Why Is It So Hard to Get Effective Birth Control in the US? | Mark Edwards | TED

Çeviri: Suat Utku Merter Gözden geçirme: Eren Gokce

About eight years ago, I met a young woman.

Yaklaşık sekiz yıl önce, genç bir kadınla tanıştım.

I'll call her Sophia.

Ona Sophia diyeceğim.

And she showed me her newborn in her lap.

Bana kucağında yeni doğan bebeğini gösterdi ve

And she said to me, "This wasn't my plan."

bana “Planım bu değildi.” dedi.

She described how her unplanned pregnancy

İstenmeyen hamileliğinin; onu, üniversite ve

forced her to drop out of community college,

how she then lost her job

işinden ayrılmak zorunda bıraktığını

and was now living with her mother in Texas.

ve şimdi annesiyle Teksas’ta yaşadığını anlattı.

Sophia had already had two unplanned children

Sophia’nın üçüncü çocuğu doğmadan önce,

before this third child was born.

planlanmamış iki çocuğu zaten vardı.

All three of Sofia's pregnancies occurred while she was on the pill.

Sophia’nın üç hamileliği de o hapı kullanırken gerçekleşti.

It was a birth control method that just didn't work for her,

Bu onun için işe yaramayan ve de

but it was the only method she'd ever been offered.

ona sunulan tek doğum kontrol yöntemiydi.

Sophia's pregnancies weren't just unplanned.

Sophia’nın gebelikleri aslında plansız değildi.

She actively planned not to become pregnant

O aktif olarak hamile kalmamayı planlamış

and took precautions against it.

ve buna yönelik önlemler almıştı.

But the only method she was ever offered failed her.

Ona sunulan tek yöntem de onu yüzüstü bıraktı.

In the US each year,

ABD’de her yıl gerçekleşen

nearly half of all pregnancies are unplanned.

hamileliklerin neredeyse yarısı plansız.

I know it's an astonishing number to get your head around.

İdrak etmek için şaşırtıcı bir sayı biliyorum.

And over the span of ten years,

Önümüzdeki on yıllık bir sürede,

it's been estimated that six out of ten typical birth-control pill users

tipik doğum kontrol hapı kullanıcılarının onda altısının yanlışlıkla hamile

will become accidentally pregnant.

kalacağı tahmin ediliyor.

This is not just about uninformed teens.

Bu sadece bilgisiz gençlerden ibaret değil.

Most unplanned pregnancies occur to women who are in their 20s.

İstenmeyen gebeliklerin çoğu 20′li yaşlardaki kadınlarda görülüyor.

In fact, about half of all unplanned pregnancies occur to women

Aslında; istenmeyen gebeliklerin neredeyse yarısı,

who are actually using birth control, like Sophia.

Sophia gibi doğum kontrolü kullanan kadınlarda görülüyor.

Most people know about pills and condoms.

Çoğu insan hap ve prezervatifleri bilir.

There are actually 18 FDA-approved methods of birth control,

Şu anda; her birinin farklı etkinliği ve yan etkisi bulunan,

each with different efficacy and side effect profiles,

bazısı diğerlerinden 20 kat

some of which are 20 times more effective than others.

daha etkili, 18 FDA onaylı doğum kontrol yöntemi vardır.

The reason you don't know about this is simple.

Bunu bilmeme nedeniniz basit.

Outside of specialty family planning clinics that are few and far between,

Nadir rastlanan uzmanlaşmış aile planlaması klinikleri dışında,

health care organizations don't educate people

sağlık kuruluşları insanları tüm doğum kontrol yöntemleri

about all their birth control options

hakkında bilgilendirmiyor

and don't make them easily available.

ve bunları kolayca erişilebilir hâle getirmiyor.

But this is what Upstream, the nonprofit I cofounded, does.

Kurucu ortağı olduğum dernek, Upstream, tam da bunu yapıyor.

We train community health centers, hospital practices,

Çoğunluğun sağlık hizmeti aldığı toplum sağlığı merkezleri, hastaneler ve

primary care facilities,

birinci basamak sağlık tesislerini;

the places where the vast majority of people get their health care,

temel sağlık hizmetlerinin bir parçası olarak

to put patient centered needs first

hasta odaklı ihtiyaçları ilk sıraya koymaları

and provide best in class contraceptive care

ve sınıfında en iyi doğum kontrol hizmetleri sunmaları için eğitiyoruz.

as a part of basic primary health care.

(Applause)

(Alkış)

Bilirsiniz, Sophia ile ilk tanıştığımda

You know, when I first met Sophia,

I'd been listening for years to what young people were saying

yıllardır gençlerin hedeflerine ulaşmak konusunda

about the challenges they were facing achieving their goals.

yaşadığı zorlukları dinliyordum.

