To future generations of women, you are the roots of change | Gloria Steinem

Επιμέλεια: Chryssa Rapessi

Γκλόρια Στάινεμ: Ναι, γεια σας, γεια σας.

Πατ Μίτσελ: Γεια σας, γεια σας.

Τι χαρά να έχουμε αυτή την ευκαιρία.

Όταν ρωτάμε πολλούς από την κοινότητα του TED,

Gloria Steinem: Yes, hello, hello.

Pat Mitchell: Hello, hello.

«Ποιον θα θέλατε να ακούσετε κοιτώντας ψηλά και μπροστά

What a thrill to have this opportunity.

When we ask all of our TED community, many of them,

όσον αφορά το μέλλον των γυναικών στον κόσμο;»

"Who would you like to hear from if we're going to look forward and onward,

Ομόφωνα, η απάντηση ήταν «Την Γκλόρια Στάινεμ».

Ξέρω ότι είσαι πολύ σεμνή για να το δεχτείς αυτό έτσι εύκολα,

when it comes to women in the world?"

Unanimously, the answer was "Gloria Steinem."

οπότε πριν προχωρήσουμε,

ας κάνω λίγο πίσω,

Now I know you're way too modest to accept that easily,

αφού γνωριζόμαστε πολύ καιρό,

so before we move onward,

και ας μιλήσουμε για τις πρώτες μέρες που έχτιζες ένα κίνημα,

may I go back a bit,

since we have known each other for a long time,

προκαλούσες στερεότυπα,

and talk about those early days when you were building a movement,

προχωρούσες πέρα από τις πολιτιστικές νόρμες.

Πρέπει να είχες εκδηλώσει με κάποιον τρόπο στη ζωή σου ότι είσαι «Ατρόμητη».

challenging stereotypes,

Ποιοι ήταν οι φόβοι σου και πώς τους ξεπέρασες;

moving beyond cultural norms.

You must have had some manifestation of "Fearless" in your life.

ΓΣ: Όχι, σίγουρα είχα πολλούς φόβους,

με πρώτο και κύριο το να μιλάω μπροστά σε κοινό,

What were your fears and how did you overcome them?

όπως τώρα.

Επειδή, ξέρεις, επιλέγουμε να εκφραστούμε

GS: No, I certainly had a lot of fears,

and chief among them was speaking in public,

με τον πιο φυσικό τρόπο,

και έγινα συγγραφέας επειδή δεν ήθελα να μιλάω.

just like I am now.

Because, you know, we choose to express ourselves

Οπότε το πρώτο που έκανα ήταν να ξεπεράσω τον φόβο του να μιλώ δημόσια,

in the way that is most natural,

and I became a writer because I didn't want to talk.

κι επειδή φοβόμουν να το κάνω μόνη,

So the first thing I had to overcome was the fear of public speaking,

ζήτησα από μια φίλη να το κάνουμε μαζί --

την Ντόροθι Πίτμαν Χιουζ, και ύστερα τη Φλο Κένεντι --

and because I was afraid to do it by myself,

τέλος πάντων, κι έτσι γίναμε, τρόπον τινά, κατά λάθος,

I asked a friend to do it with me --

μια λευκή και μια μαύρη γυναίκα, που μιλούν μαζί, που ξέρεις

Dorothy Pitman Hughes, and then Flo Kennedy --

anyway, so we became, in that way, somewhat accidentally,

βοήθησε πολύ το κίνημα να εκφράσει τους πάντες.

one white woman, one Black woman, speaking together, which, you know,

ΠΜ: Και σε αυτές τις πρώτες μέρες,

was very helpful to express that the movement was for everyone.

που γινόσουν όχι μόνο μια πραγματικά δυνατή ομιλήτρια,

PM: And in those early days,

παρά τους φόβους σου,

αλλά επίσης κανονικοποίησες και δημιούργησες απόκριση

when you were becoming, not only a really powerful public speaker,

σε μια λέξη που έχει γίνει σύνθημα για τόσες από εμάς,

in spite of your fears,

you were also normalizing and creating

κυριολεκτικά αλλάζοντας ζωές,

στεκόμενη μπροστά σε πλήθη και λέγοντας

response to a word that became the anthem for so many of us,

«Ο φεμινισμός είναι για κάθε γυναίκα».

literally changing lives,

Και βλέπω τώρα, όπως κι εσείς, πως υπάρχουν ακόμα περιπτώσεις

standing in front of crowds and saying,

"Feminism is for every woman."

