The role of faith and belief in modern Africa | Ndidi Nwuneli

Tłumaczenie: Barbara Guzik Korekta: Marta Konieczna

I was born to two amazing professors who were not religious.

Przyszłam na świat jako dziecko dwóch wspaniałych niereligijnych profesorów.

In fact, my father's regular response

Kiedy pytałam, dlaczego nie chodzimy w niedzielę do kościoła,

to the question about why we didn't go to church on Sundays was,

ojciec zwykle odpowiadał:

"When others go to pray, I go to play."

"Kiedy inni idą się modlić, ja idę grać".

Tennis, in case you're wondering.

W tenisa, jeśli chcecie wiedzieć.

Faith found me and my siblings when university students came to our house

Wiara znalazła mnie i moje rodzeństwo

poprzez studentów, którzy przyszli zaprosić nas do szkółki niedzielnej.

to invite us to Sunday school.

I was drawn by their sense of personal conviction

Podobało mi się ich przekonanie do tego, co robili

and their life of service,

i życie w służbie.

and opted for baptism into the Christian faith

Wybrałam chrzest w wierze chrześcijańskiej

as my 10th birthday present.

jako prezent na 10. urodziny.

My faith has shaped my work as a social entrepreneur,

Wiara ukształtowała moją pracę przedsiębiorcy społecznego,

attempting to address Africa's most pressing challenges

w której zajmuję się najważniejszymi wyzwaniami Afryki

over the last 17 years,

na przestrzeni ostatnich 17 lat.

and my work training youth as leaders

Ukształtowała też pracę, w której, jeżdżąc po Afryce,

and promoting ethics across Africa.

wychowuję młodzież na liderów i promuję etykę.

Twenty-nine years later,

29 lat później,

as a Sunday school teacher myself,

kiedy sama byłam katechetką szkółki niedzielnej,

my faith was challenged by a young nine-year-old

moja wiara została poddana próbie za sprawą 9-latka,

who asked a series of questions.

który zadał kilka pytań.

He asked,

Spytał:

"Ms. Ndidi, does God hate Africans?"

"Pani Ndidi, czy Bóg nienawidzi Afrykańczyków?".

To which I quickly retorted, "Of course not.

Szybko mu odpowiedziałam: "Oczywiście, że nie.

God loves all his children equally."

Bóg kocha wszystkie dzieci tak samo".

Then he asked, "So why do so many young African children die?"

Potem spytał: "To dlaczego tyle afrykańskich dzieci umiera?".

I stumbled and mumbled as I responded.

Stękając, wymamrotałam odpowiedź.

"There are many reasons why young African children die.

"Młodzi Afrykańczycy umierają z wielu powodów.

Most of them are man-made, and we cannot blame God."

Zazwyczaj to wina ludzi i nie możemy za to winić Boga".

So he asked, "Why does he let it happen?

Spytał: "Dlaczego pozwala, żeby tak się działo?

He could stop it."

Mógłby to powstrzymać".

And I said ...

Ja na to:

"Yes he could, yes he could,

"Tak, mógłby,

but he sent us here as change agents,

ale wysłał tutaj nas, jako agentów do czynienia zmian,

light of the world, salt of the earth,

jako światło tego świata, sól tej ziemi,

and we are failing."

a my zawiedliśmy".

Africa has had a mixed affair with organized religion,

Afryka ma różnorodne relacje ze zorganizowaną religią,

with both positive and negative consequences.

z pozytywnymi i negatywnymi konsekwencjami.

The Christian missionaries educated most of our political elite,

Chrześcijańscy misjonarze kształcili większość elity politycznej,

like Senghor and Nkrumah,

na przykład Senghora czy Nkrumaha,

built many of our first hospitals and schools.

zbudowali wiele pierwszych szpitali i szkół.

Similarly, Islam has introduced commerce and mathematics

Podobnie islam wprowadził handel i obliczenia matematyczne

across the continent.

na całym kontynencie.

Today, we have over a billion Africans who profess a strong faith.

Obecnie ponad miliard Afrykańczyków wyraża silne przekonania religijne.

What is the net effect of this on our continent?

Jak to wpływa na nasz kontynent?

