Illuminating photography: From camera obscura to camera phone - Eva Timothy

Naświetlamy historię fotografii: od camera obscura do aparatu w telefonie - Eva Timothy

Transcriber: Andrea McDonough Reviewer: Bedirhan Cinar

Tłumaczenie: Krystyna Lewinska Korekta: Capa Girl

Let me guess,

Pozwólcie, że zgadnę -

you've got Facebook albums full of photos.

wasze albumy na Facebooku pełne są zdjęć,

You have photos on your computer desktop,

tak samo jak wasze komputery

on your mobile phone,

wasze komórki

on your bedroom wall.

i ściany sypialni.

You see photos in magazines and newspapers,

Oglądacie zdjęcia w gazetach.

on the side of buses,

na autobusach,

and of course, in your family albums.

i oczywiście w albumach rodzinnych.

We take photos for granted in a major way.

Zdjęcia, to coś oczywistego.

But, creating a picture

Ale nie zawsze wiedzieliśmy,

that looked exactly like the person or thing

jak stworzyć obraz, który wygląda dokładnie

that you were photographing wasn't always obvious.

jak osoba lub rzecz, którą forografujemy.

In fact, in the past, it was a big mystery.

Kiedyś to była prawdziwa zagadka.

How could you, in essence,

Co zrobić, by odbicie,

take your reflection in the mirror

takie jak w lustrze,

and freeze it in there?

zostało zatrzymane na zawsze?

In the 9th century,

W IX wieku

the Arab scientist Alhazen

arabski naukowiec Alhazen

had come up with the idea

wpadł na pomysł

of using the camera obscura,

użycia camera obscura,

which was literally a dark room, or box,

które jest dosłownie ciemnią - pudełkiem

with a single, small hole in one side that let light through.

z niewielką dziurką, przez którą wpada światło.

This would project the image outside into the wall inside.

Dzięki temu obraz odbija się na wewnętrznej ścianie.

During the Renaissance,

W czasach renesansu

artists like Leonardo DaVinci used this method

artyści, jak Leonardo Da Vinc i używali tej metody,

to introduce 3-D scenes onto a flat plane

by wprowadzić sceny trójwymiarowe.

so that they could copy things,

W tej sposób łatwiej było kopiować

like perspective, more easily.

i uchwycić perspektywę.

In 1724, Johann Heinrich Schultz discovered

W roku 1724 Johann Heinrich Schultz odkrył,

that exposing certain silver compounds to light

że wystawienie związków srebra na światło

altered their appearance

wpływa na ich wygląd.

and left marks wherever the light touched.

Tam, gdzie dociera światło zostają ślady.

Essentially, Schultz found a way to record the images

W istocie Schultz znalazł sposób, by zapisać obraz,

that Alhazen was able to project,

który Alhazen potrafił wyświetlić

but only for a little while.

ale tylko na chwilę.

Schultz's images disappeared soon after he had made them.

Jego obrazy szybko znikały

It wasn't until 1839 that people figured out

Dopiero w 1839 roku udało się

how to project images onto light-sensitive surfaces

odzwierciedlić obrazy na powierzchniach światłoczułych

that would retain the image after exposure,

i zachować je.

and thus, photography was born.

Tak powstała fotografia.

At that point, it was mostly two inventors

Na tym etapie dwóch naukowców konkurowało,

who fought for the best way to make photos.

by stworzyć najlepsze zdjęcia.

One was British scientist Henry Fox Talbot,

Jeden z nich, Brytyjczyk Henry Fox Talbot,

whose calotype process used paper

wynalazł kalotypię, w której używając papieru

and allowed many copies to be made

można stworzyć wiele kopii

from a single negative.

z jednego negatywu

The other inventor, Louis Daguerre,

Inny wynalazca, Louis Daguerre,

was an artist and chemist in France.

to francuski artysta i chemik.

He developed something called a daguerreotype,

Jego technika - dagerotypia

which used a silvered plate

używa posrebrzanych płytek,

and which produced a sharper image.

a obraz jest ostrzejszy.

