A path to security for the world's deadliest countries | Rachel Kleinfeld

Tłumaczenie: Magdalena Nowak Korekta: Rysia Wand

Picture your dream vacation.

Wyobraź sobie wymarzone wakacje.

Maybe you're dying to go to Rio for Carnival.

Może karnawał w Rio?

Or you really just want to hang out on a Mexican beach.

Może plaża w Meksyku?

Or maybe you're going to join me in New Orleans for Jazz Fest.

Może Festiwal Jazzu w Nowym Orleanie?

Now, I know it's less pleasant,

Trochę mniej przyjemnie,

but picture, for a moment,

wyobraź sobie

one of the most violent places on earth.

jakieś najgroźniejsze miejsce na Ziemi.

Did anyone think of the same place?

Ktoś pomyślał o tym samym miejscu?

Brazil is the most violent country in the world today.

Brazylia jest jednym z najbrutalniejszych państw,

More people have been dying there over the last three years

gdzie przez ostatnie trzy lata zmarło więcej ludzi

than in Syria.

niż w Syrii.

And in Mexico, more people have died over the last 15 years

W Meksyku więcej ludzi zmarło przez ostatnie 15 lat

than in Iraq or Afghanistan.

niż w Iraku czy Afganistanie.

In New Orleans, more people per capita are dying

W Nowym Orleanie przypada więcej zgonów per capita

than in war-torn Somalia.

niż w Somalii.

The fact is, war only results

Wojna przyczynia się

in about 18 percent of violent deaths worldwide.

do 18% gwałtownych zgonów na świecie.

Today, you are more likely to die violently

O morderstwo łatwiej

if you live in a middle-income democracy

w krajach średniozamożnych demokracji

with high levels of income inequality

z głębokimi przepaściami zarobkowymi

and serious political polarization.

i poważnymi podziałami politycznymi.

The United States has four of the 50 most violent cities on earth.

W USA znajduje się 50 najgroźniejszych miast na świecie.

Now, this is a fundamental alteration in the nature of violence, historically.

Z punktu widzenia historii jest to istotna zmiana w naturze przemocy,

But it's also an opportunity.

ale stwarza również okazję.

Because while few people can do much to end war,

Niewielu ludzi może zakończyć wojnę,

violence in our democracies is our problem.

ale przemoc w demokracjach to nasz problem.

And while regular voters are a big part of that problem,

Wyborcy są dużą częścią tego problemu,

we're also key to the solution.

ale też kluczem do rozwiązania.

Now, I work at a think tank,

Pracuję w think tanku pod nazwą

the Carnegie Endowment for International Peace,

Fundacja na Rzecz Pokoju Międzynarodowego,

where I advise governments on what to do about violence,

gdzie doradzam rządom, jak radzić sobie z przemocą,

but the dirty secret is,

ale trudna prawda jest taka,

most policymakers haven't figured out these changes to violence today.

że decydenci jeszcze nie zauważyli odmiennej natury dzisiejszej przemocy.

They still believe that the worst violence happens in countries at war

Nadal wierzą, że najgorsze akty przemocy dzieją się w krajach w stanie wojny

or places that are too poor, too weak,

lub miejscach zbyt ubogich czy słabych,

to fight violence and control crime.

by walczyć z przemocą i kontrolować przestępczość.

And that had been my assumption too.

Też tak kiedyś myślałam.

But if you look at a map of the most violent places on earth,

Patrząc na mapę najgroźniejszych miejsc,

you see something strange.

widzimy coś innego.

Some of them are at war,

Niektóre państwa są w stanie wojny,

and a few are truly failed states.

niektóre są upadłe.

The violence in these places is horrific,

Przemoc jest tam przeraźliwa,

but they happen to have small populations,

ale akurat mają nieliczne populacje,

so it actually affects few people.

więc dotyka to niewielu ludzi.

Then there's South Africa, Brazil, Venezuela.

Potem mamy Południową Afrykę, Brazylię, Wenezuelę.

These places are not poor.

To nie są biedne kraje.

Maybe they're weak.

Może są słabe.

My research assistant and I mapped places

Wraz z asystentem sporządziliśmy mapę

based on how well they delivered on World Bank projects

pokazującą, jak im poszło z projektami Banku Światowego

and whether they could get public services to their people,

i czy umiały zapewnić usługi państwowe.

and if you did well on both of those,

Jeśli poradziły sobie z powyższym,

if you could get sanitation and electricity to your people

jeśli umiały zapewnić warunki sanitarne i elektryczność,

and deliver vaccines,

szczepionki,

you were in the upper right-hand quadrant.

plasowały się w prawym górnym kwadrancie.

