The Miracle of Organ Donation — and a Breakthrough for the Future | Abbas Ardehali | TED

Translator: Ngọc Châu Phạm Reviewer: Chi Phạm

It was in November of 2020, at the height of the COVID pandemic,

Vào tháng 11 năm 2020, đỉnh điểm của đại dịch COVID,

that we got a call from a local hospital

chúng tôi đã nhận được cuộc gọi từ một bệnh viện địa phương

rằng có một bệnh nhân 22 tuổi bị viêm phổi do COVID

that they have a 22-year old gentleman who has COVID pneumonia

and he has difficulty breathing.

và cậu ấy bị khó thở.

They had to sedate him and put a breathing tube in him,

Họ phải dùng thuốc an thần và đặt nội khí quản cho cậu,

and wanted to see if they could transfer him to UCLA

và muốn hỏi tôi xem liệu họ có thể chuyển cậu ấy đến UCLA

for higher level of care.

để được chăm sóc ở mức độ cao hơn hay không.

When he arrived,

Khi đến nơi,

his blood-oxygen level was quite low,

nồng độ oxy trong máu của cậu ấy khá thấp,

and we had no choice

và chúng tôi không có lựa chọn nào khác

but to connect him to an artificial lung machine.

ngoài việc cho cậu ấy dùng máy phổi nhân tạo.

Over the course of the next few days to a week, he slowly woke up,

Trong suốt vài ngày đến một tuần tiếp theo, cậu ấy từ từ thức dậy,

started walking around, regained his strength.

bắt đầu đi lại, lấy lại sức lực.

And it became quite clear that his lungs are irreversibly damaged by COVID virus.

Phổi của cậu ấy bị tổn thương không thể phục hồi bởi virus COVID.

We had no choice but to put him on the lung transplant list.

Chúng tôi đành phải đưa cậu vào danh sách chờ ghép phổi.

He was placed on the national list,

Tên cậu được đưa vào danh sách quốc gia,

and he waited and waited.

và cậu cứ chờ đợi và chờ đợi.

He waited for nearly 10 months in the ICU for a suitable pair of lungs.

Cậu đã đợi gần 10 tháng ở ICU để chờ lá phổi phù hợp.

You know, his blood type was O.

Bạn biết đấy, cậu ấy có nhóm máu O.

As some of you may know,

Như một số bạn có thể biết,

O blood type individuals are universal donors,

những người máu O là những người hiến tạng phổ biến

but it's very difficult to find matches for.

nhưng rất khó để tìm ra người có tạng tương thích.

During those ten months that he was living in the ICU,

Suốt mười tháng sống trong ICU,

he was getting up and walking around every day,

cậu ấy đã thức dậy và đi dạo mỗi ngày,

socializing with the staff.

làm quen với các nhân viên y tế.

He even got married in the ICU to his girlfriend.

Cậu thậm chí còn kết hôn với bạn gái của mình trong phòng ICU.

The nurses had a beautiful ceremony,

Các y tá đã trải qua một lễ cưới tuyệt đẹp,

and they had his wedding cake that they served to everyone in the ICU,

và họ đã mời tất cả bệnh nhân trong ICU cùng ăn bánh cưới,

including some of the heart surgery patients

bao gồm cả một số bệnh nhân

who had had open heart surgery two or three days before.

đã phẫu thuật tim hở hai ba ngày trước đó.

Well, I did his double lung transplant.

Chà, tôi đã thực hiện ca ghép cặp phổi cho cậu ấy.

Everything went well, and he went home.

Mọi thứ diễn ra tốt đẹp, và cậu ấy về nhà.

Only six months later, he came back with the rejection of the new lungs.

Chỉ sáu tháng sau, cậu quay trở lại vì bị chứng thải ghép.

Imagine a day when patients who need organ transplant,

Hãy tưởng tượng một ngày nào đó khi những bệnh nhân cần ghép tạng

they don't have to wait for months in the ICU,

không phải đợi trong nhiều tháng ở ICU,

or years, as outpatient,

hay trong nhiều năm đối với các bệnh nhân ngoại trú,

would have access to donor organs.

họ sẽ được tiếp cận chương trình hiến tạng.

And more importantly, rejection is no longer part of the factor,

Và quan trọng hơn, sự thải ghép không còn là một phần của yếu tố,

or part of the equation.

hoặc một phần của vấn đề nữa.

