How synthetic biology can improve our health, food and materials | Emily Leproust

Transcriber:

Translator: Vy Dinh Reviewer: Ly Nguyễn

You probably don't think about it,

but every day nature is trying to kill you.

We as humans place constant pressure on our natural world.

Bạn có thể không nghĩ về điều đó,

nhưng mỗi ngày tự nhiên lại cố để giết hại bạn.

Chúng ta với tư cách là loài người luôn đặt ra áp lực lên thế giới tự nhiên.

And in response, nature fights back to balance the scales.

Nature has been adapting and reacting to the presence of human developments,

Và để phản ứng lại, thiên nhiên đã tự vệ nhằm cân bằng những quy mô.

just like we've been adapting and reacting to nature.

Tự nhiên đã thích nghi và phản ứng lại hiện diện của sự phát triển từ con người,

And nature is telling us we are on an unsustainable path.

cũng như cách mà chúng ta đã thích nghi và phản ứng lại tự nhiên.

It is time to course correct.

Và thiên nhiên bảo rằng chúng ta đang đứng trên một con đường không bền vững.

This does not mean abandoning technology,

Đã đến lúc chúng ta sửa chữa những sai lầm.

but it means harnessing the power of biology itself

Điều này không đồng nghĩa với việc từ bỏ công nghệ,

to reconcile the creature comforts of human civilization

nhưng nó lại có ý nghĩa rằng nên khai thác sức mạnh của chính sinh học

with the natural world.

nhằm dung hòa những tiện nghi cuộc sống của nền văn minh nhân loại

Some of you may be thinking, "but I recycle" or "I don't eat meat"

với thế giới của tự nhiên.

or “I take the bus” or “I grow my own food.”

Một số bạn có thể đang suy nghĩ, “nhưng tôi tái chế“ hay “tôi không ăn thịt”,

And in fact, you may be doing your part to live sustainably.

“tôi đi xe buýt”, “tôi trồng trọt.”

Và trên thực tế, bạn có thể đang thực hiện công việc của mình để sống bền vững.

And if you do, good for you.

In my view, though, it's impossible to exclusively rely

Và nếu bạn làm, tốt cho bạn.

on an individual effort to make the changes we need.

Tuy nhiên, theo quan điểm của tôi, chúng ta không thể chỉ dựa riêng vào

sự nỗ lực của từng cá nhân nhằm đổi mới những điều mà chúng ta cần.

We have to make the changes at the global scale

to truly make a difference,

Chúng ta phải thực hiện các thay đổi trên một quy mô toàn cầu

and that requires rethinking

để thực sự tạo ra những điều khác biệt,

what modern global sustainability looks like

và điều đó đòi hỏi chúng ta cần phải suy tính lại về

and a new kind of environmentalism.

sự bền vững hiện đại toàn cầu trông như thế nào

To be clear, when I talk about sustainability,

và một chủ nghĩa bảo vệ môi trường mới.

it's not just about the environment.

Một cách rõ ràng, khi tôi nói về tính bền vững,

While it's an important piece,

nó không chỉ đơn thuần là về môi trường.

sustainability is about much more.

Tuy nó là một phần quan trọng,

Modern sustainability is the integration of the environment,

sự bền vững còn quan trọng hơn thế nữa.

Tính bền vững hiện đại là sự hợp nhất của môi trường,

people and the economy.

Each of them is needed to thrive.

con người và nền kinh tế.

You cannot have one without the other.

Mỗi thứ đều cần thiết để phát đạt.

Therefore, the practice of sustainability recognizes

Bạn không thể có thứ này mà thiếu đi thứ kia.

that everything is connected and requires a different approach.

Do đó, các thực tiễn về sự bền vững thừa nhận

rằng mọi vật đều được kết nối và yêu cầu một phương pháp tiếp cận khác biệt.

So do we both individually and collectively

change what we're doing today?

