An honest look at the personal finance crisis | Elizabeth White

Tłumaczenie: A. Konstancja Wiszniewska Korekta: Rysia Wand

Znasz mnie.

You know me.

I am in your friendship circle hidden in plain sight.

Jestem w twoim kręgu znajomych ukryta na widoku.

My clothes are still impeccable --

Nadal nieskazitelne ubrania

bought in the good years when I was still making money.

kupiłam w dobrych czasach, kiedy jeszcze zarabiałam.

To look at me you would not know

Patrząc na mnie, nie wiesz,

that my electricity was cut off last week for nonpayment,

że za niepłacenie rachunków tydzień temu odcięli mi prąd

or that I meet the eligibility requirements for food stamps.

i że przysługują mi kartki żywnościowe.

But if you paid attention,

Gdybyś uważnie spojrzał,

you would see that sadness in my eyes --

dostrzegłbyś smutek w moich oczach,

hear that hint of fear in my otherwise self-assured voice.

a w pozornie pewnym siebie głosie usłyszał strach.

These days I'm buying the $1.99 trial-size jug of Tide

Próbki płynu do prania po 2 dolary pomagają mi związać

to make ends meet.

koniec z końcem.

I bet you didn't know laundry detergent came in that size.

Pewnie nawet nie wiesz, że detergenty sprzedają w próbkach.

You invite me to the same expensive restaurants

Proponujesz drogie restauracje,

the two of us have always enjoyed,

które zawsze lubiliśmy,

but I order mineral water now with a twist of lemon,

ale zamawiam wodę mineralną z cytryną,

not the 12-dollar glass of chardonnay.

a nie kieliszek chardonnay za 12 dolarów.

I am frugal in my menu choices.

Uważnie wybieram pozycje z karty.

Meticulous, I count every penny in my head.

W myślach skrupulatnie liczę każdy grosz.

I demur dividing the table bill evenly to cover desserts and designer coffees

Nie chcę składać się na wspólny rachunek obejmujący desery, fikuśne kawy

and second and third glasses of wine I did not consume.

i drugi czy trzeci kieliszek wina, którego nie piłam.

I am tired of trying to fake appearances.

Męczy mnie próba zachowania pozorów.

A friend told me that I'm broke not poor, and there is a difference.

Według przyjaciółki nie jestem biedna tylko spłukana, a to różnica.

I live without cable, my gym membership

Żyję bez kablówki, karnetu na siłownię

and nail appointments.

i wizyt u kosmetyczki.

I've discovered I can do my own hair.

Odkryłam, że sama umiem się uczesać.

There is no retirement savings,

Nie mam funduszu emerytalnego

no nest egg.

ani oszczędności.

I exhausted that long ago.

Wykorzystałam je dawno temu.

There is no expensive condo to draw equity

Nie mam rentownego apartamentu

and no husband to back me up.

ani męża, który mnie wesprze.

Months of slow pay and no pay have decimated my credit.

Miesiące opóźnionych wpływów i ich brak osłabiły moją wiarygodność kredytową.

Bill collectors call constantly,

Inkasenci dzwonią bez przerwy,

reading verbatim from a script

czytają gotowe formułki,

before expressing polite sympathy for my plight

zanim grzecznie wyrażą współczucie dla mojej sytuacji

and then demanding payment arrangements I can't possibly meet.

i zaproponują warunki spłat, których nie mogę spełnić.

Friends wonder privately how someone so well educated

Znajomi po cichu zastanawiają się, jak ktoś tak świetnie wykształcony

could be in economic free fall.

mógł wpaść w ekonomiczną zapaść.

I'm still as talented as ever and smart as a whip,

Jestem tak samo zdolna i bystra jak kiedyś,

but work is sketchy now,

ale pracy nie ma,

mostly on and off consulting gigs.

tylko sporadyczne zlecenia.

At 55 I've learned how to fake cheeriness,

W wieku 55 lat uczę się udawać radość,

but there are not many opportunities for work anymore.

ale szanse na pracę są znikome.

I don't remember exactly when it stopped,

Nie pamiętam dokładnie, kiedy zabrakło pracy,

but I cannot deny now having entered

ale nie przeczę, że wkroczyłam

the uncertain world of formerly and used to be.

w niepewny świat "dawniej" i "kiedyś".

I'm not sure anymore where I belong.

Nie wiem już, gdzie przynależę.

What I do know is that dozens of online job applications

Wiem za to, że maile w sprawie pracy

seem to just disappear into a black hole.

giną w jakiejś czarnej dziurze.

