American bipartisan politics can be saved -- here's how | Bob Inglis

Çeviri: TOLGA ALTIPARMAK Gözden geçirme: Figen Ergürbüz

Imagine that you're a member of Congress.

Bir kongre üyesi olduğunuzu hayal edin.

You've worked very hard.

Çok sıkı çalışıyorsunuz.

You've knocked on thousands of doors,

Kapı kapı dolaşıyorsunuz,

sweating and shivering, depending on the season.

kışın titriyor, yazın terliyorsunuz.

You've made hundreds,

Hiç tanımadığınız

maybe thousands of phone calls to people you don't even know

insanlarla bile, binlerce kez, yardımlarını ya da fonlarını

asking for their support,

alabilmek için,

begging for their money.

telefonda konuşuyorsunuz.

And now you've got one of these.

Tek bir sebeple bunu yapıyorsunuz.

It's hanging on a door in Washington, DC.

Washinghton DC'de, milleti temsil eden

It says you're a member of Congress,

bir kongre üyesi olduğunuzu söyleyen

that you represent the people of your state.

kapının üzerinde adınızı görmek için.

Now, imagine you're a conservative member of Congress.

Şimdi, muhafazakâr kanattan bir kongre üyesi olduğunuzu düşünün.

For some of you here in Boston, Massachusetts,

Boston, Massaschusetts gibi bir yerdesiniz,

that's going to take a powerful imagination, all right?

amma hayal gücü ister bu da, öyle değil mi?

(Laughter)

(Gülüşmeler)

But imagine with me

Fakat, hayal etmeye devam edin

that you're a conservative member of Congress.

muhafazakâr bir kongre üyesisiniz.

You grew up on Milton Friedman.

Milton Friedman'la büyüdünüz.

You love his free markets,

Onun serbest pazar anlayışını,

free enterprise and free trade.

serbest girişim ve serbest ticareti seviyorsunuz.

You've watched Ronald Reagan's farewell address over and over,

Ronald Reagan'ın veda konuşmasını defalarca izlediniz

and you cry every time --

ve her seferinde yine ağlıyorsunuz.

(Laughter)

(Gülüşmeler)

he gets to the part about the shining city on the hill,

O artık cennetin bir parçası

and how if the city had to have walls,

nasıl bir şehrin duvarları varsa,

the walls had doors --

duvarların kapıları --

doors to let in those yearning to breathe free.

kapılar ki, özlem içinde özgürce nefes almanızı sağlayan kapılar.

You get goosebumps when you think of him telling Mr. Gorbachev

Onun Gorbachev'a duvarı yıkmasını söyleyişini düşündüğünüzde

to tear down his wall.

tüyleriniz diken diken oluyor.

You're a conservative member of Congress,

Muhafazakâr bir kongre üyesisiniz,

and you agree with President John F. Kennedy

Başkan John F. Kennedy'e sonuna kadar hak veriyorsunuz

that America is an exceptional place.

Amerika'nın ayrıcalıklı bir yer olduğu konusunda.

For inspiration,

İlham vermesi için,

you go to YouTube and you watch his speech at Rice University,

Youtube'u açıp onun Rice Üniversite'sindeki konuşmasını izlediniz.

September of 1962,

12 Eylül 1962,

the "moon shot" speech.

"moon shot" konuşması.

And you're amazed that he admits in that speech --

Bu konuşmada itiraf edilenlere şaşırıp kalıyorsunuz--

a speech of 17 minutes of pure American exceptionalism --

17 dakikalık katıksız Amerikan istisnacılığının olduğu bu konuşma--

that some of the materials needed for the spacecraft

henüz bir uzay aracı için gerekli malzemelerin bazıları

hadn't been invented yet.

icat edilmemiş.

No matter.

Fark etmez.

We're going to the Moon before the decade is out.

On yıl içinde aya gidiyoruz.

You agree with him

Bu ulusun hedeflerini

that the vows of this nation can be fulfilled

yerine getirme konusuna inancınız tam

only if we in this nation are first

ve biz bu ulusun öncülerindensek

and therefore we intend to be first.

o zaman yine ilklerinden olmalıyız.