Vì vậy liệu chúng ta với tư cách cá nhân và tập thể

I believe that technology and innovation,

sẽ thay đổi điều ta đang làm?

specifically biological innovation,

Tôi tin rằng công nghệ và sự đổi mới,

is the key to answering that question.

đặc biệt là sự canh tân về sinh học,

Biological innovation will enable harmonious coexistence with nature

là chìa khóa để trả lời câu hỏi đó.

Sự đổi mới trong sinh học sẽ cho phép sự tồn tại hòa hợp với thiên nhiên

for humans today and in future generations,

while still enjoying all of the creature comforts

của con người hiện nay và trong các thế hệ ở tương lai,

we've come to expect.

If we do it at the global scale, we will get back in balance with nature,

trong khi vẫn tận hưởng tất cả tiện nghi cuộc sống

mà chúng ta đã mong đợi.

Nếu ta làm điều đó ở quy mô toàn cầu, ta sẽ lấy lại sự cân bằng với thiên nhiên,

which will be great for humanity

and will also improve the health of the planet.

điều sẽ khá tốt cho nhân loại

So how do we do that?

và cũng sẽ cải thiện sức khỏe cho hành tinh.

The answer is synthetic biology.

Vậy ta thực hiện điều đó như thế nào?

Now, some of you may be thinking, "Synthetic biology?

Câu trả lời chính là sinh học tổng hợp.

That sounds like an oxymoron at best and dangerous at worst."

Bây giờ, bạn có thể đang suy nghĩ, “Sinh học tổng hợp?

Nó tựa như phép nghịch hợp khi điều kiện tốt nhất và nguy hiểm khi tệ nhất.”

How can something biological, which is based on nature,

also be synthetic, which implies not natural at all?

Làm thế nào một điều gì đó thuộc sinh học, được dựa trên tự nhiên,

lại có thể là nhân tạo, ngụ ý không hoàn toàn tự nhiên?

Well, synthetic biology is the engineering of nature

to benefit society.

Vâng, sinh học tổng hợp là kĩ thuật của tự nhiên

The core component of synthetic biology is my favorite molecule, DNA.

để mang lại lợi ích cho xã hội.

Thành phần cốt lõi sinh học tổng hợp là phân tử yêu thích của tôi, DNA.

DNA is the code of life on Earth.

It contains all the instructions for animals, plants, humans, microbes,

DNA là mật mã của sự sống trên Trái Đất.

Nó chứa đựng mọi lời chỉ dẫn cho động vật, thực vật, con người, vi sinh vật,

bacteria, fungi and so much more.

By embracing the power of DNA,

vi khuẩn, nấm và nhiều hơn thế nữa.

we will be able to achieve both comfort and sustainability.

Bằng cách nắm lấy sức mạnh của DNA,

chúng ta có thể đạt được trạng thái an nhàn sung túc lẫn sự bền vững.

Over the last millennia,

our ancestors have pursued this in basic ways, for instance,

Trong một thiên niên kỷ qua,

by improving milk production from cows

tổ tiên ta đã theo đuổi điều này bằng cách cơ bản, chẳng hạn,

and making a wild grass called teosinte

bằng cách cải thiện sản lượng sữa từ bò

into edible corn.

và biến đổi một loài cỏ hoang dã gọi là teosinte

But it took thousands of years.

thành giống ngô ăn được.

Over the last 70 years, what our ancestors did in the field,

Nhưng phải mất đến hàng nghìn năm.

without even knowing they were doing genetic engineering,

Trong 70 năm qua, những việc mà tổ tiên ta đã thực hiện trên cánh đồng,

we started doing in laboratories.

mà không hề nhận ra rằng họ đang thực hiện kỹ thuật di truyền,

And as a consequence, we now have the scientific knowledge

chúng tôi đã thực hiện trong phòng thí nghiệm.

and technological know-how

Và kết quả là, bây giờ chúng ta có kiến thức khoa học

to harness the power of DNA for the better.

và kiến thức công nghệ thực tế

A true biological revolution.

