Blood, concrete, and dynamite: Building the Hoover Dam - Alex Gendler

Tłumaczenie: Ola Królikowska Korekta: Agnieszka Fijałkowska

High above the floor of Nevada’s Black Canyon,

Wysoko nad powierzchnią Czarnego Kanionu w Nevadzie

a group of men repelled down the cliff face.

grupa ludzi schodziła w dół ściany klifu.

Suddenly, a man stumbled over the canyon rim.

Nagle jakiś mężczyzna potknął się na krawędzi kanionu.

He plummeted past the men, too fast for them to grab—

Runął w dół za szybko, żeby inni mogli go złapać,

when another climber swung out from the rocks

a wtedy inny wspinacz skoczył

and carried him to safety.

i przeniósł go w bezpieczne miejsce.

Once they’d repelled the engineer up the cliff,

Gdy już wspięli się z inżynierem na klif,

his savior swung back to business as usual—

jego wybawca wrócił do pracy, jakby nic się nie stało.

just another day in the construction of the Hoover Dam.

To tylko kolejny dzień na budowie Zapory Hoovera.

In the early 20th century,

Na początku XX wieku

the United States had expanded from coast to coast,

USA poszerzyły granice od wybrzeża do wybrzeża.

but many cities in the arid southwest still lacked reliable water sources.

Ale wiele miast na suchym południowym zachodzie

wciąż nie miało stałego źródła wody.

While the Colorado River had been diverted into a series of canals,

Kiedy rzeka Kolorado zmieniła się w sieć kanałów,

its erratic flow and frequent floods made it unreliable for agriculture.

z powodu chaotycznego przepływu i powodzi stała się dla rolników niepewna.

At the same time, the region’s growing cities and industries

W tym samym czasie w regionach, w których rozwijały się miasta i przemysł,

continually needed more energy.

stale rosło zapotrzebowanie na energię.

So in 1922, the Bureau of Reclamation decided to solve all these problems

W 1992 roku Biuro Rozwoju USA postanowiło rozwiązać wszystkie problemy

in one fell swoop by building a massive hydroelectric dam.

za jednym zamachem przez wybudowanie ogromnej zapory wodnej.

Ensuring water rights for the project required unprecedented cooperation

Zapewnienie projektowi praw wodnych wymagało bezprecedensowej współpracy

between all seven states along the river.

wszystkich siedmiu stanów wzdłuż rzeki.

But once local governments agreed,

Kiedy samorządy doszły do porozumienia,

the Bureau determined that Black Canyon’s narrow gorge was best suited

Biuro uznało, że wąski wąwóz w Czarnym Kanionie to najlepsze miejsce

for an arch-gravity dam.

na wybudowanie zapory łukowej.

This design curves upstream,

Zapora miała wyginać się w górze rzeki

using the force of oncoming water to push the structure into its supports—

i wykorzystywać siłę napływającej wody do oparcia struktury na jej podporach,

in this case, the canyon walls.

czyli ścianach kanionu.

Arch dams have been built since ancient times,

Zapory łukowe budowano od czasów starożytnych,

but never on such a massive scale.

ale nigdy na tak ogromną skalę.

When complete, the structure would be 221 by 379 meters.

Ukończona zapora miała mierzyć 221 na 379 metrów.

It would take an enormous labor force to build a dam this massive.

Do wybudowania tak dużej konstrukcji potrzebna była ogromna siła robocza.

And when the Great Depression struck only a year after the project’s approval,

Kiedy zaledwie rok po akceptacji projektu zaczął się Wielki Kryzys,

thousands of families looking for work began flocking to the site.

tysiące rodzin szukających pracy zaczęło napływać na teren budowy.

The earliest arrivals lived in a makeshift encampment called Ragtown.

Pierwsi przyjezdni żyli w prowizorycznym obozie Ragtown.

With no infrastructure, scarce supplies, and little protection from the elements,

Bez infrastruktury, ze znikomymi zapasami i praktycznie bez ochrony przed żywiołami

several residents died of heatstroke.

kilku mieszkańców zmarło z powodu udaru słonecznego.

So to better house workers,

Żeby lepiej zakwaterować pracowników,

the government designed and built the still thriving Boulder City,

rząd wybudował wciąż rozwijające się Boulder City

complete with numerous amenities, including a state-of-the-art hospital.

wraz z licznymi udogodnieniami, w tym najnowocześniejszym szpitalem.