But the daguerreotype could only make positive images

Ale w dagerotypii tworzono tylko pozytywy

so copies had to be made by taking another photo.

więc by stworzyć kopię trzeba było zrobić kolejne zdjęcie.

In the end, the daguerreotype won out

Jednak to dagerotypia wygrała

as the first commercially successful photographic process

i była pierwszą komercjalną techniką

mostly because the government made it freely available to the public.

głównie dzięki temu, że była dostępna publicznie.

So now that photography was available,

Skoro już fotografia jest powszechna,

getting a picture of yourself would be a snap, right?

własne zdjęcie to pestka, tak?

Well, not exactly!

Niezupełnie.

This process still required a whole dark room

Tam gdzie robimy zdjęcie

at the location of the photograph,

wciąż potrzebna jest ciemnia,

which was a big hassle.

a to niemały kłopot.

Picture the early photographers lugging

Wyobraźcie sobie pierwszych fotografów

enormous trailers with all their equipment

taszczących ogrom sprzętu

wherever they wanted to take a picture.

za każdym razem, gdy chcą zrobić zdjęcie.

Not only that, but the early processes

Początkowo zrobienie zdjęcia wymagało

had extremely long exposure times.

bardzo długiego czasu ekspozycji.

To get a good photo, you would have to stand perfectly still

Żeby zrobić dobre zdjęcie, należało stać nieruchomo

for up to two minutes!

nawet przez dwie minuty!

This led to development of inventions like

Dlatego wymyślono przedmioty typu

the head holder,

podpórka do podtrzymywania głowy,

a wire frame that would hide behind you

druciana ramka ukryta z tyłu,

while supporting your head.

która nie pozwalała głowie opaść.

It's also why you don't see people smiling

To dlatego na dawnych zdjęciach

in early photographs.

ludzie się nie uśmiechają.

It's not that life was that bad,

Nie dlatego, że było to niewygodne,

it was just hard to keep a steady grin

po prostu trudno było zachować uśmiech

for more than a few seconds,

przez więcej niż kilka sekund,

so people opted for a straight-faced look.

więc łatwiej było o poważny wyraz twarzy.

And then George Eastman came along.

I wtedy pojawił się George Eastman.

Eastman believed that everyone

Według niego każdy powinien

should have access to photography,

mieć dostęp do fotografii.

and he spent many late nights

Całe noce spędzał w kuchni mamy,

mixing chemicals in his mother's kitchen

mieszając chemikalia,

to try to achieve a dry plate photographic process.

by stworzyć suchy proces fotograficzny.

This would allow exposed negatives

Dzięki temu naświetlone negatywy

to be stored and developed later

można było przechować i wywołać później,

at a more convenient place

w bardziej dogodnych okolicznościach,

instead of carting those dark rooms,

zamiast ciągać ze sobą ciemnie

necessary for wet plates, around.

z fotograficznymi płytkami.

After starting a business,

Kiedy już rozkręcił swój interes,

which initially made dry plates,

który początkowo skupiał się na suchych płytkach,

Eastman eventually discovered plastic roll film

Eastman wynalazł taśmę fotograficzną

that would fit in hand-held, inexpensive cameras.

pasującą do niedrogich kieszonkowych aparatów.

These cameras sold by the millions under the tag line,

Sprzedały się ich miliony pod hasłem:

"You push the button,

"Ty naciskasz guzik,

we do the rest."

my robimy resztę".

While Eastman was largely responsible

Choć to za jego sprawą fotografia

for making photography a universal pastime,

stała się uniwersalnym sposobem spędzania czasu,

even he could not have dreamed of the ways

Eastman nawet nie przypuszczał

photography had since shaped the world.

jak bardzo fotografia zmieni świat.

It's now estimated that over 380 billion photographs

Szacuje się, że każdego roku wykonuje się

are taken each year.

ponad 380 miliardów zdjęć.

That's more photographs each day

To więcej fotografii w jednym dniu

than were taken in the first hundred years

niż wykonano przez pierwsze 100 lat

after photography was invented.

po wynalezieniu fotografii.

Say cheese!

Uśmiech!