The case of this 22-year-old gentleman

Trường hợp của cậu thanh niên 22 tuổi này

highlights the lifesaving nature of organ transplantation,

nhấn mạnh bản chất cứu sống nhiều người của việc hiến tạng,

but it also illustrates some of the challenges

nhưng nó cũng minh họa cho một số thách thức

that we face in this field.

mà chúng ta phải đối mặt trong lĩnh vực này.

When we list a patient for organ transplant,

Khi chúng tôi có bệnh nhân cần ghép tạng,

their name goes on the list, a national list.

tên của họ sẽ được đưa vào một danh sách quốc gia.

And a donor is matched to them based on their blood type,

Và người hiến tạng tương thích với họ dựa trên nhóm máu,

body size and a few other factors.

kích thước cơ thể và một vài yếu tố khác.

We then send a team out to the donor hospital

Sau đó, chúng tôi gửi một nhóm đến bệnh viện nơi có người hiến tạng,

where they stop the donor organ,

nơi họ lưu trữ nội tạng của người hiến tặng,

put it on ice and put it in an Igloo cooler,

bảo quản lạnh nó và đặt nó vào một thùng đá lạnh Igloo,

a cooler that you can get at any hardware store these days.

một thùng đá mà ngày nay bạn có thể mua ở bất kỳ cửa hàng bán dụng cụ nào.

And then they rush back to the recipient hospital,

Và sau đó họ vội vã quay trở lại bệnh viện nơi có người nhận,

where we do everything we can to minimize the duration of the time

đến nơi mà chúng tôi phải làm tất cả những gì có thể để giảm thiểu thời gian

that a human organ is sitting on ice.

bảo quản lạnh các bộ phận người.

You know, after all, human organs are not supposed to be kept on ice.

Bạn biết đấy, xét cho cùng, nội tạng người không nên được bảo quản bằng nước đá lâu.

We have a limited period of time

Ta chỉ có một khoảng thời gian giới hạn

before the organ becomes unusable.

trước khi cơ quan đó không còn sử dụng được nữa.

For human hearts, it's about four to six hours.

Đối với trái tim người, đó là khoảng bốn đến sáu giờ.

For human lungs, it's about six to eight hours.

Còn với phổi người, khoảng sáu đến tám giờ.

For the liver, maybe a little bit longer.

Đối với gan, có thể lâu hơn một chút.

So we try to do the transplant surgery any time of the day and night,

Vì vậy, chúng tôi thực hiện phẫu thuật cấy ghép bất cứ lúc nào trong ngày và đêm,

and rush through that.

và cố gắng chạy đua với thời gian.

And then after the transplant,

Và sau khi ghép tạng,

we have to treat these patients with powerful medications

chúng tôi phải cho những bệnh nhân này dùng các loại thuốc mạnh

to suppress the immune system.

để ức chế hệ thống miễn dịch.

You know, everyone has a set of proteins

Bạn biết đấy, mọi người đều có một bộ protein

that is unique to each and every one of us.

đặc trưng của mỗi người trong chúng ta.

It's like our signature.

Nó giống như chữ ký của chúng ta vậy.

When we take an organ from one person and transplant it into somebody else,

Khi ta lấy cơ quan từ một người và ghép nó cho người khác,

the recipient's immune system recognizes those proteins as foreign

hệ thống miễn dịch của người nhận sẽ nhận ra những protein đó là ngoại lai

and starts attacking them,

và bắt đầu tấn công chúng,

leading to the graft injury, to the organ injury,

dẫn đến chấn thương mảnh ghép, tổn thương cơ quan

and possible rejection.

và có thể bị cơ thể từ chối.

Organ transplantation

Ghép tạng

is considered one of the miracles of modern medicine.

được coi là một trong những điều kỳ diệu của y học hiện đại.

The concept of taking a vital human organ from a donor

Khái niệm lấy một cơ quan người thiết yếu từ người hiến tặng

and transplanting it into somebody else

và cấy ghép nó cho người khác

and having it function and work and lead to a normal lifespan

và làm nó hoạt động, và dẫn đến kéo dài tuổi thọ

was a science fiction only 40-50 years ago.

là chuyện khoa học viễn tưởng chỉ cách đây 40-50 năm.

Yet we're doing this virtually every day all across the world.

Tuy nhiên, ta đang thực hiện nó hầu như mỗi ngày trên khắp thế giới.

