for biofuels,

Tôi cùng công ty của mình để đấu tranh cho nhiên liệu sinh học,

to try to break that chicken and egg cycle.

để cố gắng phá vỡ vòng tuần hoàn con gà và quả trứng.

And I try to fly on the most climate-friendly

Và tôi cố chọn những hãng bay thân thiện với khí hậu

and fuel-efficient airlines.

và tiết kiệm nhiên liệu nhất.

We all know that individual choices can drive collective action.

Ta đều biết rằng những lựa chọn cá nhân có thể thúc đẩy hành động tập thể.

This sector, like many others,

Ngành này, cũng giống như bao nghề khác,

is one where the entire industry has to work together

là nơi mà toàn bộ ngành phải cùng hợp lực

if we want to reach our goal.

nếu muốn đạt được mục tiêu.

Thank you.

Xin cảm ơn.

(Applause)

(Vỗ tay)