Can you solve the fortress riddle? - Henri Picciotto

1,359,161 views ・ 2022-05-31

TED-Ed


Proszę kliknąć dwukrotnie na poniższe angielskie napisy, aby odtworzyć film.

Tłumaczenie: Agnieszka Grabowska Korekta: Ola Królikowska
00:07
Bad news: your worst enemies are at the gate.
0
7503
3921
Złe wieści: twoi najwięksi wrogowie stoją u bram.
00:11
For your fledgling kingdom guards the world’s only herd of tiny dino creatures.
1
11424
6340
Twoje nowopowstałe królestwo strzeże bowiem jedynego na świecie stada
maleńkich dinozaurów.
00:17
To you, they’re sacred.
2
17972
1627
Dla ciebie są święte.
00:19
To everyone else, they’re food.
3
19599
2210
Dla innych to pożywienie.
00:21
The three closest nation-states have all teamed up
4
21851
3670
Trzy najbliższe państwa narodowe połączyły się w coś,
00:25
in what they call an alliance of the hungry
5
25521
2878
co nazywają sojuszem głodnych,
00:28
to smash open your walls and devour the herd.
6
28399
3212
żeby rozbić mury i pożreć stado.
00:32
Your fortifications will hold off their armies for now.
7
32111
3504
Twoje fortyfikacje na razie powstrzymują ich wojska.
00:35
But when their siege weapons arrive tomorrow,
8
35615
2627
Ale kiedy jutro pojawi się ich broń oblężnicza,
00:38
you won’t stand a chance.
9
38242
1794
będziesz bez szans.
00:40
Luckily, you have a wall fabricator:
10
40203
2502
Na szczęście masz maszynę stawiającą mury.
00:42
if you run it all night, you may be able to reinforce your border
11
42705
4088
Jeśli uruchomisz ją na całą noc, może uda ci się wzmocnić granicę
00:46
before the weapons arrive.
12
46793
1793
przed przybyciem broni.
00:48
However, it can only create wall segments of a specific, whole number size
13
48711
5714
Może ona jednak tworzyć segmenty ścian
tylko o wielkości wyrażonej przez określoną liczbę całkowitą,
00:54
that you must determine ahead of time.
14
54425
2586
którą musisz ustalić z wyprzedzeniem.
00:57
Your engineers have been in close consultation with your spymaster.
15
57428
4129
Twoi inżynierowie są w ścisłej konsultacji z twoim szpiegiem.
01:01
Each rival kingdom has wall-busters that come in one specific size.
16
61808
5255
Każde z rywalizujących królestw ma tarany w jednym konkretnym rozmiarze.
01:07
The clowns’ are all 6 meters,
17
67230
2210
Wszystkie tarany klaunów mają 6 metrów,
01:09
the royals’ are 9, and the redheads’ are 20.
18
69524
3962
królewskie mają 9, a rudowłosych 20.
01:13
Each wall-buster can level a wall segment of the matching size.
19
73986
4547
Każdy taran może zrównać z ziemią odcinek ściany o odpowiadającej mu wielkości.
01:18
And they can be combined as well;
20
78616
2002
Ale można je też łączyć,
01:20
two 6′s can take out a 12 meter wall
21
80618
3253
dwa 6-metrowe mogą zrównać 12 metrów muru,
01:23
and a 6 and a 9 could break one that’s 15 meters.
22
83871
3587
a 6- i 9-metrowe mogą razem zniszczyć 15-metrowy odcinek.
01:27
But a 7 meter wall would hold fast against any of them.
23
87625
4087
Ale 7-metrowy mur wytrzyma przed każdym z nich.
01:32
Meanwhile, large walls aren't necessarily protected.
24
92380
3628
Tymczasem duże ściany niekoniecznie są chronione.
01:36
Here’s how they could take down 70, 71, and 72 meters.
25
96175
5130
Oto jak mogą oni załatwić 70, 71 i 72 metry muru.
01:41
Your fabricator takes the same amount of time to produce a wall segment
26
101639
3921
Twoja maszyna potrzebuje tyle samo czasu na wyprodukowanie fragmentu muru