που ο φεμινισμός ως ιδέα δεν είναι κατανοητός.

And I see now, as you do, that there are still ways

Παρεξηγείται, κατακρίνεται, κάποιες φορές γελοιοποιείται.

Πώς περιγράφετε εσείς το φεμινισμό;

in which feminism is not understood as a concept.

Misunderstood, criticized, sometimes ridiculed.

ΓΣ: Λοιπόν, είναι απλώς η ακραία ιδέα πως όλοι οι άνθρωποι είναι ίσοι

και μπορούμε να ξεφορτωθούμε τις ταμπέλες φύλου, τάξης και φυλής

How do you describe feminism?

GS: Well, it's just the radical idea that human beings are all equal

και να αρχίσουμε να συνειδητοποιούμε τι κάνει τον καθένα μας μοναδικό.

and we can dispense with the labels of gender and class and race

Φυσικά ο φεμινισμός παρεξηγήθηκε στην αρχή,

and begin to realize our unique individuality.

σαν να αφορούσε τη γυναικεία υπεροχή

ή ήταν κίνημα αποκλειστικά για λεσβίες, όχι για όλες τις γυναίκες.

Of course feminism was misunderstood in the beginning,

as if it were about female superiority

Δηλαδή, υπήρχε κάθε είδος παρεξήγησης,

or it was a movement for lesbians only,

για να μην αναφέρω γελοιοποίησης.

Μα ελπίζω ότι ανήκει στο παρελθόν.

not for all women.

I mean, you know, there were all kinds of misunderstandings,

Κάποτε παρέπεμπα κόσμο στο λεξικό

να δουν το πολύ χρήσιμο λήμμα φεμινισμός.

(Γέλια)

not to mention ridicule.

ΠΜ: Ποια νιώθεις ότι είναι η σχέση

But I hope that that's past.

I used to just send people to the dictionary

της νέας γενιάς και της επόμενης γενιάς

to look up feminism, very helpful.

νεαρών γυναικών με τη λέξη

(Both laugh)

και την αντίληψη ότι «πρέπει να γίνουν ακόμη πολλά

PM: How do you feel the new generation

and the next generation of young women --

για να φτάσουμε στην ισότητα»;

what is their relationship with the word

ΓΣ: Ναι, λοιπόν δε νομίζω-

δηλαδή, η λέξη είναι ακόμα εκεί, γυνισμός, γυναικεία απελευθέρωση,

and the concept of, "there's still a lot to be done

to reach that equal step"?

υπάρχουν πολλών ειδών λέξεις,

GS: Yeah, well I don't think that --

μα έχει περισσότερο να κάνει με το περιεχόμενο

I mean, the word is still there, womanism, women's liberation,

και δεν πρέπει να μας απασχολεί τόσο η μορφή.

there are all kinds of words,

Το οι Μαύρες Ζωές έχουν Σημασία ξεκίνησε από τρεις Μαύρες φεμινίστριες.

but I think it's much more about content

and not worrying too much about form.

Ξέρετε, ήταν η δημιουργία τους

So Black Lives Matter was started by three young Black feminists.

που ξεκίνησε να αλλάζει πολλά που πρέπει να αλλάξουν.

You know, that was their creation

Και απλώς υπέθεσαν

ότι ασφαλώς ήταν εκεί ως τρεις νεαρές Μαύρες φεμινίστριες.

that is beginning to change much that needs to be changed.

ΠΜ: Και στις πρώτες μέρες του γυναικείου κινήματος

And they just assumed

συνεχίζοντας όσο φτάνουμε,

that of course they were there as three young Black feminists.

