Richard Wilkinson: The link between inequality and anxiety | TED

Transcriber:

Çeviri: Sara Ozturk Gözden geçirme: Nevaz Mescioğlu

I'm sure you've noticed the difference between posed photographs

Poz verilen fotoğraflar ve kameradan habersiz olan insanların fotoğrafları

and pictures taken of people who are unaware of the camera.

arasındaki farklılığı eminim ki fark etmişsinizdir.

The pictures where people are unaware --

İnsanların habersiz olduğu fotoğraflar

they often look like this.

genellikle böyle gözüküyor.

This picture was taken in central London.

Bu fotoğraf Londra’nın merkezinde çekildi.

People in the prime of life,

İnsanlar hayatlarının en güzel döneminde

and yet everyone there looks haggard, depressed, anxious.

hal böyleyken bitkin, kederli, kaygılı görünüyorlar.

Some of them look quite angry. Not a smile to be seen.

Bazıları oldukça kızgın görünüyor, tek bir gülümseme bile yok.

And yet, if you look at pictures of people posed,

Hal böyleyken insanların poz verdiği fotoğraflara bakarsanız

they put their arms around each other,

bu resimde olduğu gibi kollarını birbirlerine

as in this picture.

sardıklarını görürsünüz.

They smile.

Gülümsüyorlar.

That's, I think, how we'd like to be seen,

Bu, sanırım nasıl görünmek istediğimiz,

how we think we should be together.

nasıl birlikte olmamız gerektiğini düşündüğümüz bir şey.

Unfortunately, the data tells a different story.

Maalesef veriler, farklı bir hikaye anlatıyor.

In the UK, surveys have shown that 74 percent of adults

İngiltere’de anketler, yetişkinlerin %74′ünün

have felt so stressed or overwhelmed and unable to cope,

çok stresli ya da bunalmış olduğunu ve baş edemediğini,

32 percent have had suicidal thoughts,

%32′sinin intihar düşüncesine sahip olduğunu

16 percent have actually self-harmed.

ve %16′sının kendine zarar verdiğini gösterdi.

In the USA, the picture's very similar:

Amerika’da da fotoğraflar oldukça benzer.

79 percent felt stressed every day,

İnsanların %79′u her gün stresli hissediyor

and almost 60 percent have felt paralyzed by stress.

ve neredeyse %60′ı stres yüzünden felçli gibi hissediyor.

When there are new figures that come out in the media

Medyada stres, depresyon, kendi kendine zarar verme,

showing levels of stress, depression, self-harm,

madde suistimali, yeme bozuklukları düzeyini

drug abuse, eating disorders,

gösteren yeni figürler çıktığında

what's the response?

buna verilen tepki ne oluyor?

It's simply to demand more services,

Basit bir şekilde daha çok hizmet,

more psychotherapists, more psychologists, more psychiatrists.

psikoterapist, psikolog ve psikiyatr talebi oluyor.

It's as if a large majority of the population

Bu sanki nüfusun çoğunluğu

were being seriously injured

ciddi bir şekilde yaralanmış

and instead of finding out what’s going wrong,

ve neyin yanlış olduğunu bulmak yerine

we simply want more surgeons to stitch them up.

dikiş atması için daha çok cerrah istiyormuşuz gibi bir şey.

The crucial question we must ask is: Why is this happening?

Sormamız gereken önemli soru şu: Neden bu oluyor?

Why even in rich countries?

Neden zengin ülkelerde bile bu oluyor?

I'm an epidemiologist,

Ben bir epidemiyoloji uzmanıyım.

which means I've spent my career doing research

Bu da kariyerimi nufüsların sağlığı ve hastalık sebepleri üzerine

on the causes of health and illness in populations.

araştırma yaparak geçirdiğim anlamına geliyor.

And I want to show you that inequality is a really powerful cause

Size eşitsizliğin yüksek düzeyde kaygı,

of higher levels of anxiety and mental distress,

stres, mutsuzluk ve depresyon için

unhappiness, depression.

çok güçlü bir sebep olduğunu göstermek istiyorum.

I'd like you to cast your minds back

Sizi geçmişe götürmek istiyorum,

to when you've felt anxious, embarrassed, nervous in front of other people,

başka insanların önünde kaygılı, utangaç ve gergin hissettiğiniz,

the social exposure,

sosyal mazuriyette olduğunuz,

maybe when you're making a speech

belki bir konuşma yaptığınız

or going to a party where you don't know anyone.

ya da kimseyi tanımadığınız bir partiye gittiğiniz zamana götürmek istiyorum.

But all sorts of situations where we face the threat of being seen negatively

Ancak olumsuz yönde görülme tehdidiyle karşılaştığımız bütün durumlar

cause these sorts of emotions.

tüm bu saydığım duygulara sebep oluyor.

