Free yourself from your filter bubbles | Joan Blades and John Gable

Translator: Giang Nguyen Reviewer: Thái Hưng Trần

Joan Blades: Bạn có đa dạng bạn bè về chính trị không?

Bạn với họ nói những gì với nhau?

Tôi là người cấp tiến; tôi sống ở một thị trấn đầy tiến bộ,

Joan Blades: Do you have politically diverse friends?

và 15 năm trước, tôi không có bất kỳ người bạn bảo thủ nào.

What do you talk about with them?

Giờ tôi có một nhóm bạn tuyệt vời,

I'm a progressive; I live in a town full of progressives,

bao gồm John trong đó.

and 15 years ago, I didn't have any conservative friends.

John Gable: Tôi không là người cấp tiến.

Tôi theo Đảng Cộng hòa, lớn lên trong gia đình Cộng hòa ở miền Nam bảo thủ,

Now I have a wonderful mix of friends,

và cả làm việc trong chính trường Đảng Cộng hòa,

and they include John.

John Gable: I am not a progressive.

ở cấp địa phương và quốc gia.

Nhưng 24 năm qua, Tôi làm việc trong lĩnh vực công nghệ

I'm a Republican who grew up in a Republican family

và sống trong khu vực cấp tiến.

in the conservative South,

and even worked in Republican politics, locally and at the national level.

Và tôi có rất nhiều người bạn cấp tiến,

trong đó có Joan.

But the last 24 years, I've been in technology

JB: Tôi sinh ra ở Berkeley, California,

and living in a very progressive area.

một thị trấn đại học tiến bộ tiếng tăm.

So I have a lot of progressive friends,

Và tôi đang sống ở đó lúc này.

including Joan.

JB: I was born in Berkeley, California,

Năm 1998, sáu tháng luận tội vụ bê bối Monica Lewinsky-Clinton,

a notoriously progressive college town.

Tôi đã giúp đồng sáng lập MoveOn.org với lời kiến nghị một câu:

And I live there now.

In 1998, six months into the Monica Lewinsky-Clinton impeachment scandal,

“Quốc hội phải ngay lập tức phê bình ngài tổng thống

và tiến tới các vấn đề cấp bách quốc gia đang phải đối diện”.

I helped cofound MoveOn.org with a one-sentence petition:

Giờ, đó thực sự là lời kiến nghị thống nhất về nhiều mặt.

"Congress must immediately censure the president

Bạn có thể quý Clinton hoặc ghét Clinton

and move on to pressing issues facing the nation."

và đồng ý rằng điều tốt nhất cho đất nước là tiếp tục tiến lên.

Now, that was actually a very unifying petition in many ways.

Là lãnh đạo của MoveOn, Tôi thấy sự phân cực vẫn diễn ra.

You could love Clinton or hate Clinton

and agree that the best thing for the country was to move on.

Và tôi nhận ra băn khoăn của bản thân

Tại sao tôi nhìn mọi thứ khác biệt

As the leader of MoveOn, I saw the polarization just continue.

so với nhiều người ở các khu vực khác của đất nước?

And I found myself wondering

Vì vậy vào năm 2005, khi tôi có cơ hội ngồi cùng với lãnh đạo cơ sở

why I saw things so differently

than many people in other parts of the country.

mặc cho sự chia rẽ chính trị,

So in 2005, when I had an opportunity to get together with grassroots leaders

Tôi đã nắm lấy nó.

Và tôi đã kết bạn với rất nhiều người

mà trước đây tôi chưa bao giờ có cơ hội trò chuyện.

across the political divide,

Và nó bao gồm khối lãnh đạo trong Liên minh Cơ đốc giáo,

I grabbed it.

And I became friends with a lot of people

thường được xem là tổ chức cánh hữu, MoveOn được xem như cánh tả.

I never had a chance to talk to before.

Và điều này dẫn tới sự hiện diện của tôi trên Đồi Capitol

And that included leadership in the Christian Coalition,

với một trong những lãnh đạo Liên minh Cơ đốc giáo, bạn tôi,

often seen as on the right the way MoveOn is seen as on the left.

để vận động cho tính trung lập.

And this lead to me showing up on Capitol Hill

Điều đó thật mạnh mẽ.

Chúng tôi đã thu hút được chú ý.

with one of the Christian Coalition leaders, my friend,

Công việc này mang tính thay đổi đối với tôi.

to lobby for net neutrality.

Và tôi nhận thấy mình băn khoăn:

That was powerful.

We turned heads.

Số lượng những người có thể có cơ hội thực sự kết nối

So this work was transformational for me.

với người có quan điểm trái ngược lớn đến cỡ nào?

