A vision for the future of Sierra Leone | Julius Maada Bio

Çeviri: Berna Kartal Gözden geçirme: Sevgül Demir

On Tuesday, January 16, 1996,

16 Ocak 1996'da, Perşembe günü

I walked into the office of the president

Cumhurbaşkanlığı makamına

as head of state of the Republic of Sierra Leone.

Sierra Leone Cumhuriyeti devlet başkanı olarak girdim.

I had not been elected.

Seçilmemiştim.

Four years earlier,

Dört yıl öncesinde,

I was one of 30 heavily armed military officers,

yirmili yaşlarında, savaş cephesinden

all in our 20s,

başkent Freetown'a süren

who had driven from the war front

ağır silahlı otuz kişiden biriydim.

into the capital city, Freetown.

We had only one objective:

Tek bir amacımız vardı:

to overthrow a corrupt, repressive and single-party dictatorship

Kendini 25 yılı aşkın süredir iktidarda tutan,

that had kept itself in power for over 25 years.

yozlaşmış, baskıcı, tek parti diktatörlüğünü devirmek.

But in the end, it wasn't a violent coup.

Ama sonunda, çok şiddetli bir darbe değildi.

After we fired a few shots and seized the radio station,

Birkaç atış yaptıktan ve radyo istasyonunu ele geçirdikten sonra

hundreds of thousands of citizens jumped onto the streets

yüz binlerce vatandaş, bizi kurtarıcı olarak karşılamak için

to welcome us as liberators.

sokaklara döküldü.

If you are thinking this seems like a movie script, I'm with you.

Eğer bir film senaryosu gibi göründüğünü düşünüyorsanız aynı fikirdeyim.

I was part of the ruling military government,

Ben iktidardaki askeri hükûmetin parçasıydım,

and I served in several roles.

birçok görevde bulundum.

Our goal was always to return the country to democratic civilian rule.

Amacımız, her zaman ülkeyi demokratik sivil idare haline getirmekti.

But after four years,

Ama dört yıl sonra,

those multiparty democratic elections had still not happened.

o çok partili demokratik seçimler hala gerçekleşmemişti.

Citizens were beginning to lose faith in our promise.

Vatandaşlar sözümüze olan inançlarını yitirmeye başlıyorlardı.

But you know what?

Ama biliyor musunuz?

I like to keep my promises.

Verdiğim sözleri tutmayı seviyorum.

Some of my comrades and I staged another military coup,

Bazı yoldaşlarım ve ben, başka bir askeri darbe düzenledik,

and this time, against our own head of state and commander.

ama bu seferki, kendi devlet başkanımıza ve komutanımıza karşıydı.

Again, it was a bloodless coup.

Yine, kansız bir darbe olmuştu.

That is how I became the new military head of state

Bu, 16 Ocak 1996'da

on January 16, 1996.

nasıl yeni askeri devlet başkanı olduğumdur.

I was still only 31 years old.

Daha sadece 31 yaşındaydım.

Of course, power was sweet.

Tabii ki güç tatlıydı.

I felt invulnerable.

Kendimi yenilmez hissetmiştim.

I had thousands of heavily armed men

Komutamda binlerce ağır silahlı adam

and aircraft at my command.

ve uçak vardı.

I was heavily protected,

Ciddi bir şekilde korunuyor

and I lived in luxury.

ve lüks içinde yaşıyordum.

But my obligations to my nation were always superior.

Ama milletime karşı sorunluluklarım her zaman öncelikliydi.

Millions of fellow citizens were either displaced

Milyonlarca vatandaş ya yerinden edilmişti

or fleeing the violence and pillage of war.

ya da savaşın şiddetinden ve soygunundan kaçıyordu.

So I engaged in a series of diplomatic activities

Bu yüzden alt bölge genelinde

right across the subregion

bir dizi diplomatik faaliyete katıldım

and convinced the reclusive rebel leader to initiate peace talks

ve toplumdan uzaklaşmış isyancı liderini ilk defa barış görüşmeleri başlatmaya

for the very first time.

ikna ettim.

I also called a national consultative conference

Ayrıca, ilerisi için en iyi şekilde tavsiyede bulunmak için

of civil society organizations and stakeholders

ulusal sivil toplum örgütleri danışma konferansını

to advise on the best way forward.

ve paydaşlarını çağırdım.