And then we overlaid that

Nałożyliśmy naszą mapę

with a map of places where journalists were being murdered.

na mapę pokazującą miejsca morderstw dziennikarzy.

Some were happening in weak states,

Niektóre zaszły w krajach podupadłych,

but an awful lot of journalists were being killed

ale dużą część dziennikarzy zamordowano

in places plenty capable of protecting them.

w miejscach, w których można było zapewnić ochronę.

I traveled to every settled continent on earth,

Odwiedziłam każdy zamieszkany kontynent

comparing places that had faced massive violence and recovered

i porównałam miejsca, które wygrały z ogromną ilością przemocy,

and those that hadn't,

z takimi, które przegrały.

and I kept seeing the same pattern.

Zauważyłam powracający schemat,

I came to call it "privilege violence,"

który nazwałam "przemocą przywileju",

because it happened in highly unequal democracies,

bo miały miejsce w nierównych demokracjach,

where a small group of people

gdzie mała grupa ludzi chciała utrzymać

wanted to hold on to inordinate power and privilege.

potężną władzę i przywileje.

And if they didn't think they could get those policies past the voters,

Kiedy zanosiło się, że ich projekty ustaw nie przejdą,

sometimes they would turn to violent groups for help.

prosili grupy przestępcze o pomoc.

Drug cartels would finance their campaigns.

Kartele narkotykowe opłacały ich kampanie wyborcze.

Organized criminals would help them get out the vote.

Zorganizowane grupy przestępcze pomagały wymuszać głosy

Gangs would suppress the vote.

lub uniemożliwić głosowanie.

And in exchange, they'd be given free reign,

W zamian dostawały pełną swobodę

and violence would grow.

przez co rosła przemoc.

Take Venezuela.

Wenezuela.

It's the most violent country in the world today,

Najbrutalniejsze państwo świata,

if you look at deaths per capita.

według ilości zgonów per capita.

Twenty years ago, the current regime gained power in legitimate elections,

20 lat temu obecny rząd totalitarny doszedł do władzy w legalnych wyborach

but they didn't want to risk losing it,

i nie chciał jej stracić,

and so they turned to gangs, called "colectivos," for help.

więc zwrócił się do gangów zwanych "colectivos" o pomoc.

The gangs were told to get out the vote for the government

Gangi miały wymuszać głosy dla rządu.

and force people to vote for the regime in some neighborhoods

Zmuszać ludzi do głosowania na rząd w jednym miejscu,

and keep opposition voters away from the polls in others,

a w innym trzymać opozycję z daleka od urn.

and, in exchange, they'd be given control.

W zamian dostawali pełną swobodę.

But if criminals have control,

Jeśli przestępcy mają kontrolę,

then police and courts can't do their jobs.

policja i sądy nie mogą działać,

So the second stage in privilege violence

co stanowi drugi krok ku przemocy przywileju,

is that courts and police are weakened,

jakim są osłabione sądy i policja,

and politicians politicize budgets,

politycy upolityczniający budżety,

hiring, firing,

zatrudniający i zwalniający tak,

so that they and the violent groups that they collude with stay out of jail.

by oni sami i grupy przestępcze nie trafiali do więzienia.

Now, pretty soon, good cops leave,

Potem porządni policjanci odchodzą,

and many that remain become brutal.

a ci, co zostają, robią się brutalni.

They start off, usually, with rough justice.

Zaczynają od drakońskiej sprawiedliwości.

They kill a drug dealer that they think would be let off by the corrupt courts.

Zabijają dilera narkotyków sądząc, że inaczej puszczą go skorumpowane sądy.

But over time, the worst of them realize that there will be no repercussions

Z czasem najgorsi zdają sobie sprawę, że nie będzie żadnych konsekwencji

from the politicians they're in bed with,

ze strony polityków, z którymi współpracują,

and they go into business for themselves.

więc sami wchodzą w biznes.

In Venezuela, nearly one in three murders is by the security services.

W Wenezueli służby bezpieczeństwa dokonują prawie jednej trzeciej morderstw.