ένας από τους τρόπους που μάθαμε πώς να μιλάμε μεταξύ μας

για δύσκολα θέματα όπου μπορεί να διαφωνούμε,

PM: And in the early days of the women's movement

and continuing all the way through,

ήταν οι κύκλοι συνομιλιών ή η αφύπνιση της συνείδησης.

one of the ways that we have learned to talk to each other

αλλά μπορούμε να κάνουμε κάτι τέτοιο

about difficult issues in which we may have disagreements,

για να γεφυρώσουμε ξανά το χάσμα μεταξύ μας;

were sort of the talking circles or the consciousness raising,

but is this something we could do

ΓΣ: Ξέρεις, μετανιώνω που υπάρχει τέτοια έμφαση στο διχασμό.

to begin to build back the bridges between us?

γιατί έχουμε περισσότερη ενότητα από κάθε κίνημα στην ιστορία.

Και πιστεύω πρέπει να τιμήσουμε αυτό το γεγονός.

GS: You know, I regret the emphasis on divisions,

because we are more unified than any other movement in history.

Και προέρχεται από τους κύκλους συνομιλιών όπως τόνισες,

So I think we ought to celebrate that fact.

που αποκαλούνταν ομάδες αφύπνισης συνείδησης.

Και σημαίνει απλώς ότι καθόμαστε σε έναν κύκλο,

And it comes out of talking circles as you point out,

όπως μας δίδαξαν καιρό πριν οι Ιθαγενείς της Αμερικής,

which used to be called consciousness raising groups.

και ο καθένας μιλάει με τη σειρά του --

And it just means that you sit in a circle,

as Native Americans taught us long ago,

οι Ιθαγενείς περνούσαν από χέρι σε χέρι ένα κλαδί ομιλίας --

και όλοι πρέπει να ακούσουν κάθε άτομο-

and you each get to speak in turn --

και με αυτόν τον τρόπο λες πράγματα ανείπωτα

Native Americans passed around a talking stick --

και κάποιος στην άλλη άκρη του κύκλου λέει

and everybody has to listen while each person --

«Ω το έχω βιώσει και εγώ αυτό».

and in that way, you say unsayable things

Και ανακαλύπτουμε τι μοιραζόμαστε

and somebody on the other side of the circle says,

και πώς μπορούμε να βοηθήσουμε ο ένας τον άλλο.

"Oh, I've experienced that too."

And you discover what is shared

Δεν υπάρχει υποκατάστατο για αυτούς τους κύκλους ομιλίας.

and also, you discover how you can help each other.

ΠΜ: Θέλω να είμαι η πρώτη εθελόντρια, Γκλόρια,

There's no substitute for those kinds of talking circles.

για να ξεκινήσουμε ξανά τους κύκλους ομιλίας και το πέρασμα του κλαδιού.

PM: I want to be the first to volunteer with you, Gloria,

Κάτι απρόσμενο που όσοι σας συναντούν

to start the talking circles and passing the talking sticks again.

πάντα εκπλήσσονται που μαθαίνουν είναι τι φοβερή αίσθηση του χιούμορ έχετε.

One of the surprising things that people who come into your presence

Και ένα αγαπημένο μου βιβλίο από τα πολλά που έχετε γράψει

είναι στο κομοδίνο μου,

are always surprised to find out what a great sense of humor you have.

και ο τίτλος του - συγγνώμη για όσους δεν αρέσκονται σε κακές κουβέντες -

And one of my favorite books of the many you have written

είναι «Η αλήθεια θα σε απελευθερώσει μα πρώτα θα σε τσαντίσει!»

sits by my bedside,

and the title of it -- forgive me those who might not like bad language --

και αναρωτιέμαι τώρα ποια αλήθεια σας απελευθερώνει

the title is "The Truth Will Set You Free, But First It Will Piss You Off!"

και ποια σας τσαντίζει ακόμα;

So I'm wondering now what truth is setting you free

ΓΣ: Λοιπόν, αυτή τη στιγμή,

and what continues to piss you off?

η αλήθεια είναι ο COVID --

και κατανοούμε ότι είναι παγκόσμιο βίωμα

GS: Well, actually, right at this moment,

I mean, the truth is COVID --

και όλοι αντιμετωπίζουμε τον κίνδυνο,

και αυτό που με τσαντίζει είναι πως δε χρησιμοποιούμε την εμπειρία

you know, and we understand that is a universal experience

and danger we're all dealing with,

με θετικό τρόπο.

and what pisses me off is that we don't use that experience

Με την έννοια ότι μαθαίνουμε από τους κινδύνους

όπως και από τα επιτεύγματα.

in the positive sense.