Before construction on the dam could begin,

Przed budową zapory

the entire river had to be rerouted.

trzeba było zmienić cały bieg rzeki.

Building these diversion tunnels required blasting into each side of the canyon

Budowa tuneli derywacyjnych wymagała wysadzania każdej strony kanionu,

to create 17 meter tall tubes.

żeby mogły powstać 17-metrowe tuby.

With a combined length of almost 5 kilometers,

Mające długość prawie pięciu kilometrów

these tunnels could divert roughly 5,600 cubic meters of water per second.

tunele mogły zmienić bieg 5600 metrów sześciennych wody na sekundę.

However, workers faced grueling conditions to finish these on time,

Ale żeby ukończyć je terminowo, pracownicy musieli pracować w ciężkich warunkach,

and dozens succumbed to the scorching heat.

i dziesiątki ludzi zmarło z powodu upału.

By the fall of 1932, the river had been successfully redirected.

Do jesieni 1932 roku rzekę pomyślnie przekierowano.

But the most dangerous work was still ahead.

Ale najgorsze miało dopiero nadejść.

Over 1 million cubic meters of loose rock needed to be cleared

Ponad milion metrów sześciennych skał musiał zniknąć ze ścian kanionu.

from the canyon walls.

So foremen brought in high scalers who descended the cliffs on ropes,

Brygadziści sprowadzili więc wspinaczy opuszczających się w dół klifu na linie

removing rubble with jackhammers and dynamite.

i usuwających tłuczeń za pomocą dłuta i dynamitu.

From circus acrobats and former sailors, to local Apache,

Od cyrkowców i byłych marynarzy po lokalnych Apaczów

these death-defying individuals performed some of the most dangerous—

ci nieustraszeni ludzie wykonali jedne z najniebezpieczniejszych

and glamorous— work on site.

i najefektowniejszych prac na budowie.

After the walls were cleared, it was finally time to build the dam.

Po oczyszczeniu ścian nadszedł wreszcie czas na wybudowanie zapory.

This required pouring over 6.6 million tons of concrete—

Wymagało to wylania 6,6 miliona ton betonu.

enough to pave a road across the entire US.

To starczyłoby do wybudowania drogi przez całe Stany Zjednoczone.

But so much concrete poured at once would take far too long to cool and harden.

Ale wyschnięcie takiej ilości betonu naraz trwałoby zbyt długo.

So to speed this process up,

Żeby przyspieszyć ten proces,

concrete was poured in interlocking blocks of varying sizes,

beton był wylewany do zazębiających się bloków różnych wymiarów

each containing steel pipes flowing with cold water.

wyposażonych w metalowe rury, przez które przepływała zimna woda.

By 1935, most of the structure had been completed two years ahead of schedule.

Większość konstrukcji ukończono do 1935 roku, z 2-letnim wyprzedzeniem.

On February 1st, the diversion tunnels opened to fill the dam’s reservoir,

1 lutego otwarto tunele derywacyjne, żeby wypełnić zbiornik zapory,

capable of holding twice the Colorado River’s annual flow.

zdolny do utrzymania dwukrotności rocznego przepływu rzeki Kolorado.

Upon completion, the dam was the tallest manmade structure in the world.

W chwili ukończenia zapora była najwyższą budowlą świata wykonaną przez człowieka.

However, the speed of its construction came at the cost of worker safety.

Jednak szybkość powstania odbyła się kosztem bezpieczeństwa pracowników.

While this project employed roughly 21,000 Americans during a major economic crisis,

Przy projekcie podczas Wielkiego Kryzysu pracowało 21 tysięcy Amerykanów,

over 100 people died during construction.

ale ponad 100 z nich zginęło podczas prac.

Creating the reservoir also destroyed communities like St. Thomas

Budowa zbiornika zniszczyła też takie społeczności jak St. Thomas

and devastated the Colorado River ecosystem.

i zdewastowała ekosystem rzeki Kolorado.

Today, the Hoover Dam generates over 4 billion kilowatt-hours annually,

Dzisiaj Zapora Hoovera generuje cztery miliardy kilowatogodzin rocznie,

providing electricity for over 1.3 million people.

zapewniając elektryczność dla ponad 1,3 miliona ludzi.

But the consequences of its construction continue to cast a shadow

Ale skutki jej wzniesienia wciąż rzucają cień

over this monumental structure.

na tę monumentalną konstrukcję.