How to know if it’s time to change careers | The Way We Work, a TED series

400,692 views ・ 2020-02-10

TED


Видеог тоглуулахын тулд доорх англи хадмал дээр давхар товшино уу.

00:00
Transcriber: TED Translators admin
0
0
7000
Translator: Sodgerel Chinburen Reviewer: Marla Munkh-Achit
00:12
I was not one of those kids
1
12141
1311
Би хүүхэд байхдаа том болоод
00:13
that knew exactly what they wanted to do when they were growing up.
2
13476
3173
яг юу хийхээ мэддэг хүүхдүүдийн нэг байгаагүй.
00:16
In the last 15 years of my career,
3
16673
1634
Сүүлийн 15 жилд би
00:18
I've been an English teacher, attorney, video game creator
4
18331
2774
англи хэлний багш, өмгөөлөгч, видео тоглоом зохион бүтээгч
00:21
and now, a toilet paper salesman,
5
21129
1588
00-ын цаасны борлуулагч хийж
00:22
selling millions of rolls of toilet paper a year.
6
22741
2319
сая сая боодлоор нь зарсан.
[Бидний Ажлын Арга Барил]
00:25
[The Way We Work]
7
25084
2417
00:28
Life is about finding the intersection of what you really, really love
8
28428
3311
Үнэхээр дурладаг зүйл бас хамгийн сайн хийдэг зүйлийнхээ
00:31
with what you're really, really good at.
9
31763
1917
огтлолцлыг олох нь амьдралын утга учир.
00:33
As simple as it sounds, it's really not that easy to find.
10
33704
2842
Амархан сонсогдож байгаа ч тийм амар биш.
00:36
After a brief stint as an English teacher,
11
36570
2005
Англи хэлний багшаар ажилласныхаа дараа
00:38
I went to law school and ended up becoming an attorney
12
38599
2535
би хуулийн сургуульд сурч, Нью-Йорк хотын том фирмд
00:41
at a big law firm here in New York City.
13
41158
1915
өмгөөлөгч болсон юм.
00:43
Like most Americans, for the next two, three years,
14
43097
2401
Ихэнх Америкчуудын адил дараагийн хоёр, гурван жил
00:45
I was holding on to my job for dear life,
15
45522
1964
ажлынхаа төлөө бүхнийг умартан
00:47
working really late hours at a job that I thought maybe I was good at
16
47510
3308
дуртай биш ч сайн хийдэг гэж боддог ажил дээрээ
00:50
but certainly not one that I really loved.
17
50842
2009
орой болтол сууж, ажилладаг байсан.
00:52
I then came upon the epiphany
18
52875
1403
Аливаа зүйлийг сайн суръя гэвэл
00:54
that it takes years if not tens of thousands of hours
19
54302
2826
олон жил, хэдэн арван мянган цаг шаардлагатайг
00:57
to get really good at something.
20
57152
1531
тэгэхэд би ухаарсан юм.
00:58
I really didn't have a lot of time to waste.
21
58707
2055
Надад үрээд байх их цаг байсангүй.
01:00
This talk isn't for those looking to quit their job
22
60786
2422
Даргадаа дургүй эсвэл ажил дээр нь хүнд өдөр байсан
01:03
because they don't like their boss or they had a long day at work.
23
63232
3102
учир ажлаасаа гарах гэж буй хүмүүст энэ яриа зориулагдаагүй.
01:06
This is for those that are ready to make the completely scary leap
24
66358
3099
Энэ бол цоо шинэ карьерийн үсрэлт хийхэд бэлэн
01:09
into a brand-new career.
25
69481
1158
хүмүүст зориулагдсан юм.
01:10
So as you think about making a career change,
26
70663
2099
Тэгэхээр карьерийн өөрчлөлт хийх талаар бодож байвал
01:12
here are a few tips I hope you consider
27
72786
1815
өөрийн ойлгож авсан
01:14
and a few things I've picked up along the way.
28
74625
2153
хэдэн зөвлөмжийг хуваалцъя.
01:16
First, there's three things to think about before you're ready to move on.
29
76802
3481
Юуны өмнө цааш явахаасаа өмнө гурван зүйлийг бодолцох хэрэгтэй.
01:20
Number one: professional life is about learning.
30
80307
2291
Нэгт: карьерийн гол зүйл нь суралцах.
01:22
If you're not even interested in learning anymore,
31
82622
2334
Хэрвээ та дахиж сурах сонирхолгүй болсон бол
01:24
that's a huge red flag
32
84980
1151
энэ салбарт танд
01:26
that there might not be a future for you in that industry.
33
86155
2729
ирээдүй үгүй гэсэн том дохио байж мэднэ.
01:28
Number two: career changes are often gut-driven.
34
88908
2251
Хоёрт: карьерийн өөрчлөлтийг зөн совингоороо хийдэг.
01:31
If you constantly have sleepless nights
35
91183
1869
Хэрэв та нойргүй шөнүүдийг
01:33
where you're wide awake staring at the ceiling thinking,
36
93076
2626
тааз ширтэн, "Би энэ өөрчлөлтийг хийхгүй л бол
01:35