And I found myself wondering:

How could vast numbers of people have the opportunity

JG: Tôi sinh ra ở Oneida, Tennessee,

ngay bên kia biên giới tiểu bang từ một thị trấn khai thác than nhỏ,

to really connect with people that have very different views?

Stearns, Kentucky.

JG: I was born Oneida, Tennessee,

Và tôi sống ở đó trong những năm đầu đời mình,

trước khi đến thị trấn khác, Frankfort, Kentucky.

right across the state border from a small coal mining town,

Cơ bản, tôi đã lớn lên ở thị trấn nhỏ nước Mỹ,

Stearns, Kentucky.

mang nặng tính bảo thủ.

And I lived there for the first few years of my life,

Giờ đây, Stearns và Berkeley -- hơi khác một chút.

before moving to another small town, Frankfort, Kentucky.

Basically, I grew up in small-town America,

(Tiếng cười)

conservative at its heart.

Vào những năm 90 tôi đã rời phía Tây đến vùng cấp tiến

Now, Stearns and Berkeley -- they're a little different.

để làm việc trong lĩnh vực công nghệ --

(Laughter)

tại Microsoft, tại Netscape.

Tôi đã trở thành trưởng nhóm quản lý sản phẩm cho Netscape Navigator,

So in the '90s I moved out west to a progressive area

trình duyệt phổ biến đầu tiên.

to work in technology --

Trong những ngày đầu của Internet,

worked at Microsoft, worked at Netscape.

chúng tôi chỉ tiến bước và được truyền cảm hứng từ một tầm nhìn:

I actually became the product manager lead for Netscape Navigator,

khi ta kết nối những người khác nhau trên khắp thế giới

the first popular web browser.

với tất cả ý tưởng khác biệt, Ta có thể đưa ra quyết định sáng suốt,

Now in the early days of the internet,

we were just moved and inspired by a vision:

và ta sẽ có thể trân trọng lẫn nhau

vì sự đa dạng đẹp đẽ mà thế giới mang đến

when we're connected to all these different people around the world

Giống 20 năm trước, giờ đây tôi chia sẻ

and all these different ideas,

we'll be able to make great decisions,

rằng có thể nó không đạt được đến vậy,

and we'll be able to appreciate each other

rằng thật ra có lẽ chúng ta bị tôi luyện để phân biệt đối xử với nhau

for the beautiful diversity that the whole world has to offer.

theo những cách mới.

Now I also, 20 years ago, gave a speech

saying it might not work out that way,

Vậy chuyện gì đã xảy ra?

that we might actually be trained to discriminate against each other

Nó không phải kiểu ta thức dậy một ngày và quyết định ghét nhau nhiều hơn.

in new ways.

Đây là những gì đã xảy ra.

Có quá nhiều tiếng ý kiến -- quá nhiều người, quá nhiều ý tưởng --

So what happened?

It's not like we just woke up one day and decided to hate each other more.

vậy nên chúng ta sử dụng công nghệ để lọc nhỏ nó ra.

Và chuyện gì xảy ra?

Here's what happened.

Nó chọn ra những ý tưởng tôi đồng tình.

There's just too much noise -- too many people, too many ideas --

Nó chọn ra những ý tưởng phổ biến.

so we use technology to filter it out a little bit.

nó chọn ra những người giống tôi có suy nghĩ như tôi.

And what happens?

Điều đó nghe có vẻ tốt, phải không?

It lets in ideas I already agree with.

Không hẳn là vậy,

It lets in the popular ideas,

bởi vì có hai điều rất đáng sợ sẽ xảy ra

it lets in people just like me who think just like me.

khi ta có thế giới quan hạn hẹp như thế.

That sounds kind of good, right?

Well, not necessarily,

Đầu tiên, chúng ta trở nên cực đoan trong đức tin của mình hơn.

because two very scary things happen

Thứ hai, chúng ta trở nên ít khoan dung hơn với bất kỳ ai khác biệt với mình.

when we have such narrow worldviews.

First, we become more extreme in our beliefs.

Điều này nghe quen chứ?

Second, we become less tolerant of anybody who's different than we are.

Nghe nó có giống nước Mỹ hiện đại không? Thế giới hiện đại không?

Vâng, tin tốt là công nghệ đang thay đổi,

Does this sound familiar?

và nó có thể thay đổi để tốt hơn.

Và thực tế đó là lý do tôi thành lập AllSides.com --

Does this sound like modern America? The modern world?

tạo ra công nghệ và dịch vụ để giải phóng ta khỏi các khung tư tưởng.

Well, the good news is that technology is changing,

and it could change for the better.

Điều đầu tiên chúng tôi làm là tạo ra công nghệ xác định tính thiên vị,

And that's, in fact, why I started AllSides.com --

để chúng tôi biểu thị các quan điểm khác nhau bên cạnh nhau

to create technologies and services to free us from these filter bubbles.

