Kenneth Cukier: Big data is better data

Kenneth Cukier: Big data (dữ liệu lớn) là dữ liệu tốt hơn

530,099 views

2014-09-23 ・ TED


New videos

Kenneth Cukier: Big data is better data

Kenneth Cukier: Big data (dữ liệu lớn) là dữ liệu tốt hơn

530,099 views ・ 2014-09-23

TED


Vui lòng nhấp đúp vào phụ đề tiếng Anh bên dưới để phát video.

Translator: Chau Uong Reviewer: Dung Le
00:12
America's favorite pie is?
0
12787
3845
Loại bánh ưa thích tại Mỹ là ?
00:16
Audience: Apple. Kenneth Cukier: Apple. Of course it is.
1
16632
3506
Khán giả: Bánh táo. Kenneth Cukier: Bánh táo. Tất nhiên rồi.
00:20
How do we know it?
2
20138
1231
Làm sao ta biết được?
00:21
Because of data.
3
21369
2753
Nhờ có dữ liệu.
00:24
You look at supermarket sales.
4
24122
2066
Nhìn vào doanh số bán hàng siêu thị.
00:26
You look at supermarket sales of 30-centimeter pies
5
26188
2866
Nhìn vào doanh số bán của các loại bánh đường kính 30cm
00:29
that are frozen, and apple wins, no contest.
6
29054
4075
được đông lạnh, và bánh táo thắng tuyệt đối.
00:33
The majority of the sales are apple.
7
33129
5180
Phần lớn bánh bán ra là bánh táo.
00:38
But then supermarkets started selling
8
38309
2964
Nhưng đến khi các siêu thị bắt đầu bán
00:41
smaller, 11-centimeter pies,
9
41273
2583
loại nhỏ hơn, cỡ 11 cm,
00:43
and suddenly, apple fell to fourth or fifth place.
10
43856
4174
thì đột nhiên, bánh táo tụt xuống hạng tư hay năm.
00:48
Why? What happened?
11
48030
2875
Tại sao? Điều gì đã xảy ra?
00:50
Okay, think about it.
12
50905
2818
Hãy cùng suy nghĩ về điều này.
00:53
When you buy a 30-centimeter pie,
13
53723
3848
Khi bạn mua bánh cỡ 30 cm,
00:57
the whole family has to agree,
14
57571
2261
cả gia đình bạn phải đồng ý,
00:59
and apple is everyone's second favorite.
15
59832
3791
thực tế, bánh táo chỉ đứng thứ hai trong danh sách yêu thích của mọi người.
01:03
(Laughter)
16
63623
1935
(tiếng cười)
01:05
But when you buy an individual 11-centimeter pie,
17
65558
3615
Nhưng khi mua một cái bánh cỡ 11 cm,
01:09
you can buy the one that you want.
18
69173
3745
bạn có thể mua cái mà bạn muốn.
01:12
You can get your first choice.
19
72918
4015
Bạn có thể mua loại mà mình thích nhất.
01:16
You have more data.
20
76933
1641
Bạn có nhiều dữ liệu hơn.
01:18
You can see something
21
78574
1554
Bạn có thể thấy được những thứ
01:20
that you couldn't see
22
80128
1132
không thể thấy khi chỉ có một lượng nhỏ dữ liệu.
01:21
when you only had smaller amounts of it.
23
81260
3953
Điểm mấu chốt ở đây là, có nhiều dữ liệu hơn
01:25
Now, the point here is that more data
24
85213
2475
01:27
doesn't just let us see more,
25
87688
2283
không những giúp ta thấy nhiều hơn,
01:29
more of the same thing we were looking at.
26
89971
1854
nhiều hơn về thứ ta đang nhìn.
01:31
More data allows us to see new.
27
91825
3613
Nhiều dữ liệu hơn còn giúp ta thấy được những điều mới,
01:35
It allows us to see better.
28
95438
3094
mang đến một góc nhìn tốt hơn,
01:38
It allows us to see different.
29
98532
3656
cho phép ta thấy khác đi.
01:42
In this case, it allows us to see
30
102188
3173
Trong trường hợp này, nó cho phép ta thấy
01:45
what America's favorite pie is:
31
105361
2913
thứ bánh nào được ưa chuộng ở Mỹ:
01:48
not apple.
32
108274
2542
không phải bánh táo.
01:50
Now, you probably all have heard the term big data.
33
110816
3614
Các bạn chắc hẳn đã từng nghe về khái niệm big data (dữ liệu lớn).
01:54
In fact, you're probably sick of hearing the term
34
114430
2057
Đúng hơn, hẳn các bạn đã chán ngấy về nó.
01:56
big data.
35
116487
1630
Thật đúng khi cho rằng có nhiều sự thổi phồng xung quanh khái niệm trên,
01:58
It is true that there is a lot of hype around the term,
36
118117
3330
02:01
and that is very unfortunate,
37
121447
2332
và điều đó thật đáng tiếc,
02:03
because big data is an extremely important tool
38
123779
3046
vì big data là một công cụ cực kì quan trọng
02:06
by which society is going to advance.
39
126825
3734
mà nhờ đó, xã hội sẽ trở nên tiến bộ hơn.