để khai thác sức mạnh của DNA một cách tốt hơn.

So how can DNA and synthetic biology help?

Một cuộc cách mạng sinh học thực sự.

Well, we can affect change in three critical areas:

Vậy làm thế nào DNA và sinh học tổng hợp có thể giúp?

health, food and materials.

Chà, chúng ta có thể tác động đến sự thay đổi trên ba lĩnh vực quan trọng:

In health, an early health and economic success

sức khỏe, thức ăn và vật liệu.

is recombinant injectable insulin to alleviate diabetes,

Về sức khỏe, một sức khỏe sớm và sự thành công trong kinh tế

là insulin tái tổ hợp có thể tiêm vào để giảm bớt bệnh tiểu đường,

a disease that affects 463 million people worldwide.

một căn bệnh ảnh hưởng đến 463 triệu người trên toàn thế giới.

Today, we can make insulin

from either yeast or bacteria,

Ngày nay, chúng ta có thể tạo ra insulin

instead of extracting it from the pancreas of pigs and cows.

từ men hoặc từ vi khuẩn,

This allows for the massive production of insulin

thay vì chiết nó ra từ tuyến tụy của lợn và bò.

at a fraction of the cost and without killing pigs and cows.

Điều này cho phép sản xuất lượng insulin khá lớn

với một mức chi phí thấp mà không nhất thiết phải giết hại lợn và bò.

This means that there are no longer any factory farms needed

to put insulin on your pharmacy shelf.

Điều này có nghĩa là sẽ không còn cần đến những trang trại nhà máy

Today, using the power of genetics,

để đặt insulin lên kệ thuốc của bạn.

we can reduce or even eliminate mosquito-borne diseases,

Ngày nay, khi sử dụng sức mạnh của di truyền,

such as malaria, Zika, and even treat dengue with gene drives.

chúng ta có thể làm giảm hoặc thậm chí loại bỏ bệnh tật do muỗi lây truyền,

ví dụ như bệnh sốt rét, Zika, và thậm chí điều trị bệnh sốt xuất huyết bằng ổ gen.

We are doing this by harnessing mosquitoes' own genetics to wipe them out.

Chúng ta làm điều này bằng cách khai thác bộ di truyền của muỗi để diệt trừ chúng.

It's becoming a reality to correct defective genes

in patients with inherited diseases,

Việc chỉnh sửa các gen khiếm khuyết sẽ trở thành hiện thực

such as severe combined immunodeficiency,

ở những bệnh nhân mắc bệnh di truyền,

you may know it as the bubble boy syndrome,

chẳng hạn như suy giảm miễn dịch kết hợp nghiêm trọng,

and sickle cell anemia.

bạn có thể biết đến nó qua hội chứng Bubble Boy,

We can diagnose disease faster and more cost-effectively

và bệnh hồng cầu lưỡi liềm.

Chúng ta có thể chẩn đoán bệnh tật nhanh hơn và tiết kiệm chi phí hơn

by writing and reading DNA.

And already we can add pieces of DNA in the cell of the immune system

bằng việc mã hóa và đọc DNA.

Và chúng ta cũng đã có thể thêm đoạn DNA trong tế bào của hệ thống miễn dịch

to identify and kill cancer cells in patients.

Thanks to advances like this,

để xác định và tiêu diệt các tế bào ung thư ở bệnh nhân.

in the future, even terminal cancer will become chronic diseases.

Nhờ vào những tiến bộ như thế này,

trong tương lai, thậm chí là ung thư giai đoạn cuối sẽ trở thành bệnh mãn tính.

One major change that is enabling these incredible advances

is the ability to read

Một thay đổi chủ yếu đang tạo ra những tiến bộ đáng kinh ngạc này

and more importantly to write DNA at scale.