A recent "Economist" article said that the face of the future

W artykule "Ekonomist" napisano, że oblicze przyszłości

of the world's most popular religion is African.

najpopularniejszej religii świata jest afrykańskie.

Now, both Islam and Christianity underscore the importance of social impact

Zarówno islam, jak i chrześcijaństwo podkreślają ważność wpływu społecznego

as critical tenets of our faith.

jako podstawowej doktryny wiary.

Muhammad is noted for stating

Mahomet jest znany z powiedzenia,

that he is not a believer who goes to bed on a full stomach

że nie jest osobą wierzącą ten, kto idzie spać z pełnym brzuchem,

when his neighbor to his side is hungry.

podczas gdy jego sąsiad jest głodny.

And all through the New Testament,

W całym Nowym Testamencie

Jesus Christ talks about loving your neighbors as yourselves,

Jezus mówi o kochaniu bliźniego jak siebie samego,

giving to the poor, caring for the sick,

o pomaganiu biednym i chorym,

and James, too, says that "faith without works is dead."

a Jakub mówi, że wiara bez uczynków jest martwa.

So I strongly believe that faith-based organizations have a critical role to play

Dlatego wierzę, że organizacje religijne mają decydujący wpływ

in driving social impact in Africa.

na społeczeństwo afrykańskie.

But for this to occur, we need three critical changes.

Potrzebne są jednak trzy zasadnicze zmiany.

The first is that we need to change our mindsets.

Po pierwsze musimy zmienić sposób myślenia.

Both as people of faith and of those who are not religious,

Zarówno my, ludzie wierzący, jak i ci, którzy nie są religijni

their perceptions of those of us who are people of faith.

muszą zmienić swoje myślenie o ludziach wierzących.

Now, for people of faith and those of us who are religious,

Ludzie wierzący i ci, którzy są religijni,

we often say, "If God wills, I'll do this;

często mówią: "Zrobię to, jeśli taka jest wola Boga",

inshallah, I'll do that --

"Inshallah, jeśli Bóg pozwoli, zrobię to",

by God's grace, I'll do this."

"Dzięki łasce Bożej, zrobię to".

Now there are many things, I believe, that we can control --

Możemy kontrolować wiele rzeczy,

some we cannot.

ale nie wszystko.

I believe that God is all-powerful,

Wierzę, że Bóg jest wszechmocny,

but he's not a micromanager.

ale nie jest mikromenedżerem.

(Laughter)

(Śmiech)

He has sent us here as his change agents,

Posłał nas tutaj jako agentów do czynienia zmian.

and we must stop making excuses

Musimy przestać się usprawiedliwiać

and using him.

i wykorzystywać go.

That means that if you're a teacher,

Jeśli jesteś nauczycielem,

go to school and give your students the best.

idź do szkoły i daj z siebie wszystko.

If you're a public-sector official,

Jeśli jesteś urzędnikiem państwowym,

release the funds meant for that school or public health-care center

przekaż fundusze przeznaczone na tę szkołę czy szpital

instead of stealing it for your personal purposes.

zamiast kraść je dla celów prywatnych.

By claiming that we have no power over our past, present and future,

Mówiąc, że przeszłość, teraźniejszość i przyszłość nie są w naszej władzy,

we give too much authority to the wicked

oddajemy zbyt dużo władzy złym ludziom,

who steal funds and beg God for forgiveness.

którzy kradną pieniądze i proszą Boga o przebaczenie.

Now for those of you who are not religious,

Ci, którzy nie są religijni,

you also have to change your mindsets about us.

też muszą zmienić nastawienie do nas.

There are many of us who are hardworking,

Wielu z nas to ludzie ciężko pracujący,

ethical and intellectual.

etyczni i myślący.

It might surprise you.

Może to dla was zaskoczenie.

(Laughter)

(Śmiech)

Now the second step

Po drugie,

is that we have to utilize our resources and assets

musimy wykorzystać zasoby i fundusze

for social impact.

dla dobra społecznego.

In England,

W Anglii

1,900 churches have been shut down since 1969,

od 1969 roku zamknięto 1900 kościołów

due to shrinking congregations,

z powodu malejącej liczby wiernych,

while in Africa, every single day,

a w Afryce każdego dnia

a church or mosque is being built.

buduje się kościół lub meczet.

