Are pandas the most misunderstood animal? - Lucy Cooke

Çeviri: Başak Gökdaş Gözden geçirme: Cihan Ekmekçi

In the late 1930s, a grand panda drama unfolded at the Chicago Zoo.

1930'ların sonlarında, Şikago Hayvanat Bahçesi'nde

bir büyük panda draması yaşandı.

Su-Lin, who had been a media darling since she was a cub,

Su-Lin, bir yavruyken medyanın ilgi odağı olmuştu,

passed away.

ta ki ölene kadar.

Zookeepers were already in the process

Hayvanat bahçesi çalışanları, Mei Mei adında

of procuring another female panda named Mei Mei,

başka bir dişi pandayı temin etme sürecindeydiler

and they were determined to find her a mate before tragedy struck again.

ve trajedi tekrar yaşanmadan önce ona bir eş bulmaya kararlıydılar.

So when they acquired a prospective suitor named Mei Lan,

Bu yüzden Mei Lan adında muhtemel bir talip edindiklerinde,

it seemed their troubles were over.

dertleri bitmiş gibi görünüyordu.

Magazines monitored their progress,

Dergiler ilerlemelerini izledi

and the public eagerly awaited the patter of tiny panda paws.

ve halk küçük panda patilerinin sesini sabırsızlıkla bekliyordu.

But the wait dragged on.

Ama bekleme devam etti.

At first, headlines declared that Mei Mei was "getting nowhere" with her love life.

İlk başta manşetler, Mei Mei'nin aşk hayatında

"hiçbir ilerleme kaydedemediğini" ilan etti.

But eventually zookeepers realized their significant slip-up:

Sonunda hayvanat bahçesi görevlileri önemli bir hata yaptıklarını fark ettiler:

both bears were male.

iki ayı da erkekti.

This is just one of many mistakes humans have made when it comes to pandas.

Bu, konu pandalar olduğunda insanların yaptığı birçok hatadan sadece biri.

We've incorrectly classified them as raccoons,

Yanlışlıkla onları rakun olarak sınıflandırdık,

misrepresented them as cuddly vegetarians,

onları sevimli vejetaryenler olarak yanlış tanıttık

and— since the doomed union of Mei Mei and Mei Lan—

ve Mei Mei ile Mei Lan'ın kara bahtına kadar—

declared them as incompetent lovers.

onları beceriksiz aşıklar olarak ilan ettik.

Some people have taken this even further,

Bazı insanlar bunu daha da ileri götürdü.

suggesting it's remarkable this sex-shy species

Bu cinsellikten kaçınan türün,

varlığını sürdürme becerisinin olmasının bile dikkate değer olduğunu söylediler.

has been able to sustain themselves at all.

However, this common perception of pandas having low libidos

Ancak, pandaların düşük libidoya sahip olduğu yaygın algısı

actually has more to do with human incompetence.

aslında daha çok insan yetersizliğiyle ilgilidir.

When it comes to breeding pandas in captivity,

Pandaların esaret altında üremesi söz konusu olduğunda,

zookeepers face multiple challenges.

hayvanat bahçesi bakıcıları zorluklarla karşılaşmaktadır.

As the Chicago case suggests, it can be tricky to figure out a panda's sex.

Şikago davasınından da anlaşılacağı gibi, pandanın cinsiyetini anlamak zor olabilir.

Their external genitals don't appear until they're a few months old,

Dış genital organları birkaç aylık olana kadar görünmez,

and once visible, they look very similar.

ve göründüklerinde çok benzer görünürler.

This forces zookeepers to rely on inconsistent methods,

Bu, hayvanat bahçesi görevlilerini tutarsız yöntemlere başvurmaya zorlar,

like trying to measure the distance between the anus and genitals,

örneğin anüs ile genital organlar arasındaki mesafeyi ölçmeye çalışmak

or simply going by feel.

ya da sadece dokunma hissine güvenmek.

And even when males and females are paired up correctly,

Ve hatta erkekler ve dişiler doğru bir şekilde eşleştirilse bile,

chemistry isn't guaranteed.

kimyalarının tutması her zaman garanti değildir.

In one case at the Moscow Zoo,

Moskova Hayvanat Bahçesi'nde bir vakada,

a female bear that had been isolated from other animals

diğer hayvanlardan izole edilmiş bir dişi ayı,

proved more interested in zookeepers than other pandas.

pandalardan ziyade görevlilere daha fazla ilgi gösterdi.

Complicating things further,

İşleri daha da karmaşıklaştıran ise,

female pandas can only be impregnated 1 to 3 days each year

dişi pandaların yıl içinde sadece 1 ila 3 gün boyunca gebe kalabilmesidir

due to their incredibly short ovulation window.

çünkü ovülasyon dönemi son derece kısadır.