You've taken as your own the affect that he so embodied:

Onun somutlaştırdığı bu etkiyi içselleştiriyorsunuz.

that when leaders are optimistic,

Liderler iyimser olduklarında,

they're saying they believe in the people they represent.

temsil ettikleri kitleye inandıklarını söylüyorlar.

You're a conservative member of Congress,

Muhafazakâr bir kongre üyesisiniz

and you believe in the precautionary principle.

ve ihtiyatlılık ilkesine inanıyorsunuz.

You believe in data-driven analysis.

Veriye dayalı analize inanıyorsunuz.

You know that climate change is real and human-caused,

Bilirsin, iklim değişiklikleri gerçek ve insan kaynaklı

and you see in climate change

ve iklim değişikliğinde

a silent and slow-moving Sputnik moment.

sessiz ve yavaş ilerleyen bir farkındalık durumu var.

One that calls for the greatness of your nation

Ulusunuzun büyüklüğünü göstermeniz gereken,

as much as the original Sputnik moment.

gerçek Sputnik anı gibi bir durum bu.

You are a conservative member of Congress.

Muhafazakâr kongre üyesisiniz.

You high-five the memory of Jack Kemp,

Jack Kemp'in anısına selam çakmadan olmaz

and believe with him

ve ona inanıyorsunuz

that the test of conservatism is that it works for everyone,

ve muhafazakârlık kalıbı renk ayrımı gözetmeksizin,

regardless of skin color.

herkes için çalışıyor.

You're appalled by the alt-right.

Beyaz üstüncülüğünden ürküyorsunuz.

You want them to have nothing to do with your brand, your party, your legacy.

Markanızla, partinizle ya da mirasınızla hiçbir işleri olmasın istiyorsunuz.

You utterly reject them.

Tamamiyle reddediyorsunuz onları.

You --

Siz --

(Applause)

(Alkış)

You're a conservative member of Congress.

Muhafazakâr bir kongre üyesisiniz.

You rise with compassion to protect the lives of the unborn,

Henüz doğmamış çocuklara duyulan merhamet üzerinden yükseliyorsunuz

but otherwise you think the bedroom of consenting adults

öte yandan bir biriyle seks yapmak isteyen insanların yatak odalarının

is a rather strange place for the government to be.

hükümetinizin içinde olmaması gereken bir yer olduğunu düşünüyorsunuz.

You are a conservative member of Congress.

Muhafazakâr bir kongre üyesisiniz.

With John Adams,

John Adams ile birlikte

you fear the mob.

çetelerden korkuyorsunuz.

Because you know, as he knew,

Çünkü sizin ve onun da bildiği gibi

that a mob is not able to protect liberty,

çeteler özgürlüğü koruyamaz,

not even its own.

kendi özgürlüklerini bile.

And you're amazed at the wisdom that he and other framers had

Onun ve diğerlerinin bilgeliklerine,

in establishing a slow, deliberative governing process --

tesis ettikleri yavaş ve ihtiyatlı hükümet işleyişini gördüğünde

an inherently conservative governing process.

hayran kaldın -- tipik muhafazakâr işleyiş tabii bu.

It would serve a country.

Ülkeye hizmet edebilirdi bu.

It would grow far greater than they could ever imagine.

Hayal edebileceğinden çok fazla ileri gidebilirdi.

You are a conservative member of Congress.

Muhafazakâr bir kongre üyesisin.

You fear the fire of populist nationalism,

Popülist milliyetçi hareketten korkuyorsun,

because you know that those who play with fire

çünkü ateşle oynarsan kontrol

can't control it.

edemeyeceğini biliyorsun.

You see their pitchforks and torches,

Ellerindeki sopaları ve ateşleri görüyorsun

and you know they're not good building tools.

ve onların yapıcı araçlar olmadığını iyi biliyorsun.

The pitchforks and torches can tear down and burn up but they can't build up.

Sopalar ve ateşle yıkıp döküp, yakıp geçersin, ancak inşa edemezsin.