01:45
no matter its length, and it’s not particularly fast.
27
105560
3461
niezależnie od jego długości i nie jest to szczególnie szybkie.
01:49
So to finish the wall in time,
28
109188
2002
Żeby ukończyć mur na czas,
01:51
you need the longest segment that can’t be destroyed
29
111190
3128
potrzebujesz najdłuższego odcinka, którego nie da się zniszczyć
01:54
by any combination of the siege weapons,
30
114318
2670
żadną kombinacją broni oblężniczych,
01:56
which your enemies have hundreds of.
31
116988
2294
których twoi wrogowie mają setki.
01:59
What wall length will save your kingdom?
32
119824
2711
Jaka długość muru uratuje twoje królestwo?
02:02
Pause here to figure it out yourself. Answer in 3
33
122869
2711
[Zatrzymaj i rozwiąż to samodzielnie. Odpowiedź za 3]
02:05
Answer in 2
34
125580
2544
[Odpowiedź za 2]
[Odpowiedź za 1]
02:08
Answer in 1
35
128124
2335
02:10
It's possible to solve this problem by trial and error.
36
130710
3503
Można rozwiązać ten problem metodą prób i błędów.
02:14
But there’s also a remarkably quick and elegant solution
37
134213
3587
Ale jest też niezwykle szybkie i eleganckie rozwiązanie
02:17
inspired by an idea that’s thousands of years old:
38
137800
3545
zainspirowane pomysłem sprzed tysięcy lat.
02:21
the sieve of Eratosthenes.
39
141345
2169
Sito Eratostenesa.
02:23
Eratosthenes of Cyrene was a 3rd century BCE mathematician from ancient Greece
40
143806
6256
Eratostenes z Cyreny był matematykiem ze starożytnej Grecji z III wieku p.n.e.
02:30
interested in prime numbers,
41
150062
2378
zainteresowanym liczbami pierwszymi,
02:32
that is numbers only divisible by 1 and themselves.
42
152440
4254
czyli liczbami podzielnymi tylko przez 1 i siebie.
02:37
Presumably he grew bored of manually checking whether a given number was prime,
43
157445
5005
Pewnie znudziło mu się ręczne ustalanie, czy dana liczba jest pierwsza,
02:42
so he came up with the following technique.
44
162450
2836
więc wymyślił następującą metodę.
02:45
Make a giant list of numbers.
45
165995
2169
Zrób gigantyczną listę liczb.
02:48
X out all of the multiples of 2, except 2 itself.
46
168164
3837
Wykreśl wszystkie wielokrotności 2 oprócz samej dwójki.
02:52
Now do the same with multiples of 3.
47
172460
2461
Teraz zrób to samo z wielokrotnościami liczby 3.
02:55
The even multiples have already been eliminated,
48
175129
2753
Parzyste wielokrotności zostały już wyeliminowane,
02:57
and the odd multiples can all be found in this column.
49
177882
3795
a nieparzyste wielokrotności można znaleźć w tej kolumnie.
03:02
4 was already accounted for when you did multiples of 2,
50
182053
3545
4 zostało już uwzględnione przy określaniu wielokrotności 2,
03:05
so move on to 5.
51
185598
1752
więc przejdź do 5.
03:07
The multiples of 5 and 7 show up conveniently in diagonals.
52
187516
4880
Wielokrotności 5 i 7 są widoczne na przekątnych.
03:12
This method eliminates all possible composite numbers,
53
192605
3920
Ta metoda eliminuje wszystkie możliwe liczby złożone,
03:16
leaving only primes behind.
54
196525
2294
pozostawiając tylko liczby pierwsze.
03:19
We've already identified every prime less than 121,
55
199195
4212
Zidentyfikowaliśmy już każdą liczbę pierwszą mniejszą od 121,
03:23
and it’s easy to go higher and higher this way.
56
203658
2419
a tak łatwo jest iść dalej.
03:26
We can use a similar technique with our wall problem
57
206619
3420
