Is this the most valuable thing in the ocean? - David Biello

Translator: Nguyễn Suri Reviewer: Trần Thái Hưng

In 1891, newspapers reported the story of James Bartley,

Vào năm 1891, các tờ báo đưa tin về câu chuyện của James Bartley,

a whaler who was swallowed whole by his prey.

một kẻ săn cá voi đã bị chính con mồi của mình nuốt chửng.

Supposedly, Bartley spent as long as 36 hours in the belly of the beast

Được cho là, Bartley đã trải qua khoảng 36 giờ trong bụng của “con quái vật” đó.

before his crew caught the whale and rescued their crewmate.

trước khi đoàn thủy thủ của anh bắt được con cá voi và giải cứu bạn của họ.

And this tale is far from unique.

Và câu chuyện này không phải là duy nhất.

Various novels, myths, and religious texts depict figures swallowed at sea—

Nhiều tiểu thuyết, thần thoại và văn bản tôn giáo

đã kể về những nhân vật bị nuốt chửng trên biển

with some even making a home for themselves

với một số nhân vật thậm chí còn tạo ra một ngôi nhà cho chính mình

in the creatures’ cavernous mouths.

trong cái miệng to như một cái hang của các sinh vật ấy.

Unfortunately, if someone actually were swallowed by a whale,

Thật không may, nếu ai đó thực sự bị một con cá voi nuốt chửng,

they would likely be crushed.

họ có khả năng sẽ bị nghiền nát.

But if they somehow survived,

Nhưng nếu bằng một cách nào đó mà có thể họ sống sót được,

they might have a chance to escape during their captor’s bathroom break.

họ có thể có cơ hội trốn thoát trong thời gian nghỉ ngơi của kẻ đã nuốt chửng họ.

Cá voi thường xuyên nổi lên trên mặt nước để lấy không khí

Whales frequently surface to take in air

and let out massive plumes of waste.

và thải ra những luồng chất thải khổng lồ.

And while swimming in this slurry might seem more disgusting

Và khi bơi trong lớp bùn này nghe có vẻ ghê tởm

than living in these creatures,

hơn là sống trong bụng của những sinh vật này

whale poop is much more desirable than it may seem.

Phân cá voi được kỳ vọng hơn nhiều so với cái tên của nó.

In fact, it may be one of the most important substances in the ocean—

Trên thực tế, nó có thể là một trong những chất quan trọng nhất trong đại dương

and the world.

và cả thế giới.

To understand why,

Để hiểu lý do tại sao,

we need to look at some of the ocean’s most ubiquitous organisms: phytoplankton.

chúng ta cần chú ý vào các sinh vật phổ biến nhất của đại dương:

thực vật phù du.

These creatures survive off sunlight, carbon dioxide,

Những sinh vật này sống sót nhờ vào ánh sáng mặt trời, carbon dioxide

and nutrients like phosphates, nitrogen, and iron.

và các chất dinh dưỡng khác như phốt phát, nitơ và sắt.

And since the ocean’s surface waters generally have an abundance

Và vì bề mặt nước của đại dương nói chung có số lượng lớn

of these resources,

tài nguyên này,

phytoplankton are everywhere.

nên thực vật phù du có mặt ở khắp mọi nơi.

A single drop of seawater can contain thousands of these creatures

Chỉ một giọt nước biển có thể chứa hàng ngàn sinh vật này

and phytoplankton blooms are large enough to be seen from space.

và những bông hoa thực vật phù du này đủ lớn

để có thể được nhìn thấy từ không gian.

These phytoplankton then become food for countless microscopic grazers,

Những thực vật phù du này sau đó trở thành

thức ăn cho vô số loài ăn cỏ siêu nhỏ,

bao gồm cả copepods (Phân lớp Giáp xác chân chèo) và nhuyễn thể, từ

including copepods and krill,

which in turn feed a huge swath of marine life.

đó nuôi một lượng lớn sinh vật biển.

In this way, these surface-dwellers are the base of a food chain

Theo cách này, các cư dân trên bề mặt này chính là cơ sở của chuỗi thức ăn

supporting countless marine life forms.

hỗ trợ vô số dạng sinh vật biển.

But when phytoplankton die, their bodies can sink far below the surface,

Nhưng khi thực vật phù du chết đi, cơ thể chúng có thể chìm sâu dưới bề mặt nước

taking with them the carbon and iron their living peers need to survive.

mang theo carbon và sắt mà nó cần thiết để tồn tại.

And this is where whales come in.

Và đây là nơi cá voi xuất hiện.

Hunting at these depths,

Săn mồi ở những độ sâu này,

whales consume huge amounts of these phytoplankton predators.

cá voi tiêu thụ một lượng lớn những kẻ săn mồi thực vật phù du này.

For example, species like the blue whale

Ví dụ, các loài cá thể như cá voi xanh

can consume up to 16 tons of krill every day,

có thể tiêu thụ tới 16 tấn nhuyễn thể mỗi ngày

leading them to regularly surface and release a slick of feces red with iron.

khiến chúng thường xuyên xuất hiện và tiết ra một lớp phân màu đỏ với sắt.