"Oh, man. I can't live with myself if I never try to make this change
37
95726
3250
ингэж амьдарч чадахгүй нь"
01:39
or if I don't even actually investigate it,"
38
99000
2060
гэж бодож байвал,
өөрийгөө сонс, өөртөө итгэ.
01:41
then trust your gut.
39
101084
1151
01:42
It might be time for that career change.
40
102259
1912
Карьераа өөрчлөх цаг ирсэн байж магадгүй.
01:44
On the flip side,
41
104195
1151
Харин эсрэгээрээ түр зүүрийн зовлон бол
01:45
one reason to not move on is short-term pain.
42
105370
2106
өөрчлөлт хийх шалтгаан биш.
01:47
If you don't like your boss
43
107500
1288
Хэрвээ та даргадаа дургүй
01:48
or people at the office are grating on you,
44
108812
2004
эсвэл ажлын тань хүмүүс ядаргаатай байвал,
01:50
that's actually not a good reason to absolutely change your career,
45
110840
3146
энэ нь карьераа өөрчлөх шалтгаан биш юм.
Учир нь та карьераа өөрчилбөл
01:54
because when you do change a career,
46
114010
1718
01:55
you generally have to start from the bottom,
47
115752
2053
ихэнхдээ доороос нь эхлэх хэрэгтэй болдог.
01:57
and you'll probably feel a lot of short-term pain,
48
117829
2350
бага цалин эсвэл доогуур албан тушаалаас болж
02:00
whether it's through a lack of salary or lack of a title.
49
120203
2670
ахиад л түр зуурын бэрхшээлүүд тулгарна.
02:02
Pain at any job is inevitable.
50
122897
1658
Ямар ч ажилд зовлон байдаг.
02:04
So now you're convinced that it's time to change your career.
51
124579
2915
Одоо карьераа өөрчлөх цаг болсон гэдэгт та итгэлтэй байна.
02:07
Then there's three things to do immediately.
52
127518
2136
Тэгвэл одоо хийх гурван зүйл байна.
02:09
First: network, network, network.
53
129678
2670
Нэгт: танилын сүлжээ, танилын сүлжээ, танилын сүлжээ.
02:12
No one ever builds a career without a good mentor
54
132372
2733
Сайн ментор, дэмжигчгүйгээр
02:15
or a good support network.
55
135129
1253
карьераа босгох хэцүү.
02:16
What I mean by networking is getting all the great advice
56
136406
2822
Танилын хүрээ их байснаар бид авч болох бүх л сайн
02:19
that you can possibly get.
57
139252
1356
зөвлөгөөг авах боломжтой.
02:20
Technology has made it so simple to reach out to new people
58
140632
2805
Технологи шинэ хүмүүстэй холбоо тогтоож,
02:23
to say, "Hey, I'm thinking about making a career change.
59
143461
2646
"Би карьерийн өөрчлөлт хийх тухай бодож байна.
Надтай 5 минут ярилцаач" гэж асуухад хялбар болгосон.
02:26
Do you have just five minutes to chat with me?"
60
146131
2199
02:28
That passion and that hunger and that ability to be a sponge
61
148354
2994
Тэр чин эрмэлзэл, мэдээлэл эрэлхийлсэн байдал тань
02:31
really attracts awesome mentors
62
151372
1496
гайхалтай ментор болон
02:32
and people willing to give you their time
63
152892
1959
чамд зөвлөх хүмүүсийг
02:34
to give you some good advice.
64
154875
1397
чам руу татдаг.
02:36
So go out there and meet new people.
65
156296
1722
Иймд гараад шинэ хүмүүстэй танилц.
02:38
The second thing you need to do immediately
66
158042
2017
Таны хийх дараагийн зүйл бол
02:40
is shore up your finances.
67
160083
1485
санхүүгээ зохицуулах.
02:41
The reality is, when you change your career,
68
161592
2055
Үнэндээ карьераа өөрчилбөл
02:43
you'll either start with a job with a lower title
69
163671
2305
нэг бол албан тушаал буурна ажилд орно
02:46
or lower pay or maybe even no pay,
70
166000
2208
эсвэл цалинтай багасна.
02:48
especially if you're starting your own business.
71
168232
2253
Өөрийн бизнесээ эхлүүлбэл бүр цалингүй байна.
02:50
So going out there and making sure your finances are in order
72
170509
2867
Тэгэхээр энэ шилжилтийг зовлон багатай
02:53
to make the transition less painful
73
173400
1675
туулахын тулд санхүүгээ
зохицуулах нь маш чухал.
02:55
is really, really important.
74
175099
1341
02:56
For me personally, as I made the transition from being an attorney
75
176464
3114
Би өмгөөлөгчөөс видео тоглоом зохион бүтээгч
02:59
over to a video game creator,
76
179602
1546
болон шилжихэд
03:01
I wanted to have at least six to 12 months of personal runway in the bank.
77
181172
3518
6-12 сарын нөөцөө банкинд хадгалсан.
03:04
Six to 12 months might not be the right number for you,
78
184714
2797
