Why you feel stuck — and how to get motivated - Shannon Odell

19,666 views ・ 2025-02-04

TED-Ed


Vui lòng nhấp đúp vào phụ đề tiếng Anh bên dưới để phát video.

Translator: Nguyễn Hà Thi Ân Reviewer: Nguyen Huynh Khanh Nhi
00:07
You're in the middle of a project when suddenly moving forward seems impossible.
0
7086
5172
Bạn đang làm một việc dở dang thì bỗng dưng cảm thấy không thể tiếp tục.
00:12
Maybe you don't know what the next step is.
1
12467
2210
Có thể bạn không biết nên làm gì tiếp theo,
00:14
Or perhaps you’ve faced setbacks, and you’re starting to think,
2
14844
3212
hoặc có thể bạn gặp quá nhiều khó khăn đến mức tự hỏi:
00:18
“what’s even the point?”
3
18056
1751
“Làm thế này có còn ý nghĩa không?”
00:20
Many of us have experienced feeling stuck.
4
20058
2877
Chúng ta ai cũng từng trải qua cảm giác bế tắc.
00:23
It can happen when tackling something as simple as a term paper,
5
23186
3920
Nó có thể xuất hiện khi làm một việc đơn giản như viết bài luận,
00:27
or as monumental as social inequality or the climate crisis.
6
27106
4713
hoặc khi đối mặt với bất bình đẳng xã hội hay khủng hoảng khí hậu.
00:32
So, are there ways to get unstuck?
7
32111
2336
Vậy, có cách nào để thoát khỏi tình trạng này không?
00:34
People often report feeling highly motivated
8
34822
2586
Nhiều người thường cảm thấy rất có động lực
00:37
at the start and end of a project,
9
37408
2920
khi mới bắt đầu và khi sắp hoàn thành một công việc,
00:40
but the middle can feel untethered.
10
40328
2461
nhưng khoảng giữa thì lại dễ chán nản.
00:43
Psychologists call this the “stuck in the middle” effect,
11
43081
3294
Các nhà tâm lý học gọi đây là hiện tượng “mắc kẹt ở giữa”,
00:46
and it’s thought to be caused by a shift in perspective that happens
12
46459
3211
nguyên nhân đến từ sự thay đổi trong cách nhìn nhận
00:49
as you move closer to your goals.
13
49670
1919
khi bạn tiến gần hơn đến mục tiêu của mình.
00:51
When you start working towards something, any progress can feel like a win,
14
51798
4671
Lúc mới bắt tay vào làm, bất kỳ tiến bộ nào cũng khiến ta cảm thấy hào hứng,
00:56
as we tend to compare ourselves against where we started.
15
56594
3045
bởi vì ta thường so sánh với điểm xuất phát.
00:59
For example, when someone starts training for a marathon,
16
59931
2961
Ví dụ, khi ai đó mới tập chạy marathon,
01:02
accomplishing even a short jog can feel motivating.
17
62892
3629
chỉ cần chạy được một quãng ngắn cũng có thể tạo cảm giác thành công.
01:06
But the longer you work on something,
18
66896
1793
Nhưng càng về sau, ta càng có xu hướng
01:08
the more likely it is that your focus shifts to your end goal.
19
68689
4547
tập trung vào cái đích cuối cùng.
01:13
In other words, rather than seeing how far you've come,
20
73694
3462
Thay vì nhìn lại những gì mình đã làm được,
01:17
it’s easy to become frustrated by how far you still need to go.
21
77240
4045
ta dễ nản lòng khi nghĩ đến quãng đường còn lại.
01:21
A simple way to avoid these motivational sinkholes is to break your pursuits
22
81661
4379
Một cách đơn giản để tránh mất động lực là chia mục tiêu lớn
01:26
into smaller, more achievable sub-goals.
23
86040
3170
thành những cột mốc nhỏ, dễ đạt được hơn.
01:29
This creates less daunting, incremental benchmarks to compare your progress to.
24
89752
5130
Điều này giúp ta có động lực khi thấy mình dần tiến bộ, thay vì nản lòng.
01:34
It also creates more opportunities to celebrate wins along the way.
25
94966
4212