để giải phóng chúng ta khỏi khung tư tưởng của tin tức truyền thông.

The very first thing we did was create technology that identifies bias,

Và rồi tôi gặp Joan.

so we could show different perspectives side by side

JB: Tôi đã gặp John ở ngoài thành Washington, DC,

to free us from the filter bubbles of news media.

với một nhóm duy tâm những người thuộc phái bắc cầu liên đảng,

And then I met Joan.

JB: So I met John outside of Washington, DC,

và chúng tôi muốn dệt lại kết cấu của cộng đồng chúng ta.

with an idealistic group of cross-partisan bridge builders,

Chúng tôi tin rằng sự khác biệt của chúng ta có thể là sức mạnh,

rằng các giá trị của chúng ta có thể tương hỗ

and we wanted to re-weave the fabric of our communities.

và chúng ta phải vượt qua cuộc chiến

We believe that our differences can be a strength,

để ta có thể tôn vinh giá trị của mỗi người

that our values can be complimentary

đồng thời không đánh mất cái nào.

Tôi và John đã có buổi đi dạo tuyệt vời,

and that we have to overcome the fight

nơi tôi bắt đầu học về công việc anh ấy đang làm

so that we can honor everyone's values

để đâm xuyên khung tư tưởng.

and not lose any of our own.

Nó thật can trường;

nó thật phi thường.

I went for this wonderful walk with John,

Sống trong những định hướng tách biệt là điều không tốt.

where I started learning about the work he was doing

to pierce the filter bubble.

Chúng ta thậm chí không thể bàn bạc hay hợp tác giải quyết vấn đề

It was powerful;

it was brilliant.

khi ta không chia sẻ những sự thật tương đồng.

Living in separate narratives is not good.

JG: Có một điều bạn học được ngày hôm nay

We can't even have a conversation or do collaborative problem-solving

là nếu Joan Blades hỏi bạn đi dạo cùng,

when we don't share the same facts.

thì đi dạo ngay nhé.

(Tiếng cười)

Nó đã thay đổi mọi thứ. Nó thật đã thay đổi cách tôi nghĩ về mọi vật.

JG: So one thing you take away from today

is if Joan Blades asks you to go on a walk,

Để giải phóng bản thân khỏi khung tư tưởng,

ta không thể chỉ nghĩ tới phần thông tin,

go on that walk.

(Laughter)

mà còn cả những khung tư tưởng quan hệ và xã hội.

It changed things. It really changed the way I was thinking about things.

Con người chúng ta -- không thông minh đến mức như chúng ta nghĩ.

To free ourselves from the filter bubbles,

we can't just think about information filter bubbles,

Chúng ta thường không đưa ra quyết định theo lý trí.

Chúng ta tạo ra từ cảm xúc, trực giác,

but also relationship and social filter bubbles.

và rồi ta dùng bộ não to cũ của mình

You see, we human beings -- we're not nearly as smart as we think we are.

hợp lý hóa bất cứ thứ gì mình muốn.

We don't generally make decisions intellectually.

Chúng ta không thực sự như thần Vulcans như ngài Spock,

We make them emotionally, intuitively,

chúng ta giống những gã cao bồi táo tợn, như thuyền trưởng Kirk hơn,

and then we use our big old brains

to rationalize anything we want to rationalize.

hay người theo chủ nghĩa lý tưởng nhiệt huyết như Tiến sĩ McCoy.

We're not really like Vulcans like Mr. Spock,

Được rồi, cho những ai thích đoàn “Star Trek” mới hơn,

we're more like bold cowboys like Captain Kirk,

của bạn đây.

(Tiếng cười)

or passionate idealists like Dr. McCoy.

JB: Đừng quên những phụ nữ mạnh mẽ nhé!

JG: Phải đấy, những phụ nữ mạnh mẽ.

OK, for those of y'all who prefer the new "Star Trek" crew,

JB: Được rồi.

John và tôi đều hâm mộ “Star Trek”.

here you go.

Có gì không thể mê được ở tương lai bằng sự lạc quan đó?

(Laughter)

JB: Don't forget the strong women!

JG: Come on, strong women. OK.

JG: Giữ một tương lai tốt đẹp trong tâm trí là việc lớn -- rất quan trọng.

JB: All right.

John and I are both "Star Trek" fans.

What's not to love about a future with that kind of optimism?

Và hiểu được vấn đề là gì cũng rất quan trọng.

Nhưng ta phải làm gì đó.

Vậy ta sẽ làm gì?

JG: And having a good future in mind is a big deal -- very important.

Thực ra nó không khó vậy.

Chúng ta phải thêm sự đa dạng vào cuộc sống --

And understanding what the problem is is very important.

không chỉ là thông tin, mà cả các mối quan hệ đa dạng.