6-12 сар таны хувьд тохирохгүй байж болох ч
03:07
but be honest with yourself on what that number should be.
79
187535
2728
хэд байх ёстойг та шийдээрэй.
03:10
Number three, if you're not ready to make the full jump right at this moment,
80
190287
4420
Гуравдугаарт яг одоо бүрмөсөн салбараа солиход бэлэн биш бол
03:14
then get your side hustle on.
81
194731
1384
ажлынхаа хажуугаар хийж болно.
03:16
Side hustles could be anything from volunteering with an organization
82
196139
3349
Хажуугаар амжуулна гэдэг нь ормоор байгаа шинэ салбартаа
03:19
that's in the new industry you want to go into,
83
199512
2197
сайн дурын ажил хийх,
03:21
could be starting your business part-time on the weekends.
84
201733
2729
амралтын өдрүүдээр бизнесээ эрхлэх гэх мэт.
03:24
It's a free way to get a taste to see if you really love something.
85
204486
3212
Аливаа зүйлд та дуртай эсэхээ мэдэж болох үнэгүй арга юм.
03:27
So you're ready to make the move
86
207722
1532
Та дараагийн алхамдаа бэлэн
03:29
or maybe you already made the move.
87
209278
1673
эсвэл энэ алхмаа хийсэн ч байж мэднэ.
03:30
Here are three things you should think about doing, right now.
88
210975
2908
Та дараах гурван зүйлийг хийх хэрэгтэй.
03:33
One: do not -- I repeat -- do not burn bridges.
89
213907
3331
Нэг: битгий - давтан хэлье - битгий харилцаагаа тасал.
Тэдгээр харилцааг тогтооход олон жил зарцуулчихаад
03:37
You spent years building those bridges,
90
217262
1858
03:39
why burn them now?
91
219144
1150
одоо тасалж яах юм?
03:40
The world is such a small place,
92
220318
1640
Дэлхий маш жижигхэн
03:41
especially with all these online platforms,
93
221982
2000
энэ олон цахим платформууд бий цагт
03:44
that, believe me, you will see these people again
94
224006
2532
тэдгээр хүмүүстэй та дахиж таарна.
03:46
and probably in the most inopportune times.
95
226562
2356
Магадгүй хамгийн цагаа олоогүй үед.
03:48
Number two: take stock of what you've learned
96
228942
2316
Хоёр: өмнөх карьераасаа сурсан
03:51
in your previous career or careers.
97
231282
1816
зүйлсээ санаж аваарай.
03:53
Most likely, a lot of those things are really applicable
98
233122
2620
Тэдгээр зүйлс нь таны шинэ ажил болон карьерт
03:55
to your new job and your new career,
99
235766
1715
хэрэгцээтэй байх нь олонтаа:
03:57
whether it's interacting with people, playing on a team
100
237505
3153
харилцааны чадвар, багаар ажиллах
04:00
or dealing with jerks and assholes.
101
240682
2176
эсвэл новшнуудтай харьцахад.
04:02
All those things are really universally applicable.
102
242882
2388
Энэ чадвар нь хаана ч хэрэгцээтэй.
04:05
You'll find jerks no matter what industry you're in;
103
245294
2436
Та аль ч салбарт байсан хэцүү хүмүүстэй таарна.
04:07
no one's immune to it, everyone's got to figure it out,
104
247754
2583
Хүн бүрт тохиолддог учир учрыг нь олж сурах хэрэгтэй
04:10
and you probably know how to do it already.
105
250361
2006
та яаж гэдгийг нь аль хэдийн мэддэг байх.
04:12
Lastly, when you start your new job, you're going to be nervous.
106
252391
3019
Эцэст нь шинэ ажлаа эхлэхдээ та мэдээж сандарна.
04:15
But don't worry, take a deep breath,
107
255434
1998
Гэхдээ битгий санаа зов, гүнзгий амьсгаа ав.
04:17
because this is what I want to tell you:
108
257456
1914
Би үүнийг хэлмээр байна:
04:19
you're part of a new team now,
109
259394
1440
та одоо шинэ багийн гишүүн болсон,
04:20
and everyone around you is rooting for your success,
110
260858
2940
эргэн тойрны хүмүүс танд амжилт л хүсч байгаа
04:23
because your success is their success.
111
263822
2257
учир нь таны амжилт мөн тэдний амжилт.
04:26
So welcome to your new career.
112
266103
1530
Шинэ карьердаа тавтай морил.
Энэ вэбсайтын тухай

Энэ сайт нь танд англи хэл сурахад хэрэгтэй YouTube-ийн видеонуудыг танилцуулах болно. Та дэлхийн өнцөг булан бүрээс шилдэг багш нарын заадаг англи хэлний хичээлүүдийг үзэх болно. Видеоны хуудас бүр дээр гарч буй англи хадмал дээр давхар товшиж, тэндээс видеог тоглуул. Хадмал орчуулга нь видеог тоглуулахтай синхрон гүйлгэдэг. Хэрэв танд санал хүсэлт, санал хүсэлт байвал энэ холбоо барих маягтыг ашиглан бидэнтэй холбоо барина уу.

https://forms.gle/WvT1wiN1qDtmnspy7