I'm wondering what is to become of me.

Zastanawiam się, co ze mną będzie.

So far my health has held up,

Na razie zdrowie mi dopisuje,

but my body aches -- or is it my spirit?

ale boli mnie ciało, a może to dusza?

Homeless women used to be invisible to me

Kiedyś bezdomne kobiety były niewidzialne,

but I appraise them now with curious eyes,

teraz przyglądam się im z ciekawością,

wondering if their stories started like mine.

zastanawiam, czy u nich zaczęło się podobnie.

I wrote this piece a year ago.

Napisałam to rok temu.

It's a composite of my story and other women I know.

Połączyłam historie swoją i znanych mi kobiet.

I wrote it because I was tired of pretending

Napisałam, bo męczyło mnie udawanie,

I was all right when I wasn't.

że u mnie wszystko gra.

I was tired of faking normal.

Miałam dość udawania normalności.

I wasn't seeing myself in the popular press.

W prasie popularnej nie widziałam siebie.

Nobody I knew was traveling the world or buying a condo in Costa Rica.

Moi znajomi nie podróżują po świecie i nie kupują apartamentów na Kostaryce.

Very few of my friends had set aside the 15 to 20 percent

Niewielu z nich odłożyło 15-20% dochodów,

experts tell us we need to maintain our standard of living in retirement.

według ekspertów niezbędne do utrzymania dotychczasowego stylu życia na emeryturze.

My friends, many in their 50s and 60s,

Moich znajomych, 50- i 60-latków,

were looking at a downward mobility,

czeka deklasacja,

a work-for-life proposition,

praca do końca życia.

just a job loss, medical diagnosis or divorce away from insolvency.

Utrata pracy, diagnoza choroby lub rozwód skutkują bankructwem.

We may not have hit rock bottom,

Jeszcze nie sięgnęliśmy dna,

but many of us saw a sequence of events

ale widzieliśmy ciąg zdarzeń,

where rock bottom was possible for the first time.

który uzmysłowił nam po raz pierwszy,

And the truth is, it really doesn't take much.

jak niewiele dzieli nas od dna.

The median household in the US

W USA przeciętne gospodarstwo domowe

only has enough savings to replace one month of income.

ma oszczędności rzędu miesięcznych dochodów.

Forty-seven percent of us

47 procent Amerykanów

cannot pull together 400 dollars to deal with an emergency.

w sytuacji nagłej nie wysupła nawet 400 dolarów,

That's almost half of us.

to prawie połowa nas.

A major car repair and we're standing on the abyss.

Jedna grubsza naprawa auta i stoimy nad przepaścią.

You wouldn't know it to look around you --

Nie widać tego,

I'm not the only one in this situation.

choć nie jestem jedyna w takiej sytuacji.

There are people in this room who are in the same predicament,

Na sali są osoby w podobnym położeniu,

and if it's not you,

jeśli nie ty sam,

it is your parents or your sister or maybe your best friend.

to może rodzice, siostra lub przyjaciółka.

We get good at faking normal.

Świetnie udajemy normalność.

Shame keeps us silent and siloed.

Wstyd powoduje izolację i odbiera głos.

When I first decided I was going to come out with my story,

Kiedy zdecydowałam się ujawnić swoją historię,

I did a website

stworzyłam stronę,

and a friend noticed that there were no photos of me --

jak zauważył ktoś znajomy, bez zdjęć.

it was all kind of cartoons like this.

Były tylko rysunki, takie jak na ekranie.

Even as I was coming out,

Nawet ujawniając się,

I was still hiding.

nadal się ukrywałam.

We live in a world where success is defined by income.

Żyjemy w świecie, gdzie sukces definiują zarobki.

When you say that you have money problems,

Mówiąc, że masz problemy finansowe,

you're announcing pretty much that you're a loser.

ogłaszasz, że jesteś nieudacznikiem.

When you're a graduate of Harvard Business School as I am,

Jeśli, tak jak ja, jesteś absolwentem Harvard Business School,

you're some kind of double loser.

jesteś podwójnym nieudacznikiem.

We boomers hear a lot about how we have underfunded our retirement;

Dzieci wyżu demograficznego słyszą, że za mało wpłacaliśmy na emeryturę

how it's all our fault.

i sami sobie jesteśmy winni.

