How one piece of legislation divided a nation - Ben Labaree, Jr.

Đạo luật đặt nền móng cho Đảng Công hòa - Ben Labaree, Jr.

Translator: Bach Viet Ta Reviewer: Thế Anh Vũ Lê

Today when people complain about the state

Giờ đây, khi mọi người phàn nàn về

of American politics,

tình hình chính trị Mỹ,

they often mention the dominance of

họ thường hay nhắc tới vị thế của

the Democratic and Republican Parties,

Đảng Dân chủ và Đảng Cộng hòa,

or the sharp split between red and blue states.

hay sự chia cắt rõ ràng giữa các bang đỏ và các bang xanh.

But while it may seem like both of these things

Có thể các bạn sẽ nghĩ rằng những thứ như vậy

have been around forever,

đã tồn tại từ muôn đời trước,

the situation looked quite different in 1850,

nhưng trên thực tế, tình trạng này lại có chút khác biệt vào năm 1850,

with the Republican Party not yet existing,

khi Đảng Cộng hòa còn chưa tồn tại,

and support for the dominant Democrats and Whigs

và những người ủng hộ Đảng Dân chủ cùng Đảng Tự do

cutting across geographic divides.

không hề bị ảnh hưởng bởi những chia cắt địa lý.

The collapse of this Second Party System

Sự sụp đổ của Hệ thống Hai đảng này

was at the center of increasing regional tensions

xảy ra giữa lúc những xung đột vùng miền liên tục gia tăng

that would lead to the birth of the Republican Party,

dẫn đến sự ra đời của Đảng Cộng hòa,

the rise of Abraham Lincoln as its leader,

sự trỗi dậy của Abraham Lincoln với vai trò lãnh đạo,

and a civil war that would claim over half a million lives.

và một cuộc nội chiến đã lấy đi sinh mạng của nửa triệu người.

And if this collapse could be blamed

Và nếu ta phải quy trách nhiệm

on a single event,

it would be the Kansas-Nebraska Act of 1854.

cho một sự kiện,

thì nó sẽ là Đạo luật Kansas-Nebraska năm 1854.

The story starts with the Missouri Compromise of 1820.

Câu chuyện bắt đầu với Thỏa hiệp Missouri được kí kết năm 1820.

To balance the number of slave states

Để cân bằng số lượng các bang sử dụng nô lệ

and free states in the Union,

và các bang bãi nô của Hợp chúng quốc,

it allowed slavery in the newly admitted

việc sử dụng nô lệ đã được hợp pháp hóa

state of Missouri, while making it off limits

ở một bang mới gia nhập, Missouri, trong khi nó vẫn bị cấm

in the remaining federally administered Louisiana Territory.

ở những bang và liên bang còn lại thuộc Lãnh thổ Louisiana.

But compromises tend to last

Nhưng những thỏa hiệp sẽ chỉ tồn tại

only as long as they're convenient,

chừng nào nó còn có lợi,

and by the early 1850s,

và cho tới đầu thập niên 1850,

a tenacious Democratic Senator from Illionis

một Thượng nghị sĩ Đảng Cộng hòa bảo thủ từ bang Illinois

named Stephen A. Douglas

tên Stephen A. Douglas

found its terms very inconvenient.

đã nhận thấy rằng các điều khoản của chúng rất bất lợi.

As an advocate of western expansion,

Là một người ủng hộ sự mở rộng về phía Tây,

he promoted constructing a transcontinental

ông khởi động dự án xây dựng một đường ray

railroad across the Northern Plains

xe lửa xuyên lục địa đi qua Vùng đồng bằng phía Bắc

with an eastern terminus in Chicago,

với Chicago là trạm đầu tiên ở phía Đông,

where he happened to own real estate.

nơi mà ông sở hữu khá nhiều bất động sản.

For his proposal to succeed,

Trong lời cam kết thành công,

Douglas felt that the territories

Douglad nghĩ rằng những vùng lãnh thổ

through which the railroad passed,

mà đường ray này đi qua,

would have to be formally organized,

sẽ cần tới những sự quản lý nghiêm ngặt,

which required the support of Southern politicians.

và vì thế nó phải được sự ủng hộ của những chính trị gia phía Nam.

He was also a believer in popular sovereignty,

Ông cũng là một người theo chủ nghĩa dân chủ,

arguing that the status of slavery in a territory

phản bác rằng tình trạng sử dụng nô lệ ở các vùng này

should be decided by its residents rather than Congress.

cần phải được quyết định bởi dân cư ở đó chứ không phải bởi Quốc hội.

So Douglas introduced a bill

Vậy nên Douglas đưa ra một dự luật

designed to kill two birds with one stone.

nhằm mục đích "Một mũi tên bắn hai con nhạn."

