Neil Gershenfeld: The beckoning promise of personal fabrication

Translator: Thư Lê Anh Reviewer: Duy Le

Buổi gặp này tuy về cuộc cách mạng kỹ thuật số

nhưng theo tôi, ta đã hoàn thành nó; ta đã thắng.

Ta đã trải qua cách mạng kỹ thuật số nhưng ta không cần phải duy trì nó.

Và tôi muốn nói về những điều sau đó,

điều gì xảy ra hậu cách mạng kỹ thuật số.

Hãy để tôi dự đoán những điều tiếp đến.

Đây là một số dự án tôi đã tham gia ở MIT,

This meeting has really been about a digital revolution,

tìm hiểu những gì xảy ra sau công nghệ.

Cái đầu tiên, Internet 0, ngay đây -- đây là một máy chủ web

but I'd like to argue that it's done; we won.

We've had a digital revolution but we don't need to keep having it.

có chi phí và độ phức tạp của thẻ RFID --

And I'd like to look after that,

khoảng 1 đô la -- có thể cài vào bóng đèn và tay nắm cửa,

to look what comes after the digital revolution.

và nó được thương mại hóa nhanh chóng.

So, let me start projecting forward.

Điều thú vị về nó không phải là về chi phí

These are some projects I'm involved in today at MIT,

mà là mã hóa Internet.

Nó sử dụng một loại mã Morse cho Internet

looking what comes after computers.

bạn có thể gửi tín hiệu quang học; giao tiếp bằng âm thanh

This first one, Internet Zero, up here -- this is a web server

thông qua đường dây điện, qua RF.

Nó tuân theo nguyên tắc gốc của Internet,

that has the cost and complexity of an RFID tag --

là máy tính liên mạng,

và giờ cho phép các thiết bị liên mạng.

about a dollar -- that can go in every light bulb and doorknob,

Ta đã có thể đem toàn bộ ý tưởng đã khai sinh ra Internet

and this is getting commercialized very quickly.

And what's interesting about it isn't the cost;

áp dụng vào thế giới thực trong Internet 0,

it's the way it encodes the Internet.

vào mạng lưới thiết bị này.

It uses a kind of a Morse code for the Internet

Đây là bước chuyển tiếp từ đó đến nay,

so you could send it optically; you can communicate acoustically

và ngày càng được thương mại hóa tới nay.

through a power line, through RF.

Bước sau đó là dự án về máy tính có tính thay thế.

It takes the original principle of the Internet,

which is inter-networking computers,

Hàng hóa kinh tế có tính thay thế được phát triển và buôn bán.

and now lets devices inter-network.

Một nửa hạt ngũ cốc vẫn là một nửa giá trị,

That we can take the whole idea that gave birth to the Internet

nhưng một nửa em bé hoặc một nửa máy tính

and bring it down to the physical world in this Internet Zero,

không mang cùng giá trị cả một em bé hay một máy tính,

this internet of devices.

và chúng tôi cố gắng tạo ra máy tính theo cách đó.

So this is the next step from there to here,

Trên màn hình này là một nguyên mẫu.

and this is getting commercialized today.

Trích từ luận văn của Bill Butow, sinh viên đang làm tại Intel,

A step after that is a project on fungible computers.

đã tự hỏi tại sao thay vì tạo ra những con chip lớn hơn,

ta không tạo những con chip nhỏ đặt trong môi trường nhớt,

Fungible goods in economics can be extended and traded.

và hiển thị điện toán bằng đơn vị pound hoặc inch vuông.

So, half as much grain is half as much useful,

but half a baby or half a computer is less useful than

Đó là những gì bạn thấy ở đây.

Bên trái là thông tin được tạo ra từ máy tính thông thường;

a whole baby or a whole computer,

bên phải là phần thông tin được hiển thị

and we've been trying to make computers that work that way.

từ nguyên mẫu đầu tiên chúng tôi tạo ra,

So, what you see in the background is a prototype.

nhưng không có bộ đệm khung, bộ xử lý IO,

This was from a thesis of a student, Bill Butow, now at Intel,

không thứ nào -- chỉ từ vật liệu này.

who wondered why, instead of making bigger and bigger chips,

Không như các chấm ở màn hình này,

đây là vật liệu thô.

you don't make small chips, put them in a viscous medium,

Nếu bạn thêm gấp đôi số đó, số lượng hiển thị sẽ nhiều gấp đôi.

and pour out computing by the pound or by the square inch.

Nếu bạn bắn một phát đạn xuyên qua giữa, chẳng có gì xảy ra.

And that's what you see here.

Nếu bạn cần thêm tài nguyên, chỉ cần cài đặt thêm máy tính.