02:10
In the past, we used to look at small data
40
130559
3561
Trong quá khứ, chúng ta thường nhìn vào những dữ liệu nhỏ,
02:14
and think about what it would mean
41
134120
1704
tìm hiểu ý nghĩa của chúng,
02:15
to try to understand the world,
42
135824
1496
để cố gắng hiểu về thế giới,
02:17
and now we have a lot more of it,
43
137320
1991
và giờ, ta có nhiều dữ liệu hơn,
02:19
more than we ever could before.
44
139311
2722
nhiều hơn bao giờ hết.
02:22
What we find is that when we have
45
142033
1877
Những gì ta biết là khi có
02:23
a large body of data, we can fundamentally do things
46
143910
2724
một lượng lớn dữ liệu, ta có thể làm những điều
02:26
that we couldn't do when we only had smaller amounts.
47
146634
3276
mà trước kia không thể.
02:29
Big data is important, and big data is new,
48
149910
2641
Dữ liệu lớn rất quan trọng, và mới mẻ,
02:32
and when you think about it,
49
152551
1777
và đó có thể là
02:34
the only way this planet is going to deal
50
154328
2216
cách duy nhất mà hành tinh này sẽ
02:36
with its global challenges —
51
156544
1789
đối phó với những thử thách toàn cầu:
02:38
to feed people, supply them with medical care,
52
158333
3537
đảm bảo thức ăn cho mọi người, cung cấp dịch vụ y tế,
02:41
supply them with energy, electricity,
53
161870
2810
cung cấp năng lượng, điện,
02:44
and to make sure they're not burnt to a crisp
54
164680
1789
và đảm bảo người dân không bị thiêu rụi
02:46
because of global warming —
55
166469
1238
bởi sự nóng lên toàn cầu -
02:47
is because of the effective use of data.
56
167707
4195
tất cả nhờ vào việc sử dụng dữ liệu hiệu quả.
02:51
So what is new about big data? What is the big deal?
57
171902
3870
Vậy thì, có gì mới về dữ liệu lớn? Có gì mà to tát vậy chứ?
02:55
Well, to answer that question, let's think about
58
175772
2517
Được, để trả lời câu hỏi đó, hãy nghĩ về
02:58
what information looked like,
59
178289
1896
thông tin trông như thế nào, trước kia.
03:00
physically looked like in the past.
60
180185
3034
Vào năm 1908, trên đảo Crete,
03:03
In 1908, on the island of Crete,
61
183219
3611
03:06
archaeologists discovered a clay disc.
62
186830
4735
các nhà khảo cổ học tìm ra một cái đĩa đất sét.
03:11
They dated it from 2000 B.C., so it's 4,000 years old.
63
191565
4059
Họ xác định nó từ là 2000 năm trước Công nguyên, vậy nó 4000 tuổi.
03:15
Now, there's inscriptions on this disc,
64
195624
2004
Có chữ khắc trên tấm đĩa, nhưng ta không hiểu nó có nghĩa gì.
03:17
but we actually don't know what it means.
65
197628
1327
03:18
It's a complete mystery, but the point is that
66
198955
2098
Hoàn toàn là một bí ẩn, nhưng vấn đề là
03:21
this is what information used to look like
67
201053
1928
thông tin đã từng trông như thế 4000 năm trước.
03:22
4,000 years ago.
68
202981
2089
Đây là cách xã hội lưu trữ
03:25
This is how society stored
69
205070
2548
03:27
and transmitted information.
70
207618
3524
và truyền tải thông tin.
03:31
Now, society hasn't advanced all that much.
71
211142
4160
Bây giờ, xã hội chưa tân tiến đến mức đó.
03:35
We still store information on discs,
72
215302
3474
Chúng ta vẫn lưu trữ thông tin trên đĩa,
03:38
but now we can store a lot more information,
73
218776
3184
nhưng giờ, có thể lưu trữ nhiều thông tin hơn trước kia.
03:41
more than ever before.
74
221960
1260
03:43
Searching it is easier. Copying it easier.
75
223220
3093
Tìm kiếm nó thì dễ hơn. Sao chép nó cũng dễ hơn.
03:46
Sharing it is easier. Processing it is easier.
76
226313
3500
Chia sẻ cũng dễ hơn. Xử lý dễ hơn.
03:49
And what we can do is we can reuse this information
77
229813
2766
Những gì ta có thể làm là sử dụng lại thông tin này
03:52
for uses that we never even imagined
78
232579
1834
vào việc mà thậm chí chưa bao giờ tưởng tượng ra
03:54
when we first collected the data.
79
234413
3195
khi mới bắt đầu thu thập dữ liệu.
03:57
In this respect, the data has gone
80
237608
2252
Về lĩnh vực này, dữ liệu đã đi
03:59
from a stock to a flow,
81
239860
3532
từ một kho tích trữ về một dòng chảy ,
04:03
from something that is stationary and static
82
243392
3938
từ thứ bất động và cố định
04:07
to something that is fluid and dynamic.
83
247330
3609
sang linh hoạt và năng động.
04:10
There is, if you will, a liquidity to information.