Why on earth would we draw down our 401(k) plan to cover the shortfall

Po co ruszaliśmy fundusz emerytalny, żeby załatać dziurę w budżecie,

on our mother-in-law's nursing home care,

opłacić teściowej dom opieki,

or to pay for our kid's tuition, or just to survive?

wykształcić dzieci albo po prostu przeżyć?

We're accused of being poor planners and deadbeats --

Oskarża się nas o złe planowanie i lenistwo,

all that money we spent on lattes and bottled water.

bo przecież kupowaliśmy kawę na wynos i wodę w butelkach.

To shame and blame is so deliciously tempting.

Zawstydzanie i obwinianie jest niesamowicie kuszące.

Many of us don't even wait for others to do it

Często nie czekamy na innych,

we're so busy doing it to ourselves.

bo pracowicie sami to robimy.

I say let's own our part:

Dobrze, przyjmijmy odpowiedzialność.

we all could have saved more.

Mogliśmy więcej zaoszczędzić.

I know I could have saved more,

Wiem, że mogłam więcej odłożyć.

and if you were to rifle through my life over the last 30 years,

Przetrząsając ostatnie 30 lat mego życia,

you would see more than one dumb thing I have done financially.

znaleźlibyście więcej głupot finansowych.

I can't change that now

Nie mogę tego zmienić

and neither can you,

i wy też nie możecie.

but let's not mix up individual, isolated behavior

Jednak nie mylmy zachowań jednostki

with the systemic factors

z czynnikami systemowymi,

that have caused a 7.7-trillion-dollar retirement income gap.

które spowodowały lukę emerytalną w wysokości 7,7 biliona dolarów.

Millions of boomer-age Americans did not land here

Miliony Amerykanów z wyżu demograficznego nie wylądowały tu

because of too many trips to Starbucks.

z powodu zbyt wielu wycieczek do Starbucksa.

We spent the last three decades dealing with flat and falling wages

Ostatnie 30 lat przyniosły brak podwyżek, malejące pensje

and disappearing pensions

oraz znikające emerytury

and through-the-roof cost

przy niebotycznych kosztach

on housing and health care and education.

mieszkań, opieki zdrowotnej i edukacji.

It used to not be like this.

Kiedyś było inaczej.

We all remember the three-legged retirement income stool

Pamiętamy trzy filary emerytalne,

which had the savings and pension and social security.

czyli oszczędności, emeryturę i ubezpieczenia społeczne.

Well, that stool has gone wobbly.

Te filary się sypią.

Take savings -- what savings?

Oszczędności? Jakie oszczędności?

For many families,

Wiele rodzin

there's just nothing left to save after the bills have been paid.

po opłaceniu rachunków nie ma co odłożyć.

The pension leg of the stool has also gone wobbly.

Filar emerytur też się chwieje.

We can remember when many people had pensions.

Jeszcze niedawno świadczenia emerytalne byłą normą.

Today only 13 percent of American workers are employed by companies that offer them.

Obecnie tylko 13% zatrudnionych w USA pracuje w firmach z planem emerytalnym.

So what did we get instead?

Co dostaliśmy w zamian?

We got 401(k)-type plans

Fundusz emerytalny typu 401(k),

and suddenly responsibility for retirement planning got shifted

i niespodziewanie odpowiedzialność za planowanie emerytury

from our companies to us.

przeszła z pracodawców na nas.

We got the reigns but we also got the risk,

Wetknięto nam cugle w ręce, ale dołożono ryzyko.

and it turns out that millions of us just aren't that good

Okazuje się, że miliony nie radzą sobie

at voluntarily investing over 40 years.

z dobrowolnym inwestowaniem przez 40 lat.

Millions of us just aren't that good at managing market risk.

Miliony nie potrafią zarządzać ryzykiem rynkowym.

And really the numbers tell the story.

Liczby mówią same za siebie.

Half of all American households have no retirement savings at all.

Połowa gospodarstw domowych nie ma oszczędności emerytalnych,

That would be zero.

to znaczy zero.

No 401(k), no IRA, not a dime.

Żadnego planu 401(k), konta emerytalnego IRA, ani centa.

Among 55-to-64-year-olds who do have a retirement account,

Osoby w wieku od 55 do 64 lat, z kontem emerytalnym,

the median value of that account is 104,000 dollars.

średnio mają na nim 104 tysiące dolarów.

Now, 104,000 dollars does sound better than zero,

104 tysiące dolarów brzmi lepiej niż zero,

but as an annuity, it generates about 300 dollars.

ale przynosi 300 dolarów na miesiąc,

I don't have to tell you that you can't live on that.

a nie muszę mówić, że za to się nie wyżyje.