But we have to do something.

Và nói đến đa dạng, ý tôi là siêu Đa dạng,

So what do we do?

It's actually not that hard.

We have to add diversity to our lives --

không chỉ chủng tộc và giới tính, thứ cũng rất quan trọng,

not just information, but relationship diversity.

mà là còn...

đa dạng về lứa tuổi, như trẻ và già;

And by diversity, I mean big "D" diversity,

nông thôn và thành thị;

not just racial and gender, which are very important,

tự do và bảo thủ;

but also ...

ở Mỹ, Đảng Dân chủ và Đảng Cộng hòa.

diversity of age, like young and old;

Một trong những ví dụ tuyệt vời về một người đang tự giải phóng mình

rural and urban;

liberal and conservative;

khỏi khung tư tưởng

và có được một cuộc sống đa dạng hơn

in the US, Democrat and Republican.

bên cạnh tôi, một lần nữa -- Joan.

Now, one of the great examples of somebody freeing themselves

JB: Vậy câu hỏi là:

Ai trong số các bạn từng đánh mất hoặc tổn thương từ một mối quan hệ

from their filter bubbles

and getting a more diverse life

is, once again, next to me -- Joan.

do sự khác biệt về chính trị, tôn giáo hay gì cũng được?

JB: So the question is:

Hãy giơ tay nhé.

Who among you has had relationships lost or harmed

Vâng.

Năm nay tôi đã nói chuyện với rất nhiều người

due to differences in politics, religion or whatever?

cũng trải qua -- sự mất mát đó.

Raise your hands.

Yeah.

Tôi đã nhìn thấy nước mắt dâng lên trong mắt mọi người

This year I have talked to so many people

khi họ nói về việc người thân

that have experienced that kind of loss.

trở nên xa cách với họ.

Cuộc Trò chuyện trong Phòng Khách được thiết kế

I've seen tears well up in people's eyes as they talk about family members

để bắt đầu hàn gắn sự khác biệt về mặt chính trị -- và cá nhân.

from whom they're estranged.

Living Room Conversations were designed

Đó là những cuộc trò chuyện đơn giản

to begin to heal political and personal differences.

nơi có hai người bạn quan điểm khác nhau và mỗi người mời thêm hai người nữa

để thiết lập nên buổi trò chuyện,

They're simple conversations

nơi mọi người đã đồng ý với vài quy tắc nền đơn giản:

where two friends with different viewpoints each invite two friends

tò mò, lắng nghe, tôn trọng, luân phiên --

những điều ta đã học ở mẫu giáo, phải không?

for structured conversation,

where everyone's agreed to some simple ground rules:

Thật sự dễ dàng.

Vào thời điểm bạn đang nói đến chủ đề mà mình đã đồng ý bàn tới,

curiosity, listening, respect, taking turns --

everything we learned in kindergarten, right?

bạn thực sự có cảm giác rằng,

“Bạn biết đấy, tôi có vẻ thích người này,”

Really easy.

và các bạn lắng nghe nhau theo góc nhìn mới.

So by the time you're talking about the topic you've agreed to talk about,

Nó như kiểu đặc tính con người;

ta lắng nghe những người mình quan tâm một cách khác đi.

you actually have the sense that,

"You know, I kind of like this person,"

Và rồi tồn tại một sự phản tỉnh

and you listen to each other differently.

và có khả năng là những bước tiếp.

That's kind of a human condition;

Đây là phương pháp luyện nghe sâu;

we listen differently to people we care about.

nó không bao giờ là một cuộc tranh luận.

And then there's reflection

Và nó cực kỳ đầy quyền năng.

and possibly next steps.

Những cuộc trò chuyện trong phòng khách của chính chúng ta

This is a deep listening practice;

it's never a debate.

với những người có quan điểm khác nhau

And that's incredibly powerful.

là một cuộc phiêu lưu đáng kinh ngạc.

These conversations in our own living rooms

Chúng ta khám phá ra mình có thể tôn trọng và thậm chí mến những người

with people who have different viewpoints

khác biệt so với chúng ta.

Và nó thật mạnh mẽ.

are an incredible adventure.

We rediscover that we can respect and even love people

JG: Vậy bạn tò mò về điều gì?

that are different from us.

JB: Bạn khao khát có một cuộc trò chuyện về điều gì?

And it's powerful.

JG: Hãy cùng nhau thực hiện.

Cùng nhau.

JG: So, what are you curious about?

JB: Vâng.

(Tiếng cười)

JB: What's the conversation you yearn to have?

(Vỗ tay)

JB và JG: Cảm ơn các bạn.

JG: Let's do this together.

Together.

JB: Yes.

(Laughter)

(Applause)

JB and JG: Thank you.