Despite the successes, there are several challenges

Tuy có nhiều thành công, nhưng cũng tồn tại một số thách thức

facing the field of organ transplantation.

đối với lĩnh vực cấy ghép nội tạng.

Broadly speaking, there are two that stand out.

Nói rộng ra, có hai điều nổi bật.

The first one is we just don't have enough donor organs,

Thứ nhất là ta không có đủ nội tạng hiến tặng,

shortage of donors.

thiếu người hiến tặng.

And importantly, we cannot keep the human organs alive beyond a few hours.

Và quan trọng, ta không thể bảo quản các cơ quan của con người quá vài giờ.

Hãy tạm dừng một lát và để tôi nói thêm về việc hiến tạng.

Let me pause for a moment and put in a plug for organ donation.

For anyone who's here tonight, or anyone listening to this segment,

Đối với bất cứ ai có mặt ở đây tối nay, hoặc bất cứ ai nghe đến đoạn này,

I hope that you consider signing your driver's license

tôi hy vọng rằng các bạn sẽ cân nhắc ghi trên giấy phép lái xe

and becoming an organ donor.

và trở thành một người hiến tạng.

A single organ donor can save up to eight human lives

Một người hiến tạng có thể cứu sống tới tám người

and improve the quality of life for many more.

và cải thiện chất lượng cuộc sống cho nhiều người khác.

Organ donation is one's legacy at a time of tragedy,

Hiến tạng là di sản của một người vào thời điểm xảy ra bi kịch,

premature tragedy,

bi kịch xảy ra từ sớm

and saves lives.

và cứu nhiều mạng sống.

The second challenge facing the field of organ transplantation is the rejection:

Thách thức thứ hai đối với lĩnh vực cấy ghép nội tạng là sự thải ghép:

the fact that everybody’s protein is unique

thực tế là protein thì đặc thù ở mỗi người

and the recipient's body reacts to those proteins

và cơ thể người nhận phản ứng với các protein lạ đó

and causes injury and rejection.

và gây ra tổn thương và loại trừ.

Well, there is good news.

Vâng, có một tin tốt.

There has been one advance in the field of organ transplantation

Đã có một tiến bộ trong lĩnh vực ghép tạng

in the past ten years

trong mười năm qua

that may address both of these challenges,

có thể giải quyết cả hai thách thức này,

and that is “machine perfusion.”

và đó gọi là “tưới máu bằng máy”.

Machine perfusion is a portable platform

Tưới máu bằng máy là một bộ dụng cụ có thể di động

the size of a small refrigerator

có kích thước bằng một cái tủ lạnh nhỏ

that circulates blood through the donor organ

giúp máu lưu thông qua cơ quan hiến tặng

outside of the donor body.

khi ở bên ngoài cơ thể người hiến tặng.

As far as the donor organ is concerned,

Đối với cơ quan hiến tặng,

on machine perfusion, it's still in the donor body.

khi tưới máu bằng máy, nó vẫn như là đang ở trong cơ thể người hiến tặng.

The human heart continues to beat.

Trái tim người tiếp tục đập.

Phổi người tiếp tục thở.

The human lung continues to breathe.

The liver continues to produce bile.

Gan tiếp tục sản xuất mật.

And of course, your kidney continues to produce urine.

Và tất nhiên, thận của bạn tiếp tục sản xuất nước tiểu.

With machine perfusion, we continue to maintain a human organ

Nhờ việc tưới máu bằng máy, chúng ta tiếp tục bảo quản các bộ phận người

for the first time in human history

lần đầu tiên trong lịch sử loài người

outside of a human body, alive.

bên ngoài cơ thể con người, còn sống.

With that time is no longer an issue.

Và thời gian di chuyển tạng hiến tặng không còn là vấn đề nữa.

We can share organs across broad areas of geography.

Ta có thể phân phối chúng trên khu vực địa lý rộng lớn.

We can share organs across continents.

Ta có thể điều phối tạng ghép xuyên khắp các lục địa.

With machine perfusion, we can actually repair a donor organ.

Với phương pháp này, ta thực sự có thể sửa chữa một cơ quan hiến tặng.

Let's say that we have a pair of lungs that has pneumonia.

Giả sử chúng ta có hai lá phổi bị viêm.