In both cases, I shared with them

İki durumda da eskiden ve şimdi inandığım şeyleri

what I believed in then and now:

onlarla paylaştım

that Sierra Leone is bigger than all of us,

ki bu da Sierra Leone'nin hepimizden daha büyük olduğu,

and that Sierra Leone must be a secure, peaceful and just society

Sierra Leone’nin herkesin gelişebileceği

ve ulusal kalkınmaya katkıda bulunabileceği güvenli, huzurlu

where every person can thrive

and contribute to national development.

ve adil bir toplum olması gerektiği.

And so, I initiated peace talks with the rebels.

Ve böylece isyancılarla barış görüşmelerini başlattım.

I organized the first multiparty democratic elections in nearly 30 years.

İlk çok partili demokratik seçimleri yaklaşık 30 yıl içinde organize ettim.

(Applause)

(Alkışlar)

I handed over power

Yeni seçilen başkana

to the newly elected president,

iktidarı devrettim.

I retired from the army,

Ordudan emekli oldum,

and I left my country for the United States of America

ve ABD'de eğitim görmek için

to study --

ülkemden ayrıldım.

all in three months.

Hepsi üç ay içerisinde oldu.

(Applause)

(Alkışlar)

In many a long walk,

Birçok uzun yürüyüşte,

I wondered how we could get it right again as a nation.

nasıl tekrar ulus olarak doğruyu başarabileceğimizi merak ettim.

More than 20 years later,

Yirmi yıldan uzun bir süre sonra,

in April 2018,

Nisan 2018'de

with a few more wrinkles and grey hair,

birkaç fazladan kırışıkla ve gri saçla,

I was again head of state.

tekrardan devlet başkanıydım.

But guess what?

Ama tahmin edin ne oldu?

This time I have been democratically elected.

Bu sefer demokratik bir şekilde seçilmiştim.

(Applause)

(Alkışlar)

At the polling stations last year,

Geçen yıl oylama merkezinde,

my three-year-old daughter, Amina, was in my arm.

üç yaşındaki kızım, Amina, kolumdaydı.

She insisted on holding on to my ballot paper with me.

Benimle oy pusulasını tutmakta ısrar etti.

She was intent and focused.

O kararlı ve odaklanmıştı.

At that moment,

Tam o sırada,

with my ballot papers in both our hands,

oy pusulalarımı iki elimizde tutarken,

I fully understood the one priority for me

eğer Sierra Leone Cumhuriyeti'nin cumhurbaşkanı olarak seçilseydim,

if I was elected president of the Republic of Sierra Leone;

benim için asıl önceliğin ne olduğunu anladım;

that is: How could I make the lives of Amina

ülkemizdeki Amina ve milyonlarca genç kız ve erkek çocuğunun

and millions of other young girls and boys

hayatını nasıl daha iyi hale getirebilirdim?

better in our country?

See, I believe that leadership is about creating possibilities that everyone,

Bakın, ben liderliğin, herkesin

özellikle de gençlerin,

gerçekleştirebilmek için çalışabileceği

especially the young people,

can believe in,

gerçekten de korumak için

own,

work to actualize,

mücadele edebileceklerine inanacağı,

and which they can actively fight to protect.

olanaklar yaratmak olduğuna inanıyorum.

The pathway to power and leadership

Güce ve iktidara giden yol

can be littered with impediments,

engellerle dolu olabilir,

but more often, with funny questions that may seemingly defy answers:

Ama çoğunlukla, cevaplara meydan okuyan komik sorularla:

How does one take on the unique challenges of a country like Sierra Leone?

Bir kişi Sierra Leone gibi bir ülkenin eşsiz zorluklarını nasıl üstlenir?

We had mined mineral resources for over a hundred years,

Yüz yıldan fazla bir süre maden kaynaklarını çıkardık

but we still are poor.

ama hala fakiriz.

We had collected foreign aid for 58 years, but we are still poor.

Elli sekiz yıl boyunca dış yardım topladık ama hala fakiriz.

The secret to economic development is in nature's best resource:

Ekonomik kalkınmanın sırrı doğanın en iyi kaynağındadır:

skilled, healthy and productive human beings.

Yetenekli, sağlıklı ve üretken insanlar.

The secret to changing our country lay in enhancing and supporting

Ülkemizi değiştirmenin sırrı gelecek neslin sınırsız potansiyelini arttırma,

the limitless potential of the next generation

onu destekleme ve onları

and challenging them to change our country.

ülkemizi değiştirme konusunda zorlamada yatmaktadır.

Human capital development was the key to national development

İnsan sermayesi gelişimi Sierra Leone'deki ulusal kalkınmanın anahtarıydı.

in Sierra Leone.