Ngoài ra, nó tạo thêm cơ hội để ta ăn mừng những thành quả nhỏ trên hành trình đó.
01:39
This is especially important when working towards bigger societal goals.
26
99554
5755
Cách này đặc biệt quan trọng khi ta hướng đến những mục tiêu mang tính xã hội.
01:45
These issues are, by nature, large-scale and complex—
27
105476
3837
Vì những vấn đề như biến đổi khí hậu hay bất công xã hội quá lớn và phức tạp,
01:49
no single action or person is likely to solve them.
28
109313
3170
không ai có thể giải quyết chúng chỉ bằng một hành động duy nhất.
01:52
So if you only focus on the end goal, it’s easy to feel personally powerless.
29
112692
5797
Nếu chỉ chăm chăm nghĩ đến cái đích cuối cùng, ta rất dễ cảm thấy bất lực.
01:58
And the enormity of these problems may be why so many people,
30
118531
4212
Có lẽ vì vậy mà nhiều người
dù rất quan tâm nhưng vẫn nghĩ rằng
02:02
including those who care deeply about the issues,
31
122743
2670
02:05
think that progress is impossible, leading them to disengage.
32
125413
4421
không thể thay đổi điều gì, dẫn đến việc họ chọn cách bỏ cuộc.
02:10
In fact, one 2021 global survey of young people
33
130126
4337
Một cuộc khảo sát toàn cầu năm 2021 với giới trẻ
02:14
found that over half believe humanity is doomed.
34
134463
3963
cho thấy hơn một nửa số người tham gia tin rằng nhân loại rồi cũng sẽ thất bại.
02:18
But despite these obstacles,
35
138676
1960
Nhưng bên cạnh đó,
02:20
some people do manage to stay motivated, engaged, and unstuck.
36
140678
5464
vẫn có những người luôn giữ được động lực và không bị mắc kẹt.
02:26
So, how do they do it?
37
146434
1460
Vậy, điều gì giúp họ làm được điều đó?
02:28
Surprisingly, it’s not all about how concerned you are
38
148561
3503
Điều bất ngờ là không phải cứ
02:32
or how much you care about the issue in front of you.
39
152064
2545
quan tâm đến vấn đề là sẽ hành động.
02:34
For instance, research has found that among those who feel the most alarmed
40
154817
4088
Ví dụ, nghiên cứu cho thấy trong số những người lo lắng nhất
02:38
about climate change,
41
158905
1334
về biến đổi khí hậu,
02:40
only about a third take regular climate action.
42
160239
3420
chỉ khoảng một phần ba thực sự có hành động thiết thực để bảo vệ môi trường.
02:43
However, a unifying factor among those who do take action
43
163910
4212
Điểm chung của những người thực sự hành động
02:48
is the confidence that their personal involvement could make a difference.
44
168122
4338
không phải là mức độ lo lắng, mà là niềm tin rằng họ có thể tạo ra sự khác biệt.
02:52
And this belief isn't misguided.
45
172585
2336
Và niềm tin này không phải vô căn cứ.
02:55
The long history of social progress proves that change is possible.
46
175171
4046
Lịch sử đã chứng minh rằng thay đổi là điều hoàn toàn có thể xảy ra.
02:59
And individual actions— whether it’s volunteering, voting, protesting,
47
179300
4421
Những hành động cá nhân, dù là tham gia tình nguyện, đi bầu cử, biểu tình
03:03
or personally contributing to a communal goal—
48
183763
2711
hay đóng góp vào một mục tiêu chung
03:06
are key to building the collective momentum
49
186474
2836
đều có thể tạo nên một làn sóng thay đổi mạnh mẽ,
03:09
that has tackled seemingly impenetrable issues.
50
189310
3503
giúp giải quyết những vấn đề tưởng chừng không thể vượt qua.
03:13
It’s not to say that concern and passion have no place.
51
193105
3337
Điều này không có nghĩa là cảm xúc như phẫn nộ hay bất bình không quan trọng.
03:16