It would divide the large chunk of incorporated land

Nó sẽ phân chia một diện tích rộng lớn những vùng đất rời rạc

into two new organized territories: Nebraska and Kansas,

thành hai vùng đất mới được quản lý hiệu quả: Nebraska và Kansas,

each of which would be open to slavery

ở đó, việc sử dụng nô lệ sẽ được chấp thuận

if the population voted to allow it.

nếu dân cư ở đó đồng ý việc này thông qua bầu cử.

While Douglas and his Southern supporters

Trong lúc Douglas và những người ủng hộ phía Nam của ông

tried to frame the bill as protecting

đang cố gắng tạo dựng hình ảnh rằng

the political rights of settlers,

dự luật này sẽ bảo vệ quyền lợi chính trị của cư dân nơi đây,

horrified Northerners recognized it as

những cư dân hoang mang ở phía Bắc nhìn nhận nó như

repealing the 34-year-old Missouri Compromise

việc hủy bỏ một Thỏa hiệp đã kéo dài 34 năm như Missouri

and feared that its supporters' ultimate goal

và sợ hãi rằng mục đích thật sự của bọn họ

was to extend slavery to the entire nation.

là mở rộng việc hơp pháp hóa nô lệ ra trên toàn quốc.

Congress was able to pass the Kansas-Nebraska Act,

Quốc hội đã có thể thông qua Đạo luật Kansas-Nebraska,

but at the huge cost of bitterly dividing the nation,

nhưng với cái giá quá lớn phải trả là việc chia cắt dân tộc,

with 91% of the opposition coming from Northerners.

với 91% số người phản đối đạo luật này đều đến từ phía Bắc.

In the House of Representatives,

Trong Hạ viện,

politicians traded insults and brandished weapons

các chính trị gia móc mỉa và chĩa mũi kiếm về phía nhau

until a Sargent at Arms restored order.

cho tới khi Viên chức Duy trì Trật tự lên tiếng.

President Pierce signed the bill into law

Tổng thống Pierce thông qua dự luật đó

amidst a storm of protest,

giữa một cơn bão phản đối,

while Georgia's Alexander Stephens,

trong khi Alexandre Stephens, từ Georgia,

future Confederate Vice President,

Phó Tổng thống tương lai của Liên minh miền Nam Hoa Kỳ,

hailed the Act's passage as,

ca ngợi công văn của Đạo luật như,

"Glory enough for one day."

"Quá đủ hào quang cho một ngày."

The New York Tribune reported,

Tờ New York Tribune đưa tin,

"The unanimous sentiment of the North is indignant resistance."

"Phản ứng chung của phía Bắc là sự phản kháng đầy phẫn nộ."

Douglas even admitted that he could travel

Douglas còn thừa nhận rằng ông có thể

from Washington D.C. to Chicago

đi từ Washington D.C tới Chicago

by the light of his own burning effigies.

bằng ánh lửa từ những hình nộm cháy rụi của chính mình.

The political consequences

Hậu quả chính trị của

of the Kansas-Nebraska Act were stunning.

Đạo luật Kansas-Nebraska là rất đáng kinh ngạc.

Previously, both Whigs and Democrats had included

Trước đây, những người theo Đảng Tự do và Đảng Dân chủ đều gồm

Northern and Southern lawmakers united around

những nhà lập pháp phía Bắc và phía Nam, cùng nhất trí

various issues, but now slavery became

về một số vấn đề nào đó, nhưng giờ đây, việc sử dụng nô lệ

a dividing factor that could not be ignored.

lại trở thành một nhân tố gây chia rẽ không thể phớt lờ.

Congressmen from both parties

Nghị sĩ ở cả hai Đảng

spoke out against the act,

thẳng thừng bác bỏ điều luật,

including an Illinois Whig named Abraham Lincoln,

gồm có thành viên Đảng Tự do từ Illinois, Abraham Lincoln,

denouncing "the monstrous injustice of slavery"

lên án "sự bất công đáng ghê tởm của chế độ nô lệ"

in an 1854 speech.

trong một bài phát biểu năm 1854.

By this time the Whigs had all but ceased to exist,

Vào thời điểm này, Đảng Tự do gần như đã ngưng hoạt động,

irreparably split between

hoàn toàn phân tách thành

their Northern and Southern factions.

phái miền Bắc và phái miền Nam.

In the same year, the new Republican Party

Trong cùng năm đó, một Đảng mới, Đảng Cộng hòa,

was founded by the anti-slavery elements

được sáng lập bởi những người chống lại chế độ nô lệ

from both existing parties.

từ cả hai Đảng đang tồn tại.

Although Lincoln still ran for Senate as a Whig in 1854,

Cho dù Lincoln vẫn đang tranh cử vào Thượng viện với vai trò ứng viên Đảng Tự do vào năm 1854,

he was an early supporter of the new party,

ông là một trong những người ủng hộ sớm nhất của Đảng mới hình thành này,

and helped to recruit others to its cause.