As a candidate,

Bir aday olarak,

I met with and listened to many young men and women

ülkenin dört bir yanındaki genç kadın ve erkeklerle

right across the country

ve siyasi liderlikten kopmuş

and in the diaspora

hisseden

that were feeling disconnected from political leadership

ve ülkemizin geleceğini

and cared little about the future of our country.

çok az önemseyen diasporadakilerle tanıştım.

How could we engage them

Onları nasıl harekete geçirebilir,

and make them believe that the answers to transforming our nation

ülkemizi dönüştürmenin cevaplarının onların ellerinde olduğuna

was right in their hands?

nasıl inandırabilirdik?

Immediately after becoming president,

Başkan olduktan hemen sonra, Sierra Leone'nin

I appointed some of Sierra Leone's brightest young people as leaders,

en parlak gençlerinden bazılarını lider olarak atadım ve

with responsibility to realize our shared vision

Sierra Leone'nin dönüşüm vizyonunu gerçekleştirme sorumluluğunu üstlendim.

of transforming Sierra Leone.

I am grateful many of them said yes.

Çoğunun evet demiş olmasına minnettarım.

Let me give you a few examples.

Size birkaç örnek vermeme izin verin.

Corruption had been endemic in governance, institutions

Yozlaşma, yönetim, kurumlar ve Sierra Leone'deki kamu yaşamında yaygındı,

halkın güvenini

and in public life in Sierra Leone,

undermining public trust

ve ülkenin uluslararası itibarını baltalıyordu.

and the country's international reputation.

I appointed a young attorney as Commissioner

Genç bir avukatı,

Yozlaşma Karşıtı Komisyonu'na delege olarak atadım.

for the Anti-Corruption Commission.

In less than a year,

Bir yıldan kısa bir sürede,

he had a hundred percent conviction rate

%100 mahkumiyet oranına sahipti,

and recovered over 1.5 million dollars of stolen money.

1,5 milyon doların üstünde çalıntı para topladı.

That is seed money for building the country's first-ever

Bu, Sierra Leone'deki ülkenin ilk milli tıbbi tanı merkezinin

national medical diagnostic center in Sierra Leone.

inşası için fon parası.

(Applause)

(Alkışlar)

The Millennium Challenge Corporation recently gave us a green scorecard

Millenium Challenge Corporation kısa süre önce bize

for the Control of Corruption indicator,

Yolsuzluk Kontrolü göstergesi için

and multilateral development partners that had left Sierra Leone

yeşil bir puan kartı verdi ve Sierra Leone'den ayrılan çok taraflı kalkınma

are now beginning to return.

ortakları şimdi geri dönmeye başladı.

We are determined to break a culture of corruption

Bu yozlaşma ve yozlaşmaya bağlı cezasız kalma kültürünü

and the culture of impunity

yok etmeye kararlıyız.

that is associated with corruption.

Before I became president,

Başkan olmadan önce,

I met a skinny, dreadlocked MIT/Harvard-trained inventor

Londra'da zayıf, rastalı, MIT/Harvard eğitimli

yaratıcı biriyle tanıştım.

in London.

Kahve içerken onu

Over coffee, I challenged him to think and plan along with me

benimle inovasyonun, yönetim, gelir seferberliği, sağlık hizmetleri, eğitim,

how innovation could help to drive national development

kamu hizmetleri sağlama ve özel sektörün büyümesini destekleme alanlarında

in the areas of governance, revenue mobilization, health care,

ulusal kalkınmayı yönlendirmede

education, delivering public services

nasıl yardımcı olabileceğini

and supporting private sector growth.

düşünmeye ve planlamaya davet ettim.

How could Sierra Leone participate in the digital economy

Sierra Leone nasıl dijital ekonomide yer alabilir,

and become an innovation hub?

bir yenilik merkezi haline gelebilirdi?

Guess what?

Bilin bakalım ne oldu?

He left his cozy job at IBM,

IBM'deki rahat işinden istifa etti

and he now leads a team of young men and women

ve şimdi ofisimdeki yeni kurulmuş

within the newly established Directorate of Science, Technology and Innovation

Bilim, Teknoloji ve Yenilik Müdürlüğü'nde genç erkek ve kadınlardan oluşan

in my own office.

bir ekip yönetiyor.

(Applause)

(Alkışlar)

That young man is right in here.

O genç adam şu an burada.

I challenged another young Sierra Leonean woman

Bir başka Sierra Leoneli genç kadını

to set up and lead the new Ministry of Planning and Economic Development.

yeni planlama ve ekonomik kalkınma bakanlığını

kurmaya, yönetmeye davet ettim.