They can't build up the institutions and the communities

Dengeli ve refah seviyesi yüksek bir ülke için gerekli olan,

so necessary to a stable and prosperous country.

enstitüleri ve toplulukları inşa edemezsin onlarla.

You're a conservative member of Congress,

Muhafazakâr bir kongre üyesisin,

and you fear the next county party convention.

bir sonraki parti kongre seçiminden ödün patlıyor.

You so wish for your party to be the grand opportunity party,

Partinin büyük bir fırsat partisi olmasını diliyorsun,

not the grumpy old party.

yaşlı huysuz bir parti değil.

(Laughter)

(Gülüşmeler)

You know that they want to hear from you some old saw

Nasıl oluyor da müslüman, Amerikan olmayan bir sosyalist Beyaz Saray'a

about how a secret Muslim, non-American socialist took over in the White House

çıkıp, ülkeyi mahvediyor, bununla ilgili olarak senin ağzından bir şey

and destroyed the country,

duymak istediklerini biliyorsun

and you know that none of that's true.

ve bunun doğru olmadığını biliyorsun.

(Applause)

(Alkış)

You know that they want to hear you say that you're OK with insults,

Yapılan hakaretlerle, "Onu hapishaneye tık!" sloganlarıyla, politik bildirilerle,

OK with "lock her up" chants

140 karakterle ifade edilebilecek

and OK with policy pronouncements

bütün samimiyet ve hassasiyetle,

with all the sincerity and thoughtfulness that 140 characters can muster.

bir probleminiz olmadığını duymak isterler.

You are a conservative member of Congress.

Muhafazakâr bir kongre üyesisiniz.

You realize that many in your party look to some good old days

Partinizdeki pek çok kişi, geçmişteki güzel günlere bakarken, siz onların

that you know never existed.

hiç olmadığının farkındasınız.

They hold on, for example,

Mesela, hâlâ son yüzyıldaki

to the fossils that fueled the last century of growth,

büyümeyi tetikleyen fosil yakıtlar üzerinde duruyorlar,

but you know that better, cleaner more abundant fuels await us,

ancak daha temiz ve güvenli yakıtların bizi beklediğini biliyorsunuz

and you know that that abundance can lead the world to more energy,

ve bu bolluk dünyayı daha enerjik, daha mobil

more mobility

ve özgür bir dünyaya

and more freedom.

taşıyabilir.

You're a conservative member of Congress.

Muhafazakâr bir kongre üyesisiniz.

You realize that many in your party pine for the '50s and the '60s

Partidekilerin çoğunun 50'li, 60'lı yıllara özlem duyduğunun farkındasınız

because those were, after all, the good old days.

çünkü onlar, hepsinden de öte, güzel yıllardı.

But you know that the Cuyahoga River was on fire back then.

Fakat, o zamanlar Cuyahoga Nehri'nin kirlilik yüzünden alev aldığını,

You know that in Pittsburgh,

Pitssburgh'de, sokak lambalarının

street lights came on at noon because of the soot in the air.

havadaki isten ötürü öğle saatlerinde yanmaya başladığını biliyorsunuz.

The schools were segregated,

Okullar siyahlar ve beyazlar için ayrıydı,

neighborhoods redlined,

mahallelerde sınırlar katıydı,

that communism threatened freedom,

komünizm özgürlüğü tehdit etti

and if you got cancer, you weren't likely to fight for long.

ve eğer kansere yakalanırsanız, uzun süre yaşama şansınız yoktu.

You're a conservative member of Congress

Muhafazakâr bir kongre üyesisiniz.

and you want to sound like JFK at Rice,

Rice'deki Kennedy gibi konuşmak istiyorsun

where JFK said, "It's understandable

"Bazılarının neden olduğumuz yerde

why some would have us stay where we are

biraz daha kalmamızı, beklememizi

a little bit longer,

ve dinlenmemizi istediği

to wait and to rest."

anlaşılabilir."