Podobną technikę możemy zastosować w naszym problemie z murem,
03:30
to eliminate entire groups of numbers at once.
58
210039
3337
żeby wyeliminować całe grupy liczb naraz.
03:33
A first, critical step is to be deliberate about the number of columns.
59
213834
4880
Pierwszy najważniejszy krok to przemyślenie liczby kolumn.
03:38
If we use 6 again, the numbers in each column will be exactly 6 apart.
60
218839
4880
Jeśli znów użyjemy 6, to liczby w każdej kolumnie będą różniły się dokładnie o 6.
03:43
What that means is that if we identify a number vulnerable to the wall-busters,
61
223970
4504
Oznacza to, że jeśli zidentyfikujemy numer podatny na atak taranów,
03:48
then all the rest of the column below it would also fall.
62
228474
3629
cała reszta kolumny poniżej niego również odpadnie.
03:52
In other words, because your enemies can make 9,
63
232520
3211
Innymi słowy, twoi wrogowie mogą zrobić 9,
03:55
they can make 15, 21, 27, and so on
64
235731
4129
więc mogą zrobić 15, 21, 27 i tak dalej,
03:59
by adding the clowns’ 6-meter machines.
65
239860
3045
dodając 6-metrowe maszyny klaunów.
04:03
So right away this eliminates 6, 9 and 20, and everything under them.
66
243030
5506
Od razu eliminuje to 6, 9 i 20 i wszystko pod nimi.
04:09
We’ve accounted for the 6′s with the columns,
67
249203
2461
Rozliczyliśmy szóstki z kolumnami,
04:11
so we can focus on combinations of 20′s and 9′s to eliminate more options.
68
251664
5505
więc możemy skupić się na kombinacjach z 20 i 9, żeby wyeliminować więcej opcji.
04:17
Your rivals can easily make 20 plus 9 and 20 plus 20 and everything below.
69
257378
5881
Twoi rywale mogą łatwo zrobić 20 plus 9 i 20 plus 20 i wszystko poniżej.
04:23
Using this approach, we could have eliminated the 70, 71, and 72,
70
263634
5381
Stosując takie podejście, mogliśmy wyeliminować 70, 71 i 72
04:29
and infinitely many other options without having to do any calculations.
71
269015
4754
oraz nieskończenie wiele innych opcji bez konieczności wykonywania
jakichkolwiek obliczeń.
04:34
In the remaining column there are no multiples of 9 or 20,
72
274103
4171
W pozostałej kolumnie nie ma wielokrotności 9 i 20,
04:38
but 49 jumps out, as 2 times 20 plus 9.
73
278274
3712
ale 49 wyskakuje jako 2 razy 20 plus 9.
04:42
There's no way to make 43,
74
282236
1960
Nie ma szans na stworzenie 43,
04:44
so that must be the largest wall segment that your enemies can’t destroy.
75
284405
4838
więc to musi być największy odcinek muru, którego twoi wrogowie nie mogą zniszczyć.
04:49
And there you have it.
76
289493
1377
No i proszę.
04:50
You plug 43 into the wall fabricator, and after a tense night,
77
290870
4212
Wpisujesz 43 na maszynie i po pełnej napięcia nocy
04:55
the sun rises on your now impregnable fortress
78
295082
3504
słońce wschodzi nad twoją nieprzekraczalną teraz fortecą
04:58
and a herd that won’t become unhappy meals.
79
298586
3211
i stadem, które nie stanie się nieszczęsnym posiłkiem.
O tej stronie

Na tej stronie poznasz filmy z YouTube, które są przydatne do nauki języka angielskiego. Zobaczysz lekcje angielskiego prowadzone przez najlepszych nauczycieli z całego świata. Kliknij dwukrotnie na angielskie napisy wyświetlane na stronie każdego filmu, aby odtworzyć film od tego miejsca. Napisy przewijają się synchronicznie z odtwarzaniem filmu. Jeśli masz jakieś uwagi lub prośby, skontaktuj się z nami za pomocą formularza kontaktowego.

https://forms.gle/WvT1wiN1qDtmnspy7