Now, the poor are hit hardest by violence all over the world,

Biedni najbardziej cierpią z powodu przemocy wszędzie na świecie,

but they're hardly going to turn to such predatory cops for help.

ale nie mogą się zwrócić o pomoc do zwyrodniałych policjantów,

So they tend to form vigilante groups.

więc zakładają samozwańcze grupy strażnicze.

But arm a bunch of 18-year-old boys,

Daj broń osiemnastolatkom,

and pretty soon, they devolve into gangs over time.

a niedługo sami zmienią się w gang.

Other gangs come in, mafias come in,

Pojawiają się inne gangi, mafie,

and they offer to protect people from the other criminals

oferujące obronę przed innymi przestępcami

and from the police.

i policją.

Unlike the state,

W przeciwieństwie do rządu,

the criminals often try to buy legitimacy.

przestępcy próbują kupować legitymizację.

They give charity. They solve disputes.

Dają na cele dobroczynne, rozwiązują kłótnie.

Sometimes, they even build subsidized housing.

Czasami nawet budują mieszkania socjalne.

The last stage of privilege violence happens when regular people

Ostatni etap przemocy przywileju zaczyna się, kiedy zwykli ludzie

start committing a significant portion of the murder.

sami zaczynają popełniać więcej morderstw.

Bar fights and neighborhood arguments turn deadly

Bójki i kłótnie kończą się śmiercią,

when violence has become normal

kiedy przemoc jest normą

and repercussions have evaporated.

a konsekwencje wyparowały.

To outsiders, the culture looks depraved,

Dla osoby postronnej to wygląda na deprawację,

as if something is deeply wrong with those people.

jakby było coś naprawdę nie w porządku z tymi ludźmi.

But any country can become this violent

Każde państwo może się zbrutalizować,

when the government is, by turns, absent and predatory.

jeśli rząd jest na zmianę nieobecny i pazerny.

Actually, that's not quite true --

Tak naprawdę

it takes one more step for this level of violence to reign.

do sukcesu przemocy brakuje tylko jednego.

It takes mainstream society

Większość społeczeństwa

to ignore the problem.

musi zignorować problem.

You'd think that would be impossible,

Wydaje się to niemożliwe.

that violence at this level would be unbearable,

Przemoc w takim stopniu jest nie do zniesienia,

but it's actually quite bearable to people like you and me.

ale tak naprawdę jest do zniesienia dla takich jak ty i ja.

That's because, in every society in the world,

We wszystkich społeczeństwach,

even the most violent,

nawet tych najbardziej brutalnych,

violence is highly concentrated.

przemoc jest ograniczona terytorialnie.

[Bogota: 99% ma miejsce na 1,2% ulic]

It happens to people on the wrong side of town,

Dzieje się w złej dzielnicy,

people who are poor, often darker,

gdzie mieszkają ludzie biedni, o ciemniejszej karnacji

often from groups that are marginalized,

często z marginesu społecznego

groups that mainstream society can separate ourselves from.

lub grupy, od których zwykli ludzie się izolują.

Violence is so concentrated

Przemoc jest tak skoncentrowana,

that we're shocked when the pattern deviates.

że szokuje byle zmiana we wzorcu.

In Washington, DC, in 2001,

W 2001 roku mieszkanka Waszyngtonu,

a young white college-educated intern

młoda, biała i wyedukowana stażystka

went missing after a hike in Northwest DC,

zaginęła podczas wędrówki po lesie w północnej części miasta.

and her case was in the papers nearly every day.

Gazety pisały o tym prawie codziennie.

On the other side of town,

Po drugiej stronie miasta

a black man had been killed every other day that year.

czarny człowiek ginął co drugi dzień tamtego roku.

Most of those cases never made the papers even once.

Prawie żadna gazeta o tym nie pisała.

Middle class society buys their way out of violence.

Klasa średnia wykupuje się z przemocy.

We live in better neighborhoods.

Mieszkamy w lepszych dzielnicach.

Some people buy private security.

Niektórzy wynajmują prywatną ochronę.

And we also tell ourselves a story.

Wmawiamy sobie jedną rzecz.

We tell ourselves that most of the people who are killed

Mówimy, że większość tych, co giną,

are probably involved in crime themselves.

pewnie sama miesza się w przestępstwa.