Over the last 20 years,

chính là khả năng đọc

và quan trọng hơn hết là mã hóa DNA ở một quy mô xác định.

the price of writing one base pair of DNA

Trong suốt 20 năm qua,

has dropped from 10 dollars to nine cents,

chi phí cho việc mã hóa một cặp bazơ DNA

more than a hundredfold decrease,

đã sụt giảm từ 10 đô la xuống còn 9 xu,

drastically reducing cost and unleashing the imagination of scientists worldwide.

giảm đi hơn một trăm lần,

giảm trị giá và giải phóng trí tưởng tượng của các nhà khoa học trên toàn thế giới.

This ability to write DNA at scale also impacts food and material.

Khả năng mã hóa DNA ở một quy mô xác định còn tác động lên đến thức ăn và vật liệu.

So speaking of food, DNA-based synthetic biology techniques today

Do đó, khi nói về thực phẩm, các kỹ thuật sinh học tổng hợp dựa trên DNA ngày nay

can engineer bacteria to deliver nitrogen at the root of plants,

có thể tạo ra vi khuẩn nhằm cung cấp khí nitơ cho gốc cây,

eliminating the need for fertilizers,

which you may or may not know are produced from either coal

loại bỏ nhu cầu phân bón,

or natural gas that is extracted from the ground.

điều bạn có thể biết hoặc không biết nó được sản xuất từ than đá

That is a triple win:

hoặc khí thiên nhiên được khai thác từ mặt đất.

more food, lower food cost

and no need to extract fossil fuel from the ground to grow food.

Đó là một chiến thắng ba lần:

nhiều thức ăn, chi phí thấp hơn

và không cần khai thác nhiên liệu hóa thạch từ mặt đất để trồng trọt.

While this may seem futuristic,

companies are working on it now, with field-testing already underway.

Mặc dù điều này có vẻ khá tương lai,

các công ty đang thực hiện điều đó, với sự thực nghiệm đã được tiến hành.

We can control crop-destroying pests using environmentally-friendly methods,

Ta có thể quản lý vật gây hại cây cối khi sử dụng phương pháp thân thiện môi trường,

essentially using the bugs' own scent

to prevent them from mating and laying eggs,

về cơ bản là sử dụng mùi hương của sâu bọ

while also protecting birds, bees and other animals.

nhằm ngăn chặn chúng giao phối và đẻ trứng,

đồng thời cũng bảo vệ chim, ong và những loài động vật khác.

These methods are expensive today, but costs will come down.

We can protect bananas and papayas today,

Các phương pháp này ngày nay khá đắt tiền, nhưng chi phí sẽ giảm xuống.

two crops that are threatened by deadly pathogens.

Hiện nay chúng ta có thể bảo vệ giống cây chuối và đu đủ,

hai loại cây trồng bị đe dọa bởi những mầm bệnh gây chí tử.

By engineering them to be resistant to this pathogen,

we can ensure that commercial scale production continues.

Bằng cách thiết kế chúng, nhằm chống lại mầm bệnh này,

It is true for bananas and papaya,

ta có thể đảm bảo sản xuất quy mô thương mại tiếp diễn.

but it's also true for many other plants

Điều đó đúng với giống chuối và đu đủ,

that are coming under similar attack from nature.

nhưng nó cũng chính xác với nhiều loại cây khác

Third. Let's talk about material.

mà đang chịu đựng sự tấn công tương tự từ thiên nhiên.

Everything we touch today comes from oil

Thứ ba. Hãy bàn luận về vật liệu.

or natural gas extracted from the ground,

Mọi thứ chúng ta tiếp xúc ngày nay đều đến từ dầu mỏ

and that is just unsustainable.

hoặc khí thiên nhiên khai thác từ mặt đất,

And we can do better using fermentation.

và điều đó quả thực không bền vững.

We all know about fermentation.

Ta có thể làm tốt hơn từ việc lên men.

You feed sugar to yeast and it gets bigger.

