The Trick to Regaining Your Childlike Wonder | Zach King | TED

Translator: phy ha Reviewer: Ngoc Nguyen

Chris Anderson: Our first speaker was supposed to be

Chris Anderson: Lẽ ra diễn giả đầu tiên của ta

the amazing creative filmmaker from LA, Zach King.

là một nhà làm phim sáng tạo và tài ba đến từ LA, Zach King.

But unfortunately, he's gone missing.

Nhưng không may, anh đã mất tích.

We've been trying to track him down.

Chúng tôi đang cố liên lạc với anh.

(Ringing)

(Đổ chuông)

Ah!

A!

Zach King: Hey, I’m so sorry I’m not at the conference.

Zach King: Xin lỗi, tôi chưa tới hội nghị.

Tôi bị kẹt ở sân bay rồi, không đến kịp đâu.

I'm not going to make it, I'm stuck at the airport.

Tôi mang theo thứ này, nên bị giữ lại rồi.

They wouldn't let me in with this, apparently, it's oversized.

Rõ là quá kích thước quy định rồi.

Wait, you’re onstage.

Khoan, ông trên sân khấu à.

Hold on, I have an idea.

Chờ một chút, tôi có ý này.

If I just set the phone down here.

Đặt điện thoại xuống đây.

OK.

OK.

This might ...

Có thể...

Oh.

Ồ.

(Laughter)

(Tiếng cười)

Hey.

Này.

Xin lỗi, tôi tới trễ.

Sorry I'm late.

CA: Các bạn dự TED, xin giới thiệu Zach King.

CA: People of TED, Zach King.

(Applause and cheers)

(Vỗ tay và cổ vũ)

ZK: I'm glad that worked

ZK: May là làm được

because sometimes I get stuck in the screen

vì đôi khi, tôi bị kẹt trong màn hình,

and it becomes a whole thing.

cả một vấn đề đấy.

I have a question for you this morning.

Sáng nay, tôi có một câu hỏi dành cho bạn.

What is this?

Đây là cái gì?

You can have -- a box, yeah.

Bạn có thể trả lời - cái hộp, vâng.

I ask a lot of people that question,

Tôi hỏi rất nhiều người câu đó,

and most people say it's a box.

phần lớn, đều bảo là cái hộp.

But I've met a small group of people who have told me that this is not a box.

Nhưng tôi cũng đã gặp vài người bảo nó không phải là cái hộp.

And what's fascinating about this group of people

Điểm đặc biệt của họ là:

is they're the ones that have pioneered space travel,

họ là những nhà du hành vũ trụ đầu tiên,

explored the depths of our oceans

những nhà thám hiểm đáy đại dương,

and created some of the most impenetrable fortresses,

và những kiến trúc sư xây dựng pháo đài kiên cố nhất,

all before the age of five.

dù chưa đến năm tuổi.

Of course, I'm talking about my kids.

Dĩ nhiên, tôi đang nói về các con mình.

See, when I showed them this,

Khi tôi cho chúng xem,

they told me that this was not a box,

chúng bảo đây không phải là cái hộp,

but rather a rocket ship,

bằng cách nào đó, cùng lúc, nó vừa là phi thuyền, tàu ngầm và lâu đài.

a submarine and a castle all at once, somehow combined.

So why is it that you and I, as adults,

Vậy tại sao người lớn như chúng ta,

we look at something like this and we just call it what it is, a box.

nhìn vào nó là gọi luôn tên: cái hộp;

But our children, they can see it for more possibilities.

còn trẻ con, lại nhìn ra nhiều thứ khác.

Over the past decade as a filmmaker,

Trong một thập kỷ làm phim,

I've been on a quest to see with this childlike wonder again.

tôi cố nhìn mọi thứ trở lại bằng con mắt trẻ thơ hiếu kỳ.

So now when I see something such as a pool table,

Giờ, nhìn một cái bàn bida,

well, I see an entirely different type of pool.

tôi lại thấy hẳn một cái bể bơi.