In some communities, you might not find a public health center,

W niektórych społecznościach nie ma szpitala,

a post office or even a school,

poczty czy szkoły,

but you'll find a church or mosque.

ale jest kościół lub meczet.

Some of these churches and mosques are world-class,

Niektóre światowej klasy,

with excellent audio-visual systems,

ze znakomitym systemem audiowizualnym,

wonderful meeting spaces,

cudownymi obiektami konferencyjnymi,

and they organize events that rival international concerts.

gdzie organizuje się spotkania na miarę międzynarodowych koncertów.

The sad reality is that many of them are empty during the week.

Smutne jest to, że w dni powszednie nikogo tam nie ma.

I live in the Lekki area of Lagos,

Mieszkam w Lekki, w stanie Lagos.

and in my community, there are at least 50 really nice churches,

Jest tu co najmniej 50 naprawdę ładnych kościołów,

but there's no adult literacy center,

ale nie ma ośrodka edukacji dla dorosłych,

no homeless shelter

przytułku dla bezdomnych,

and very few public schools and hospitals.

i jest zaledwie kilka państwowych szkół i szpitali.

Many of these spaces could be utilized for social change.

Wiele z tych miejsc można by wykorzystać dla społeczeństwa.

Imagine if every single church in Lekki opened its doors

Wyobraźmy sobie, że drzwi każdego z kościołów w Lekki

to the homeless at night,

są nocą otwarte dla bezdomnych,

gave them a sleeping bag, a warm meal and a voucher in the morning

którzy dostają śpiwór, ciepły posiłek, a rano kupon

to learn a vocational course,

na odbycie kursu zawodowego

offered by the unemployed youth who attend that church.

przekazany przez bezrobotną młodzież z kościoła.

That would demonstrate what we preach

To pokazałoby, czego nauczamy,

and what we speak about as people of faith,

o czym mówimy, jako ludzie wiary

and what led me to Christianity in the first place.

i dlaczego przyjęłam chrześcijaństwo.

Similarly, we have to utilize our resources for social change.

Musimy też wykorzystać nasze zasoby dla zmian społecznych.

The 2016 "why give" survey conducted in Kenya

Ankieta "Po co dawać" przeprowadzona w Kenii w 2016 roku pokazuje,

reveals that close to 60 percent of adults give to faith-based organizations --

że prawie 60% dorosłych przekazuje więcej środków

even more than they give their extended families.

organizacjom religijnym niż dalszej rodzinie.

This is not unique to Kenya.

Nie tylko w Kenii tak jest.

It's quite prevalent across Africa.

Tak jest w całej Afryce.

Many of our faith-based organizations have tremendous amounts of wealth

Wiele z organizacji religijnych posiada olbrzymie bogactwa,

that can be utilized for social change.

które można wykorzystać dla dobra zmian społecznych.

We have to check the sources of uses of these funds

Musimy sprawdzić, kto korzysta z tych pieniędzy

and curb the excesses by our faith-based organizations.

i przerwać nadużycia dokonywane przez organizacje religijne.

Now, this will require courage on the part of members,

To będzie wymagać odwagi ze strony członków tych organizacji,

who will have to put their imams and priests on straight salaries,

którzy będą musieli przyznać swoim imamom i księżom zwykłe pensje,

require audited financial statements that will be published

zażądać upublicznienia skontrolowanych zeznań finansowych,

and even reject contributions from unethical sources.

a nawet odrzucić datki przekazywane z niepewnych źródeł.

But it's possible.

Ale to jest możliwe.

We're already seeing positive examples in South Africa and Kenya,

Już widzimy pozytywne przykłady z RPA i Kenii

and the organizations,

i organizacji

such as the Africa Council for Accreditation and Accountability

takich jak Afrykańskie Centrum Akredytacji i Ewidencji,

that's checking faith-based organizations

które sprawdzają organizacje religijne,

and ensuring that they comply with biblical standards of stewardship.

upewniając się, że stosują się do biblijnych standardów zarządzania.

Now, the third step

Po trzecie,

is that we have to partner with all stakeholders,

musimy współpracować ze wszystkimi udziałowcami.

and this is especially relevant for the non-religious in the audience.