On the left was postscript being rendered by a conventional computer;

on the right is postscript being rendered from the first prototype

Đó là bước sau này -- của máy tính như một nguyên liệu thô.

we made, but there's no frame buffer, IO processor,

Vẫn là các bit thông thường, bước sau đó là --

đây là một nguyên mẫu từ phòng thí nghiệm;

any of that stuff -- it's just this material.

video tốc độ cao đã chỉnh chậm lại.

Unlike this screen where the dots are placed carefully,

Tích hợp hóa học trong tính toán, nơi các bit là bong bóng.

this is a raw material.

If you add twice as much of it, you have twice as much display.

Nó cho thấy việc tạo ra các bit --

If you shoot a gun through the middle, nothing happens.

đã tua chậm lại để bạn dễ thấy,

các bit tương tác để thực hiện mạch logic tổ hợp, ghép kênh và tách kênh.

If you need more resource, you just apply more computer.

Giờ ta có thể tính toán đầu ra sắp xếp vật liệu

So, that's the step after this -- of computing as a raw material.

cũng như thông tin. Và, cuối cùng, đây là một số trang

That's still conventional bits, the step after that is --

this is an earlier prototype in the lab;

từ một dự án tôi đã thực hiện, tính toán các bit được lưu trữ

this is high-speed video slowed down.

theo lượng tử-cơ học trong hạt nhân của nguyên tử,

Now, integrating chemistry in computation, where the bits are bubbles.

các chương trình sắp xếp lại cấu trúc hạt nhân của phân tử.

This is showing making bits, this is showing --

once again, slowed down so you can see it,

Trong phòng thí nghiệm, những điều này đang tiến triển ngày càng xa hơn,

bits interacting to do logic and multiplexing and de-multiplexing.

không phải ẩn dụ mà là tích hợp bit và nguyên tử theo nghĩa đen

So, now we can compute that the output arranges material

và chúng dẫn đến những phát hiện sau đây.

as well as information. And, ultimately, these are some slides

Ta đều biết cách mạng kỹ thuật số, nhưng nó là gì?

from an early project I did, computing where the bits are stored

Shannon đưa ta, từ những năm 40 đến nay:

quantum-mechanically in the nuclei of atoms, so

từ một chiếc điện thoại bằng một dây loa rút ngắn khoảng cách tới Internet.

programs rearrange the nuclear structure of molecules.

Ông ấy đã chứng minh định lý ngưỡng đầu tiên, cho thấy

All of these are in the lab pushing further and further and further,

nếu bạn đưa thông tin và chuyển thành một tín hiệu,

not as metaphor but literally integrating bits and atoms,

thiết bị chưa hoàn chỉnh nào cũng tính toán được.

and they lead to the following recognition.

Và chúng ta có Internet.

Von Neumann, những năm 50, thực hiện tính toán tương tự,

We all know we've had a digital revolution, but what is that?

cho thấy máy tính không xác thực được khôi phục trạng thái và làm nó hoàn chỉnh.

Well, Shannon took us, in the '40s, from here to here:

from a telephone being a speaker wire that degraded with distance

Đây là mẫu máy tính tương tự ở MIT:

một máy phân tích vi sai, càng chạy nó,

to the Internet. And he proved the first threshold theorem, that shows

kết quả nhận được càng tệ.

Sau Von Neumann, ta có Pentium, nơi bóng bán dẫn thứ một tỷ

if you add information and remove it to a signal,

đáng tin cậy như bóng bán dẫn đầu tiên.

you can compute perfectly with an imperfect device.

And that's when we got the Internet.

Nhưng những gì chúng tôi tạo ra nằm ở góc dưới bên trái này.

Von Neumann, in the '50s, did the same thing for computing;

Nhà máy sản xuất máy bay quay sáp một kim loại cố định,

he showed you can have an unreliable computer but restore its state

hoặc bạn có thể nấu chảy một ít nhựa. Một bánh chip 10 tỷ đô

to make it perfect. This was the last great analog computer at MIT:

sử dụng quy trình mà một nghệ nhân sẽ nhận ra --

a differential analyzer, and the more you ran it,

trải các thứ xung quanh và nướng nó.

the worse the answer got.

Thông tin tình báo là bên ngoài hệ thống;

After Von Neumann, we have the Pentium, where the billionth transistor

các vật liệu không chứa thông tin.

is as reliable as the first one.

Hôm qua, bạn đã nghe nói về sinh học phân tử,

But all our fabrication is down in this lower left corner.

về cơ bản nó phải tính toán để xây dựng.

Đó là một hệ thống xử lý thông tin.

