How "Second Chance" Laws Could Transform the US Justice System | Sheena Meade | TED

Çeviri: Ömer Faruk Zeren Gözden geçirme: esra kurul

It was like any other peaceful afternoon in my home in 2004.

2004 senesinin huzurlu bir öğlen vaktinde evimdeydim.

Çizgi filmlerden bangır bangır ses yükseliyordu,

Cartoons were blaring,

kids were running around the house, yelling loudly,

çocuklar evin içinde koşturup yüksek sesle bağırıyorlardı,

"VeggieTales" on 100.

“VeggieTales” 100. kanaldaydı.

Well, maybe not so peaceful,

Belki de o kadar huzurlu bir öğle vakti sayılmazdı,

but for a young mother, it was perfect.

ama genç bir anne için muhteşem bir şeydi.

It was like music to my ears.

Kulaklarıma müzik gibi geliyordu.

But then there was a loud knock at the door

Ama sonra gürültülü bir şekilde kapı çaldı

that just disrupted that laughter.

ve kahkahalar kesildi.

And my kids yelled out to me, “Mommy,

Çocuklarım bana seslenerek “Anne, polisler kapıda!” dedi.

The police are at the door!”

And as I walked up to talk to the police,

Polislerin yanına konuşmak için giderken

it's almost like I walked into the Charlie Brown movie.

Charlie Brown filminde yürüyor gibiydim.

Do you all remember the teacher when she just like, “Womp, womp, womp?”

Hepiniz “Womp, womp, womp?” diyen öğretmeni tanıyor musunuz?

Because the words were just getting lost, and I didn’t know what was going on.

Çünkü kelimeler kifayetsiz kalıyordu ve neler olduğuna dair bir fikrim yoktu.

And I just snapped out of it and I was like,

Birden kendimi toparlayıp şöyle dedim;

"Oh, shit.

" Lanet olsun. Tutuklanmak üzereyim. ″

I'm about to be arrested."

I was about to be arrested because two months prior

Tutuklanmak üzereydim çünkü iki ay önce

I had wrote a check for $87.26 for groceries.

$87.26 dolarlık, market alışverişi için bir çek yazmıştım

And that check had bounced.

ve o çek karşılıksız çıkmıştı.

And let me be clear.

Açık olmak gerekirse

There is a thing called prosecutorial discretion,

Savcının takdir yetkisi diye bir şeyi var,

meaning the district attorney did not have to prosecute me,

yani bölge savcısı beni yargılamak zorunda değildi

but they did.

ama yargıladı.

And totally against my fashion statement, right,

Bu durum benim moda anlayışıma tamamen aykırıydı, öyle değil mi?

the police placed

Polis daha sonra koluma gümüş bileziği taktı,

these silver bracelets on my arms.

Handcuffs.

yani kelepçeyi.

And that day they handcuffed me in front of my babies.

O gün, polisler beni çocuklarımın önünde kelepçelediler

And took me to jail.

ve beni hapse attılar.

You know, luckily I was able to come home pretty quickly

İlk suçumun olmasından ötürü

because it was my first offense.

neyse ki eve çabucak dönebildim.

And I promise, the first thing I did when I got home,

Size yemin ederim eve geldiğimde yaptığım ilk iş

borç para almak oldu ve böylelikle o çeki geri ödeyebildim.

I borrowed some money so I could pay that check back.

And then I had to borrow some more money

Daha sonra tutuklanma ve hapse girme masraflarını

to pay back the fees for getting arrested and going to jail

ödemek ve çeki geri ödeyebilmek amacıyla birazcık daha borç aldım.

because, of course, I was loaded in cash because I was a young mom with four kids

Elbette dört çocuklu genç bir anne olarak, 87 dolarlık çeklerin geri dönmesiyle

bouncing 87-dollar checks.

nakit para ile doluydum.

And I just knew that that chapter of my life was closed.