To jest szczególnie ważne, jeśli odbiorcami są osoby niereligijne.

Recognizing the power and potential of faith-based organizations,

Rozpoznanie siły i potencjału organizacji religijnych,

leveraging their assets, their scale,

wywieranie nacisku na ich aktywa, środki,

the public trust and credibility they have,

zaufanie społeczne i wiarygodność,

their lower operating costs,

niskie koszty operacyjne,

their access to the grassroots

dostęp do bazy danych organizacji

and their presence abroad.

i ich obecność zagranicą.

Politicians recognize this,

Politycy wiedzą, że to ważne,

and campaign seasons are always filled with stops and picture opportunities

i w okresie wyborów zawsze widać ich

with leading faith leaders.

z przywódcami religijnymi.

Sadly, once elected,

Niestety, gdy są już wybrani,

many of these faith-based organizations are ignored.

zapominają o wielu z tych organizacji.

And in fact, a World Bank survey revealed

Dane Banku Światowego pokazują,

that 30 to 70 percent of assets owned by medical organizations in Africa

że od 30 do 70% zasobów organizacji medycznych w Afryce

are actually owned by faith-based organizations,

jest tak naprawdę własnością organizacji religijnych.

but that there's very little collaboration between the faith community

Jednak jest niewielka współpraca między wspólnotami religijnymi

and public health-care systems.

a publicznym systemem opieki zdrowotnej.

One positive example is from Ghana,

Pozytywny przykład idzie z Ghany,

where the Ghana Catholic Health Service partnered with a range of stakeholders

gdzie Katolicka Służba Zdrowia, współpracując z wieloma udziałowcami,

and was able to realize a 31 percent reduction in mortality.

osiągnęła 31% spadek umieralności.

I believe there's so much potential that can be realized

Wierzę, że jest bardzo duży potencjał do wykorzystania,

when we walk across the divide of faith

jeśli tylko pokonamy podziały religijne

and, hand in hand, try to solve many of our problems.

i razem spróbujemy rozwiązać istniejące problemy.

Similarly, faith-based organizations can support the transfer

Podobnie organizacje religijne mogą wspierać przekazywanie

of critical skills and knowledge.

kluczowych umiejętności i wiedzy.

Many of you in the NGO community or in the private sectors

Wiele osób z organizacji pozarządowych lub z sektora prywatnego wie,

realize how difficult it is to even attract 150 to 200 people

jak trudno jest pozyskać choćby 150 czy 200 osób

to your conferences,

na swoje konferencje.

sometimes even offering stipends,

Czasami nawet oferują diety

reimbursements of transportation costs.

czy zwrot kosztów podróży.

Meanwhile, faith-based organizations draw thousands and millions

A tymczasem organizacje religijne przyciągają tysiące czy miliony osób

every Sunday or Friday ...

w każdą niedzielę czy piątek,

with the promise of a good sermon.

oferując jedynie dobre kazanie.

The truth is we cannot address issues around family planning

Nie możemy zajmować się kwestiami związanymi z planowaniem rodziny

without faith-based organizations in Africa.

bez afrykańskich organizacji religijnych

Issues such as democratic rights and voter registration,

ani prawami demokratycznymi czy rejestracją wyborczą

ensuring that every member of a congregation

bez upewniania się, że każdy członek wspólnoty religijnej

has a voter registration card,

ma kartę do głosowania

understands their democratic rights

i rozumie swoje demokratyczne prawa

and can exercise that.

i może z nich korzystać.

I really think it's critical that we consider partnering

Uważam, że najważniejsza jest współpraca

with faith-based organizations to deliver social impact.

z organizacjami religijnymi dla dobra społecznego.

It's also important to note that African faith-based organizations

Należy też zaznaczyć, że afrykańskie organizacje religijne

have a strong presence globally.

są obecne na całym świecie.

There are over 2,000 African nuns and priests in leadership positions

Ponad dwa tysiące afrykańskich sióstr i księży pełni funkcje kierownicze

in Europe,

w Europie,

with more influence than some of our diplomatic envoys,

mając większą rangę niż niektórzy dyplomaci,

operating at a fraction of the cost.

którzy działają za część tych kosztów.