By believing that somehow some people deserve to be murdered,

Wiara, że tamci jakoś zasłużyli na śmierć,

otherwise good people allow ourselves to live

pozwala dobrym skądinąd ludziom godzić się

in places where life chances are so deeply skewed.

na tak nierówne szanse życiowe.

We allow ourselves.

Godzimy się na to.

Because, after all, what else can you do?

Bo niby co innego możemy zrobić?

Well, it turns out, quite a lot.

Okazuje się, że dużo.

Because violence today is not largely the result of war

Dzisiejsza przemoc to nie wynik wojen,

but is because of rotten politics in our democracies,

wina spada na wypaczoną politykę demokracji,

regular voters are the greatest force for change.

a najlepszą szansą na zmianę są wyborcy.

Consider the transformation of Bogotá.

Przykładem jest transformacja Bogoty.

In 1994, Colombia's incoming president

W 1994 roku nowego prezydenta Kolumbii

was caught taking millions of dollars in campaign contributions

przyłapano na przyjmowaniu milionów dolarów kontrybucji wyborczych

from the Cali drug cartel,

od kartelu "Cali".

and the capital was overrun with gangs and paramilitary groups.

Stolica była opanowana przez gangi i grupy paramilitarne.

But fed-up voters overcame really rabid partisanship,

Wyborcy mieli tego dość.

Przezwyciężyli głębokie podziały polityczne

and they delivered nearly two-thirds of the vote

przez oddanie dwóch trzecich głosów

to an independent candidate,

na niezależnego kandydata,

enough to really overcome business as usual.

co wystarczyło, by zmienić sytuację.

On Mayor Mockus's first day in office,

Pierwszego dnia w biurze, burmistrzowi Mockusowi

the police barely bothered to even brief him on homicide,

policjanci ledwo napomknęli o morderstwach,

and when he asked why, they just shrugged and said,

a na pytanie dlaczego, wzruszyli ramionami i powiedzieli:

"It's just criminals killing criminals."

"Przestępcy mordują się nawzajem".

The corrupt city council

Skorumpowana rada miasta

wanted to give police even more impunity for brutality.

chciała nawet bardziej przymykać oko na policyjną przemoc.

It's a really common tactic that's used worldwide

To bardzo powszechna taktyka na świecie.

when politicians want to posture as tough on crime

Politycy pozują na nieubłaganych wobec przestępczości,

but don't actually want to change the status quo.

ale tak naprawdę nie chcą nic zmieniać.

And research shows it backfires all over the world.

Badania pokazują, że to przynosi odwrotny skutek.

If you throw a lot of low-level offenders into jails,

Drobni przestępcy masowo zamykani

usually already overcrowded jails,

w przeludnionych więzieniach

they learn from each other and they harden.

uczą się od siebie i robią się zatwardziali.

They start to control the prisons, and from there, the streets.

Przejmują kontrolę nad więzieniem, a stamtąd - nad ulicą.

Instead, Mockus insisted that police begin investigating every death.

Mockus nalegał, by policja zaczęła badać każde morderstwo.

He fought the right-wing city council,

Walczył z prawicową radą miejską

and he abandoned SWAT-style police tactics.

i porzucił taktykę jednostek specjalnych.

And he fought the left-wing unions

Walczył też z lewicowymi związkami zawodowymi,

and fired thousands of predatory cops.

zwolnił tysiące zwyrodniałych policjantów,

Honest police were finally free to do their jobs.

a ci uczciwi w końcu mogli swobodnie wykonywać swoją pracę.

Mockus then challenged citizens.

Mockus rzucił też wyzwanie mieszkańcom.

He asked the middle class to stop opting out of their city,

Poprosił średnią klasę społeczeństwa, żeby przestali się wyprowadzać z miasta,

to follow traffic laws

by przestrzegali przepisów drogowych

and otherwise behave as if they shared the same community of fate.

i zachowywali się tak, jakby dzielili ten sam los.

He asked the poor to uphold social norms against violence,

Poprosił biednych, by utrzymywali normy społeczne przeciwko przemocy,

often at immense personal risk.

nawet, jeśli sami mieli się narażać.

And he asked the wealthy to give 10 percent more in taxes, voluntarily.

Poprosił bogatych, by dobrowolnie płacili 10% więcej w podatkach.

Sixty-three thousand people did.

63 tysięcy ludzi to zrobiło.