Moral outrage, or anger, can help us focus on what’s at stake.
52
196442
4338
Thực tế, những cảm xúc mạnh mẽ này giúp ta tập trung hơn vào vấn đề cần giải quyết
03:21
And when it’s correctly harnessed, outrage can be a powerful unifier.
53
201113
4380
Khi khai thác đúng cách, sự phẫn nộ có thể trở thành sức mạnh gắn kết con người.
03:25
In the American Civil Rights Movement, shared anger over systemic racism,
54
205785
4796
Trong Phong trào Dân quyền Mỹ,
sự phẫn nộ chung trước nạn phân biệt chủng tộc và bất công
03:30
injustice, and violence against Black people
55
210581
2544
03:33
galvanized diverse communities to work together in the fight for equality.
56
213167
4421
đã thúc đẩy nhiều cộng đồng cùng nhau đấu tranh vì bình đẳng.
03:37
And bringing together people of different backgrounds and mindsets
57
217880
3379
Việc tập hợp những người có xuất thân và quan điểm khác nhau
03:41
is essential to building longevity and resilience in any movement.
58
221259
4337
chính là chìa khóa giúp phong trào có thể tồn tại lâu dài và phát triển bền vững.
03:45
In this way, thinking about how you can apply your own unique perspective,
59
225846
4046
Vì thế, thay vì chỉ suy nghĩ về vấn đề, hãy tìm cách áp dụng quan điểm,
03:49
knowledge, and expertise to promoting change can be helpful.
60
229892
4004
kỹ năng và thế mạnh riêng của mình để tạo ra sự thay đổi.
Ngoài ra, việc tham gia vào một cộng đồng cũng mang lại nhiều lợi ích khác.
03:54
And finding community has plenty of other benefits.
61
234146
3420
03:57
Just witnessing other people at work has been shown to motivate personal action,
62
237650
4296
Khi thấy người khác hành động, ta cũng có xu hướng muốn làm gì đó,
04:01
creating a positive feedback loop.
63
241946
2294
tạo ra một vòng lặp tích cực.
04:04
Collaboration can help you better problem solve
64
244448
2711
Làm việc nhóm còn giúp ta tìm ra hướng đi mới
04:07
when you’re unsure what the next step is.
65
247159
2253
khi cảm thấy bế tắc.
04:09
And the support and encouragement of others
66
249412
2085
Hơn nữa, sự động viên và hỗ trợ từ người khác
04:11
can serve as a source of inspiration and joy
67
251497
2920
có thể tiếp thêm cảm hứng và niềm vui
04:14
if you’re feeling exhausted, defeated, or stuck.
68
254417
3461
khi ta cảm thấy kiệt sức hoặc chán nản.
04:18
The path to conquering any goal is long and bound to hit sticking points.
69
258170
4922
Bất kỳ mục tiêu nào cũng có những giai đoạn khó khăn.
04:23
Often, the best way to get unstuck is just to take any action,
70
263342
3629
Đôi khi, cách tốt nhất để thoát khỏi bế tắc là cứ hành động,
04:26
no matter how small or imperfect the outcome.
71
266971
2878
dù chỉ là một bước nhỏ, dù kết quả có thể chưa hoàn hảo.
04:30
Progress starts with writing that next sentence, running that extra mile,
72
270057
4380
Sự tiến bộ bắt đầu từ việc viết thêm một câu, chạy thêm một quãng,
04:34
or even casting that vote to build a better future.
73
274645
3504
hoặc đơn giản là bỏ một lá phiếu, để cùng nhau xây dựng một tương lai tốt đẹp hơn.
Về trang web này

Trang web này sẽ giới thiệu cho bạn những video YouTube hữu ích cho việc học tiếng Anh. Bạn sẽ thấy các bài học tiếng Anh được giảng dạy bởi các giáo viên hàng đầu từ khắp nơi trên thế giới. Nhấp đúp vào phụ đề tiếng Anh hiển thị trên mỗi trang video để phát video từ đó. Phụ đề cuộn đồng bộ với phát lại video. Nếu bạn có bất kỳ nhận xét hoặc yêu cầu nào, vui lòng liên hệ với chúng tôi bằng biểu mẫu liên hệ này.

https://forms.gle/WvT1wiN1qDtmnspy7