A state-of-the-art airplane factory rotating metal wax at fixed metal,

Ta đã có những cuộc cách mạng kỹ thuật số trong liên lạc và tính toán,

or you maybe melt some plastic. A 10-billion-dollar chip fab

nhưng chính xác cùng một ý tưởng, một phép toán

uses a process a village artisan would recognize --

mà Shannon và Von Neuman đã làm,

you spread stuff around and bake it.

chưa có ở thế giới vật lý. Từ đó, các đồng nghiệp --

All the intelligence is external to the system;

Trung tâm Bits and Atoms

the materials don't have information.

tại MIT -- là một nhóm người, giống như tôi,

Yesterday you heard about molecular biology,

chưa hiểu được ranh giới giữa khoa học vật lý

which fundamentally computes to build.

It's an information processing system.

và khoa học máy tính. Tôi mạn phép nói rằng

We've had digital revolutions in communication and computation,

khoa học máy tính là một điều tồi tệ nhất

từng xảy ra với công nghệ và khoa học --

but precisely the same idea, precisely the same math

(Cười)

-- bởi vì quy luật -- khoa học máy tính --

Shannon and Von Neuman did, hasn't yet come out

to the physical world. So, inspired by that,

chúng rất tuyệt vời

nhưng quy tắc của chúng sớm cố định một mô hình tính toán

colleagues in this program -- the Center for Bits and Atoms

at MIT -- which is a group of people, like me,

dựa trên công nghệ có sẵn vào năm 1950,

who never understood the boundary between physical science

và bản chất máy tính có sức mạnh hơn thế.

and computer science. I would even go further and say

Ngày mai, bạn sẽ được nghe từ Saul Griffith. Anh ấy là một trong

computer science is one of the worst things that ever happened

những sinh viên đầu tiên bước ra từ chương trình này.

to either computers or to science --

(Laughter)

Chúng tôi bắt đầu tìm ra cách bạn có thể tính toán.

-- because the canon -- computer science --

Đây chỉ là một dẫn chứng về nguyên tắc mà anh ấy đã làm

many of them are great but the canon of computer science

các ô tương tác từ tính, nơi viết đoạn mã

prematurely froze a model of computation

giống như cuộn gập protein, xác định cấu trúc của chúng.

based on technology that was available in 1950,

Không có phản hồi nào cho một công cụ đo lường;

and nature's a much more powerful computer than that.

bản thân vật liệu mã hóa cấu trúc của nó giống như

So, you'll hear, tomorrow, from Saul Griffith. He was one of the

first students to emerge from this program.

cách mà protein được tạo ra. Bạn có thể, chẳng hạn, làm tương tự.

We started to figure out how you can compute to fabricate.

Có thể làm những việc khác, với cấu trúc 2D, 3D.

This was just a proof of principle he did of tiles

Video phía trên không chiếu vì thời gian,

that interact magnetically, where you write a code,

cho thấy sự tự sao chép, tạo khuôn mẫu để một vật liệu có thể tự chế tạo

much like protein folding, that specifies their structure.

có thể tạo ra thứ khác, và chúng tôi đang làm điều đó,

So, there's no feedback to a tool metrology;

có thể lên bậc mũ 9. Ý tưởng đó được sử dụng để thể hiện

the material itself codes for its structure in just the same ways

độ trung thực và tỷ lệ DNA tốt nhất để tạo một sinh vật,

that protein are fabricated. So, you can, for example, do that.

trong việc xác định chức năng của các cụm nanô với đuôi peptide

mã hóa sự lắp ráp -- như nam châm,

You can do other things. That's in 2D. It works in 3D.

nhưng ở quy mô nanômét.

The video on the upper right -- I won't show for time --

Gia công vi mô bằng laser: về cơ bản là máy in 3D

shows self-replication, templating so something can make something

chế tạo các hệ thống chức năng, cho đến công trình xây dựng,

that can make something, and we're doing that now over, maybe,

không cần thiết kế,

mà có bộ phận mã cho cấu trúc tòa nhà.

nine orders of magnitude. Those ideas have been used to show

Đây là những ví dụ trong phòng thí nghiệm về các công nghệ mới nổi

the best fidelity and direct rate DNA to make an organism,

in functionalizing nanoclusters with peptide tails

để số hóa quá trình chế tạo. Máy tính không điều khiển công cụ

that code for their assembly -- so, much like the magnets,

but now on nanometer scales.

mà máy tính là công cụ, nơi đầu ra của một chương trình

Laser micro-machining: essentially 3D printers that digitally fabricate

sắp xếp lại các nguyên tử và các bit.

functional systems, all the way up to building buildings,

Bây giờ, để làm điều đó -- với tiền thuế của các bạn, cảm ơn --

not by having blueprints,

but having the parts code for the structure of the building.

tôi đã mua tất cả những chiếc máy này. Chúng tôi đã đưa ra một đề xuất khiêm tốn

So, these are early examples in the lab of emerging technologies

với NSF, để tạo ra bất kỳ thứ gì trên bất kỳ thang độ dài nào,

to digitize fabrication. Computers that don't control tools

tất cả ở cùng một nơi, vì bạn không thể tách biệt việc chế tạo kỹ thuật số

but computers that are tools, where the output of a program

theo một khuôn hay một thang độ dài.