đồng thời tham gia vào việc kêu gọi những người cùng chí hướng.

Meanwhile the Democratic Party was shaken

Cùng lúc đó, Đảng Dân chủ rúng động

when events in the newly formed Kansas Territory

khi những vấn đề xảy ra ở Lãnh thổ Kansas mới thành lập

revealed the violent consequences of popular sovereignty.

đã để lộ những hậu quả trầm trọng của chế độ dân chủ.

Advertisements appeared across the North

Quảng cáo xuất hiện khắp nơi trên phía Bắc

imploring people to emigrate to Kansas

kêu gọi mọi người di cư tới Kansas

to stem the advance of slavery.

để ngăn chặn sự bùng nổ của chế độ nô lệ.

The South answered with Border Ruffians,

Miền Nam trả đũa với Border Ruffian,

pro-slavery Missourians who crossed state lines

những người từ Missouri ủng hộ chế độ nô lệ và đã đi qua nhiều bang

to vote in fraudulent elections

để bỏ phiếu trong những cuộc bầu cử giả

and raid anti-slavery settlements.

và công kích những thỏa thuận bãi nô.

One northern abolitionist, John Brown,

Một người ủng hộ việc bãi nô ở miền Bắc, John Brown,

became notorious following the

gây ra nhiều tai tiếng sau

Pottawatomie Massacre of 1856

sự kiện Thảm sát Pottawatomie năm 1856

when he and his sons hacked to death

khi ông và con trai mình đâm chém tới chết

five pro-slavery farmers with broad swords.

năm điền chủ sử dụng nô lệ với kiếm bản rộng.

In the end, more than 50 people

Cuối cùng, đã có hơn 50 người

died in Bleeding Kansas.

chết trong sự kiện Kansas Đẫm máu.

While nominally still a national party,

Dù vẫn là một đảng quốc dân trên danh nghĩa,

Douglas's Democrats were increasingly divided

Đảng Dân chủ của Douglas ngày càng bị chia rẽ hơn

along sectional lines,

thành những phe phái khác nhau và

and many Northern members left

nhiều thành viên miền Bắc đã rời đi

to join the Republicans.

để gia nhập vào Đảng Cộng hòa.

Abraham Lincoln finally took up

Abraham Lincoln cũng đã

the Republican Party banner in 1856

chính thức đi theo đường lối của Đảng Cộng hòa vào năm 1856

and never looked back.

và không bao giờ hối hận.

That year, John C. Fremont,

Cùng năm đó, John C. Fremont,

the first Republican presidential candidate,

ứng cử viên Tổng thống đầu tiên của Đảng Cộng hòa,

lost to Democrat, James Buchanan,

đã thua trước James Buchahan, Đảng Dân chủ,

but garnered 33% of the popular vote

dù vẫn tập hợp được tới 33% số phiếu bầu,

all from Northern states.

tất cả đều từ các bang miền Bắc.

Two years later, Lincoln challenged Douglas

Hai năm sau, Lincoln thách thức Douglas với việc

for his Illinois Senate seat,

tranh giành ghế Thượng Nghị sĩ của ông ta ở Illinois,

and although he lost that contest,

và cho dù ông đã thua, việc này vẫn

it elevated his status among Republicans.

gia tăng đáng kể vị thế của ông trong Đảng Cộng hòa.

Lincoln would finally be vindicated in 1860,

Lincoln cuối cùng cũng chứng minh được bản thân vào năm 1860,

when he was elected President of the United States,

khi ông được bầu làm Tổng thống Hợp chúng quốc Hoa Kỳ,

defeating in his own home state,

đánh bại trên chính vùng đất quê hương mình,

a certain Northern Democrat,

một thành viên Đảng Dân chủ phía Bắc,

who was finally undone by the disastrous

người đã bị ăn thua đủ vì hậu quả

aftermath of the law he had masterminded.

thảm khốc của đạo luật mà ông ta đã khổ tâm vạch ra.

Americans today continue to debate

Giờ đây, người Mỹ vẫn tranh cãi

whether the Civil War was inevitable,

liệu cuộc Nội chiến có nhất thiết phải xảy ra,

but there is no doubt that the

nhưng không thể phủ nhận rằng

Kansas-Nebraska Act made the ghastly conflict

Đạo luật Kansas-Nebraska đã khiến cuộc xung đột

much more likely.

kinh khủng này dễ dàng nổ ra hơn.

And for that reason,

Và vì lý do đó, nó nên

it should be remembered as one of the most

được nhớ về như một trong

consequential pieces of legislation

những luật lệ để lại nhiều hệ lụy nhất

in American history.

trong lịch sử nước Mỹ.