With savings down,

Z powodu malejących oszczędności,

pensions becoming a relic of the past

emerytur przechodzących do lamusa

and 401(k) plans failing millions of Americans,

i porażki planu 401(k) w przypadku milionów Amerykanów,

many near-retirees are dependent on social security

wielu osób tuż przed emeryturą traktuje ubezpieczenia społeczne

as their retirement plan.

jak plan emerytalny.

But here's the problem.

To jest problem.

Social security was never supposed to be the retirement plan.

Ubezpieczenia społeczne nigdy nie miały być planem emerytalnym.

It's not nearly enough.

Ubezpieczenie to za mało,

At best it replaces something like 40 percent

w najlepszym wypadku zastąpi może 40%

of your pre-retirement income.

dochodów przedemerytalnych.

Things have changed a lot

Mocno się pozmieniało

from when social security was introduced back in 1935.

od czasów pierwszych ubezpieczeń społecznych w 1935 roku.

Then, a 21-year-old male had a 50 percent chance

Wtedy 21-latek miał 50% szans

of living until he was 65.

na dożycie 65 roku życia.

So he retired at 60,

Szedł na emeryturę mając sześćdziesiątkę,

did a little fishing, kissed his grandkids,

trochę wędkował, przytulał wnuczki,

got his gold watch --

dostawał złoty zegarek

he'd be dead within five years of receiving benefits.

a przed upływem pięciu lat od uzyskania świadczeń - umierał.

That's not the pattern today.

Dzisiaj jest inaczej.

If you're in your late 50s and in good health,

Zdrowy 60-latek

you're going to live easily another 20 or 25 years.

z łatwością pożyje 20 lub 25 lat.

That's a really long time to make ends meet

To za długo na wiązanie końca z końcem,

if you are broke.

jeśli jesteś spłukany.

So what's the play if you've landed here

Więc co robić, jeśli wylądowałeś tu

and you're 50 or 55 or 60?

mając 50, 55 albo 60 lat?

What's the play if you don't want to land here

Co robić, jeśli nie chcesz tak skończyć,

and you're 22 or 32?

a masz 22 czy 32 lata?

Here's what I've learned from my own experience.

Czego nauczyło mnie doświadczenie?

The cavalry's not coming.

Posiłki nie nadejdą.

There is no big rescue,

Nie nadejdzie odsiecz

no prince charming,

ani książę z bajki.

no big bailout in the works.

Nie szykuje się żadna dotacja.

To have a shot at something other than being old and poor in America,

Aby uniknąć biedy na stare lata,

we're going to have to save ourselves and each other.

sami musimy się ratować i wzajemnie sobie pomóc.

I've had to come out of the shadows,

Musiałam wyjść z cienia,

stand here openly,

otwarcie tu stanąć

and I'm inviting you to do so as well.

i teraz was namawiam do tego samego.

I'm not going to tell you that it's not easy.

Nie mówię, że to łatwe,

I ventured though to tell my story

ale zaryzykowałam opowiedzenie swojej historii,

because I thought it would make it a little easier for people to tell theirs.

bo może dzięki temu innym będzie łatwiej.

I think it's only through our strength in numbers

Wierzę, że nasza siła leży w liczbach,

that we can begin to change the national "la-la" conversation

i ona może zmienić obowiązujący w kraju sielankowy ton rozmów

that we are having on this retirement crisis.

o kryzysie emerytalnym.

With so many of us shell-shocked and adrift about what has happened to us,

Przy tak dużej liczbie osób pozostawionych samych sobie i zszokowanych sytuacją,

we're going to have to build up from the grassroots,

musimy budować od podstaw.

forming what I think are resilience circles.

Musimy stworzyć oddolne grupy wsparcia,

These are small groups of people coming together

małe grupy spotykające się,

to talk about what has happened to them,

aby rozmawiać o tym, co się dzieje,

to share resources and information

dzielić zasobami i informacjami,

and to begin to figure out a way forward.

obmyślać dalszą drogę.

I believe from this base that we can find our voices again

Wierzę, że na tej podstawie, zdołamy odnaleźć własny głos,

and sound the alarm --

wszcząć alarm,

start pushing our institutions and policymakers

wywierać nacisk na instytucje i decydentów, oraz domagać się

to go hard on this retirement crisis with the urgency it deserves.

w trybie pilnym ostrej walki z kryzysem emerytalnym.