Chúng tôi đã tập hợp các máy ghi chùm tia nano,

rearranges atoms as well as bits.

máy cắt tia nước siêu thanh và các hệ thống gia công vi mô đặc biệt.

Now, to do that -- with your tax dollars, thank you --

I bought all these machines. We made a modest proposal

Nhưng có một vấn đề. Khi tôi có tất cả những chiếc máy này,

to the NSF. We wanted to be able to make anything on any length scale,

tôi đã dành quá nhiều thời gian để dạy học sinh sử dụng chúng.

Tôi đã dạy một lớp học, gọi khiêm tốn là

all in one place, because you can't segregate digital fabrication

“Làm thế nào để chế tạo hầu hết mọi thứ.” Nó không để chiêu dụ;

by a discipline or a length scale.

chỉ dành cho vài sinh viên nghiên cứu.

So we put together focused nano beam writers

Ngày đầu của lớp trông như thế này.

Hàng trăm người đã đến nài nỉ,

and supersonic water jet cutters and excimer micro-machining systems.

tôi đã mòn mỏi chờ đợi lớp học này; tôi sẽ làm bất cứ điều gì.

Họ hỏi, thầy có thể dạy nó ở MIT không? Nó có vẻ rất hữu ích?

But I had a problem. Once I had all these machines,

Và điều tiếp theo,

(Cười)

I was spending too much time teaching students to use them.

họ không nghiên cứu.

Họ ở đó bởi vì họ muốn chế tạo.

So I started teaching a class, modestly called,

Họ không có nền tảng kỹ thuật thông thường.

"How To Make Almost Anything." And that wasn't meant to be provocative;

it was just for a few research students.

Vào cuối kỳ, họ tích hợp các kỹ năng.

But the first day of class looked like this.

Tôi sẽ chiếu một đoạn video cũ. Kelly là một nhà điêu khắc,

You know, hundreds of people came in begging,

và đây là những gì cô ấy đã làm trong dự án học kỳ.

all my life I've been waiting for this class; I'll do anything to do it.

(Video): Kelly: Xin chào, tôi là Kelly, và đây là “bạn hét” của tôi.

Then they'd ask, can you teach it at MIT? It seems too useful?

And then the next --

(Laughter)

Bạn có bao giờ rơi vào tình huống thực sự

-- surprising thing was they weren't there to do research.

They were there because they wanted to make stuff.

muốn hét lên nhưng không thể vì bạn đang ở nơi làm việc,

They had no conventional technical background.

đang trong lớp học, hoặc đang trông con,

At the end of a semester they integrated their skills.

I'll show an old video. Kelly was a sculptor, and this is what she did

hay trong bất kỳ tình huống nào không được phép hét lên?

with her semester project.

“Bạn hét” là một thiết bị di động để la hét.

(Video): Kelly: Hi, I'm Kelly and this is my scream buddy.

Khi người dùng hét vào “bạn hét”, tiếng hét của họ sẽ bị tắt tiếng.

Do you ever find yourself in a situation

where you really have to scream, but you can't because you're at work,

Nó cũng được thu âm lại để phát lại sau này bất cứ đâu, khi nào

tùy người dùng chọn.

or you're in a classroom, or you're watching your children,

or you're in any number of situations where it's just not permitted?

Well, scream buddy is a portable space for screaming.

When a user screams into scream buddy, their scream is silenced.

It is also recorded for later release where, when and how

the user chooses.

(Hét)

(Cười) (Vỗ tay)

Einstein sẽ thích điều này.

Trình duyệt web cho vẹt --

cho phép con vẹt lướt mạng và giao tiếp với những con vẹt khác.

Đây là đồng hồ báo thức mà bạn đánh vật

để tỉnh táo; đây là đồ phòng vệ --

váy bảo vệ không gian cá nhân.

Đây không phải là công nghệ để giao tiếp;

đây là công nghệ để ngăn chặn nó.

(Scream)

Đây là thiết bị cho phép bạn xem nhạc của mình.

(Laughter) (Applause)

Đây là một sinh viên đã tạo ra cỗ máy tạo ra máy móc,

So, Einstein would like this.

cậu ấy đã tạo ra những viên gạch Lego để thực hiện tính toán.

This student made a web browser for parrots --

lets parrots surf the Net and talk to other parrots.

Qua một thời gian, tôi nhận ra rằng

các sinh viên đã tạo ra ứng dụng đột phá về phát minh cá nhân,

This student's made an alarm clock you wrestle

to prove you're awake; this is one that defends --

là các sản phẩm cho thị trường một người.

a dress that defends your personal space.