Hayatımdaki bu kötü kısmın bittiğini sanmıştım.

Except it wasn't, because see, that arrest in that conviction,

Ama durum öyle değildi. Çünkü mahkumiyetteki tutuklanmam

it remained on my record.

sicilime yansımıştı.

Tam da o sırada

And at that moment,

fark ettiğim şey gerçek cezamın daha yeni başlamış olmasıydı

I realized that my true sentence had just begun,

because you know what?

çünkü neden biliyor musunuz?

I was no longer allowed to volunteer at my children’s school.

Artık çocuklarımın okulunda gönüllü olmama izin verilmiyordu.

I could no longer rent where I want to rent

Mevcut yasalara göre, mülk sahiplerinin,

because it is legal for landlords to discriminate

bir kaydı olan bir kişiye karşı ayrımcılık yapma hakkı olduğundan

against a person with a record.

dolayı istediğim yeri kiralayamıyorum.

I even faced barriers trying to go to college.

Üniversiteye gitmeye çalışırken bile engellerle karşılaştım.

And still to this day I am excluded from certain certifications

Bugün bile hâlâ belirli sertifikasyonlardan

and occupational license.

ve mesleki lisanslardan mahrum bırakılıyorum.

All I could keep asking myself was, "Damn,

Kendime sorabildiğim tek şey, “Lanet olsun, cezam ne zaman bitecek?”

when will my sentence end?”

And sadly, I am not alone.

Ne yazık ki yalnız değilim.

There are more than 100 million Americans,

100 milyondan fazla Amerikalı

that is one in three people,

ki bu da her üç kişiden biri

who have an arrest or conviction on their record.

sicilinde bir tutuklama veya mahkumiyet kaydı bulunmaktadır.

And get this, more than 94 percent of employers,

Dahası, işverenlerin %94′ünden fazlası,

more than 90 percent of landlords

mülk sahiplerinin %90′ından fazlası

and 72 percent of colleges and universities

ve kolej ve üniversitelerin %72′si başvuru sahiplerini

use background checks to screen out applicants,

elemek için arka plan kontrollerinden yararlanıyor.

making it harder for millions of Americans to access jobs,

Bu durum, milyonlarca Amerikalının iş, konut ve eğitime erişimini zorlaştırıyor.

housing and education.

It's like, damn, how am I supposed to get out and do better

Gerçekten zor bir durumda olduğumu hissediyorum.

Kimse bana ev vermez, iş vermez ve hatta okula bile gidemezsem

if no one will rent to me,

no one will hire me, and I can’t even go to school?

bu koşullarda nasıl ilerleyip kendimi geliştirebilirim ki?

But I believe, I truly believe

Ama gerçekten de inanıyorum ki

that America is a nation of second chances.

Amerika, ikinci şansların verildiği bir ülkedir.

And I say that

Bunu söylüyorum

because just about every state has laws on the books

çünkü hemen hemen her eyaletin yasaları var, ki bu yasalar da

that allow a person to get their record cleared

kişinin uygun olduktan sonra

once they're eligible.

sicilinin temizlenmesine olanak tanır.

And right now, there are more than 30 million people

Şu anda ise 30 milyondan fazla kişi sicilini temizletme hakkına sahip.

who are eligible to get their record cleared.

But this is where it gets a little crazy.

İşler ise burada biraz çığırından çıkıyor.

Less than 10 percent of those people actually get it done.

Bu insanların yüzde 10′undan daha azı sicilini temizlemeyi başarıyor.

Either they don’t know about it,

Bu insanlar ya sicilini temizlemeyi bilmiyor

or, if they do, the process is so bureaucratic,

ya da biliyorlarsa da süreç bürokratik,

costly and full of red tape.

maliyetli ve resmi formalitelerle dolu.

For instance, in some states people have to wait just about five to 10 years

Mesela, bazı eyaletlerde insanlar sicillerinin temizlenmesine hak kazanmak

just to even qualify to get their record cleared.

için bile yaklaşık 5 ila 10 yıl beklemek zorundadır.

