History vs. Andrew Jackson - James Fester

Historia kontra Andrew Jackson - James Fester

Tłumaczenie: Arvin Khanchandani Korekta: Rysia Wand

A national hero? Or public enemy number one?

Bohater narodowy? Czy wróg publiczny numer jeden?

Historical figures are often controversial,

Postacie historyczne są często kontrowersyjne,

but few were as deified or vilified

ale niewiele z nich było aż tak ubóstwianych

in their lifetime

lub oczernianych za życia

as the seventh President of the United States.

jak siódmy prezydent USA.

This is History vs. Andrew Jackson.

Oto Historia kontra Andrew Jackson.

"Order, order, hm, uh, what were we...ah yes, Mr. Jackson!

"Proszę o ciszę! Na czym skończyliśmy... A, tak, pan Jackson!

You stand accused of degrading the office of the presidency,

Jest pan oskarżony o degradację urzędu prezydenta,

causing financial collapse

doprowadzenie gospodarki do upadku

and wanton cruelty against American Indians.

i nieuzasadnioną brutalność wobec amerykańskich Indian.

How do you plead?"

Czy przyznaje się Pan do winy?".

"Now, Your Honor, I am not a big city lawyer,

"Wysoki Sądzie: może nie jestem prawnikiem z wielkiego miasta,

but I do know a few things.

ale wiem parę rzeczy.

And I know that President Jackson was

Wiem, że prezydent Jackson

a self-made frontiersman,

był ciężko pracującym pionierem,

a great general,

wielkim generałem

a real man of the people."

i prawdziwym człowiekiem z ludu.

"Your Honor, this 'man of the people' was a gambler,

"Ten "człowiek ludu" był hazardzistą,

a drunk, and a brawler.

pijakiem i awanturnikiem.

Why, I've heard it said that

Wdawał się w bójki

he would fight at the drop of the hat

bez żadnej przyczyny,

and then drop the hat himself.

a nawet sam je wszczynał.

I ask you,

Czy na pewno nadawał się

was such a man fit for the most distinguished office in the nation?

do pełnienia najważniejszej funkcji w państwie?

Can we forget the debacle of his inauguration?

Czy możemy zapomnieć o jego inauguracyjnym fiasku?

Who ever heard of inviting a drunken mob

Czy ktoś kiedyś słyszał o wpuszczeniu pijanego tłumu

into the White House?

do Białego Domu?

It took ages to get the upholstery clean."

Czyszczenie tapicerki trwało wieki".

"That drunken mob, sir, was the American people,

"Ten pijany tłum tworzyli Amerykanie, którzy zasłużyli sobie

and they deserve to celebrate their victory."

na możliwość świętowania zwycięstwa".

"Order, order! Now, did this celebration have pie?"

"Proszę o ciszę! Czy z tej okazji zostało podane ciasto?".

"Very well. Mr. Jackson, is it not the case

"Panie Jackson, czy nie jest prawdą,

that immediately upon assuming office

że zaraz po objęciu urzędu

you introduced the spoils system,

obsadził pan stanowiska swoimi ludźmi

replacing hundreds of perfectly good federal employees

zastępując setki znakomitych federalnych pracowników

with incompetent party loyalists?"

niekompetentnymi zwolennikami własnej partii?".

"Your Honor, the President did no such thing.

"Wysoki sądzie, nic takiego nie miało miejsca.

He tried to institute rotation in office

Prezydent próbował wprowadzić system rotacji,

to avoid any profiteering or funny business.

żeby uniknąć spekulacji i machlojek.

It was the rest of the party

To reszta partii upierała się,

who insisted on giving posts to their lackeys."

żeby obsadzić stanowiska służalcami".

"But Mr. Jackson complied, did he not?"

"Ale pan Jackson się na to zgodził?"

"Now, uh, see here."

"No więc, tego..."

"Moving on.

"Omówmy inną kwestię.

Mr. Jackson, did you not help to cause

Panie Jackson, czy nie przyczynił się pan

the financial Panic of 1837,

do wybuchu finansowej paniki roku 1837

and the ensuing economic depression

i wynikającego z niej kryzysu ekonomicznego

with your obsessive war

przez wojnę, którą toczył pan

against the Bank of the United States?

z Bankiem USA?

Was not vetoing its reauthorization,

Zawetował pan przywrócenie mu uprawnień

as you did in 1832,

w roku 1832.

an act of irresponsible populace pandering

Czy nie była to nieodpowiedzialna kiełbasa wyborcza,

that made no economic sense?"

która ekonomicznie nie miała sensu?".

"Your Honor, the gentleman has quite the imagination.

"Wysoki sądzie, ten pan ma dużą wyobraźnię.

That bank was just a way for rich Yanks

Ten bank służył tylko bogatym Jankesom

to get richer.

w powiększaniu majątku.

And all that money panic was caused

Pieniężna panika wybuchła,

when British banks raised interest rates

gdy brytyjskie banki podniosły oprocentowanie

and cut lending.

i ograniczyły pożyczki.

To blame it on the President is preposterous, I say."

Obwinianie za to prezydenta jest dla mnie niedorzeczne".