Bạn không cần thứ này khi đi Wal-mart;

This isn't technology for communication;

mà vì nó đặc biệt.

it's technology to prevent it.

Ken Olsen đã từng nói, không ai cần có máy tính trong nhà.

This is a device that lets you see your music.

Nó không sử dụng để kiểm kê và tính lương;

This is a student who made a machine that makes machines,

DEC đã hai lần phá sản. Bạn không cần chế tạo cá nhân trong nhà

and he made it by making Lego bricks that do the computing.

vì bạn có thể tự mua nó những gì bạn muốn.

Just year after year -- and I finally realized

Bạn cần nó để trở nên độc nhất, giống như cá nhân hóa.

the students were showing the killer app of personal fabrication

20 triệu đô đang làm được điều này;

is products for a market of one person.

You don't need this for what you can get in Wal-Mart;

20 năm nữa sẽ tạo ra các nhân bản Star Trek có thể chế tạo bất cứ thứ gì.

you need this for what makes you unique.

Ken Olsen famously said, nobody needs a computer in the home.

Sinh viên đã “lấy trộm” các máy móc tôi mua để chế tạo cá nhân.

But you don't use it for inventory and payroll;

Ngày nay, khi bạn tiêu nhiều tiền như vậy,

DEC is now twice bankrupt. You don't need personal fabrication

chính phủ yêu cầu bạn phải tiếp cận cộng đồng, có nghĩa là

in the home to buy what you can buy because you can buy it.

các lớp học tại địa phương, trang web -- nghe không thú vị lắm.

You need it for what makes you unique, just like personalization.

Vì thế, tôi đã thỏa thuận với các nhà quản lý chương trình NSF rằng

So, with that, in turn, 20 million dollars today does this;

thay vì giảng dạy, tôi cung cấp công cụ.

20 years from now we'll make Star Trek replicators that make anything.

Điều này không nhằm mục đích khuyến khích,

các phòng thí nghiệm chế tạo đã tập hợp lại. Có khoảng 20.000 đô tiền thiết bị

The students hijacked all the machines I bought to do personal fabrication.

tương đương với cả những gì 20 triệu đô đang làm và sẽ làm.

Today, when you spend that much of your money,

there's a government requirement to do outreach, which often means

Máy cắt laser để cắt 3D từ hình 2D,

classes at a local school, a website -- stuff that's just not that exciting.

máy cắt dấu trên đồng, làm nam châm điện,

So, I made a deal with my NSF program managers that

thang đo micrômet,

máy phay CNC cắt chính xác các cấu trúc,

instead of talking about it, I'd give people the tools.

công nghệ lập trình với giá chưa đến 1 đô,

This wasn't meant to be provocative or important,

bộ vi điều khiển 100 nano giây cho bạn thực hiện từ micrômet

but we put together these Fab Labs. It's about 20,000 dollars in equipment

và micrô giây trở lên, chúng đã phổ biến trên khắp thế giới.

that approximate both what the 20 million dollars does and where it's going.

Ngoài dự đoán, chúng xuất hiện từ Boston

đến Pobal ở Ấn Độ, đến Secondi-Takoradi trên bờ biển Ghana

A laser cutter to do press-fit assembly with 3D from 2D,

a sign cutter to plot in copper to do electromagnetics,

đến Soshanguve trong một thị trấn ở Nam Phi,

a micron scale,

ở cực bắc của Na Uy, khám phá hoặc giúp khám phá,

numerically-controlled milling machine for precise structures,

programming tools for less than a dollar,

đổ dồn sự chú ý về sự phân chia kỹ thuật số,

100-nanosecond microcontrollers. It lets you work from microns

ta sẽ tìm thấy những máy tính không được sử dụng ở tất cả những nơi này.

and microseconds on up, and they exploded around the world.

Một người nông dân -- một đứa trẻ muốn đo đạc và điều chỉnh

This wasn't scheduled, but they went from inner-city Boston

thế giới, mà không chỉ qua thông tin trên màn hình.

to Pobal in India, to Secondi-Takoradi on Ghana's coast

Khoảng cách về chế tạo và thiết bị

to Soshanguve in a township in South Africa,

lớn hơn khoảng cách kỹ thuật số. Thu hẹp khoảng cách

to the far north of Norway, uncovering, or helping uncover,

không phải CNTT cho đại chúng mà là phát triển cho đại chúng.

for all the attention to the digital divide,

Vì vậy, từ nơi này đến nơi khác,

we would find unused computers in all these places.

thấy tiến trình này, chúng tôi mở thêm phòng lab chế tạo,

điều mà chúng tôi đã không làm -- thật điên rồ để nghĩ đến.

A farmer in a rural village -- a kid needs to measure and modify

Chúng tôi đã không nghĩ đến việc sẽ đi đến những nơi này;

the world, not just get information about it on a screen.

chúng tôi bắt đầu. Đầu tiên là trao quyền.