This graph is a summary of hundreds of studies

Bu grafik, stres hormonlarına ne olduğunu ölçerek

of exposing people to different kinds of stress

insanları birçok farklı stres türüne

while measuring what happens to their stress hormones,

özellikle de ana stres hormonu olan kortizole maruz bırakan

principally cortisol, a central stress hormone.

yüzlerce çalışmanın bir özeti.

And what it shows is that what most pushes up our levels of stress hormones

Stres hormonlarımızın düzeyini arttıran şey,

are what is called "social evaluative threat" --

sosyal değerlendirici tehdit olarak adlandırılan,

threats to self-esteem or social status,

başkalarının performansınızı olumsuz yönde yargılayabileceği

where others can negatively judge your performance.

ve öz saygıyı ya da sosyal statüyü tehdit eden bir durum.

So although these social stresses are widely recognized

Bu sosyal stresler büyük ölçüde fark edilmesine

and we're all familiar with them,

ve hepimiz onlara aşina olmamıza rağmen

people fail to see how inequality makes them worse for all of us.

insanlar eşitsizliğin bunları nasıl daha kötü hale getirdiğini göremiyor.

In this slide,

Bu slaytta

along the bottom, you've got different income groups,

aşağı kısım boyunca sol tarafta

nüfusun en yoksul ondalığı ve sağ kısımda en zengin ondalığı olan

from the poorest tenth of the population on the left

farklı gelir düzeyine sahip gruplar var.

to the richest on the right.

And up the side,

Yukarıdan aşağıya doğru da

you've got a measure of status anxiety,

statü endişesi ölçümü var.

how worried people are about how they're seen and judged by others.

İnsanların nasıl göründükleri ve yargılandıkları hakkında

ne kadar endişeli oldukları.

The top line shows levels of status anxiety across all income groups

Üst çizgi, eşit olmayan toplumlardaki

in the more unequal societies.

bütün gelir gruplarındaki statü endişesi düzeyini,

And the bottom line shows the much lower levels of status anxiety

alt çizgi, daha eşit toplumlardaki daha düşük düzeyde olan

in the more equal societies.

statü endişesini gösteriyor.

I think what we're dealing with is whether we live in societies

Bence baş ettiğimiz şey bunun gibi

with a very steep social hierarchy like that,

çok dik bir sosyal hiyerarşi olan bir toplumda mı

yoksa şunun gibi daha sığ bir sosyal hiyerarşi olan

or a much shallower one like that.

bir toplumda mı yaşadığımız.

If you like: bigger material differences between us

Aramızdaki büyük materyal farklılıkları,

increase the social distances

sosyal mesafeleri ve üstünlük ve aşağılık gibi

and those feelings of superiority and inferiority,

hisleri arttırıyor

and that makes a big difference to social relationships within society.

ve bu da toplumdaki sosyal ilişkilerde büyük farklılıklar yaratıyor.

Status and class become more important.

Statü ve sınıf daha önemli hale geldi.

We're less likely to marry people with a different class background.

Farklı bir sınıf geçmişine sahip insanlarla evlenmeye daha az meyilliyiz.

Community life, as I've said, drops away, and violence also goes up,

Dediğim gibi toplum hayatı azalıyor ve şiddet artıyor

because violence is triggered by people feeling looked down on.

çünkü şiddet, küçük görülmüş insanlar tarafından tetikleniyor.

Loss of face, disrespected, humiliated --

Saygınlığı kaybetme, saygı duyulmama ve aşağılanma gibi şeyler

those are the triggers of violence.

şiddetin tetikleyicileri.

And of course, for people who are more sensitive to status issues,

Tabii ki statü konusunda daha hassas olan insanlar için

violence is triggered more often.

şiddet daha sık tetikleniyor.

Consumerism also goes up,

Tüketimcilik de artıyor

because we're all trying to enhance our self-presentation.

çünkü hepimiz öz sunumumuzu geliştirmeye çalışıyoruz.

All sorts of measures of social interaction

Sosyal etkileşimin her çeşit ölçüsü

show the whole social structure becoming more ossified with inequality.

bütün sosyal yapının eşitsizlikle daha katılaştığını gösteriyor.

Social mobility goes down,

Sosyal hareketlilik azalıyor

and with that, we're even further away from the equal opportunities

ve bununla birlikte çocuklara sağlamaya çalıştığımızı

which we claim to be trying to provide for children.

iddia ettiğimiz eşit fırsatlardan daha da uzaklaşıyoruz.

So inequality isn't just about unfairness or poverty.

Yani eşitsizlik sadece adaletsizlik ya da yoksullukla alakalı değil.

It puts us in social relationships,

Bizi sosyal ilişkilere,

relationships of superiority and inferiority.

üstünlük ve aşağılığın olduğu sosyal ilişkilere başlatıyor.

It ranks us from better to worse.

Bizi en iyi ve en kötü şeklinde sıralıyor.