Με τσαντίζει ότι αυτό δε χρησιμοποιείται με θετικό τρόπο

In the sense that we learn from dangers

για να ξεπεράσουμε την ιδέα κατηγοριοποίησης των ανθρώπων

as well as from accomplishments.

It pisses me off that this is not used in a positive way

ή των εθνικών συνόρων ή των κρατών.

to overcome the idea of categories of human beings

Θέλω να πω, είμαστε όλοι στο Διαστημικό Σκάφος Γη.

(Γέλια)

Είμαστε όλοι πολίτες του Διαστημικού Σκάφους Γη και ο κορωνοϊός το ξέρει,

or of national boundaries or of countries.

και θα έπρεπε να βοηθήσει να το διδαχθούμε αυτό.

I mean, we're all here on Spaceship Earth.

(Laughs)

ΠΜ: Και κοιτώντας την παρούσα πραγματικότητα μας,

We're all citizens of Spaceship Earth, and COVID knows that,

βλέπουμε άλλο ένα μεγάλο επίτευγμα για τις γυναίκες,

so it should help to teach us that.

σίγουρα για αυτή τη χώρα,

PM: And as we're looking at our current reality,

με τη νεοεκλεγείσα Αντιπρόεδρο Κάμαλα Χάρις,

we've seen yet another great milestone for women,

που είπε στον λόγο της,

«Μπορεί να είμαι η πρώτη, μα δε θα είμαι η τελευταία»,

in this country for sure,

και σκέφτομαι τις πολλές φορές που εσείς και εγώ το έχουμε πει αυτό.

with the newly elected Vice President Kamala Harris,

who said in her speech, you know,

Τι διαφορά θα κάνει,

"I may be the first, but I won't be the last,"

στη χώρα μας και σε όλο τον κόσμο,

and I think of the many times that you and I and others have said that.

όταν θα υπάρχουν περισσότερες γυναίκες σε όλες τις ηγετικές θέσεις,

What difference will it make,

ποιες είναι οι διαφορές μας ως ηγέτες;

in our country and around the world,

ΓΣ: Λοιπόν, από τη μία,

when there are more women in all leadership positions,

θα έχουμε το πλεονέκτημα χρήσης όλης της ανθρώπινης ευφυΐας

what are our differences as leaders?

αντί ενός μικρού μέρους της --

GS: Well, I mean for one thing,

αυτό θα ήταν καλό.

we will have the advantage of using all of human intelligence

Και επίσης θα επιτρέψουμε στα παιδιά

instead of only a small portion of it;

this would be a good thing.

να δουν τους εαυτούς τους ως ηγέτες καθολικά,

And we will also allow children

αντί μόνο μιας μικρής ομάδας.

Γιατί αυτή τη στιγμή όταν τα παιδιά κοιτούν ηγέτες

to see themselves as leaders universally,

δε βλέπουν απαραίτητα τους εαυτούς τους.

instead of just one small group.

ΠΜ: Όταν κοιτάμε εσάς, βλέπουμε έναν ηγέτη, Γκλόρια,

Because right now, when kids look at leaders,

και είναι τόσα πολλά πράγματα που θα μπορούσατε να επισημάνετε υπερήφανα,

they don't necessarily see themselves.

αν και ξέρω πως δεν το κάνετε.

PM: When we look at you, we see a leader, Gloria,

Όμως τι είναι αυτό που σας δίνει κίνητρο

and there are so many things that you could point to with pride,

ή σας κρατά σε εξελικτική πορεία στις στιγμές αμφιβολίας,

although I know you don't.

But what is it that motivates you

ή όταν τα πράγματα δείχνουν δυσοίωνα ή υπάρχουν φόβοι

or keeps you on the path onward in those moments of doubt,

ή φοβάστε ποτέ

αν νιώσετε αυτά τα συναισθήματα;

ΓΣ: Όχι, ασφαλώς και φοβάμαι, δηλαδή εννοείται.

or the times when things look bleak or there are fears,

or do you ever fear,

Άλλα όπως λέει το σλόγκαν,

ever feel those feelings?

«Ακολούθα τον φόβο και παρόλα αυτά κάνε το.

GS: No, of course I fear, I mean, definitely.