Through this cycle,

Thông qua chu kỳ này,

whales act as a living pump to bring iron from deeper waters back to the surface.

cá voi giữ một vai trò như một máy bơm để

đưa sắt từ vùng nước sâu hơn trở lại bề mặt nước

However, if we take whales out of the equation—

Tuy nhiên, nếu chúng ta loại bỏ cá voi khỏi chu trình này

giống như kẻ săn cá voi nhằm mục đích thương mại đã làm hàng thể kỷ trước

much as centuries of commercial whaling did—

this natural system starts to break down.

hệ thống tự nhiên này bắt đầu bị phá vỡ.

Over enough time,

Qua đủ thời gian,

this broken cycle could lead to surface waters completely devoid of life

chu kỳ đã bị phá bỏ này có thể dẫn đến

việc hoàn toàn không tồn tại sự sống trên bề mặt nước

and similarly major problems for us land dwellers.

và những vấn đề lớn tương tự đối với chúng ta, cư dân trên đất liền

Phytoplankton’s massive photosynthetic blooms

Những bông hoa quang hợp khổng lồ của thực vật phù du

produce as much as half of Earth’s oxygen.

tạo ra tới một nửa lượng ô-xi của Trái đất.

And in addition to taking in iron,

Và ngoài việc hấp thụ sắt,

phytoplankton helps sequester huge amounts of carbon—

thực vật phù du giúp giữ lại một lượng lớn các-bon

an element we need to extract from the air to address climate change.

một nguyên tố chúng ta cần loại bỏ trong không khí để giải quyết biến đổi khí hậu.

According to one report, phytoplankton are estimated to capture four times

Theo một báo cáo, thực vật phù du được ước tính có thể thu giữ gấp bốn lần

the amount of carbon contained in the plant life of the Amazon.

lượng carbon chứa trong thực vật của rừng Amazon.

From these calculations,

Từ những tính toán này,

every 1% increase in phytoplankton population

nếu cứ 1% số lượng thực vật phù du tăng lên

is the carbon capture equivalent of 2 billion fully grown trees

thì mức thu giữ các-bon tương đương với 2 tỷ cây xanh phát triển trưởng thành

springing into existence.

mọc lên.

Mặc dù ta vẫn còn tranh luận về chính xác lượng các-bon này trong đại dương

While there’s still debate about exactly how much of this carbon

stays in the ocean long term,

trong thời gian rất dài,

researchers are working to increase phytoplankton populations

các nhà nghiên cứu đang nỗ lực để tăng số lượng thực vật phù du

and bury as much carbon as possible.

và giảm thiểu càng nhiều các-bon càng tốt.

Some groups are doing this simply by sprinkling iron in the ocean.

Một số khác thì đang làm điều này bằng cách đơn giản

là rắc sắt vào đại dương.

However, this approach is much less impactful

Tuy nhiên, cách tiếp cận này có ít tác động hơn nhiều so với việc hỗ trợ

than supporting the ocean’s natural phytoplankton farmers.

“nông dân” của đại dương là thực vật phù du tự nhiên .

Chất dinh dưỡng phức tạp trong phân cá voi

Whale poop’s complex matrix of nutrients is the result of millennia of co-evolution

là kết quả của hàng thiên niên kỷ tiến hóa

among these creatures,

giữa những sinh vật này,

making it vastly superior to cheap, man-made supplements.

khiến nó vượt trội hơn rất nhiều so với các chất bổ sung nhân tạo, rẻ tiền.

Right now, whale populations are still recovering from industrial whaling.

Hiện tại, quần thể cá voi vẫn đang phục hồi

sau hoạt động săn bắt cá voi công nghiệp.

But if we can help these species rebound through whaling moratoriums,

Nhưng nếu chúng ta có thể giúp những loài này phục hồi thông qua

lệnh tạm dừng săn bắt cá voi,

safer fishing and shipping practices, and cleaning up pollution,

đánh bắt cá, vận chuyển an toàn hơn và làm sạch ô nhiễm,

it would do wonders for restoring this nutrient cycle.

nó sẽ làm nên điều kỳ diệu trong việc khôi phục chu kỳ dinh dưỡng này.

And even when these newly protected whales die natural deaths,

Và ngay cả khi những con cá voi mới được bảo vệ này chết tự nhiên,

they'll still be fighting climate change.

chúng vẫn sẽ chống lại sự biến đổi khí hậu.

Not only can a whale’s body sequester up to 33 tons of carbon

Cơ thể cá voi không chỉ có thể giữ tới 33 tấn các-bon

at the bottom of the ocean,

dưới đáy đại dương,

but their remains can also become an entire ecosystem—

mà phần còn lại của chúng còn có thể trở thành toàn bộ hệ sinh thái

continuing to support life both above and below the surface.

tiếp tục hỗ trợ sự sống cả trên và dưới bề mặt nước.