84
250939
4023
Có một thanh khoản thông tin.
04:14
The disc that was discovered off of Crete
85
254962
3474
Cái đĩa được tìm thấy ở Crete
04:18
that's 4,000 years old, is heavy,
86
258436
3764
đã 4000 năm tuổi, rất nặng,
04:22
it doesn't store a lot of information,
87
262200
1962
nó không lưu trữ được nhiều thông tin,
04:24
and that information is unchangeable.
88
264162
3116
và số thông tin đó không thể thay đổi.
04:27
By contrast, all of the files
89
267278
4011
Ngược lại, tất cả những hồ sơ
04:31
that Edward Snowden took
90
271289
1861
mà Edward Snowden lấy
04:33
from the National Security Agency in the United States
91
273150
2621
từ Cục An ninh Quốc gia Hoa Kỳ
04:35
fits on a memory stick
92
275771
2419
chứa vừa trong một thẻ nhớ
04:38
the size of a fingernail,
93
278190
3010
bằng kích thước của móng tay,
04:41
and it can be shared at the speed of light.
94
281200
4745
và có thể được chia sẻ với tốc độ ánh sáng.
04:45
More data. More.
95
285945
5255
Nhiều dữ liệu hơn, hơn rất nhiều.
Một lý do tại sao có quá nhiều dữ liệu trên thế giới hiện nay
04:51
Now, one reason why we have so much data in the world today
96
291200
1974
04:53
is we are collecting things
97
293174
1432
là vì chúng ta đang thu thập những thứ
04:54
that we've always collected information on,
98
294606
3280
ta vẫn luôn thu thập,
04:57
but another reason why is we're taking things
99
297886
2656
một lý do khác để giải thích việc chúng ta lấy những thứ
05:00
that have always been informational
100
300542
2812
đã luôn cung cấp thông tin
05:03
but have never been rendered into a data format
101
303354
2486
nhưng chưa bao giờ được làm thành dạng dữ liệu
05:05
and we are putting it into data.
102
305840
2419
và do đó, chúng ta bỏ những thứ đấy vào dữ liệu
05:08
Think, for example, the question of location.
103
308259
3308
Lấy ví dụ, câu hỏi về địa điểm
05:11
Take, for example, Martin Luther.
104
311567
2249
Lấy ví dụ, Martin Luther
05:13
If we wanted to know in the 1500s
105
313816
1597
Nếu chúng ta muốn biết vào năm 1500
05:15
where Martin Luther was,
106
315413
2667
Martin Luther ở đâu,
05:18
we would have to follow him at all times,
107
318080
2092
chúng ta sẽ phải theo dõi ông ấy mọi lúc,
05:20
maybe with a feathery quill and an inkwell,
108
320172
2137
kèm theo một cây bút lông và một lọ mực
05:22
and record it,
109
322309
1676
để ghi chép lại.
05:23
but now think about what it looks like today.
110
323985
2183
Nhưng bây giờ hãy nghĩ nó sẽ như thế nào ngày nay.
05:26
You know that somewhere,
111
326168
2122
Bạn biết rằng ở một nơi nào đó,
05:28
probably in a telecommunications carrier's database,
112
328290
2446
khả năng là trong cơ sở dữ liệu của một hãng viễn thông
05:30
there is a spreadsheet or at least a database entry
113
330736
3036
có một bảng tính hoặc ít nhất một mục cơ sở dữ liệu
05:33
that records your information
114
333772
2088
lưu trữ lại thông tin của bạn
05:35
of where you've been at all times.
115
335860
2063
những nơi bạn đã đến tại mọi thời điểm
05:37
If you have a cell phone,
116
337923
1360
Nếu bạn có điện thoại di động,
05:39
and that cell phone has GPS, but even if it doesn't have GPS,
117
339283
2847
và chiếc điện thoại đó có GPS, nhưng ngay cả khi nó không có GPS,
05:42
it can record your information.
118
342130
2385
nó vẫn có thể lưu trữ thông tin của bạn
05:44
In this respect, location has been datafied.
119
344515
4084
Trong lĩnh vực này, việc định vị đã được dữ liệu hóa
05:48
Now think, for example, of the issue of posture,
120
348599
4601
Bây giờ, lấy ví dụ vấn đề về tư thế
05:53
the way that you are all sitting right now,
121
353200
1285
tư thế mà các bạn đang ngồi bây giờ
05:54
the way that you sit,
122
354485
2030
tư thế mà bạn ngồi,
05:56
the way that you sit, the way that you sit.
123
356515
2771
tư thế mà bạn ngồi, tư thế mà bạn ngồi
05:59
It's all different, and it's a function of your leg length
124
359286
2077
Nó đều khác nhau, và đó là một chức năng giữa chiều dài chân bạn
06:01
and your back and the contours of your back,
125
361363
2093
lưng bạn và những đường nét của lưng bạn
06:03
and if I were to put sensors, maybe 100 sensors
126
363456
2531
và nếu bây giờ tôi đặt thiết bị cảm biến
06:05
into all of your chairs right now,
127
365987
1766
vào tất cả các ghế
06:07
I could create an index that's fairly unique to you,
128
367753
3600
Tôi có thể tạo ra một chỉ số tương đối độc nhất về bạn,
06:11
sort of like a fingerprint, but it's not your finger.