Ο φόβος δείχνει εξέλιξη».

(Γέλια)

But as the slogan goes,

Είναι κάτι καλό, σωστά;

ΠΜ: Σωστά.

"Follow the fear and do it anyway.

ΓΣ: Με εμπνέουν τόσο οι νέες γυναίκες.

Fear is a sign of growth."

δηλαδή, νιώθω πάντα

λες και έπρεπε να περιμένω να γεννηθούν κάποιες φίλες μου.

(Laughs)

It's a good thing, right?

PM: Right.

GS: I'm so inspired by young women,

Και το να βλέπω πως αυτό είναι σε τέτοιο βαθμό

I mean, I keep feeling

as if I just had to wait for some of my friends to be born.

ένα παγκόσμιο κίνημα, όπως ήταν πάντα.

And to see that this is profoundly

Δηλαδή, ακόμα και η απόκριση στην πορεία μετά την ορκωμοσία

a global movement, as it always has been.

του παρόντος Προέδρου, παντού

I mean, you know, even the response to the march right after the inauguration

σε λατινική Αμερική, Αφρική, ξέρετε περπατούσαμε μαζί.

Στα αλήθεια έχει γίνει ένα παγκόσμιο κίνημα,

of the current president, in every --

χάρη σε μεγάλο βαθμό στην τεχνολογία,

Latin America, Africa, you know, were marching together.

γιατί μπορούμε να δούμε ο ένας τον άλλον όπως είμαστε αυτή τη στιγμή,

It really has become a global movement,

και ακόμα στην εξάπλωση της ιδέας της ελευθερίας.

thanks in large part to technology,

because we can see each other, as we are now,

Αν οι γυναίκες περνούν εννέα μήνες έγκυες και κουβαλώντας ένα παιδί,

and also just to the contagion of the idea of freedom, you know.

γιατί οι άντρες να μην είναι υπεύθυνοι

If women spend nine months being pregnant and caring for a child,

να περάσουν παραπάνω από τον μισό τους χρόνο

να φροντίσουν το παιδί; Εμπρός;

(Γέλια)

why isn't it that men are responsible

Η λογική είναι στα μάτια του λογικού, σωστά;

for spending that much more than half the time

(Γέλια)

Άρα ξέρετε, όπου κι αν κοιτάξουμε.

taking care of the child, hello?

(Laughs)

υπάρχει η ανακάλυψη της ελευθερίας, της κοινής λογικής, της συντροφικότητας.

Logic is in the eye of the logician, right?

(Laughs)

So you know, wherever you look,

ΠΜ: Είναι κάτι

there's just a discovery of freedom, of common sense, of companionship.

από όλα τα πράγματα στη ζωή σας,

ποια ήταν η μεγαλύτερη πηγή αυτοπεποίθισης και έμπενυσης;

PM: Is there,

of all the things in your life,

Είναι η παγκόσμια αδελφικότητα που χτίσατε σε όλο τον κόσμο;

what has been the greatest source of confidence building and inspiration?

ΓΣ: Λοιπόν, είναι απλώς άλλες γυναίκες.

Δεν θα είχα καταφέρει ποτέ να υπερνικήσω

Is it the global sisterhood that you've built around the world?

το φόβο του να μιλάω δημόσια,

από όπου και ξεκινήσαμε,

GS: Well, it's just other women.

αν δεν υπήρχε η ατρόμητη φίλη μου,

I mean, I would not have been able to ever conquer

my fear of public speaking,

Ντόροθι Πίτμαν Χιουζ,

which is where we started out,

που το κάναμε μαζί.

if it hadn't been for my fearless friend,

Άρα ξέρετε, είναι το να μαθαίνουμε η μία από την άλλη,

Dorothy Pitman Hughes,

you know, for doing it together.

και να θυμόμαστε να ρωτάμε, βασικά,

So you know, it's learning from each other,

γιατί η βοήθεια υπάρχει εκεί έξω,

η έμπνευση υπάρχει,

and just remembering to ask, really,

η αίσθηση της κοινότητας,

because the help is there,

και ελπίζω η τεχνολογία να μπορεί να μας βοηθήσει σε αυτό,

the inspiration is there,

the sense of community is there,

ειδικά γιατί για τις γυναίκες είναι σημαντικό

and I hope that technology can help us in this way,

να μπορούμα να επικοινωνούμε με ασφάλεια.