In the meantime --

W międzyczasie,

and there is an "in the meantime" --

bo jest "w międzyczasie",

we're going to have to adopt a live-low-to-the-ground mindset,

trzeba nastawić się na skromne życie,

drastically cutting back on our expenses.

drastycznie obcinając wydatki.

And I don't mean just living within our means.

Nie chodzi tyko o życie na miarę możliwości finansowych,

A lot of people are already doing that.

bo wiele osób już tak robi.

What is called for now is to,

Teraz potrzeba zrobić

in a much deeper way,

dużo więcej,

ask ourselves what it really means

zapytać siebie o sens życia,

to live a life that is not defined by things.

którego nie definiują przedmioty.

I call it "smalling up."

Nazywam to "zejściem wzwyż".

Smalling up is figuring out what you really need

Zejście wzwyż pozwala zrozumieć, czego prawdziwie potrzebujemy,

to feel contented and grounded.

aby poczuć zadowolenie i spokój.

I have a friend who drives really beat-up, raggedy cars,

Mój znajomy jeździ poobijanymi obdartymi autami,

but he will scrimp and save 15,000 dollars at one point

ale uskładał 15 tysięcy dolarów,

to buy a flute

żeby kupić sobie flet,

because music is what really matters to him.

bo tak ważna jest dla niego muzyka.

He smalled up.

Zszedł wzwyż.

I've had to also let go of magical thinking --

Też musiałam porzucić magiczne myślenie,

this idea that if I just was patient enough

przekonanie, że jeśli będę cierpliwa

and tightened my belt

i zacisnę pasa,

that things would go back to normal.

wszystko wróci do normy.

If I just sent in one more CV

Jeśli wyślę jeszcze jeden życiorys,

or applied to one more job online

dam jeszcze jedno ogłoszenie w sieci,

or attended one more networking event

pójdę na jeszcze jedno spotkanie budujące sieć kontaktów,

that surely I'd get the kind of job I was used to having.

na pewno znajdę pracę taką, jak kiedyś,

Surely things would return to normal.

i wszystko wróci do normy.

The truth is I'm not going back and neither are you.

Prawda jest taka, że nie mamy powrotu.

The normal that we knew is over.

Tamta normalność skończyła się.

In this new place that we are,

W nowej rzeczywistości

we're going to be asked to do things that we don't want to do.

może trzeba zrobić coś, na co nie mamy ochoty.

We're going to be asked to take assignments

Dostaniemy zlecenia

that we think are beneath our station and our talent

niegodne naszego talentu, pozycji,

and our skill.

czy umiejętności.

I have had to get off my throne.

Musiałam zejść z tronu.

Last year, a good friend of mine asked me if I would help her

W zeszłym roku dobra znajoma poprosiła o pomoc

with some organization work.

przy pracach organizacyjnych.

I assumed she meant community organizing

Spodziewałam się pracy na rzecz społeczności,

along the lines of what President Obama did in Chicago.

czegoś w rodzaju działań Prezydenta Obamy w Chicago,

She meant organizing somebody's closet.

Chodziło jej o pomoc w porządkowaniu szafy.

I said, "I'm not doing that."

Odmówiłam,

She said, "Get off your throne. Money is green."

na co kazała mi zejść z tronu. "Pieniądz to pieniądz".

It's not easy being part of the advance team

Nie jest łatwo być w awangardzie

that is ushering in this new era of work and living.

nowej ery pracy i życia.

First is always hardest.

Początki są zawsze najtrudniejsze.

First is before there are networks

Nie ma jeszcze sieci kontaktów,

and pathways and role models ...

ścieżek, wzorców,

before there are policies and ways to show us

metod i sposobów ułatwiających

how to go forward.

następne posunięcia.

We're in the middle of a seismic shift,

W środku sejsmicznej zmiany

and we're going to have to find bridgework to get us through.

musimy znaleźć pomost, który przeprowadzi nas na drugą stronę.

Bridgework is what we do in the meantime;

Pomost to praca w międzyczasie,

bridgework is what we do

pomost to działania,

while we're trying to figure out what is next.

podczas których obmyślamy, co dalej.

Bridgework is also letting go of this notion

Pomostem jest też porzucenie myśli,

that our worth and our value depend on our income

że to, ile jesteśmy warci i nasze wartości, zależą od zarobków,

and our titles and our jobs.

tytułów i rodzaju pracy.

Bridgework can look crazy or cool depending on how you were rolling

Pomost będzie zwariowany lub fajny, w zależności od tego, jak nam się wiodło,

when your personal financial crisis hit.

zanim dopadł nas personalny kryzys finansowy.