And at the end of the decade that spanned Mayor Mockus's two terms in office,

Pod koniec dekady obejmującej dwie kadencje burmistrza Mockusa

homicide in Bogotá was down 70 percent.

liczba zabójstw w Bogocie spadła o 70%.

Audience: Whoo!

(Zaskoczenie)

(Applause)

(Brawa)

People in places with the most violence,

Mieszkańcy miejsc z największym nasileniem przemocy,

whether it's Colombia or the United States,

czy to Kolumbijczycy czy Amerykanie,

can make the biggest difference.

mogą wywrzeć największy wpływ.

The most important thing we can do is abandon the notion

Najważniejsze, byśmy przestali wierzyć,

that some lives are just worth less than others,

że niektórzy są warci mniej niż inni,

that someone deserves to be raped or murdered,

że ktoś zasługuje na śmierć lub gwałt,

because after all, they did something,

bo przecież coś zrobił,

they stole or they did something to land themselves in prison

ukradł czy zarobił sobie na więzienie,

where that kind of thing happens.

gdzie takie rzeczy się zdarzają.

This devaluing of human life,

Obniżanie wartości ludzkiego życia,

a devaluing we barely admit even to ourselves,

do czego sami ledwo się przyznajemy,

is what allows the whole downward spiral to begin.

rozpoczyna tę spiralę upadku moralności,

It's what allows a bullet shot in a gang war in Rio

pozwala na wojnę gangów w Rio,

to lodge in the head of a two-year-old girl

gdzie kulkę w głowę dostaje dwuletnia dziewczynka

climbing on a jungle gym nearby.

wspinająca się nieopodal po drabinkach.

And it's what allows a SWAT team hunting for a meth dealer in Georgia

Pozwala jednostkom specjalnym szukającym dilera mety w Georgii

to throw a flash bang grenade into the crib of a little boy,

na wrzucenie granatu ogłuszającego w łóżeczko chłopczyka,

exploding near his face and maiming him for life.

którego wybuch okalecza na całe życie.

The fact is, most violence everywhere

Najwięcej aktów przemocy

happens to people on the wrong side of town

dotyka ludzi w złej dzielnicy,

at the wrong time,

o złym czasie.

and some of those people are from communities

Niektórzy są ze środowisk,

that we consider quite different.

które wydają się nam inne.

Some of them are people who have done horrible things.

Niektórzy zrobili coś okropnego.

But reducing violence begins with privileging every human life,

Ograniczanie przemocy zaczyna się od szanowania każdego ludzkiego życia,

both because it's right

bo jest to zwyczajnie słuszne;

and because only by prizing each life as worthy of at least due process,

bo zapewniając każdemu choć sprawiedliwy proces,

can we create societies in which the lives of innocents are safe.

tworzymy społeczeństwa, w których niewinni są bezpieczni.

Second, recognize that today,

Zrozumcie, że współcześnie

inequality within our countries

nierówność w państwach

is a vastly greater cause of violence than war between countries.

o wiele częściej powoduje przemoc niż wojna międzynarodowa.

Now, inequality leads to violence for a whole host of reasons,

Nierówność prowadzi do przemocy z wielu powodów.

but one of them is that it lets us separate ourselves

Jednym z nich jest to, że pozwalamy sobie na izolację od tego,

from what's happening on the other side of town.

co dzieje się po drugiej stronie miasta.

Those of us who are middle-class or wealthy,

My, z klas średnich lub bogatych,

who are benefiting from these systems,

którzy najbardziej korzystamy z systemów,

have to change them at immense cost to ourselves.

musimy je zmienić na własny koszt.

We have to pay enough taxes

Musimy płacić dosyć podatków

and then demand that our governments put good teachers in other kids' schools

i naciskać rząd o dobrych nauczycieli do szkół innych dzieci,

and well-trained police to protect other peoples' neighborhoods.

wyszkolonych policjantów do ochrony innych dzielnic.

But, of course, that's not going to do any good

Ale nie zda się to na nic,

if the government is stealing the money or fueling the violence,

jeśli rząd będzie kradł pieniądze lub podsycał przemoc,

and so we also need better politicians with better incentives.

więc trzeba zachęcić lepszych polityków.

The fact is, we actually know a lot about what it takes to reduce violence.

Dużo już wiemy o tym, jak ograniczać przemoc.

It's policies like putting more cops

Na przykład zwiększenie liczby patroli

in the few places where most violence occurs.

w miejscach występowania największej liczby aktów przemocy.