129
371353
4409
ví dụ như dấu vân tây, nhưng không phải là ngón tay của bạn
06:15
So what could we do with this?
130
375762
2969
Vậy chúng ta có thể làm gì với nó?
06:18
Researchers in Tokyo are using it
131
378731
2397
Các nhà nghiên cứu ở Tokyo đang dùng dấu vân tay
06:21
as a potential anti-theft device in cars.
132
381128
4388
để tạo ra một thiết bị có tiềm năng chống trộm xe hơi.
06:25
The idea is that the carjacker sits behind the wheel,
133
385516
2924
Ý tưởng là nếu tên trộm ngồi đằng sau tay lái
06:28
tries to stream off, but the car recognizes
134
388440
2104
và cố lái đi, nhưng nếu chiếc xe nhận ra
06:30
that a non-approved driver is behind the wheel,
135
390544
2362
rằng đằng sau bánh lái là một tài xế không được xác duyệt,
06:32
and maybe the engine just stops, unless you
136
392906
2164
thì động cơ sẽ tự động dừng, trừ khi
06:35
type in a password into the dashboard
137
395070
3177
bạn nhập mật khẩu vào bảng điều khiển
06:38
to say, "Hey, I have authorization to drive." Great.
138
398247
4658
để báo rằng "Tôi có sự cho phép". Tuyệt.
06:42
What if every single car in Europe
139
402905
2553
Nếu như mọi chiếc xe ở Châu Âu
06:45
had this technology in it?
140
405458
1457
đều có công nghệ này thì sao?
06:46
What could we do then?
141
406915
3165
Chúng ta có thể làm gì lúc đó?
06:50
Maybe, if we aggregated the data,
142
410080
2240
Nếu chúng ta có thể tập hợp dữ liệu
06:52
maybe we could identify telltale signs
143
412320
3814
có thể chúng ta sẽ khám phá ra các dấu hiệu
06:56
that best predict that a car accident
144
416134
2709
dự đoán tốt nhất rằng một tai nạn xe hơi
06:58
is going to take place in the next five seconds.
145
418843
5893
sẽ xảy ra trong 5 giây tiếp theo.
07:04
And then what we will have datafied
146
424736
2557
Và rồi những gì chúng ta sẽ dữ liệu hóa
07:07
is driver fatigue,
147
427293
1783
sẽ là sự mệt mỏi của tài xế,
07:09
and the service would be when the car senses
148
429076
2334
và dịch vụ lúc đó sẽ là khi chiếc xe cảm nhận được
07:11
that the person slumps into that position,
149
431410
3437
rằng người tài xế đang rơi vào tình trạng mệt mỏi
07:14
automatically knows, hey, set an internal alarm
150
434847
3994
nó sẽ tự động biết và rồi cài một báo động bên trong
07:18
that would vibrate the steering wheel, honk inside
151
438841
2025
để làm rung bánh lái, và bóp kèn ở trong xe
07:20
to say, "Hey, wake up,
152
440866
1721
báo rằng, "Này! dậy đi,
07:22
pay more attention to the road."
153
442587
1904
chú ý đường đi kìa"
07:24
These are the sorts of things we can do
154
444491
1853
Đây là những thứ mà chúng ta có thể làm
07:26
when we datafy more aspects of our lives.
155
446344
2821
khi chúng ta dữ liệu hóa các khía cạnh trong cuộc sống của chúng ta nhiều hơn
07:29
So what is the value of big data?
156
449165
3675
Vậy thì giá trị của dữ liệu lớn là gì?
07:32
Well, think about it.
157
452840
2190
Nào, hãy nghĩ xem.
07:35
You have more information.
158
455030
2412
Bạn có nhiều thông tin hơn.
07:37
You can do things that you couldn't do before.
159
457442
3341
Bạn có thể làm những việc mà bạn không thể làm trước đó
07:40
One of the most impressive areas
160
460783
1676
Một trong những lĩnh vực ấn tượng nhất
07:42
where this concept is taking place
161
462459
1729
mà khái niệm này đang diễn ra
07:44
is in the area of machine learning.
162
464188
3307
là trong lĩnh vực máy học.
07:47
Machine learning is a branch of artificial intelligence,
163
467495
3077
Máy học là một nhánh của trí tuệ nhân tạo
07:50
which itself is a branch of computer science.
164
470572
3378
mà bản thân nó là một nhánh của khoa học máy tính.
07:53
The general idea is that instead of
165
473950
1543
Ý tưởng chung là thay vì
07:55
instructing a computer what do do,
166
475493
2117
phải hướng dẫn máy tính những gì phải làm
07:57
we are going to simply throw data at the problem
167
477610
2620
chúng ta sẽ chỉ ném dữ liệu liên quan đến vấn đề
08:00
and tell the computer to figure it out for itself.
168
480230
3206
và bảo máy tính tự tính toán.
08:03
And it will help you understand it
169
483436
1777
Và để giúp bạn hiểu vấn đề này
08:05
by seeing its origins.
170
485213
3552
hãy cùng nhìn lại nguồn gốc của nó.