She consulted widely with Sierra Leoneans and produced, in record time,

Sierra Leoneliler ile geniş çapta istişare etti ve rekor bir sürede

the medium-term national development plan,

"Kalkınma için Eğitim" isimli orta vadeli

titled, "Education For Development."

ulusal kalkınma planını üretti.

Artık kolayca anlaşılabilir kümelerde

We now have our national development needs

in easily understandable clusters,

ulusal kalkınma ihtiyaçlarımız var

and we can now plan our budgets,

ve şimdi bütçelerimizi planlayabilir,

align development partner contributions

geliştirme ortağı katkılarını düzenleyebilir

ve kendi ilerlememizi ölçebiliriz.

and measure our own progress.

But the story of my government's flagship program

Hükûmetimin en iyi programının

hikayesi daha cesurca.

is even more daring,

if I can call it that.

Eğer ona bunu diyebilirsem.

Today, three out of five adults in Sierra Leone cannot read or write.

Bugün, Sierra Leone'deki her beş yetişkinden üçü okuma yazma bilmiyor.

Thousands of children were not able to go to school

Binlerce çocuk okula gidemiyordu

or had dropped out of school

veya okulu bırakmışlardı

because their parents could just not afford the $20 school fees per year.

çünkü aileleri yıllık 20 dolar okul parasını karşılayamıyordu.

Women and girls, who constitute 51 percent of our population,

Nüfusumuzun yüzde 51'ini oluşturan genç kız ve kadınlara

were not given equal opportunity to be educated.

eğitim için eşit fırsatlar verilmiyordu.

So the obvious answer is to put in place free, quality education

Yani bariz cevap, cinsiyet, yetenek ve

köken fark etmeksizin, Sierra Leone'deki her çocuğa

for every Sierra Leonean child,

regardless of gender, ability or ethnicity.

ücretsiz, kaliteli eğitim vermekti.

(Applause)

(Alkışlar)

Harika bir fikir için alkışladınız.

Great idea you've clapped for.

Right?

Öyle değil mi?

But the only problem is we had no money to start the program.

Ancak tek sorun, programı başlatmak için hiç paramız yoktu.

(Gülüşmeler)

(Laughter)

Absolutely nothing.

Kesinlikle hiçbir şeyimiz yoktu.

Development partners wanted to see data before associating with my vision.

Geliştirme ortakları vizyonuma dahil olmadan önce veri görmek istedi.

Of course, political opponents laughed at me.

Tabii ki siyasi muhalifler bana güldüler.

But I campaigned that a nation

Fakat ben ücretsiz, kaliteli eğitim, uygun fiyatlı,

that invests in human capital development

through free, quality education,

yüksek kaliteli sağlık hizmetleri, gıda güvenliği

affordable and high-quality health care services

aracılığıyla iş gücü gelişimine yatırım yapan bir ülkenin

and food security

ulusal kalkınma programını

will accelerate its national development program.

hızlandıracağını savundum.

I argued that for Sierra Leone to produce a highly skilled,

Sierra Leone'nin 21. yüzyılın küresel ekonomisine uyumlu çok yetenekli,

innovative and productive workforce

yenilikçii, üretken bir iş gücü üretebilmesi için

fit for the 21st century global economy,

Sierra Leone'deki iş gücü kalkınmasına ağır bir şekilde yatırım yapmamız

we needed to invest heavily in human capital development in Sierra Leone.

gerektiğini savundum.

But we had no money,

Fakat hiç paramız yoktu

because the previous government had virtually emptied the coffers.

çünkü önceki hükûmet gerçekten hazineyi boşaltmıştı.

We clamped down on corruption,

Yozlaşmanın üzerine gittik,

closed up the loopholes for fraud and waste,

dolandırıcılık, israf kapılarını kapattık ve paranın birikmesini izledik.

and we watched the money build up.

We successfully launched a free, quality education program

Dört yıl, dört ay sonra, geçen yılın Ağustos ayında

ücretsiz, kaliteli eğitim programını

in August last year,

four years, four months later.

başarılı bir şekilde başlattık.

Today, two million children are going to school.

Bugün, iki milyon çocuk okula gidiyor.

(Applause)

(Alkışlar)

Twenty-one percent of the national budget

Ulusal bütçenin yüzde yirmi biri ücretsiz,

kaliteli eğitimi destekliyor.

supports free, quality education.