Hikâyelerden kaçının aynı konuda olduğunu fark ettiğimde sarsılmıştım.

And I was struck by how many of their stories

began with some version of,

“Well, I found myself pregnant and I had to drop out of school.”

“Hamile kaldım ve okulu bırakmak zorunda kaldım.”

Or, “I got my girlfriend pregnant and I had to quit my job.”

veya “Kız arkadaşımı hamile bıraktım ve işimden ayrılmak durumunda kaldım.”

I just kept hearing these stories, I wasn't looking for it.

Aramıyor olmama rağmen bu hikâyeler beni buluyordu.

And I came away from those conversations utterly convinced

Bu konuşmalardan bu ülkedeki birçok gencin hayatını raydan çıkaran

that lack of equitable access to contraception,

kritik bir faktörün;

adil olmayan doğum kontrolü erişimi ve

the inability to get the birth control method you want, when you want it,

istediğin kontrol yöntemine, istediğin zaman, tam bilgiyle ulaşamamak

with full information,

was a critical factor derailing the life trajectories

olduğuna ikna oldum.

of many young people in this country.

It's obviously not the only structural barrier they face, of course,

Karşılaştıkları tek yapısal bariyer tabii ki de sadece bu değil

but I really have come to believe that it is a major cause of inequality,

ama bunun eşitsizliğin büyük bir nedeni olduğuna inanmaya başladım,

and it's one we can actually do something about.

hakkında gerçekten bir şey yapabileceğimiz.

Back to Sophia.

Sophia’ya geri dönelim.

She told me she faced countless barriers

Bana, daha etkili başka bir doğum kontrol yöntemi

trying to get another method of birth control that was more effective.

bulmaya çalışırken sayısız engelle karşılaştığını söyledi.

After hearing from a friend about the IUD,

Bir arkadaşından, en etkili doğum kontrol yönteminden biri olan spirali

one of the most effective methods of birth control,

duyduktan sonra bu yöntemi istediğine karar verdi.

she decided she wanted that method.

So she ended up getting a day off from work,

Böylece; operasyon için işinden bir gün izin aldı ve

borrowing a car

araba ödünç alarak sağlık merkezine üç saat sürdü.

and driving the three hours to her health center to get one.

But when she got there,

Ama oraya vardığında; ona,

they told her that they had to order one for her

onun için sipariş girmeleri gerektiğini söylediler ve

and the sole provider they had who could place that method

bu yöntemi uygulayan tek doktor sadece Salı günleri çalışıyordu.

was only available on Tuesdays.

They told her to come back two weeks later.

Ona iki hafta sonra geri gelmesini söylediler.

Even holding down two jobs,

İki işi olmasına rağmen,

she managed to borrow that car and make that three-hour journey

işten izin alıp, ödünç arabayla üç saatlik yolculuğa çıkabildi

and get the day off,

but was told once again they couldn't place it that day.

ama bir kez daha, uygulayamayacaklarını söylediler.

They told her to come back a third time,

Ona üçüncü kez gelmesini söylediler,

but this time, she couldn't get the time off.

ama bu sefer izin alamadı.

Five months later, she did come back,

Beş ay sonra geri geldi,

this time unintentionally pregnant.

bu kez istemeden hamile olarak.

Sophia's story demonstrates how unplanned pregnancy

Sophia’nın hikâyesi plansız gebeliğin

is rooted in inequitable access to birth control.

nasıl doğum kontrolüne adaletsiz erişimden kaynaklandığını gösteriyor.

Sophia didn't know that many providers

Sophia, çoğu doktorun hap dışında bir kontrol yöntemi

aren't trained to offer contraception beyond the pill.

sunmak için eğitimli olmadığını bilmiyordu.

Many health centers don't even stock the full range of methods,

Birçok sağlık merkezi tüm yöntemleri stoklamıyor bile,

böylece daha etkili kontrol yöntemlerine ulaşmak için

so it can take multiple visits and referrals

to get one of the more effective methods of birth control.

birkaç ziyaret ve yönlendirme gerekli oluyor.

Sophia didn't have the privilege of that kind of time for birth control,

Sophia’nın doğum kontrolü için bu tür bir zaman ayrıcalığı yoktu,

so she ended up settling for the only option she had.

bu yüzden elindeki tek seçeneğe kaldı.

Now instead of that experience,

Şimdi bu deneyim yerine,

imagine a regular doctor's visit in primary care like this.

böyle bir birinci basamakta normal bir doktor ziyareti hayal edin.