"But if Mr. Jackson had not destroyed the National Bank,

"Ale gdyby pan Jackson nie zniszczył Banku Narodowego,

it would have been able to lend to farmers

ten mógłby udzielić pożyczek farmerom

and businesses when other credit dried up,

i firmom, gdy skończyły się pieniądze z innych kredytów,

would it not?"

nieprawdaż?".

"Hm, this is all highly speculative.

"To wszystko tylko spekulacje.

Can we move on?"

Możemy przejść dalej?".

"Certainly, Your Honor.

"Owszem, Wysoki Sądzie.

We now come to Mr. Jackson's

Czas na największe wykroczenie pana Jacksona:

most terrible offense:

forcing entire tribes out of their native lands

wyrzucenie plemion z ich ojczystych ziem

via the Indian Removal Act."

przez Akt Wysiedlenia Indian".

"I resent that accusation, sir.

"To oskarżenie jest nieprawdą.

The U.S. of A. bought that land from the Indians

USA kupiło tę ziemię od Indian

fair and square."

całkowicie zgodnie z zasadami".

"Do you call coercion and threats

"Czy dla pana wymuszanie i groźby

by a nation with a far more powerful army

kraju z dużo potężniejszą armią

fair and square?

są zgodne z zasadami?

Or signing a treaty for removing the Cherokee

Albo podpisanie traktatu o wysiedleniu Czirokezów

with a small group that didn't include

z grupą ludzi, w której nie było

their actual leaders?

ich prawdziwych wodzów?

They didn't have time to properly

Nie mieli czasu, żeby się przygotować

supply themselves before the army came

przed przybyciem armii,

and forced them to march the Trail of Tears."

która zmusiła ich do przebycia Szlaku Łez".

"Now, hold on a minute.

"Chwila, chwila.

This was all Van Buren's doing

Wszystko to jest robotą Van Burena

after President Jackson left office."

po tym jak pan Jackson przestał być prezydentem".

"But Mr. Jackson laid the groundwork

"Ale pan Jackson stworzył do tego warunki

and made sure the treaty was ratified.

i dopilnował ratyfikacji tego traktatu.

All President Van Buren had to do afterwards

Prezydent Van Buren

musiał tylko wprowadzić go w życie".

was enforce it."

"Look here, Your Honor.

"Wysoki Sądzie, proszę posłuchać.

Our government's been purchasing

Nasz rząd kupował

ziemie Indian od samego początku,

Indian land since the beginning,

and my client was negotiating these deals

a mój klient negocjował te umowy

even before he was President.

nawet przed objęciem urzędu prezydenta.

President Jackson truly believed

Prezydent Jackson uważał,

it was best for the Indians

że najlepsze dla Indian byłyby

to get compensated for their land

pieniądze w zamian za ziemię

and move out West,

i przeprowadzka na zachód,

where there was plenty of space

gdzie było dużo miejsca,

for them to keep living

żeby żyli w sposób,

the way they were accustomed,

do jakiego nawykli,

rather than stick around

zamiast żeby mieli zostać

and keep butting heads with the white settlers.

i ścierać się z białymi osadnikami.

Some of whom, I remind our court,

Przypominam, że niektórzy z nich

wanted to exterminate them outright.

otwarcie chcieli wymordować Indian.

It was a different time."

To były inne czasy".

"And yet, even in this different time,

"Nawet w tych innych czasach

there were many in Congress

wielu członków kongresu

and even the Supreme Court

i Sądu Najwyższego

who saw how wrong the Removal Act was

nie zgadzało się z Aktem Wysiedlenia,

and loudly opposed it,

głośno się mu sprzeciwiając,

were there not?"

nieprawdaż?".

"My client was under a great deal of pressure.

"Mój klient był pod wielką presją.

I say, do you think it's easy

Myśli pan, że łatwo jest

governing such a huge country

rządzić tak dużym krajem

and keeping the Union together,

i utrzymać Unię,

when states are fixing to nullify

kiedy stany próbują unieważnić

federal laws?

prawa federalne?

President Jackson barely got South Carolina

Prezydent ledwo nakłonił Karolinę Południową

to back down over those import tariffs,

do ustąpienia w sprawie ceł importowych.

and then Georgia had to go discover gold

Gdy Georgia znalazła złoża złota

and start grabbing up Cherokee land.

i zaczęła zabierać ziemię Czirokezom,

It was either get the Indians to move

można było albo nakłonić Indian do przeprowadzki,

or get in another fight with a state government."

albo walczyć z kolejnym rządem stanowym".

"So, you admit that Mr. Jackson

"Więc potwierdza pan, że pan Jackson

sacrified moral principles to achieve

zrezygnował z zasad moralnych,

some political goals?"

żeby zrealizować polityczne cele?".

"I do declare, show me one leader who hasn't."

"Owszem, ale proszę wskazać lidera, który tego nie robi".

As societies change and morals evolve,

W miarę jak społeczeństwa i zasady moralne ewoluują

yesterday's hero may become

dawni bohaterowie mogą stać się

tomorrow's villain, or vice versa.

złoczyńcami i vice versa.

History may be past,

Być może historia jest przeszłością,

but our understanding of it is always on trial.

ale nasze rozumienie jej jest ciągle osądzane.