(Laughter)

(Tiếng cười)

And I no longer see a little soccer ball here.

Không còn thấy đây là một quả bóng,

It's actually got some life to it, it's a little Dalmatian puppy.

mà là thứ khác có hồn hơn: một chú chó đốm nhỏ.

I no longer see the glass as half empty.

Cũng không còn thấy chiếc ly bị vơi một nửa,

In fact, I don't even see a glass at all.

tôi thậm chí, còn không thấy cái ly,

For me, it's actually a tasty piece of chocolate cake.

với tôi, nó thực ra là một miếng bánh socola ngon lành.

(Murmurs and laughter)

(Tiếng xì xào và tiếng cười)

See, you and I can still access this childlike wonder.

Thấy chưa, ta vẫn có thể nhìn bằng con mắt trẻ thơ hiếu kỳ.

We can still see and dream with this wonder,

Ta vẫn có thể nhìn và mơ với sự hiếu kỳ đó,

although it may have been a while since we've experienced it.

dù rằng, có thể, đã lâu, ta chẳng còn làm vậy nữa.

So today what I want to do for you

Vì vậy, hôm nay, tôi muốn đưa bạn trở về,

is have you regain your sense of childlike wonder

cảm nhận bằng con mắt trẻ thơ hiếu kỳ.

and show you how to do that.

Để tôi chỉ cách cho bạn.

So, if you will,

Nếu muốn, tôi sẽ kể cho bạn nghe một câu chuyện.

I want to tell you a story,

and I invite you to imagine with me

Mời bạn cùng hình dung với tôi,

that one Christmas, a box just like this is wrapped

vào một Giáng sinh, có một cái hộp giống cái này

được gói và đặt dưới chân cây thông.

and placed under a tree.

And an excited little boy comes running down the stairs

Sáng hôm sau, một cậu bé hào hứng chạy xuống cầu thang,

on Christmas morning

and he unwraps the box and inside is a bike.

mở giấy gói quà ra, trong hộp, là một chiếc xe đạp.

And although he rides the bike for a few moments around the room,

Cậu chạy xe đạp quanh phòng một lúc,

he ends up playing with the box instead.

rồi đến chơi cùng cái hộp.

Because to him it's a deep, dark cave.

Vì với cậu, nó là cái hang sâu, tối om.

Hello.

Xin chào.

(Echoes)

(Tiếng vọng)

And at the bottom of that cave

Ở đáy hang là một dấu X.

is an X marks the spot.

And of course, he's the best pirate on the seas,

Dĩ nhiên, là tên cướp biển mạnh nhất,

so he's going to dig for buried treasure.

cậu sẽ đào kho báu bị chôn vùi.

(Panting)

(Thở hổn hển)

It's a lot of work digging for treasure.

Vất vả đào kho báu.

(Metallic sound)

(Âm thanh kim loại)

And that's when he discovered ...

Rồi khi nhận ra...

That he -- (Screams)

rằng cậu- (hét)

Whoa.

Quào.

That he was not the first pirate to look for this treasure.

Cậu không phải là tên cướp biển đầu tiên tìm kiếm kho báu này.

But that boy had many adventures with this box over the years.

Nhiều năm trôi qua, cậu nhiều lần phiêu lưu cùng chiếc hộp.

Once, it was his time machine

Có lần, nó là cỗ máy thời gian

that took him back to the age of the dinosaurs.

đưa cậu về kỷ nguyên của khủng long.

(Dinosaur screeching)

(Tiếng khủng long rít)

Oh!

Ồ!

Another time it was actually his bunker to hide from the zombie apocalypse.

Lần khác, nó là hầm trú ẩn trốn đội quân xác sống.

(Screaming)

(La hét)

And once he even dreamed that it was a submarine

Thậm chí, có lần, cậu còn mơ về một chiếc tàu ngầm

that took him to the depths of the ocean

đưa cậu xuống đáy đại dương

until he could no longer hold his breath.

mãi đến khi cậu không thể nhịn thở được nữa.