First, no matter why a patient comes in for care,

İlk olarak, hastanın gelme nedeni ne olursa olsun

they're asked a deceptively simple, standard screening question.

hastaya yanıltıcı derecede basit bir standart tarama sorusu sorulur.

"Do you plan to become pregnant in the next year?"

“Önümüzdeki yıl içinde hamile kalmayı planlıyor musunuz?

The answer to that question opens up a whole dialogue

Bu sorunun cevabı neye önem verip, ne istedikleri

about what they care about and what they want.

hakkında bütün bir konu açar.

Second, if the answer is no,

Sonra, cevap hayır ise,

patients should be offered the full range of contraceptive methods

hastalara ayrıntılı bilgilerle çeşitli korunma yöntemleri sunulmalıdır

with full information,

böylece onlar için gerçekten işe yarayacak olan yöntemi seçebilirler.

so they can really choose the method that works best for them.

And most importantly,

Ve en önemlisi,

they should be able to leave that visit

o ziyaretten seçtikleri kontrol yöntemi ile ayrılabilmeliler,

with the birth control method of their choice,

iki veya üç kez daha geri gelmeleri istenmeden.

not be asked to come back two or three more times.

This is really about shifting the system of primary care to empower patients.

Bu hastaları güçlendirmek için

birinci basamak hizmetlerini değiştirmekle ilgili.

Bunu hayal etmenize gerek yok, aslında bunu gerçekleştirdik.

Well, you don't have to imagine it, we actually did this.

Delaware’deki sağlık sisteminin tamamını bu şekilde çalışmaları için eğittik.

We trained up the entire health care system in Delaware

to work this way.

We worked there because patient surveys showed, when we started,

Orada çalıştık çünkü hasta anketleri bize başlangıçta gebeliklerin yarısından

that more than half of all pregnancies were unplanned.

fazlasının istenmeyen olduğunu gösteriyordu.

Three years later,

Üç yıl sonra

the percentage of births from unplanned pregnancies

istenmeyen gebeliklerden olan doğumlar yüzde 23 düştü.

dropped 23 percent.

The abortion rate dropped 37 percent,

Kürtaj oranı yüzde 37 düştü,

the largest decline of any state in the country.

ülkedeki herhangi bir eyalette en büyük düşüş.

And within six years, infant mortality dropped 24 percent.

Altı yıl içinde de, bebek ölümleri yüzde 24 düştü.

(Cheers and applause)

(Tezahürat ve alkışlar)

Upstream is now working in 14 states with plans to go national.

Upstream şu anda 14 eyalette, ulusal olma planları ile çalışıyor.

(Cheers and applause)

(Tezahürat ve alkışlar)

It is unconscionable, unconscionable, that Sophia,

Bu akla sığmıyor; Sophia

and millions like her in this country,

ve ülkede onun gibi milyonların,

don't have access to birth control like this.

böylesi doğum kontrolüne erişimi yok.

Especially in a post-Roe world.

Özellikle de Roe sonrası bir dünyada.

I think we can all agree

Sanırım hepimiz kabul edebiliriz ki,

that ensuring people have access to the birth control they need

insanların ailelerini planlamaları veya

bir aile kurup kurmayacaklarına karar vermeleri için

so they can plan their families

or decide if they want to have one or not,

ihtiyaç duydukları doğum kontrolüne erişim sağlamak,

isn't a blue, red or a purple-state idea.

mavi, kırmızı veya mor eyalet fikri değil.

It's a smart, just, empowering idea for everyone.

Bu herkes için akıllı, adil, güçlendirici bir fikir.

If we care about giving young people the best start at their dreams,

Gençlere, hayallerine en iyi başlangıcı sağlamayı önemsiyorsak;

let's make sure they have access to fully equitable, fully informed,

tamamen adil, bilgilendirilmiş, hasta merkezli kontraseptif bakıma

patient-centered contraceptive care as a part of basic primary health care.

temel birinci basamak sağlık hizmetlerinin bir parçası olarak

erişimleri olduğundan emin olalım.

We can empower patients like Sophia with the choices and tools they need

Sophia gibi hastaları ihtiyaç duydukları seçenekler ve araçlarla,

olmak istedikleri planlı ebeveynler olmaları konusunda destekleyebiliriz.

to become the intentional parents they want to be.

Access to best-in-class health care

Sınıfının en iyisi sağlık hizmetine

and best-in-class contraceptive care is a health equity issue,

ve kontraseptif bakıma erişim bir sağlık eşitliği sorunudur,

but it is so much more than that.

ama bundan çok daha fazlası.

It's also a foundation of equal opportunity.

Aynı zamanda fırsat eşitliğinin temeli.

Thank you.

Teşekkür ederim.

(Cheers and applause)

(Tezahürat ve alkışlar)