But everything within you says with him,

Ancak içindeki her şey onunla aynı şeyi söylüyor,

this city of Houston,

Houston'daki

this state of Texas,

Teksas'daki konuşmaları gibi,

this country of the United States was not built by those who waited

Birleşik Devletler, bekleyen, dinlenen geçmişten bir şeyler bekleyenler

and rested and wished to look behind them.

tarafından kurulmadı.

You are ready to lead.

Liderlik etmeye hazırsın.

You are ready to prove the power of free enterprise

Tıpkı iklim değişiklikleri gibi zorlukları serbest girişimin gücünü kullanarak

to solve challenges like climate change.

aşmaya hazırsın.

You are ready to lead.

Liderlik etmeye hazırsın.

So I've got a suggestion for you then:

O hâlde size bir önerim var:

lead ...

liderlik edin ...

now.

tam da şimdi.

Step out,

Adım at

step up.

ve koşmaya başla.

You know, we ask America's best

Ve aslında biz Amerika için en iyi olanı istiyoruz,

to die on literal hills

Irak ve Afganistan gibi yerlerde,

in places like Iraq and Afghanistan.

dağlarda gerçek yamaçlarda ölmeyi istiyoruz.

Is it too much to ask you to die a figurative death

Washington'nın politik yamaçlarında oturup halktan sembolik bir ölüm istemek

on a political hill in Washington, DC?

çok mu fazla?

You know, at the end of your time in Washington,

Washington'daki süren dolduğunda,

they're going to take this plaque off the door.

kapındaki bu isimliği sökecekler

They're going to hand it to you;

ve onu senin eline tutuşturacaklar;

you're going to go home with it.

onunla birlikte eve döneceksin.

Can you imagine the emptiness of knowing that you stood for nothing,

Hiçbir şey yapmadığını bilmenin boşluğunu hayal edebiliyor musun,

that you risk nothing,

hiç risk almadın,

that all you did was follow fearful people to where they were already going

yaptığın tek şey, daha iyi bir Amerika için onlara liderlik edebilecekken,

rather than trying to lead them to a better place?

korkunç insanların gittikleri yolları takip etmek oldu.

If you're not willing to lose your seat in Congress,

Tek kaygın kaybetmekse kongredeki koltuğunu,

there's really very little reason to be there.

öyleyse burada olmak için pek de bir sebebin yok.

(Applause)

(Alkış)

So here's the thing:

Önemli olan konu,

it's not too late.

çok geç değil.

There's still time to lead.

Hâlâ ipleri ele almak için zaman var.

Speak out,

Sesini çıkar,

speak up,

konuşmaya başla,

call lunacy what it is:

neyse o deliliğe delilik de :

lunacy.

delilik.

Tell the American people that we still have moon shots in us.

Amerikan halkına hâlâ içinizde popülist söylemlerin olduğunu söyleyin.

Tell the folks at the county party convention,

Parti kurultayında, iklim değişikliğini çözmek

"You bet free enterprise can solve climate change."

için serbest girişimi arttırdığınızı söyleyin.

Tell them that Milton Friedman would say to tax pollution

Onlara, Milton Friedman'ın kârdan ziyade kirliliği vergilendirmek

rather than profits.

istediğini söyleyin.

Tell them that it's OK --

Onlara bunun iyi olduğunu --

no, it's a good thing

hayır, aydın üyelerin kabul edebileceği

that progressives would agree.

iyi bir şey olduğunu söyleyin.

Tell them the very good news that we can bring America together

Amerika'yı bir araya getirecek, tüm zorlukları aşacak ve dünyaya liderlik

to solve these challenges and to lead the world.

edecek güzel haberler anlatın onlara.

Tell them that free enterprise can do these things.

Özel girişimlerin tüm bunları yapabileceğini söyleyin onlara.

Tell them that America must stop the dividing,

Onlara Amerika'nın bölünmeyi durdurmak ve yeniden birlik

and must start the uniting.

olmak zorunda olduğunu söyleyin.

Tell them.

Anlatın onlara.

Play your part before it's too late.

Çok geç olmadan karakterinizi ortaya koyun.

(Applause)

(Alkış)

Thank you very much.

Çok teşekkür ederim.

(Applause)

(Alkış)