Can machines read your emotions? - Kostas Karpouzis

Máy móc có thể đọc được suy nghĩ của bạn không? - Kostas Karpouzis

Translator: Mai Nguyen Reviewer: Mai Nguyen

With every year, machines surpass humans in more and more activities

Qua mỗi năm

Máy móc càng vượt qua con người trong nhiều hoạt động

we once thought only we were capable of.

mà chúng ta từng nghĩ chỉ mình có thể làm

Today's computers can beat us in complex board games,

Ngày nay, máy tính có thể thắng chúng ta trong những trò trơi cờ bàn,

transcribe speech in dozens of languages,

Chuyển thể hàng chục ngôn ngữ

and instantly identify almost any object.

và có thể lập tức nhận diện hầu hết mọi thứ.

But the robots of tomorrow may go futher

Nhưng tương lai Robot có thể đi xa hơn thế

by learning to figure out what we're feeling.

bằng cách cố gắng tìm hiểu cảm giác của con người.

And why does that matter?

Vậy tại sao việc đó lại quan trọng?

Because if machines and the people who run them

Bởi nếu máy móc và những ai điều khiển chúng

can accurately read our emotional states,

có thể đọc được cảm xúc của con người

they may be able to assist us or manipulate us

nó có thể giúp ta mà cũng có thể điều khiển ta

at unprecedented scales.

với quy mô chưa từng có.

Nhưng trước khi bàn đến việc đó,

But before we get there,

how can something so complex as emotion be converted into mere numbers,

sao thứ phức tạp như cảm xúc có thể mã hóa thành những con số,

the only language machines understand?

loại ngôn ngữ duy nhất máy móc hiểu được?

Về cơ bản, như cách bộ bão chúng ta giải nghĩa những cảm xúc,

Essentially the same way our own brains interpret emotions,

by learning how to spot them.

bằng việc học cách phát hiện ra chúng.

American psychologist Paul Ekman identified certain universal emotions

Nhà tâm lý học Mỹ Paul Ekman đã phát hiện ra những cảm xúc phổ biến

mà biểu hiện của chúng được hiểu giống nhau ở mọi nền văn hóa

whose visual cues are understood the same way across cultures.

For example, an image of a smile signals joy to modern urban dwellers

Ví dụ, hình mặt cười thể hiện sự vui vẻ đối với cư dân đôi thị hiện đại.

và với cả những thổ dân.

and aboriginal tribesmen alike.

And according to Ekman,

Theo Ekman,

anger,

disgust,

tức giận,

căm ghét,

fear,

sợ hãi

joy,

vui vẻ,

buồn bã

sadness,

and surprise are equally recognizable.

và ngạc nhiên đều có thể nhận biết được như nhau

As it turns out, computers are rapidly getting better at image recognition

Như ta thấy, máy tính đang phát triển nhanh chóng về nhận diện hình ảnh

thanks to machine learning algorithms, such as neural networks.

nhờ vào các thuật toán máy như những mạng lưới thần kinh.

Chúng có những nút nhân tạo bắt chước như nơ-ron của con người

These consist of artificial nodes that mimic our biological neurons

by forming connections and exchanging information.

bằng cách tạo hình các liên kết và trao đổi thông tin.

To train the network, sample inputs pre-classified into different categories,

Để huấn luyện mạng lưới, đầu vào mẫu được chia trước vào các mục,

such as photos marked happy or sad,

như hình ảnh thể hiện vui hay buồn

are fed into the system.

được đưa vào hệ thống.

The network then learns to classify those samples

Sau đó, hệ thống sẽ phân loại những mẫu đó

by adjusting the relative weights assigned to particular features.

qua điều chỉnh các trọng số tương đối thành đặc tính đặc biệt.

Càng nhiều dữ liệu được huấn luyện,

The more training data it's given,

thuật toán càng nhận diện hình ảnh mới tốt hơn

the better the algorithm becomes at correctly identifying new images.

This is similar to our own brains,

Điều này cũng giống như bộ não chúng ta,

which learn from previous experiences to shape how new stimuli are processed.

tích lũy kinh nghiệm để định hình xử lý các kích thích mới.