I have friends with PhDs who are working at the Container Store

Mam znajomych z doktoratem, pracujących w sklepie,

or driving Uber or Lyft,

jeżdżących Uberami lub Lyftami,

and then I have other friends who are partnering with other boomers

a znam też dzieci wyżu,

and doing really cool entrepreneurial ventures.

które rozkręciły odlotowe przedsięwzięcia inwestycyjne.

Bridgework doesn't mean that we don't want

Pomost nie oznacza, że nie chcemy

to build on our past careers,

wykorzystać dotychczasowej kariery

that we don't want meaningful work.

albo nie chcemy sensownej pracy.

We do.

Chcemy tego wszystkiego.

Bridgework is what we do in the meantime

Pomost to działania w międzyczasie,

while we're figuring out what is next.

podczas których obmyślamy, co dalej.

I've also learned to think strategy not failure

Nauczyłam się także myślenia w kategoriach strategii zamiast porażki,

when I'm sort of processing all these things that I don't want to do.

kiedy rozważam coś, czego nie chcę robić.

And I say that that's an approach

Twierdzę, że takie podejście

that I would invite you to consider as well.

jest warte uwagi.

So if you need to move in with your brother to make ends meet,

Jeśli musisz wprowadzić się do brata, żeby związać koniec z końcem,

call him.

zadzwoń do niego.

If you need to take in a boarder to help you pay your mortgage

Jeśli potrzebujesz sublokatora, żeby spłacać kredyt hipoteczny

or pay your rent,

albo zapłacić czynsz,

do it.

zrób to.

If you need to get food stamps,

Jeśli potrzebujesz bonów żywnościowych,

get the darn food stamps.

postaraj się o cholerne bony.

AARP says only a third of older adults who are eligible actually get them.

Według Stowarzyszenia Emerytów i Rencistów zgłasza się tylko 1/3 uprawnionych.

Do what you need to do to go another round.

Zrób wszystko, co konieczne, żeby przejść do następnej rundy.

Know that there are millions of us.

Pamiętaj, że są nas miliony.

Come out of the shadows.

Wyjdź z cienia.

Cut back,

Ogranicz wydatki,

small up;

zejdź wzwyż,

think strategy, not failure;

myśl w kategoriach strategii, nie porażki,

get off your throne

zejdź z tronu,

and find the bridgework to get your through the lean times.

znajdź pomost, który pomoże przetrwać chude czasy.

As a country, we have achieved longevity,

Jako kraj osiągnęliśmy długowieczność,

investing billions of dollars in the diagnosis, treatment

inwestując miliardy dolarów w diagnozy, leczenie

and management of disease.

i postępowanie w chorobach.

It's not enough to just live a long time.

Długie życie to nie wszystko.

We want to live well.

Chcemy żyć szczęśliwie.

We haven't invested nearly as much in the physical infrastructure

Nie stworzyliśmy warunków,

to ensure that that happens.

żeby to zapewnić.

We need now a new way of thinking

Potrzebny jest nowy sposób myślenia

about what it means to be old in America.

na temat starości w Ameryce.

And we need guidance and ideas about how to live

Potrzebujemy przewodnictwa i pomysłów na życie

a richly textured life

pełnią życia

on a much more modest income.

przy dużo skromniejszych dochodach.

So I am calling on change agents

Wzywam inicjatorów zmian,

and social entrepreneurs,

przedsiębiorców społecznych,

artists and elders

artystów i seniorów,

and impact investors.

inwestorów społeczników,

I'm calling on developers and disrupters of the status quo.

wzywam deweloperów i wszystkich, którym nie odpowiada status quo.

We need you to help us imagine

Potrzebujemy pomocy i wskazówek,

how to invest in the services and products and infrastructure

jak inwestować w usługi, produkty i infrastrukturę,

that will support our dignity,

które uszanują naszą godność,

our independence and our well-being

niezależność i dobre samopoczucie

in these many, many decades that we're going to live.

podczas czekających nas dekad.

My journey has taken me from a place of fear and shame

Moja droga prowadzi od strachu i wstydu

to one of humility and understanding.

do pokory i zrozumienia.

I'm ready now to link shields with others,

Jestem gotowa stanąć w szeregu,

to fight this fight,

walczyć w tej sprawie

and I'm inviting you to join me.

i zapraszam was do przyłączenia się.

Thank you.

Dziękuję.

(Applause)

(Brawa)