That there's really a fabrication and an instrumentation divide

Nhìn gương mặt của họ, với niềm vui này, tôi có thể làm được.

bigger than the digital divide.

Đây là một cô gái ở nội thành Boston,

And the way you close it is not IT for the masses but IT development for the masses.

vừa bán đồ thủ công công nghệ cao theo yêu cầu ở trung tâm cộng đồng nội thành.

So, in place after place

Nó phát triển thành nơi đào tạo kỹ thuật thực hành

we saw this same progression: that we'd open one of these Fab Labs,

không chính thức, ngoài trường học.

where we didn't -- this is too crazy to think of.

Ở Ghana, chúng tôi đã mở một phòng lab.

We didn't think this up, that we would get pulled to these places;

Bộ cảm biến được thiết kế, tụi trẻ tới

we'd open it. The first step was just empowerment.

không rời phòng lab.

Có một bé gái xin chúng tôi ở lại đến khuya --

You can see it in their face, just this joy of, I can do it.

(Video): Các em: Chúng em yêu Fab Lab.

This is a girl in inner-city Boston who had just done a high-tech

-- đêm đầu tiên em ấy ở phòng lab để chế tạo cảm biến.

on-demand craft sale in the inner city community center.

Em ấy nhất định mò mẫm lên bàn, học cách lắp đặt, lập trình nó.

It goes on from there to serious hands-on technical education

Em không biết mình đang làm gì hoặc tại sao làm nó,

informally, out of schools. In Ghana we had set up one of these labs.

nhưng em biết mình phải làm. Điều gì đó rất nhiệt huyết.

Lúc này cũng muộn rồi, khoảng 11 giờ đêm

We designed a network sensor, and kids would show up

và tôi nghĩ tôi là người duy nhất ngạc nhiên

and refuse to leave the lab.

There was a girl who insisted we stay late at night --

khi những gì em ấy làm đã thành công.

(Video): Kids: I love the Fab Lab.

Tôi trình bày với các kỹ sư khác, họ nói

-- her first night in the lab because she was going to make the sensor.

họ không làm được điều cô bé đang làm, họ có thể làm tốt hơn,

So she insisted on fabbing the board, learning how to stuff it,

nhưng nó đòi hỏi sự áp dụng rộng rãi

learning how to program it. She didn't really know

không thể sớm chiều

làm được những gì mà cô bé này ở vùng nông thôn Ghana đang làm.

what she was doing or why she was doing it, but she knew

she just had to do it. There was something electric about it.

This is late at, you know, 11 o'clock at night

and I think I was the only person surprised when what she built

worked the first time.

And I've shown this to engineers at big companies, and they say

they can't do this. Any one thing she's doing, they can do better,

but it's distributed over many people and many sites

(Video): Bé gái: Tên tôi là Valentina Kofi; tôi 8 tuổi.

and they can't do in an afternoon

what this little girl in rural Ghana is doing.

Tôi đã làm một bảng xếp chồng.

Và, một lần nữa, đó là niềm vui.

Sau đó, các phòng thí nghiệm này giải quyết vấn đề vĩ mô hơn --

thiết bị đo đạc cho nông nghiệp ở Ấn Độ,

tuabin hơi nước ở Ghana,

Hệ thống ăng-ten tăng cao trong máy tính người dùng có cấu hình tối thiểu.

Kinh doanh phát triển

(Video): Girl: My name is Valentina Kofi; I am eight years old.

như sản xuất ăng-ten.

Sau đó, phòng lab bắt đầu sáng chế.

Chúng tôi nhận được nhiều hơn là mất.

I made a stacking board.

Tôi đã chỉ cho bọn trẻ trong Fab Lab cách sử dụng nó.

And, again, that was just for the joy of it.

Chúng đã phát minh ra cách làm bộ dụng cụ xây dựng từ hộp các tông --

Then these labs started doing serious problem solving --

nó trở thành một công việc kinh doanh --

instrumentation for agriculture in India,

nhưng thiết kế của họ tốt hơn thiết kế của Saul tại MIT,

steam turbines for energy conversion in Ghana,

high-gain antennas in thin client computers.

hiện có ba sinh viên tại MIT đang làm luận văn

về việc tạo cơ hội việc làm cho trẻ em 8 tuổi

And then, in turn, businesses started to grow,

like making these antennas.

And finally, the lab started doing invention.

vì thiết kế đẹp.

Những phát minh thực thụ đang diễn ra ở phòng lab này.

We're learning more from them than we're giving them.

I was showing my kids in a Fab Lab how to use it.