Recognition algorithms aren't just limited to facial expressions.

Thuật toán nhận diện không chỉ giới hạn trong việc nhận diện cảm xúc trên mặt.

Our emotions manifest in many ways.

Có nhiều cách bộc lộ cảm xúc.

There's body language and vocal tone,

Qua ngôn ngữ cơ thể và thanh âm,

thay đổi nhịp tim, màu da và nhiệt độ,

changes in heart rate, complexion, and skin temperature,

or even word frequency and sentence structure in our writing.

hay thậm chí tần số từ và cấu trúc câu trong bài viết của chúng ta

Bạn có thể cho rằng huấn luyện nơron thần kinh để nhận biết những thứ này

You might think that training neural networks to recognize these

would be a long and complicated task

là một việc rất lâu và phức tạp

until you realize just how much data is out there,

đến khi bạn biết dữ liệu nhiều thế nào

and how quickly modern computers can process it.

và máy tính xử lý chúng nhanh thế nào.

From social media posts,

Từ các bài viết,

uploaded photos and videos,

hình ảnh, video được đăng tải

and phone recordings,

và các đoạn ghi âm điện thoại,

to heat-sensitive security cameras

tới camera cảm biến nhiệt

and wearables that monitor physiological signs,

và đồ mặc kiểm soát tín hiệu sinh lý,

vấn đề không phải là làm sao để thu thập đủ dữ liệu

the big question is not how to collect enough data,

but what we're going to do with it.

mà chúng ta sẽ làm gì với nó.

There are plenty of beneficial uses for computerized emotion recognition.

Máy hóa nhận biết cảm xúc có rất nhiều lợi ích.

Robots using algorithms to identify facial expressions

Robot dùng thuật toán nhận dạng nét mặt

can help children learn

có thể giúp trẻ em học tập

or provide lonely people with a sense of companionship.

hay làm cho con người bớt cô đơn.

Social media companies are considering using algorithms

Các công ty truyền thông đang xem xét dùng thuật toán

to help prevent suicides by flagging posts that contain specific words or phrases.

để ngăn chặn tự tử bằng cách đánh dâú những bài có nội dung nhạy cảm.

And emotion recognition software can help treat mental disorders

Phần mềm nhận biết cảm xúc có thể giúp chữa trị chứng rối loạn tâm lý

or even provide people with low-cost automated psychotherapy.

hay thậm chí đưa ra thiết bị trị liệu tự động giá rẻ.

Despite the potential benefits,

Bên cạnh những lợi ích trên,

the prospect of a massive network automatically scanning our photos,

một mạng lưới to lớn tự động quét mọi hình ảnh,

communications,

giao thiệp,

and physiological signs is also quite disturbing.

và tín hiệu sinh lý, cũng khá phiền.

What are the implications for our privacy when such impersonal systems

Vậy sự riêng tư của ta ở đâu khi có một mạng lưới như vậy

are used by corporations to exploit our emotions through advertising?

đang khai phá cảm xúc của chúng ta thông qua những biển quảng cáo.

And what becomes of our rights

Và đâu là quyền của chúng ta

if authorities think they can identify the people likely to commit crimes

nếu chính quyền cho là có thể xác định những người có khả năng phạm tội

before they even make a conscious decision to act?

ngay trước cả khi họ có ý định hành động?

Robots currently have a long way to go

Robot hiện tại vẫn còn cần phải phát triển hơn

in distinguishing emotional nuances, like irony,

để phân biệt các sắc thái cảm xúc, như mỉa mai

and scales of emotions, just how happy or sad someone is.

và mức độ xúc cảm, một người đang vui hay buồn thế nào

Nonetheless, they may eventually be able to accurately read our emotions

Tuy nhiên, cuối cùng chúng có thể đọc được cảm xúc của ta

và phản hồi lại.

and respond to them.

Whether they can empathize with our fear of unwanted intrusion, however,

Nhưng việc chúng có thể hiểu được nỗi sợ của ta vì xâm nhập ngoài ý muốn hay không

that's another story.

thì lại là một câu chuyện khác.