In close collaboration and in partnership with development partners,

Geliştirme ortaklarıyla yakın işbirliği,

ortaklık içinde, öğretme ve öğrenme materyalleri,

we have now provided teaching and learning materials,

kızlar için güvenli alanlar sağladık,

safe spaces for girls,

bütün ülke genelinde

and started implementing school feeding programs

okul beslenme programları uygulamaya başladık.

across the entire country.

We have even paid backlogs of salaries for teachers.

Öğretmenler için

birikmiş maaşlarını bile ödedik.

Bilim, teknoloji, mühendislik, matematik ve diğer ilgili bilim dallarını

Any girl admitted to university to study science, technology,

engineering, mathematics and other related disciplines

okumak için üniversiteye kabul edilmiş her genç kız,

receives a full scholarship in Sierra Leone today.

artık Sierra Leone'de tam burs alıyor.

(Applause)

(Alkışlar)

And here is why this matters:

İşte bu neden önemli;

in a few years, we will have a healthier, better educated

birkaç yıl içinde, ülkenin ulusal kalkınmasını yönlendirecek,

and highly skilled young population

sürdürecek, daha sağlıklı, iyi eğitilmiş

that will lead and drive the country's national development.

ve çok yetenekli genç nüfusumuz olacak.

They will be well-equipped to deploy science, technology and innovation.

Bilim, teknoloji ve yeniliği uygulamak için iyi donanımlı olacaklar.

Then we'll attract investment in diversified areas of our economy,

Ardından, turizmden balıkçılığa, yenilenebilir enerjiden üretime,

from tourism to fisheries

ekonomimizin

and from renewable energy to manufacturing.

çeşitlendirilmiş alanlarında yatırımları çekeceğiz.

That is my biggest bet.

Bu benim en büyük bahisim.

In my mind, this is what leadership is all about:

Aklımda, liderlik budur;

a mission to listen with empathy

daha iyi olma ve ülkemizi

to the craziest of ideas,

daha iyi hale getirme

the hopes and aspirations of a younger generation,

şansını arayan genç neslin,

who are just looking for a chance to be better

akıl almaz fikirlerini, umutlarını ve isteklerini

and to make our country better.

empati ile dinleme görevi.

It is about letting them know

Hayallerinin önemli olduğunu

that their dreams matter.

onlara bildirmekle ilgilidir.

It is about standing with them and asking, "Why not?"

Görünüşte imkansız sorular sorduklarında onların yanında durmak,

when they ask seemingly impossible questions.

"Neden olmasın?" diye sormakla ilgilidir.

It is about exploring, making

Ortak bir görüşü keşfetme, yaratma

and owning a shared vision.

ve sahiplenmeyle ilgilidir.

The most audacious and nation-changing events

En cüretkar, ülke değiştiren olaylar veya politikalar ve hatta kişisel seçimler

or policies or even personal choices

“Neden olmasın?” diye sorduğumuzda,

happen when we ask, "Why not?"

sonrasında cesur seçimler yaptığımızda

then make bold choices and ensure those bold choices happen.

o cesur seçimlerin gerçekleşmesini sağladığımızda olur.

I wake up every day believing

Her gün ülkemizin artık geçmişin

that our country should no longer be defined by the stigma of the past.

damgası ile tanımlanmaması gerektiğine inanarak uyanıyorum.

The future offers hope and opportunity for all.

Gelecek herkese umut ve fırsat sunuyor.

It matters to me that young men and women right across the country

Ülke boyunca genç erkek ve kadınların, kendileri için

can imagine for themselves that they, too, can be and are

kendi ülkemizin hikayesinin bir parçası olabileceklerini,

bir parçası olduklarını hayal edebilmeleri

part of the story of our nation.

benim için önemli.

I want to challenge them to build a nation

Onları, kızım Yie Amie gibi, üç yaşındakilerin

where three-year-olds like my daughter, Yie Amie,

iyi yönetim, kaliteli eğitim, sağlık hizmeti

can grow up in good governance,

ve iyi alt yapıyla büyüyebilecekleri

quality education,

bir ülke inşa etmeye

health care

and good infrastructure.

davet ediyorum.

I want our children to become young men and women

Çocuklarımızın, bugün ektiğimiz tohumlardan yetişecek ağaçları

who can continue nourishing the trees that will grow

beslemeye devam edebilecek

from the seeds that we are planting today.

genç erkekler ve kadınlar olmalarını istiyorum.

Now can someone tell me

Şimdi biri bana söyleyebilir mi,

why we should not dare imagine that future in Sierra Leone?

Neden Sierra Leone'de bu geleceği hayal etmeye

cesaret etmemeliyiz?

Thank you.

Teşekkürler.

(Applause)

(Alkışlar)