(Water splashing)

(Nước bắn tung tóe)

But one day, the boy couldn't find the box.

Rồi một ngày, cậu không còn thấy cái hộp đâu.

He looked in his room.

Cậu tìm khắp phòng,

He searched the backyard.

cả sân sau.

And then he found it in the garage.

Cuối cùng, thấy nó trong nhà xe.

And when he ran to go play with it,

Khi chạy lại chơi với nó,

he opened it up.

mở ra,

And inside were winter jackets.

bên trong là áo khoác.

And this was the day that the boy learned

Đó cũng là ngày cậu bé biết được

what the box was actually made to do.

cái hộp thật sự dùng để làm gì:

To store things.

để chứa đồ.

Now the box is just a regular box.

Giờ, nó chỉ là một cái hộp bình thường.

The boy ended up packing up his things to go to college in that box

Vài năm sau, cậu dùng nó chuyển đồ đi học đại học.

a couple of years later.

Soon after that, he used that box

Không lâu sau, cậu lại dùng nó

to move to his first home when he got married.

chuyển đồ đến nhà mới khi kết hôn.

And then after that, to make room for the baby,

Sau đó, để có chỗ cho con,

he packed some of his film gear in this box,

cậu cho dụng cụ làm phim của mình vào hộp,

placed it in the top shelf of his garage,

đặt lên kệ trên cùng của nhà xe,

where it sat for a while collecting dust.

bẵng đi một thời gian cho nó nằm bám bụi.

See, I was that boy

Tôi chính là cậu bé đó.

and I'm embarrassed to admit that that box sat on the top shelf of the garage

Thật xấu hổ phải thừa nhận tôi đã để cái hộp nằm trên kệ của nhà xe,

for many more years after that, not being dreamed with.

nhiều năm liền không chơi đùa cùng nó.

So, one night I heard a sound.

Rồi một đêm, nghe thấy tiếng động

(Crashing)

(Va chạm)

It was coming from the garage and I thought someone was breaking in,

phát ra từ nhà xe, tôi tưởng có trộm đột nhập,

nên đi xuống kiểm tra.

so I went to go check it out.

Ngạc nhiên thay, cái hộp đang nằm trên đất,

To my surprise, the box was on the ground,

and my kids were dreaming with the box.

còn các con tôi lại đang chơi đùa với nó.

(Kids laugh)

(Trẻ em cười)

And they said, “Daddy, we’re playing rocket ship.

Chúng gọi: “Bố ơi, bọn con đang chơi phi thuyền.

Come play with us.”

Bố lại chơi chung đi.”

It had been a while since I played with the box,

Lâu rồi không chơi với cái hộp,

but I fired on the engine for them.

tôi khởi động động cơ cho chúng,

Sure enough,

y như rằng,

after all these years, she still ran and we headed into space.

sau ngần ấy năm, nó vẫn hoạt động, đưa chúng tôi vào không gian.

Houston, we're ready for liftoff.

Houston, chúng tôi đã sẵn sàng cất cánh.

(Rocket lifts off)

(Tên lửa cất cánh)

We ended up going just a little past Jupiter,

Qua Sao Mộc một đoạn,

chúng tôi gặp những người ngoài hành tinh thân thiện,

where we met some friendly space aliens who taught us a really cool sport

dạy chúng tôi môn thể thao rất đỉnh,

that I want to show you, called space soccer.

tôi muốn cho các bạn xem: bóng đá không gian.

It's a really slow sport, requires a lot of yoga.

Đó là một môn thể thao rất chậm, cần nhiều động tác yoga,

(Laughter)

(Tiếng cười)

But it is more fun than golf.

nhưng vui hơn golf.

So.