Chúng ta đều biết rõ về sự lên men.

Or, in France, where I come from, we call it champagne.

Bạn cho đường vào men và nó phát triển.

Today, by using the same cells, like yeast, algae and bacteria,

Hay, ở Pháp, nơi tôi đến từ, chúng tôi gọi nó là rượu sâm banh.

Ngày nay, bằng cách sử dụng các tế bào tương tự, như men, tảo và vi khuẩn,

you can engineer them to ferment sugar or other biomass to produce chemicals.

bạn có thể thiết kế chúng để lên men đường hoặc sinh khối khác để sản xuất hóa chất.

These tiny cells are the equivalent

of exceptionally efficient manufacturing facilities.

Những tế bào nhỏ bé này tương đương với

And it's amazing.

các trang thiết bị sản xuất đặc biệt hiệu quả.

You can make the same chemicals that are made from oil

and you couldn't tell the difference.

Và điều đó thật tuyệt vời.

Bạn có thể tạo ra các hóa chất giống nhau được làm từ dầu

That includes directly producing plastic, flavor, fragrances,

nhưng không thể phân biệt được chúng.

Điều đó bao gồm việc trực tiếp sản xuất chất dẻo, mùi vị, hương thơm,

sweetener and so much more.

For instance,

the production process to make blue dye

chất làm ngọt và nhiều hơn thế nữa.

Chẳng hạn như,

used in the fabrication of blue jeans,

quy trình sản xuất thuốc nhuộm xanh lam

is a massive polluter of the environment.

được sử dụng khi chế tạo quần jeans xanh,

Through fermentation, you can make the same dye much cheaper

là một tác nhân gây ô nhiễm lớn cho môi trường.

and without the environmental impact.

Thông qua quá trình lên men, bạn có thể tạo ra cùng loại thuốc nhuộm rẻ hơn nhiều

That is guilt-free jeans.

mà không có sự tác động lên môi trường.

Another method we use to produce chemicals to enable our comfortable life

Đó là quần jeans không có tội.

Một phương pháp khác chúng ta sử dụng nhằm sản xuất hóa chất để có đời sống thoải mái

is to extract them from nature.

And that is also unsustainable.

là chiết xuất chúng từ thiên nhiên.

For instance, squalene is a key ingredient of moisturizer.

Và điều đó cũng không bền vững.

Chẳng hạn, squalene là một thành phần quan trọng của kem dưỡng ẩm.

And I get it.

We all want bright, beautiful hydrated skin.

Và tôi hiểu điều đó.

But did you know that shark livers is a major source of squalene?

Ta đều mong có một làn da sáng, ẩm đẹp.

Nhưng bạn có biết rằng gan của cá mập là một nguồn chủ yếu có chứa squalene?

Sharks are apex predators

and a critical component of our ocean ecology.

Cá mập là động vật săn mồi bậc cao

So using sharks to make face cream just doesn't make sense.

và là thành phần quan trọng trong hệ sinh thái đại dương của ta.

Vì thế việc sử dụng cá mập để tạo nên kem dưỡng da mặt quả thực không hợp lí.

Instead, we can now make squalene by fermentation of cane sugar,

Thay vào đó, bây giờ chúng ta có thể tạo ra squalene từ cách lên men đường mía,

and it's even available on Amazon.

I'm not just talking about replacing current materials

và thậm chí còn có sẵn trên Amazon.

with more sustainable ones.

Tôi không chỉ nói về việc thay thế những vật liệu hiện tại

We are talking about making better chemicals

that you could never make from oil

bằng những thứ bền vững hơn.

and that will change your life in the future.

Chúng ta bàn luận về cách tạo hóa chất tốt hơn

mà bạn sẽ không thể làm được từ dầu

For instance, spider silk is an amazing material.

và điều đó sẽ thay đổi cuộc sống trong tương lai.

It's way stronger than steel and super light.