Then you have to appear in person to petition.

Ondan sonra dilekçeyi vermek için şahsen orada olmanız gerekir.

That means you need to take time off work,

Bu da demek oluyor ki işten izin almanız gerekir

and let's keep it real,

ve gerçekçi olalım,

it was hard enough to find a job in the first place.

her şeyden önce iş bulmak yeterince zor zaten.

You have to file a mountain of paperwork

Bir yığın evrak doldurmanız ve daha sonra

and then sometimes you have to pay processing fees

ücret başına 500 dolara kadar işlem ücreti ödemek zorundasınız.

up to 500 dollars per charge.

And then if you're smart,

Tabii akıllıysanız eğer

you may want to just get a lawyer to help you navigate that whole process.

tüm bu süreçte size yardımcı olması için bir avukat tutmak isteyebilirsiniz.

So that means if your crime was being poor like mine,

Yani eğer suçunuz benimki gibi fakir olmak ise,

record clearance is not even accessible.

kayıt iznine bile erişilemez.

I'm looking at some of your faces.

Bazılarınızın yüzüne bakıyorum şimdi.

You seem really bummed out and discouraged.

Gerçekten de üzüldüğünüzü ve hayal kırıklığına uğradığınızı görüyorum.

But I promise I didn't come all the way to Vancouver, TED, to tell you bad news.

Ancak tüm yolu size Vancouver’a, TED’e kötü haber getirmek için gelmedim.

(Laughter)

(Kahkahalar)

I got some good news.

İyi haberlerim var.

(Applause)

(Alkış)

This record clearance problem is solvable and it's fixable

Bu sicil temizleme problemi gerçekten de çözülebilir ve düzeltilebilir

and we're doing the damn thing.

ve bizler bu lanet şeyi yapıyoruz.

And the key is automatic record clearance for those who are eligible.

Çözüm yolu, uygun olanlar için otomatik kayıt silme işlemidir.

We are removing all that red tape,

Tüm bu resmi formaliteleri ortadan kaldırıyoruz

and we do that by passing what we call “clean slate” laws.

ve bunu ″Temiz Sayfa″ yasalarıyla gerçekleştiriyoruz.

And what that is, is laws that say once a person has remained crime-free

Bunun anlamı, bir kişinin belirlenen bir süre boyunca suç işlememesi

for a set period of time and they're eligible,

ve uygun olduğu durumlarda, devletin tanımına göre

a set period of time by the state’s definition, remaining crime-free,

belirlenen bir süre boyunca suç işlememesi durumunda

that their record is automatically cleared.

kaydının otomatik olarak temizlendiğini belirten yasalardır.

Red tape cut.

Yani bürokratik engellerin kaldırılmasıdır

And this is the beautiful thing about it.

İşin güzel tarafı da bu.

We shift the burden from the person who made the mistake

Biz, hatayı yapan kişiden,

to the system that tries to trap them in that mistake.

onları o hatada tuzağa düşüren sisteme yükü aktarıyoruz.

(Applause)

(Alkış)

And y'all, these policies are working.

Bu politikalar işe yarıyor.

And I know that because I am the proud CEO

Bunu biliyorum çünkü Temiz Sayfa Girişimi’nin gururlu CEO’suyum

of the Clean Slate Initiative.

ve sadece 3 yıl içerisinde, altı eyaletin

And in just the last three years,

we've been able to help six states pass clean slate laws.

sicil kaydı temizleme yasalarını kabul etmesine yardımcı olduk.

I'm talking about red states, blue states and even purple states, OK?

Kırmızı, mavi ve hatta mor eyaletlerden bahsediyorum, anlatabildim mi?

(Applause)

(Alkış)

That has resulted in three million people getting their records cleared.