08:08
In the 1950s, a computer scientist
171
488765
2388
Vào những năm 1950,
08:11
at IBM named Arthur Samuel liked to play checkers,
172
491153
3592
Một nhà khoa học máy tính của IBM tên Arthur Samuel thích chơi cờ,
08:14
so he wrote a computer program
173
494745
1402
nên ông ấy viết một chương trình máy tính
08:16
so he could play against the computer.
174
496147
2813
để ông ấy có thể chơi cờ với máy tính
08:18
He played. He won.
175
498960
2711
Ông ấy chơi. Ông ấy thắng.
08:21
He played. He won.
176
501671
2103
Ông ấy chơi. Ông ấy thắng,
08:23
He played. He won,
177
503774
3015
Ông ấy chơi. Ông ấy thắng,
08:26
because the computer only knew
178
506789
1778
vì máy tính chỉ biết
08:28
what a legal move was.
179
508567
2227
nước đi đúng luật là thế nào.
08:30
Arthur Samuel knew something else.
180
510794
2087
Arthur Samuel biết một số thứ khác.
08:32
Arthur Samuel knew strategy.
181
512881
4629
Arthur Samuel biết chiến lược.
08:37
So he wrote a small sub-program alongside it
182
517510
2396
Và như thế, bên cạnh đó, ông ấy viết một chương trình con.
08:39
operating in the background, and all it did
183
519906
1974
hoạt động trên nền của chương trình chính, và những gì nó làm
08:41
was score the probability
184
521880
1817
chỉ là ghi xác suất
08:43
that a given board configuration would likely lead
185
523697
2563
của bàn cờ cho sẵn có khả năng dẫn đến
08:46
to a winning board versus a losing board
186
526260
2910
một ván thắng hoặc một vấn thua
08:49
after every move.
187
529170
2508
sau mỗi nước đi.
08:51
He plays the computer. He wins.
188
531678
3150
Ông ấy chơi với máy tính. Ông ấy thắng
08:54
He plays the computer. He wins.
189
534828
2508
Ông ấy chơi với máy tính. Ông ấy thắng
08:57
He plays the computer. He wins.
190
537336
3731
Ông ấy chơi với máy tính. Ông ấy thắng
09:01
And then Arthur Samuel leaves the computer
191
541067
2277
Và rồi Arthur Samuel để máy tính
09:03
to play itself.
192
543344
2227
tự chơi cờ với chính nó.
09:05
It plays itself. It collects more data.
193
545571
3509
Nó tự chơi cờ. Nó thu thập nhiều dữ liệu hơn.
09:09
It collects more data. It increases the accuracy of its prediction.
194
549080
4309
Nó thu thập nhiều dữ liệu hơn. Nó tăng độ chính xác về khả năng dự đoạn
09:13
And then Arthur Samuel goes back to the computer
195
553389
2104
Và rồi Arthur Samuel quay lại máy tính
09:15
and he plays it, and he loses,
196
555493
2318
và ông ấy chơi cờ với nó, và ông ấy thua
09:17
and he plays it, and he loses,
197
557811
2069
và ông ấy chơi, ông ấy thua
09:19
and he plays it, and he loses,
198
559880
2047
và ông ấy chơi, ông ấy thua
09:21
and Arthur Samuel has created a machine
199
561927
2599
và Arthur Samuel đã tạo ra một cỗ máy
09:24
that surpasses his ability in a task that he taught it.
200
564526
6288
vượt qua khả năng của ông ấy trong một việc mà chính ông ấy dạy nó.
09:30
And this idea of machine learning
201
570814
2498
Và ý tưởng này trong lĩnh vực máy học
09:33
is going everywhere.
202
573312
3927
đang được ứng dụng ở mọi nơi.
09:37
How do you think we have self-driving cars?
203
577239
3149
Bạn nghĩ làm sao chúng ta có xe hơi lái tự động?
09:40
Are we any better off as a society
204
580388
2137
Xã hội chúng ta có khá hơn không
09:42
enshrining all the rules of the road into software?
205
582525
3285
khi chúng ta nhập tất cả các luật giao thông vào phần mềm?
09:45
No. Memory is cheaper. No.
206
585810
2598
Không. Bộ nhớ rẻ hơn? Không
09:48
Algorithms are faster. No. Processors are better. No.
207
588408
3994
Các thuật toán xử lý nhanh hơn? Không Bộ vi xử lý tốt hơn? Không
09:52
All of those things matter, but that's not why.
208
592402
2772
Tất cả những điều này đều quan trọng, nhưng đó không phải là lý do.
09:55
It's because we changed the nature of the problem.
209
595174
3141
Mà là vì chúng ta đã thay đổi bản chất của vấn đề.
09:58
We changed the nature of the problem from one
210
598315
1530
Từ một vấn đề mà chúng ta tìm cách để giải thích
09:59
in which we tried to overtly and explicitly
211
599845
2245
rõ ràng và dứt khoát
10:02
explain to the computer how to drive
212
602090
2581
cho máy tính hiểu rằng làm thế nào để lái xe
10:04
to one in which we say,
213
604671
1316
đến một vấn đề mà chúng ta nói rằng,
10:05
"Here's a lot of data around the vehicle.