It's a really invidious process,

Bu gerçekten haksız bir süreç

and it creates those feelings of inferiority at the bottom.

ve en temelinde o aşağılık hissini yaratıyor.

It makes us judge each other more by social status, and with that,

Birbirimizi sosyal statü gibi şeylerle daha çok yargılamamızı sağlıyor

ve başkalarının bizi nasıl gördüğü ve yargıladığı hakkında

we become more worried about how we are seen and judged by others.

daha çok endişeleniyoruz.

There are two common responses

Nasıl göründüğümüz ve yargılandığımız hakkında endişelenme hissine

to feeling so worried about how we're seen and judged.

verilen iki tane yaygın yanıt var.

One is that you almost accept your inferiority,

Birincisi, neredeyse aşağılığınızı,

low self-esteem, lack of confidence.

düşük öz saygınızı ve öz güven yoksunluğunuzu kabul ettiğiniz.

You withdraw from social life because you find it all too difficult,

Sosyal hayattan çekiliyorsunuz çünkü bunları çok zor buluyorsunuz

and you become more vulnerable to depression.

ve giderek depresyona karşı daha savunmasız oluyorsunuz.

And indeed, rates of depression are higher in more unequal societies.

Gerçekten de depresyon oranı, eşit olmayan toplumlarda daha yüksek.

The other common response is almost exactly the opposite.

Diğer yaygın olan yanıt ise neredeyse bunun tam tersi.

Eğer insanların sizin hakkınızda ne düşündüğünden endişeliyseniz

If you're worried about what people think of you, you talk yourself up.

kendi kendinize konuşursunuz.

You big yourself up. You flaunt your abilities and achievements.

Kendi kendinizi büyük görürsünüz,

yeteneklerinizi ve başarılarınızı gözler önüne serersiniz.

You become narcissistic instead of modest.

Mütevazı olmak yerine narsist olursunuz.

We see that, too, in more unequal societies.

Eşit olmayan toplumlarda bunun da örneklerini görüyoruz.

This next graph is from a study of what psychologists call self-enhancement.

Bu grafik, psikologların kendini geliştirme olarak

adlandırdığı bir çalışmadan.

People in different countries are asked

Farklı ülkelerden insanlara,

how they think they compare to the average on different characteristics.

farklı özelliklerde ortalamaya nasıl benzedikleri hakkında

ne düşündükleri soruldu.

And what it shows is, in more unequal societies, people big themselves up,

Gördüğümüz şey eşit olmayan toplumlarda insanların kendilerini büyük gördüğü.

They think they're better at things;

Birçok şeyde en iyisi olduklarını düşünüyorlar,

they present themselves in an exaggerated way.

kendilerini abartılı bir şekilde sunuyorlar.

They become narcissistic.

Narsist oluyorlar.

It's like everyone thinking they're better drivers than average.

Herkesin ortalamadan daha iyi bir sürücü olduğunu düşünmesi gibi bir şey.

That tendency is greater in more unequal societies.

Bu eğilim eşit olmayan toplumlarda çok daha fazla.

Mental illness is also worse in more unequal countries,

Zihinsel hastalıklar da eşit olmayan ülkelerde çok daha kötü

because mental illness is often triggered or exacerbated

çünkü zihinsel hastalıklar sıklıkla hakimiyet, itaat,

by issues to do with dominance and subordination,

üstünlük ve aşağılık gibi konular tarafından

superiority and inferiority.

tetikleniyor ya da şiddetlendiriliyor.

There was a recent study of the 36 OECD countries

Bu toplumlardaki eşitsizlik düzeyi ve on tane en yaygın zihinsel hastalık

showing a tight correlation between levels of inequality in those societies

arasındaki sıkı ilişkiyi gösteren

and the 10 most common mental disorders.

36 OECD ülkesinde yapılan bir çalışma var.

I think the saddest part of this is that studies of happiness and well-being,

Bence bunun en üzücü yanı mutluluk, refah

studies of health, too,

ve tabii ki sağlık çalışmalarının,

show that one of the most important determinants

en önemli belirleyici etkenlerden birisinin

is the quality of our social relationships,

sosyal ilişkilerimizin, sosyal çevremizin

our social environment,

ve arkadaşlıklarımızın kalitesinin olduğunu göstermesi.

our friendships.

And that is where inequality does its greatest damage.

Tam da burada eşitsizlik en büyük zararını veriyor.

To address this heavy burden of depression, anxiety,

Bu depresyon, kaygı,

zihinsel hastalık, kendine zarar verme gibi ağır yükü ele almak için

mental illness, self-harm,

what we have to do is reduce the levels of inequality in society

yapmamız gereken şey bizi birbirimizden ayıran

that divide us from each other.

toplumdaki eşitsizlik seviyesini azaltmak.

Inequality is, in a sense, the enemy between us.

Bir anlamda eşitsizlik aramızdaki düşman.