But they don't fit easily into the boxes of the Left or the Right,

Tacy politycy to nie prawica czy lewica,

and so you need really honest politicians

potrzeba naprawdę uczciwych polityków,

who are willing to buck knee-jerk partisanship

gotowych porzucić podziały partyjne

and implement solutions.

i wprowadzić rozwiązania.

And if we want good politicians to run,

Jeśli chcemy dobrych polityków,

we need to start respecting politicians.

musimy zacząć ich szanować.

There's also a lot we can do to fight privilege violence in other countries.

Z przemocą przywileju w innych krajach też można walczyć.

The most violent regimes tend to be fueled by drugs,

Większość brutalnych rządów napędzają narkotyki;

and then they launder the profits through financial systems

pieniądze są prane przez systemy finansowe

in New York and London,

w Nowym Jorku i Londynie

through real-estate transactions,

przez sprzedaż nieruchomości

and through high-end resorts.

i wysokiej klasy kurorty.

If you use drugs,

Jeśli zażywasz narkotyki,

know your supply chain top to bottom,

dokładnie poznaj łańcuch dostawców

or admit the amount of pain you're willing to cause others

lub przyznaj, ile bólu jesteś gotów przysporzyć innym

for your own pleasure.

dla własnej przyjemności.

Meanwhile, I would love to see one of those tourist sites

Chciałabym zobaczyć, jak jakiś punkt turystyczny

team up with investigative journalists

łączy siły z dziennikarzami śledczymi,

and create a little tiny icon --

by stworzyć małą ikonkę,

right next to the one for free WiFi and if a place has a swimming pool,

zaraz obok ikonki informacyjnej o bezpłatnym WiFi czy basenie,

there could be a little tiny gun

ikonkę z pistolecikiem znaczącą:

for "likely criminal money-laundering front."

"przykrywka dla prania pieniędzy".

(Laughter)

(Śmiech)

(Applause)

(Brawa)

But until then,

Zanim to nastąpi,

if you're booking a place in a dangerous country,

jeśli chcesz zarezerwować pokój w niebezpiecznym państwie,

whether that's Jamaica or New Orleans,

na Jamajce czy w Nowym Orleanie,

do a little web research,

poszperaj w Internecie,

see if you can see any criminal ties.

sprawdź więzi kryminalne danego miejsca.

And, to make that easier,

By ułatwić takie poszukiwania,

support legislation

wspieraj ustanawianie praw,

that makes our financial systems more transparent --

które sprawiają, że system finansowy staje się jawniejszy,

things like banning anonymous company ownership.

na przykład zakaz anonimowego posiadania firm.

Now, this all probably sounds pretty quixotic,

Może brzmieć to naiwnie,

kind of like recycling your cans,

trochę jak recykling puszek,

just a tiny drop in the ocean of a gigantic problem,

kropla w morzu wielkiego problemu.

but that's actually a misconception.

Ale to błędne mniemanie.

Homicide has been falling for centuries.

Ilość zabójstw maleje od stuleci.

Battle deaths have been dropping for decades.

Ilość śmierci ponoszonych na wojnie maleje od dziesiątków lat.

In places where people have demanded change,

Tam, gdzie ludzie zażądali zmian,

violent death has fallen, from Colombia to New York City,

ilość brutalnych zbrodni zmalała, od Kolumbii przez Nowy Jork,

where homicide is down 85 percent since 1990.

gdzie ilość morderstw spadła o 85% od 1990 roku.

The fact is, violence will always be with us,

Nie da się wyplenić przemocy całkowicie,

but it's not a constant.

ale nie musi zostawać bez zmian.

It has been falling for centuries, and it could fall further faster.

Maleje od stuleci, a mogłaby maleć szybciej.

Could it drop by 25 percent in the next quarter century, a third?

Może mogłaby spaść o 25% w następnym ćwierćwieczu? O jedną trzecią?

Many of us actually think it could.

Wielu z nas uważa, że mogłaby.

I think of all the kids who'd grow up with their dads,

Myślę o wszystkich dzieciach, które nie straciły ojców,

all the families that get their sisters back,

rodziny, które odzyskały siostry

their brothers.

i braci.

All it needs is one small push.

Wystarczy mała zachęta.

It needs us to care.

Wystarczy chcieć.

Thank you.

Dziękuję.

(Applause)

(Brawa)