214
605987
1876
"Đây là tập dữ liệu xung quanh chiếc xe.
10:07
You figure it out.
215
607863
1533
Hãy tự xử lý dữ liệu này.
10:09
You figure it out that that is a traffic light,
216
609396
1867
Hãy tự luận ra rằng đó là đèn giao thông,
10:11
that that traffic light is red and not green,
217
611263
2081
rằng đèn giao thông đó đang là đèn đỏ không phải đèn xanh
10:13
that that means that you need to stop
218
613344
2014
rằng điều đó có nghĩa là bạn phải dừng lại
10:15
and not go forward."
219
615358
3083
và không đi về phía trước."
10:18
Machine learning is at the basis
220
618441
1518
Máy học là nền tảng cơ bản
10:19
of many of the things that we do online:
221
619959
1991
của rất nhiều thứ chúng ta làm trên mạng:
10:21
search engines,
222
621950
1857
các công cụ tìm kiếm,
10:23
Amazon's personalization algorithm,
223
623807
3801
Thuật toán cá nhân hóa của Amazon,
10:27
computer translation,
224
627608
2212
máy tính dịch thuật,
10:29
voice recognition systems.
225
629820
4290
hệ thống xác nhận giọng nói.
10:34
Researchers recently have looked at
226
634110
2835
Gần đây, các nhà nghiên cứu đã tìm hiểu
10:36
the question of biopsies,
227
636945
3195
về các vấn đề sinh thiết
10:40
cancerous biopsies,
228
640140
2767
sinh thiết ung thư,
10:42
and they've asked the computer to identify
229
642907
2315
và họ đã nhờ máy tính xác định,
10:45
by looking at the data and survival rates
230
645222
2471
bằng cách nhìn vào dữ liệu và chỉ số sống sót
10:47
to determine whether cells are actually
231
647693
4667
để xác nhận rằng những tế bào này
10:52
cancerous or not,
232
652360
2544
có thật sự bị ung thư hay không,
10:54
and sure enough, when you throw the data at it,
233
654904
1778
và chắc chắn rằng, khi bạn nhập dữ liệu vào máy tính,
10:56
through a machine-learning algorithm,
234
656682
2047
qua một thuật toán máy học
10:58
the machine was able to identify
235
658729
1877
cỗ máy có thể xác định
11:00
the 12 telltale signs that best predict
236
660606
2262
những dấu hiệu dự đoán tốt nhất
11:02
that this biopsy of the breast cancer cells
237
662868
3299
rằng sinh thiết của các tế bào ung thư vú này
11:06
are indeed cancerous.
238
666167
3218
thật sự bị ung thư.
11:09
The problem: The medical literature
239
669385
2498
Vấn đề: Tài liệu y học
11:11
only knew nine of them.
240
671883
2789
chỉ biết được 9 dấu hiệu.
11:14
Three of the traits were ones
241
674672
1800
Trong đó, có 3 dấu hiệu
11:16
that people didn't need to look for,
242
676472
2975
mà mọi người không cần phải tìm kiếm
11:19
but that the machine spotted.
243
679447
5531
nhưng cỗ máy phát hiện ra.
11:24
Now, there are dark sides to big data as well.
244
684978
5925
Dữ liệu lớn cũng có mặt tối của nó.
11:30
It will improve our lives, but there are problems
245
690903
2074
Nó sẽ cải thiện cuộc sống của chúng ta, nhưng có những vấn đề
11:32
that we need to be conscious of,
246
692977
2640
mà chúng ta nên cảnh giác,
11:35
and the first one is the idea
247
695617
2623
và điều đầu tiên đó là quan niệm
11:38
that we may be punished for predictions,
248
698240
2686
rằng chúng ta có thể bị trừng phạt do các dự đoán,
11:40
that the police may use big data for their purposes,
249
700926
3870
rằng cảnh sát có thể sử dụng dữ liệu lớn cho mục đích của họ,
11:44
a little bit like "Minority Report."
250
704796
2351
tựa như phim "Minority Report"
11:47
Now, it's a term called predictive policing,
251
707147
2441
Nó là một thuật ngữ gọi là giám sát dự báo
11:49
or algorithmic criminology,
252
709588
2363
hoặc thuật toán tội phạm học,
11:51
and the idea is that if we take a lot of data,
253
711951
2036
và khái niệm đó là: nếu chúng ta lấy nhiều dữ liệu,
11:53
for example where past crimes have been,
254
713987
2159
ví dụ dữ liệu về các địa điểm xảy ra tội phạm
11:56
we know where to send the patrols.
255
716146
2543
chúng ta sẽ biết nơi cần gửi đội tuần tra.
11:58
That makes sense, but the problem, of course,
256
718689
2115
Điều đó là hợp lý, nhưng vấn đề, dĩ nhiên
12:00
is that it's not simply going to stop on location data,
257
720804
4544
không phải chỉ dừng về ở dữ liệu định vị,
12:05
it's going to go down to the level of the individual.
258
725348
2959
nó sẽ xuống cấp độ thu thập dữ liệu của từng cá nhân
12:08
Why don't we use data about the person's
259
728307
2250
Tại sao chúng ta không dùng dữ liệu để biết về
12:10
high school transcript?