Tôi vẫn tiếp tục, năm ngoái, tôi đã gặp gỡ

nguyên thủ quốc gia, tướng, thủ lĩnh, những người liên quan,

They invented a way to do a construction kit out of a cardboard box --

nhưng nó không thực tế.

which, as you see up there, that's becoming a business --

Chờ khoảng 20 năm nữa, ta mới hoàn thành.

but their design was better than Saul's design at MIT,

Và tôi đã hiểu những gì đang diễn ra. Đây là Kernigan và Ritchie

so there's now three students at MIT doing their theses on

phát minh ra UNIX trên PDP.

scaling the work of eight-year-old children

PDP ra đời giữa các dòng máy lớn và mini.

Chúng trị giá hàng chục nghìn đô, khó sử dụng, nhưng

because they had better designs.

Real invention is happening in these labs.

được đưa vào sử dụng trong công việc,

And I still kept -- so, in the last year I've been spending time with

và mọi thứ chúng ta đang làm đều nhờ nó.

heads of state and generals and tribal chiefs who all want this,

Các Fab Lab này đều có chi phí và độ phức tạp của một PDP.

and I keep saying, but this isn't the real thing.

Dự đoán về chế tạo kỹ thuật số

Wait, like, 20 years and then we'll be done.

không phải là dự báo cho tương lai; ta đang trong thời đại PDP.

And I finally got what's been going on. This is Kernigan and Ritchie

Chúng tôi rủ rỉ với nhau về những phát minh vĩ đại.

inventing UNIX on a PDP.

Nó đã rất hỗn loạn, không rõ chuyện gì đang xảy ra.

PDPs came between mainframes and minicomputers.

Giống như chúng ta hiện nay, trong thời đại máy tính mini

They were tens of thousands of dollars, hard to use,

của quá trình chế tạo kỹ thuật số.

but they brought computing down to work groups,

Vấn đề duy nhất là nó vượt quá khả năng của mọi người.

and everything we do today happened there.

These Fab Labs are the cost and complexity of a PDP.

Ở DC, tôi đến tất cả các cơ quan có chung mối quan tâm;

The projection of digital fabrication

ở Vùng Vịnh, tôi tới mọi tổ chức --

isn't a projection for the future; we are now in the PDP era.

tất cả họ đều quan tâm, nhưng nó vượt quá

We talked in hushed tones about the great discoveries then.

khả năng của tổ chức. Thực tế, điều này là bất hợp pháp với họ,

It was very chaotic, it wasn't, sort of, clear what was going on.

trong nhiều trường hợp, họ trang bị công nghệ cho người dân để sáng chế

In the same sense we are now, today, in the minicomputer era

hơn là tiêu thụ.

Và vấn đề đó sâu sắc đến mức phát minh cuối cùng

of digital fabrication.

The only problem with that is it breaks everybody's boundaries.

từ cộng đồng này đã khiến tôi nhận ra:

In DC, I go to every agency that wants to talk, you know;

đó là kỹ thuật xã hội. Phòng lab ở cực bắc Na Uy -- nơi khuất về phía bắc,

in the Bay Area, I go to every organization you can think of --

các đĩa vệ tinh nhìn xuống mặt đất

they all want to talk about it, but it breaks

hơn là bầu trời bởi vì đó là nơi có các vệ tinh --

their organizational boundaries. In fact, it's illegal for them,

in many cases, to equip ordinary people to create

phòng lab vượt xa hơn.

Nó ở đó với mục đích xác định các động vật trên núi nhưng

rather than consume technology.

nó phát triển hơn thế, nên họ đã xây ngôi làng phi thường này thành phòng lab.

And that problem is so severe that the ultimate invention

Đây không phải là đại học; công ty.

coming from this community surprised me:

Cơ bản là một ngôi làng để phát minh; ngôi làng cho những người ngoài xã hội,

it's the social engineering. That the lab in far north of Norway --

và những người lớn lên xung quanh Fab Lab

this is so far north its satellite dishes look at the ground

trên toàn thế giới.

rather than the sky because that's where the satellites are --

Vì vậy, chương trình này đã tách thành một tổ chức NGO,

the lab outgrew the little barn that it was in.

Quỹ chế tạo để hỗ trợ mở rộng quy mô, một quỹ VC vi mô.

It was there because they wanted to find animals in the mountains

but it outgrew it, so they built this extraordinary village for the lab.

Người điều hành nói:

“máy móc tạo ra máy móc cần doanh nghiệp tạo ra doanh nghiệp:”

This isn't a university; it's not a company. It's essentially

đó là kết hợp giữa tài chính vi mô và VC để thực hiện fan-out,

a village for invention; it's a village for the outliers in society,

sau đó, các đối tác nghiên cứu trở lại MIT

để tìm cách làm cho nó trở nên khả thi.

and those have been growing up around these Fab Labs

all around the world.

Tôi muốn bạn suy nghĩ về hai vấn đề.