Ví dụ, tơ nhện là một vật liệu khá tuyệt vời.

The problem is that you cannot make spider silk from oil

Nó cứng hơn thép và siêu nhẹ.

and you cannot farm spiders.

Vấn đề là bạn không thể tạo nên tơ nhện từ dầu

You put a million spiders in a room.

You come back a week later, you get one spider, they eat each other.

và bạn không thể chăn nuôi loài nhện.

Bạn đặt một triệu con nhện vào căn phòng.

By using synthetic biology,

Bạn trở lại sau một tuần, còn một con nhện, chúng ăn thịt lẫn nhau.

we will be able to produce spider silk at commercial scale

Bằng cách sử dụng sinh học tổng hợp,

and avoid spider-on-spider violence.

chúng ta sẽ có thể sản xuất những tơ nhện ở một quy mô thương mại và

In the future planes and maybe even flying cars

tránh được sự xung đột giữa loài nhện.

will be made by synthetic spider silk instead of carbon composite material.

Trong tương lai, máy bay và thậm chí xe hơi bay có thể

sẽ được tạo ra từ tơ nhện tổng hợp thay vì vật liệu composite sợi carbon.

They'll be stronger, lighter and use less fuel.

Chúng sẽ cứng hơn, nhẹ hơn và sử dụng ít nhiên liệu hơn.

So this all sounds fantastic, but it gets better.

Do đó, việc này nghe có vẻ tuyệt vời, nhưng còn nhiều điều hơn thế nữa.

It also makes economic sense.

Yes, synthetic biology will give us health,

Điều đó cũng có ý nghĩa về mặt kinh tế.

sustainable food and sustainable material,

Vâng, sinh học tổng hợp sẽ cho chúng ta sức khỏe,

but it's also a lot cheaper.

thực phẩm và nguyên liệu bền vững,

And let's be honest, a lot of people do not care about the environment,

mà lại còn rẻ hơn khá nhiều.

Thành thật mà nói, có khá nhiều người không mảy may quan tâm đến môi trường,

but everybody loves a deal.

So we humans

nhưng mọi người đều yêu thích sự thỏa thuận.

get health, food and materials at a lower cost

Vì thế, chúng ta

and nature gets sustainability for free.

có được sức khỏe, thức ăn và vật liệu với một mức chi phí khá thấp

And an additional bonus is all the millions of jobs

và thiên nhiên có được sự bền vững một cách miễn phí.

that will be created through this modern vision of sustainability.

Và một phần thưởng bổ sung là tất cả hàng triệu những công việc

These are not menial jobs.

sẽ dần được tạo ra thông qua một tầm nhìn hiện đại về sự bền vững.

These new jobs will be dignified and meaningful,

Những việc làm này không thấp hèn.

and they'll be spread globally

Những công việc mới mẻ này chứa đựng sự trang nghiêm, ý nghĩa,

to ensure that humans live more virtuously in nature.

và sẽ được phổ biến trên toàn cầu

để đảm bảo rằng loài người sẽ sống có đạo đức hơn trong thiên nhiên.

So synthetic biology is the key to making civilization sustainable

Vì thế, sinh học tổng hợp chính là chìa khóa giúp cho nền văn minh bền vững

and will also prevent nature from killing you too.

và cũng sẽ ngăn cản tự nhiên giết hại chúng ta.

In conclusion, we don't have to choose between either human benefits or nature.

Tóm lại, chúng ta không cần phải lựa chọn giữa lợi ích của con người hay tự nhiên.

We can move towards balance and have both in harmony.

Chúng ta có thể hướng đến sự cân bằng và dung hòa cả hai điều.

It's not that we could do it, it is that we should do it.

Vấn đề không phải là chúng ta có thể làm được, mà là ta nên thực hiện điều đó.

We have a moral imperative to do so.

Thank you.

Mỗi người đều có đạo đức hối thúc để làm như vậy.

Xin chân thành cảm ơn.