260
730557
2228
bảng điểm cấp 3 của một người nào đó?
12:12
Maybe we should use the fact that
261
732785
1561
Có thể chúng ta nên dùng sự thật như
12:14
they're unemployed or not, their credit score,
262
734346
2028
họ thất nghiệp hay không, điểm tín dụng,
12:16
their web-surfing behavior,
263
736374
1552
cách họ lướt web
12:17
whether they're up late at night.
264
737926
1878
hay họ có thức khuya hay không.
12:19
Their Fitbit, when it's able to identify biochemistries,
265
739804
3161
Chí số Fitbit, khi nó có khả năng xác định các hóa sinh,
12:22
will show that they have aggressive thoughts.
266
742965
4236
sẽ chỉ ra rằng họ có suy nghĩ hiếu chiến.
12:27
We may have algorithms that are likely to predict
267
747201
2221
Chúng ta có thể có những thuật toán có khả năng dự đoán
12:29
what we are about to do,
268
749422
1633
những gì chúng ta sẽ làm,
12:31
and we may be held accountable
269
751055
1244
và chúng ta có phải chịu trách nhiệm
12:32
before we've actually acted.
270
752299
2590
trước khi chúng ta thật sự làm những điều đó
12:34
Privacy was the central challenge
271
754889
1732
Bảo mật là thách thức trọng tâm
12:36
in a small data era.
272
756621
2880
trong thời đại dữ liệu nhỏ.
12:39
In the big data age,
273
759501
2149
Trong thời đại dữ liệu lớn,
12:41
the challenge will be safeguarding free will,
274
761650
4523
thách thức sẽ là bảo vệ tự do,
12:46
moral choice, human volition,
275
766173
3779
lựa chọn đạo đức, ý chí con người,
12:49
human agency.
276
769952
3068
tính chủ thể.
12:54
There is another problem:
277
774540
2225
Còn có một vấn đề nữa:
12:56
Big data is going to steal our jobs.
278
776765
3556
Dữ liệu lớn sẽ cướp đi việc làm của chúng ta.
13:00
Big data and algorithms are going to challenge
279
780321
3512
Dữ liệu lớn và các thuật toán sẽ thách thức
13:03
white collar, professional knowledge work
280
783833
3061
công việc văn phòng, công việc chuyên môn
13:06
in the 21st century
281
786894
1653
trong thế kỷ 21
13:08
in the same way that factory automation
282
788547
2434
trong cùng một cách mà máy móc tự động
13:10
and the assembly line
283
790981
2189
và dây chuyền lắp ráp
13:13
challenged blue collar labor in the 20th century.
284
793170
3026
thách thức công nhân ở thế kỉ 20
13:16
Think about a lab technician
285
796196
2092
Hãy nghĩ về kỹ thuật viên phòng thí nghiệm
13:18
who is looking through a microscope
286
798288
1409
người tìm hiểu vấn đề qua một cái kính hiển vi
13:19
at a cancer biopsy
287
799697
1624
ở viện sinh thiết ung thư
13:21
and determining whether it's cancerous or not.
288
801321
2637
và xác định xem sinh thiết này có bị ung thư hay không.
13:23
The person went to university.
289
803958
1972
Người này đã học xong đại học
13:25
The person buys property.
290
805930
1430
Người này mua nhà.
13:27
He or she votes.
291
807360
1741
Anh ấy hoặc cô ấy bỏ phiếu.
13:29
He or she is a stakeholder in society.
292
809101
3666
Anh ấy hoặc cô ấy là một nhân tố trong xã hội.
13:32
And that person's job,
293
812767
1394
Và việc làm của người đó,
13:34
as well as an entire fleet
294
814161
1609
cũng như toàn bộ đội ngũ
13:35
of professionals like that person,
295
815770
1969
của những người chuyên môn giống như người đó
13:37
is going to find that their jobs are radically changed
296
817739
3150
sẽ thấy rằng việc làm của họ bị thay đổi một cách triệt để
13:40
or actually completely eliminated.
297
820889
2357
hoặc bị loại bỏ hoàn toàn.
13:43
Now, we like to think
298
823246
1284
Chúng ta thích nghĩ rằng
13:44
that technology creates jobs over a period of time
299
824530
3187
công nghệ sẽ tạo nên việc làm sau một khoảng thời gian
13:47
after a short, temporary period of dislocation,
300
827717
3465
sau khoản thời gian rối loạn tạm thời,
13:51
and that is true for the frame of reference
301
831182
1941
và điều đó là đúng cho các khung tham chiếu
13:53
with which we all live, the Industrial Revolution,
302
833123
2142
mà chúng ta sống, Cách mạng công nghiệp,
13:55
because that's precisely what happened.
303
835265
2328
vì đó chính xác là những gì đã xảy ra.
13:57
But we forget something in that analysis:
304
837593
2333
Nhưng chúng ta quên điều gì đó trong bài phân tích đấy:
13:59
There are some categories of jobs
305
839926
1830
Có một số loại công việc
14:01
that simply get eliminated and never come back.