So this program has split into an NGO foundation,

Đã có sự thay đổi lớn trong viện trợ, từ các dự án lớn từ trên xuống

a Fab Foundation to support the scaling, a micro VC fund.

đến từ dưới lên, từ những nền tảng, đầu tư tài chính vi mô tận gốc rễ,

The person who runs it nicely describes it as

"machines that make machines need businesses that make businesses:"

để mọi người đều hiểu cách vận hành.

it's a cross between micro-finance and VC to do fan-out,

Nhưng ta vẫn coi công nghệ như những dự án lớn từ trên xuống.

and then the research partnerships back at MIT for what's

Công nghệ, truyền thông, năng lượng cho phần còn lại thế giới

making it possible.

là những dự án lớn từ trên xuống.

So I'd like to leave you with two thoughts.

Nếu bạn là người hùng,

There's been a sea change in aid, from top-down mega-projects

bạn đủ thông minh để giải quyết được vấn đề.

Thông điệp đến từ những Fab Lab

là 5 tỷ người khác trên hành tinh này

to bottom-up, grassroots, micro-finance investing in the roots,

không phải là kỹ thuật mà là tài nguyên.

Cơ hội thực sự là khi khai thác sức mạnh sáng tạo của thế giới

so that everybody's got that that's what works.

để thiết kế và đề xuất các giải pháp cho các vấn đề địa phương.

But we still look at technology as top-down mega-projects.

Computing, communication, energy for the rest of the planet

Đó là dự đoán của tôi cho 20 năm tới,

are these top-down mega-projects.

nhưng cũng cho ta ngày hôm nay.

If this room full of heroes is just clever enough,

Nó vượt qua giới hạn của mọi tổ chức.

you can solve the problems.

Điều khó nhất ở thời điểm này là kỹ thuật cho xã hội

The message coming from the Fab Labs is that

và kỹ thuật tổ chức, nhưng nó ở đây ngày hôm nay.

the other five billion people on the planet

aren't just technical sinks; they're sources.

Cuộc trao đổi nào về tương lai công nghệ

The real opportunity is to harness the inventive power of the world

cũng đều phải chỉ ra định luật Moore, nhưng phiên bản yêu thích của tôi --

to locally design and produce solutions to local problems.

đây là phiên bản gốc của Gordon Moore từ bài báo gốc của ông ấy --

I thought that's the projection 20 years hence into the future,

và những gì đã xảy ra, qua năm tháng,

but it's where we are today.

ta đã mở rộng,

It breaks every organizational boundary we can think of.

mở rộng, mở rộng và mở rộng,

The hardest thing at this point is the social engineering

và tiếp tục mở rộng,

and the organizational engineering, but it's here today.

lỗi rình rập về những gì sẽ xảy ra

ở cuối định luật Moore; lỗi này đang đến gần.

And, finally, any talk like this on the future of computing

is required to show Moore's law, but my favorite version --

Nhưng ta sẽ đạt được những thành tựu như sự chuyển đổi từ 2D sang 3D,

this is Gordon Moore's original one from his original paper --

từ lập trình các bit sang lập trình các nguyên tử,

and what's happened is, year after year after year,

vượt giới hạn của Moore từ lỗi cuối cùng

we've scaled and we've scaled and we've scaled

thành tính năng cuối cùng.

and we've scaled, and we've scaled and we've scaled,

Ta đang ở rìa của cuộc cách mạng kỹ thuật số trong chế tạo,

and we've scaled and we've scaled,

and there's this looming bug of what's going to happen

nơi đầu ra của các chương trình tính toán là thế giới thực.

at the end of Moore's law; this ultimate bug is coming.

Vì thế, hai dự án này cùng nhau trả lời những câu hỏi

But we're coming to appreciate, is the transition from 2D to 3D,

mà tôi chưa hỏi kỹ. Lớp học tại MIT cho thấy ứng dụng đột phá

để chế tạo cá nhân phát triển

from programming bits to programming atoms,

là công nghệ cho thị trường một người: thể hiện cá nhân trong công nghệ

turns the ends of Moore's law scaling from the ultimate bug

to the ultimate feature.

có niềm đam mê không giống như bất cứ thứ gì tôi đã thấy

So, we're just at the edge of this digital revolution in fabrication,

trong một thời gian dài.

Và ứng dụng đột phá cho phần còn lại của thế giới là thiết bị đo đạc

where the output of computation programs the physical world.

So, together, these two projects answer questions

và khoảng cách chế tạo: giải quyết các vấn đề địa phương

I hadn't asked carefully. The class at MIT shows the killer app

tại địa phương. Cảm ơn.

for personal fabrication in the developed world

is technology for a market of one: personal expression in technology

that touches a passion unlike anything I've seen in technology

for a very long time.

And the killer app for the rest of the planet is the instrumentation

and the fabrication divide: people locally developing solutions

to local problems. Thank you.