Μα λυπάμαι και ανησυχώ για τον COVID,

especially because for women, that's important,

because we can communicate in safety.

επειδή πρέπει να είμαστε μαζί και με τις 5 αισθήσεις

But I do regret and worry about the COVID emergency,

για να βιώσουμε αληθινή ενσυναίσθηση.

Και ανυπομονώ για τη μέρα

because we do also need to be together with all five senses

που εσείς κι εγώ θα μπορούμε να είμαστε ξανά στον ίδιο χώρο.

in order to truly empathize.

So I look forward to the day

ΠΜ: Λοιπόν, έχουμε υπάρξει σε ίδιο χώρο πολλές φορές,

when you and I can once again be in the same room.

κι ακόμα κι αν δεν είστε στον ίδιο χώρο με γυναίκες σε όλο τον κόσμο,

τις έχετε εμπνεύσει, Γκλόρια.

PM: Well, you and I have been in a lot of the same rooms,

Και για να δει κανείς ολόκληρη την πλήρη ιστορία,

ή έστω κομμάτι της,

and even when you're not in the same room with women everywhere,

you have inspired them, Gloria.

έχει δημιουργηθεί ταινία για τη ζωή της Γκλόρια.

And to see the full and total story,

Λέγεται «Οι Γκλόριες» και βασίζεται στο βιβλιο της «Η ζωή μου στον δρόμο»

well, at least part of the full and total story,

που είναι σίγουρα το πώς έχεις περάσει τη ζωή δου,

the movie has been made about Gloria's life.

και διατίθεται για προβολή στο Amazon Prime

It's called "The Glorias," based on her book "My Life on the Road,"

και το συνιστώ ανεπιφύλακτα.

which is certainly the way you've spent your life,

Γκλόρια, σε ευχαριστούμε για τη δουλειά σου,

and it's available for livestreaming on Amazon Prime

τη ζωή σου,

and I do highly recommend it.

τον ατρόμητο τρόπο που μας καθοδήγησες μπροστά,

Gloria, thank you for your work,

και ένα τελευταίο βήμα μπροστά που έχεις να μας δώσεις;

for your life,

for the fearless way in which you have led us all forward,

Συμβουλή ή καθοδήγηση;

and one last next step for moving onward from you?

ΓΣ: Αχ,

Απλώς κάντο.

What advice or counsel?

(Γέλια)

Ξέρεις, νομίζω ότι τρόπον τινά περιμένουμε οδηγίες από ψηλά,

GS: Ah.

ή ανησυχούμε ή κάτι τέτοιο,

Just do it.

(Laughs)

και ξέρεις, αν ξυπνάμε το πρωί λέγοντας,

You know, I think we kind of wait for instructions from up there,

«Οκ, θα το κάνω αυτό,

or we worry or something,

και θα επικοινωνήσω με 3-4 ανθρώπους»

and you know, if we just get up in the morning and say,

και σκέφτεσαι την αλλαγή σαν δέντρο,

"OK, I'm going to do this,

δε μεγαλώνει από πάνω προς τα κάτω,

and I'm going to get in touch with three or four other people,"

άρα δεν πρέπει να περιμένουμε κάποιον να μας πει τι να κάνουμε.

and just think of change as a tree, you know --

Μεγαλώνει από κάτω προς τα πάνω,

και είμαστε οι ρίζες της αλλαγής.

it doesn't grow from the top down,

so we shouldn't be waiting for somebody to tell us what to do.

ΠΜ: Φέρουμε τις ρίζες της δουλειάς σου με ευγνωμοσύνη, Γκλόρια.

It grows from the bottom up,

Σε ευχαριστούμε πολύ που συμμετείχες στο TEDWomen 2020.

and we are the roots of change.

ΓΣ: Όχι, ευχαριστώ που φέρνετε τις γυναίκες κοντά,

PM: We are bearing the roots of your work, Gloria, with gratitude.

είναι κάτι μαγικό.

Σας ευχαριστώ.

Thank you very much for joining us for TEDWomen 2020.

GS: No, and thank you for bringing women together,

which is the magic.

Thank you.