306
841756
3420
đơn giản là bị loại bỏ hoàn toàn và không bao giờ quay lại.
14:05
The Industrial Revolution wasn't very good
307
845176
2004
Cách mạng công nghiệp không hề tốt
14:07
if you were a horse.
308
847180
4002
nếu bạn là một con ngựa.
14:11
So we're going to need to be careful
309
851182
2055
Do đó chúng ta phải thận trọng
14:13
and take big data and adjust it for our needs,
310
853237
3514
trong việc sử dụng dữ liệu lớn và điều chỉnh nó cho nhu cầu của chúng ta
14:16
our very human needs.
311
856751
3185
nhu cầu rất con người của chúng ta.
14:19
We have to be the master of this technology,
312
859936
1954
Chúng ta phải là chủ của công nghệ này,
14:21
not its servant.
313
861890
1656
chứ không phải là người hầu của nó.
14:23
We are just at the outset of the big data era,
314
863546
2958
Chúng ta chỉ khởi đầu một kỷ nguyên của dữ liệu lớn
14:26
and honestly, we are not very good
315
866504
3150
và thành thật mà nói, chúng ta không hề giỏi
14:29
at handling all the data that we can now collect.
316
869654
4207
trong việc xử lý tất cả các dữ liệu mà chúng ta có thể thu thập.
14:33
It's not just a problem for the National Security Agency.
317
873861
3330
Nó không chỉ là vấn đề cho Cục An ninh Quốc gia.
14:37
Businesses collect lots of data, and they misuse it too,
318
877191
3038
Các doanh nghiệp thu thập rất nhiều dữ liệu và họ cũng lạm dụng nó.
14:40
and we need to get better at this, and this will take time.
319
880229
3667
Chúng ta phải làm tốt hơn và điều này sẽ tốn nhiều thời gian.
14:43
It's a little bit like the challenge that was faced
320
883896
1822
Nó giống như là thử thách mà
14:45
by primitive man and fire.
321
885718
2407
người nguyên thủy gặp phải với lửa
14:48
This is a tool, but this is a tool that,
322
888125
1885
Đây là một công cụ, nhưng là một công cụ mà
14:50
unless we're careful, will burn us.
323
890010
3559
nếu chúng ta không cẩn thận, sẽ thiêu cháy chúng ta.
14:56
Big data is going to transform how we live,
324
896008
3120
Dữ liệu lớn sẽ thay đổi cách sống của chúng ta
14:59
how we work and how we think.
325
899128
2801
cách chúng ta làm việc và cách chúng ta suy nghĩ.
15:01
It is going to help us manage our careers
326
901929
1889
Nó sẽ giúp chúng ta quản lý sự nghiệp của chúng ta
15:03
and lead lives of satisfaction and hope
327
903818
3634
và dẫn đến cuộc sống của sự hài lòng và hy vọng
15:07
and happiness and health,
328
907452
2992
và hạnh phúc và sức khỏe.
15:10
but in the past, we've often looked at information technology
329
910444
3306
Nhưng ở trong quá khứ, chúng ta thường nhìn vào công nghệ thông tin
15:13
and our eyes have only seen the T,
330
913750
2208
và con mắt chúng ta chỉ nhìn thấy những thứ như,
15:15
the technology, the hardware,
331
915958
1686
công nghệ, phần mềm,
15:17
because that's what was physical.
332
917644
2262
những thứ vật chất.
15:19
We now need to recast our gaze at the I,
333
919906
2924
Chúng ta phải đúc kết lại cái nhìn của chúng ta,
15:22
the information,
334
922830
1380
nhìn vào thông tin,
15:24
which is less apparent,
335
924210
1373
dù nó ít rõ ràng hơn
15:25
but in some ways a lot more important.
336
925583
4109
nhưng trong một số khía cạnh quan trọng hơn rất nhiều.
15:29
Humanity can finally learn from the information
337
929692
3465
Nhân loại cuối cùng cũng có thể học hỏi từ những thông tin
15:33
that it can collect,
338
933157
2418
mà nó có thể thu thập,
15:35
as part of our timeless quest
339
935575
2115
như một phần của cuộc thám hiểm vô tận của chúng ta
15:37
to understand the world and our place in it,
340
937690
3159
để hiểu về thế giới và vị trí của chúng ta trong thế giới,
15:40
and that's why big data is a big deal.
341
940849
5631
và đó là lý do tại sao dữ liệu lớn là một vấn đề quan trọng.
15:46
(Applause)
342
946480
3568
(vỗ tay)
Về trang web này

Trang web này sẽ giới thiệu cho bạn những video YouTube hữu ích cho việc học tiếng Anh. Bạn sẽ thấy các bài học tiếng Anh được giảng dạy bởi các giáo viên hàng đầu từ khắp nơi trên thế giới. Nhấp đúp vào phụ đề tiếng Anh hiển thị trên mỗi trang video để phát video từ đó. Phụ đề cuộn đồng bộ với phát lại video. Nếu bạn có bất kỳ nhận xét hoặc yêu cầu nào, vui lòng liên hệ với chúng tôi bằng biểu mẫu liên hệ này.

https://forms.gle/WvT1wiN1qDtmnspy7