We can actually treat with very high doses of antibiotics

Ta có thể điều trị chúng bằng thuốc kháng sinh liều rất cao

on the machine

thông qua máy tưới máu

and try to improve the donor lungs

và cố gắng cải thiện phổi của người hiến

at levels that would not have been possible

đang ở mức độ không thể

to give it to the donor

dùng cho người hiến

because of the toxicities and the side effects.

vì độc tính và tác dụng phụ.

But we can do that with machine perfusion.

Giờ ta có thể làm điều đó với máy tưới máu.

But the real benefit of machine perfusion

Nhưng lợi ích thực sự của việc tưới máu bằng máy

is that it gives us an opportunity to make changes to the donor organ

là nó cho ta cơ hội để thực hiện các thay đổi đối với cơ quan hiến tặng

before transplantation.

trước khi cấy ghép.

Nhóm của chúng tôi, cũng như những nhóm khác,

Our group, as well as others,

have shown that we can convert different blood types to O blood type,

đều chỉ ra rằng chúng tôi có thể chuyển đổi các nhóm máu khác thành nhóm máu O,

the universal donor.

là nhóm người hiến tặng phổ biến.

You remember the gentleman in the ICU

Bạn còn nhớ chàng trai ở trong ICU

who had to wait for 10 months because there’s not enough O donors.

đã phải đợi 10 tháng, vì không có người hiến tạng nhóm máu O.

But we can convert different blood types to an O blood type.

Nhưng giờ ta có thể chuyển đổi các nhóm máu khác thành nhóm máu O.

This may be a reality within the next five years.

Điều này có thể trở thành hiện thực trong vòng 5 năm tới.

Another potential opportunity for the machine perfusion

Một cơ hội tiềm năng khác cho phương pháp này

is that we can actually make changes in the genetic makeup of the donor organ.

là ta có thể thực hiện những thay đổi trong cấu tạo di truyền của tạng hiến.

We can add genes. We can silence genes.

Ta có thể thêm gen hoặc làm bất hoạt gen.

I mentioned to you those foreign proteins that were the cause of rejection.

Tôi đã đề cập trước đó về những protein lạ là nguyên nhân của sự thải ghép.

We can actually silence those genes.

Ta thực sự có thể làm bất hoạt những gen đó.

There have been studies that have shown

Người ta nghiên cứu ra rằng

that in animals you can actually transfer cells into the donor organ

ở động vật, bạn có thể chuyển các tế bào vào cơ quan hiến tặng

so that it masks the expression of those foreign proteins.

để nó làm các protein lạ đó không hoạt động.

We can engineer organs

Ta có thể thiết kế lại các cơ quan

specifically suited for a potential recipient.

cho phù hợp đặc biệt với người nhận tiềm năng.

I have been in the field of organ transplantation

Tôi đã làm việc ở lĩnh vực cấy ghép tạng

for more than 25 years,

trong hơn 25 năm,

and I've never been more excited

và tôi chưa bao giờ phấn khởi như thế

about what the future holds for this field.

về những gì tương lai có thể mang lại cho lĩnh vực này.

Imagine a day, in the next maybe 10 to 20 years,

Hãy tưởng tượng vào một ngày, trong khoảng 10 đến 20 năm tới,

when a patient who needs an organ transplant,

khi một bệnh nhân cần ghép tạng,

không phải do lỗi của họ -

through no fault of their own --

they may have been born with a condition,

họ có thể từ khi sinh ra đã bị bệnh như vậy,

or they may have acquired a condition that needs organ transplant --

hoặc họ có thể mắc phải một căn bệnh cần ghép tạng -

schedules their transplant on a certain day,

đặt lịch ghép tạng vào một ngày nào đó,

goes to the hospital on that day,

rồi đến bệnh viện vào đúng ngày đó,

may actually see the organ that is to be transplanted into them

và thực sự có thể quan sát cơ quan sẽ được ghép cho họ

on a machine, with a heart beating and a lung breathing,

trên máy, với tim thì đang đập và phổi thì đang hô hấp,

gets the transplant.

và được cấy ghép tạng.

And rejection is no longer part of the equation,

Và chứng thải ghép không còn là vấn đề nan giải,

it is not part of their future.

nó không còn là vật cản tương lai của họ.

They're given a second chance at life

Họ được trao cơ hội sống lần thứ hai

and live happily ever after.

và sẽ sống hạnh phúc mãi mãi về sau.

Thank you.

Xin cảm ơn.

(Applause)

(Tiếng vỗ tay)