They can serve as influencers and supporters.

Mogą wpływać na innych i popierać ich.

Similarly, some African churches have a presence

Podobnie niektóre kościoły afrykańskie są obecne

in countries across the globe,

w krajach na całym świecie.

and the Redeemed Christian Church of God has a presence in 196 countries,

Odkupiony Chrześcijański Kościół Boży jest obecny w 196 krajach,

serving as a bridge to the diaspora and providing support.

pełniąc rolę łącznika dla diaspory i oferując pomoc.

If our public-sector organizations could partner with these institutions,

Gdyby organizacje państwowe mogły współpracować z tymi instytucjami,

we could unlock the potential of our diaspora populations.

moglibyśmy odblokować potencjał drzemiący w diasporze.

I know some of you are still struggling with this topic,

Wiem, że niektórzy z was nadal borykają się z tym tematem,

but I challenge you to think about it.

ale proszę, żebyście to przemyśleli.

A wise man once said, "Faith is a risk,

Pewien mądry człowiek powiedział kiedyś:

but it's a risk that I cannot afford not to take."

"Wiara to ryzyko, ale takie, którego nie mógłbym nie podjąć".

I would suggest that partnerships with faith-based organizations are a risk,

Pewnie partnerstwo z organizacjami religijnymi jest ryzykowne,

but one that all stakeholders that are committed to social impact in Africa

ale jeśli jesteś oddany sprawom społecznym w Afryce,

cannot afford not to take.

nie możesz nie podjąć tego ryzyka.

I often reflect on my conversation with that young boy,

Często myślę o rozmowie z tym chłopcem

and I believe I should have ended it a little differently.

i pewnie powinnam inaczej ją zakończyć.

First, I should have commended him for asking tough questions.

Przede wszystkim powinnam pochwalić go za trudne pytania.

Africa needs more young people who challenge the status quo,

Afryka potrzebuje więcej młodych osób, które kwestionują status quo.

even in the faith communities.

Nawet we wspólnotach wiary.

Secondly, I should have given him a little more hope.

Powinnam też dać mu więcej nadziei.

Not hope in the afterlife,

Nie tej w życie wieczne,

but hope in Africa today,

ale nadziei na lepsze życie w Afryce,

because the faithful are powerful.

bo ci, którzy wierzą, są silni.

Not just because of their beliefs but because of their assets,

Nie tylko z powodu swoich przekonań, ale też dzięki swoim aktywom,

their resources, their army of volunteers,

zasobom, grupie ochotników,

and because working together, across the divide,

bo pokonując razem podziały,

we can live as positive examples for what our children --

możemy być dobrym przykładem tego, na co nasze dzieci,

my children, your children --

moje, wasze,

deserve to see.

zasługują.

An Africa that demonstrates that God loves Africans

Przykładem Afryki, w której widać, że Bóg kocha Afrykańczyków,

and that we are just as capable as any other world region

i że jesteśmy w stanie, tak jak inne kraje,

in solving our problems

rozwiązać swoje problemy

in peace ...

w zgodzie

and love.

i miłości.

I love this quote that says,

Podoba mi się powiedzenie:

"Hope is the ability to hear the melody of the future.

"Nadzieja to zdolność słyszenia melodii przyszłości.

Faith is the willingness and the courage

Wiara to chęć i odwaga,

to dance to it today."

żeby już dzisiaj do niej zatańczyć".

I hope that we, as people of faith,

Mam nadzieję, że jako ludzie wierzący,

can truly live up to the promise of social impact

potrafimy sprostać obietnicom czynienia zmian społecznych,

that we have been called to do as change agents in society.

do czego nas powołano jako specjalnych agentów.

And I believe that working with you,

Wierzę, że pracując z wami,

all stakeholders,

wszystkimi partnerami,

we can truly solve Africa's most pressing challenges.

damy radę rozwiązać najpilniejsze problemy Afryki.

I have that hope ...

Mam nadzieję

and I have the faith,

i wiarę

and I've started to dance.

i już zaczęłam tańczyć.

Won't you join me?

Przyłączysz się?

Thank you.

Dziękuję.

(Applause)

(Brawa)