Zookeepers try to track fertility levels by measuring the hormones in their urine,

Görevliler, üreme seviyelerini izlemek için

idrarlarındaki hormonları ölçmeye çalışırlar,

but this data is often cryptic to decipher and messy to capture.

ancak verileri çözümlemek genellikle karmaşık ve düzensiz olabilir.

Females have also evolved the ability to reabsorb their own fetuses,

Dişiler, fetüslerini yeniden emme yeteneğini evrimleştirmişlerdir,

meaning that even a successful impregnation can be reversed.

bu da başarılı gebeliğin dahi geri çevrilebileceği anlamına gelir.

The difficulty of breeding pandas has reinforced the idea

Pandaların üremesinin zorluğu, onların doğal olarak

that they're not naturally inclined to procreate.

üremeye eğilimli olmadığı fikrini pekiştirmiştir.

But there's a huge gap between how these animals behave in captivity

Ancak, bu hayvanların esaret koşullarında nasıl davrandığı ile

and the privacy of the wild.

vahşi doğadaki alanları arasında büyük fark vardır.

Prowling through her home territory,

Kendi yaşam alanında dolaşan bir dişi panda,

a female panda rubs her anal glands on tree trunks to attract mates,

eş çekmek için anüs bezlerini ağaç gövdelerine sürtüp,

then waits in the treetops bleating as loudly as she can.

sonra ağaçların tepelerinde olabildiğince yüksek sesle bağırarak bekler.

Soon enough, males crowd around the tree and compete for her attention

Çok geçmeden, erkekler ağacın etrafında toplanır

ve dikkatini çekmek için yarışırlar

by seeing who can pee the highest.

kimin en yükseğe idrar yapabileceğini görmek suretiyle.

Suitors adopt a variety of poses in these competitions,

Talip adayları, bu yarışmalarda çeşitli duruşlar benimserler,

including the "squat," "legcock," and "handstand."

bunlar ''çömelen", "bacak kaldırma" ve "eller üstü durma"dır.

Ayrıca, idrarlarını kulaklarının arkasına sürmek suretiyle

They're also known to dab urine behind their ears

to broadcast their virility through the breeze.

erkekliklerini rüzgarla duyurmaya çalışırlar.

Once a female picks a winner,

Bir dişi bir kazanan seçtiğinde

the mating pair will often have sex over 40 times in a single afternoon.

çift genelde tek bir öğleden sonra içinde 40'tan fazla kez çiftleşebilir.

At these rates, you might expect panda populations to be booming,

Bu oranlarda, panda popülasyonlarının hızla artmasını bekleyebilirsiniz,

especially since panda sperm is incredibly potent.

özellikle panda sperminin son derece etkili olması göz önüne alındığında.

But females' short ovulation cycles and ability to reabsorb fetuses

Ancak dişilerin kısa ovülasyon döngüleri ve fetüsleri geri emme yetenekleri,

keep the population in check.

popülasyonu kontrol altında tutmaktadır.

In the wild, young pandas are usually able to witness at least one breeding season

Doğada genç pandalar genellikle en az bir çiftleşme mevsimini

before reaching sexual maturity,

cinsel olgunluğa ulaşmadan önce tanıklık edebilir,

giving them time to learn the rituals of seduction.

bu, onlara baştan çıkarma ritüellerini öğrenmek için zaman sağlar.

But in captivity, pandas are never able to learn these customs.

Ancak esaret altında olan pandalar, bu gelenekleri öğrenmezler.

And while breeders have tried to kick start young pandas' sexual awakenings

Ve yetiştiriciler, genç pandaların cinsel uyanışını başlatmaya çalıştılar

by showing them footage of mating elders and offering them doses of Viagra,

onlara çiftleşen yaşlıların görüntülerini gösterip,

Viagra dozları sunarak,

none of these strategies have worked consistently.

ancak bu stratejiler sürekli olarak işe yaramadı.

The most reliable approach they've found is artificial insemination,

Buldukları en güvenilir yaklaşım, yapay inseminasyon olmuştur,

which has dramatically increased the captive population

bu, son birkaç on yılda esir popülasyonunu

in the past few decades.

dramatik bir şekilde artırmıştır.

But if pandas are so much better at reproducing in the wild,

Ancak pandalar doğada üreme konusunda bu kadar başarılıysa,

one has to ask why are conservation efforts so focused on breeding them.

insanların neden onları yetiştirmeye bu kadar odaklandığını sormak gerekir.

Maybe our time would be better spent

Belki de zamanımızı,

protecting the pandas' natural environments,

pandaların doğal yaşam alanlarını korumaya harcamak,

giving them all the space they need to get down to business.

işlerini halletmeleri için ihtiyaçları olan alanı sağlamak daha iyi olabilir.