Vì thế,

It was there in that garage

ngay trong nhà xe,

that I learned the key to why all our kids see with childlike wonder.

tôi ngộ ra vì sao tụi nhỏ có thể nhìn bằng con mắt trẻ thơ hiếu kỳ.

It's because they don't have assumptions.

Vì suy nghĩ của chúng không bị gò bó.

They don't have assumptions about the box yet.

Chúng chưa có ý niệm về cái hộp.

They haven't been told what it's supposed to do

Chưa ai nói cho chúng hộp dùng để làm gì

or what it's supposed to be used for.

hay cần dùng hộp như thế nào.

Therefore, they have all these other possibilities.

Do đó, có thể nhìn ra vô vàn thứ khác.

So for you and I,

Tôi và bạn,

as we approach life and try to solve new problems,

bước vào cuộc sống, giải quyết các vấn đề phát sinh,

if we're able to remove our assumptions for a moment,

trong khoảnh khắc, nếu có thể bỏ qua các ý niệm,

we can see with this new childlike wonder once again.

ta lại có thể nhìn bằng con mắt trẻ thơ hiếu kỳ.

So I want to test this out and see if this worked,

Tôi muốn thử xem nó có hiệu quả không,

thử xem trải nghiệm này có giúp bạn tìm lại tính hiếu kỳ không.

if this experience regained a little sense of your wonder.

So I’m going to throw up my desktop image on the screen

Giờ, tôi sẽ chiếu màn hình của mình,

and I want you to hold back your assumptions.

tôi muốn bạn khoan hãy nhận định.

So on the desktop screen,

Trên màn hình máy tính,

you might have a few assumptions that you can't hold back,

có thể có người không kìm được nhận xét:

you're looking at it going, I'm really disorganized,

nhìn vào nó, nghĩ rằng tôi rất bừa bộn,

or you’re assuming that I’ve got too many projects going on,

hay cho rằng tôi đang làm quá nhiều dự án.

and both of those are true.

Cả hai đều là sự thật.

But I want us to look a little deeper to see the possibility.

Nhưng tôi muốn ta hãy nhìn sâu hơn để thấy những thứ khác.

So let me help clear the way here.

Để tôi giúp dọn dẹp một chút.

(Leaf blower)

(Tiếng máy thổi lá)

I was actually looking at the background.

Nhìn vào cảnh quan chung quanh,

Maybe I need a vacation.

có lẽ tôi cần một kỳ nghỉ.

You know, it's actually super nice here.

Bạn biết đấy, nơi này thực sự rất đẹp.

Hey, I'll take that.

Này, tôi sẽ lấy cái đó.

So the next time somebody tells you...

Vì vậy, lần tới, khi ai đó nói với bạn...

Oh, wait, that doesn't make sense.

Khoan đã, thật phi lý.

Làm sao để thoát ra khỏi đây?

How do I get out of here?

OK, I can figure this out.

Được rồi, tự tôi có thể tìm ra cách.

If that's not a box,

Nếu không phải là cái hộp,

maybe it's something else entirely.

có lẽ, nó là thứ gì đó hoàn toàn khác,

Maybe ...

có lẽ...

It's a portal.

là một cánh cổng.

(Applause and cheers)

(Vỗ tay và cổ vũ)

So the next time ...

Vì vậy, lần tới...

(Applause)

(Vỗ tay)

Vì vậy, lần tới, khi ai đó bảo bạn: đừng đóng khung suy nghĩ trong cái hộp,

So the next time somebody tells you to think outside the box,

you can tell them,

bạn có thể bảo họ,

"Hey, this is not a box."

“Này, đây đâu phải là cái hộp.”

Because when we remove our assumptions,

Vì khi loại bỏ các ý niệm,

we're able to then see with this childlike sense of wonder.

ta có thể nhìn bằng con mắt trẻ thơ hiếu kỳ,

And that's the moment when new ideas can enter the world.

đó cũng là lúc các ý tưởng mới xuất hiện.

(Applause and cheers)

(Vỗ tay và cổ vũ)