Sonuç olarak üç milyon kişinin sicil kaydı temizlendi.

That's millions of people who no longer have to walk around with stigma

Bu artık isimlerine iliştirilmiş damgalama ve utançla dolaşmak zorunda olmayan

and shame attached to their name.

milyonlarca insan demek oluyordu.

I even, one time y'all, met this older fellow.

Bir keresinde yaşlı bir adamla tanıştım.

I mean, he was in his 80s, but he was a fragile 80-year-old man.

80′lerindeydi. Ama 80 yaşında narin bir adamdı.

I met him in Miami, Florida, at an expungement clinic,

Onunla Miami, Florida’da kayıt silme kliniğinde tanıştım

and I could not fathom why this man was there.

ve bu yaşlı adamın neden burada olduğunu anlayamadım

O, sicil kaydını temizlemek için oradaydı.

He was there to get his record cleared.

And all I could think about was, he wasn't there to get a job,

Düşünebildiğim tek şey iş veya ev bulmak için orada olmadığıdı.

find housing.

He didn't want to die being defined by his record.

Sicilinde suç kaydı bulunan biri olarak ölmek istemiyordu.

Clean slate laws will even help people like him too.

Temiz sicil yasaları onun gibi insanlara da yardımcı olacaktır.

It's like with a stroke of a governor's pen,

Bir valinin kalem darbesiyle, milyonlar için hayalleri gerçekleştirebildik,

we were able to unlock dreams for millions.

milyonların hayallerini gerçekleştirebildik.

And because it’s an Audacious Project,

Bu bir Atak Projesi olduğundan,

we're on a pathway to make automatic record clearance a reality.

otomatik sicil temizleme işlemini gerçeğe dönüştürme yolundayız.

Bu, tüm 50 eyalette geçerli olacaktır.

A reality in all 50 states.

We're building a pathway that automatic record clearance

50 eyalette otomatik kayıt temizliğini gerçekleştiren bir yol inşa ediyoruz

is a reality in all 50 states

that will unlock second chances for additional 14 million people.

ki bu yol, ek 14 milyon insan için ikinci şanslarının kapısını açacak.

(Cheers and applause)

(Alkışlar ve tezahürat)

I just want to leave you all with this.

Hepinizi bunla başbaşa bırakmak istiyorum.

And I even invite some of you to close your eyes when I ask you this.

Hatta bunu sorarken bazılarınızdan gözlerinizi kapatmayı isteyeceğim.

Because it's really important.

Çünkü bu gerçekten de mühim.

I want you to think about all the second chances that you've received.

Elinize geçen tüm ikinci şansları düşünmenizi istiyorum.

Whether it was from your teachers,

İster öğretmeninizden elde ettiğiniz ikinci şans olsun,

your parents,

ister anne babanızdan olsun,

your community,

ister kamudan olsun,

çocuklarınızdan bile elde ettiğiniz ikinci şans olsun.

even your kids.

Think about what that felt like.

Bunun nasıl bir his olduğunu düşünün.

Think about what that did for you.

Bunun size ne yaptığını bir düşünün.

I know for me,

Bana ne yaptığını biliyorum,

it enabled me to be able to change,

Acımı bir amaca dönüştürmek gibi değişebilmemi sağladı.

like turn my pain into purpose.

It enabled me to be able to walk into a room and feel seen,

Bir odaya girebilmemi ve hasarlı bir malzeme olarak değil,

not as damaged goods, but as untapped potential.

kullanılmamış potansiyel olarak görüldüğümü hissetmemi sağladı.

(Applause)

(Alkış)

That is the power of a second chance.

İkinci bir şansın gücü budur.

That is the power of a clean slate.

Bu, yeni bir başlangıçın gücüdür.

And there's no greater gift than that.

Üstelik bundan daha büyük bir armağan olamaz.

Thank you.

Teşekkür ederim.

(Cheers and applause)

(Alkışlar ve tezahüratlar)