Why animals help each other - Ashley Ward

Tłumaczenie: Joanna Witek Korekta: Małgorzata Ciborska

These humpback whales have already covered thousands of kilometers

Te humbaki pokonały już tysiące kilometrów

on their migration from tropical breeding grounds to colder feeding grounds.

podczas migracji z tropikalnych lęgowisk do chłodniejszych żerowisk.

But one of these whales is about to take a detour.

Ale jeden z tych wielorybów zaraz zmieni trasę.

From several kilometers away, it hears a group of orcas harassing a seal,

Z odległości kilku kilometrów słyszy grupę orek nękających fokę

and— as if answering a distress signal— it races off.

i - jakby odpowiadał na sygnał o niebezpieczeństwie - odpływa.

The humpback charges the 8-meter-long orcas,

Humbak atakuje ośmiometrowe orki,

driving them away with its massive pectoral flukes.

odpędzając je masywnymi płetwami piersiowymi.

Then, when the threat is gone, it swiftly returns to its journey.

Gdy zagrożenie mija, szybko wraca na swoją trasę.

Humpbacks are known to mount these kinds of impromptu rescue missions.

Humbaki są znane z tego rodzaju improwizowanych misji ratowniczych.

But why would they expend time and energy risking their lives for a stray seal?

Ale po co miałyby tracić czas i energię, ryzykując swoje życie dla zbłąkanej foki?

Isn’t nature a cruel and vicious place, without room for generosity?

Czy natura nie jest okrutnym miejscem, w którym nie ma miejsca na hojność?

Well, sort of.

Cóż, w pewnym sensie.

The publication of Charles Darwin’s “On the Origin of Species”

Publikacja Karola Darwina “O powstawaniu gatunków”

introduced the notion of survival of the fittest,

wprowadziła ideę ewolucji poprzez dobór naturalny,

creating a lasting vision of Earth’s strongest animals dominating

tworząc trwałą wizję najsilniejszych zwierząt dominujących

the natural world.

w świecie przyrody.

But this isn’t what Darwin meant by fitness,

Ale nie to Darwin rozumiał pod pojęciem przystosowania

nor is it how modern biologists define it.

i nie tak definiują je współcześni biolodzy.

Rather than describing an animal’s physical strength,

Zamiast opisywać siłę fizyczną zwierzęcia,

fitness refers to how likely an organism is to pass on its genes

przystosowanie odnosi się do możliwości przekazania genów przez organizm

to the next generation.

następnemu pokoleniu.

This means the fittest animals are those who can survive long enough

Najlepiej przystosowane zwierzęta to te, które mogą przetrwać tak długo

to produce healthy offspring.

aby płodzić zdrowe potomstwo.

And while that might occasionally describe a powerful predator,

Choć czasami może to opisywać potężnego drapieżnika,

the fittest animal can also be the most stealthy, resourceful,

najlepiej przystosowane zwierzę może być także najbardziej przebiegłe, zaradne,

or even the most cooperative.

a nawet najbardziej skłonne do współpracy.

So what exactly does cooperation look like in the animal kingdom?

Jak więc dokładnie wygląda współpraca w królestwie zwierząt?

Sometimes it's fairly straightforward.

Czasami jest to dość proste.

In the sun-dappled waters of the Great Barrier Reef,

W skąpanych w słońcu wodach Wielkiej Rafy Koralowej

cleaner wrasse diligently inspect other fish for parasites,

wargatek czyściciel dokładnie sprawdza inne ryby pod kątem pasożytów,

eating up any blood suckers with a precise nibble.

pożerając krwiopijców jednym precyzyjnym skubnięciem.

This kind of arrangement, in which both sides benefit, is known as mutualism.

Ten rodzaj układu, w którym korzystają obie strony, nazywany jest mutualizmem.

But this particular relationship can also be parasitic.

Ale ta konkretna relacja może mieć również charakter pasożytniczy.

If a wrasse thinks it can get away with it,

Jeśli wargatek pomyśli, że mu się to uda,

it will try to take a bite of the fish it’s cleaning.

spróbuje ugryźć czyszczoną przez siebie rybę.

This parasitic turn is only temporary, of course,

Oczywiście, ten pasożytniczy ruch jest tylko tymczasowy

and the wrasse will quickly return to its usual gourmet grooming.

i wargatek szybko powróci do swojej zwykłej “wykwintnej” pielęgnacji.

Meanwhile, in the Kalahari Desert, meerkat mobs dig for buried prey.

Tymczasem na pustyni Kalahari stada surykatek wykopują zakopaną ofiarę.

This technique leaves the foragers vulnerable,

Ta technika sprawia, że zbieracze są bezbronni,

but when an eagle swoops down for a snack,

ale kiedy orzeł przylatuje po przekąskę,

the mob’s appointed sentry cries out.

wyznaczony strażnik stada krzyczy.

With lightning speed, the meerkats retreat to the safety of their burrows,

Z prędkością błyskawicy surykatki wracają do bezpiecznych nor,

leaving the bird in their dust.

pozostawiając ptaka w tumanach kurzu.

While this arrangement is essential for the foragers,

Chociaż ten układ jest niezbędny dla zbieraczy,

the sentries can't eat while on duty,

strażnicy nie mogą jeść podczas służby,

and sounding a warning puts them directly in the eagles’ line of fire.

a wydanie ostrzeżenia stawia ich bezpośrednio na linii ognia orłów.

But despite this roll’s dangers, it might actually increase their fitness.

Ale pomimo niebezpieczeństw tej roli, może to realnie zwiększyć ich siłę.

Many evolutionary biologists believe animals improve their odds

Wielu biologów ewolucyjnych uważa, że zwierzęta zwiększają swoje szanse

of passing their genes to the next generation in one of two ways.

na przekazanie swoich genów następnemu pokoleniu na jeden z dwóch sposobów.

Either directly by having their own offspring,

Bezpośrednio, mając własne potomstwo,

or indirectly by helping genetic relatives have offspring.

lub pośrednio, pomagając krewnym genetycznym w posiadaniu potomstwa.

Meerkat sentries may gain this indirect fitness benefit

Strażnicy surykatek mogą uzyskać tę pośrednią korzyść,

since groups tend to be comprised of closely related individuals.

ponieważ stada zwykle składają się z blisko spokrewnionych jednostek.

Of course, animals don't have to be family to protect each other.

Oczywiście zwierzęta nie muszą być rodziną, aby się wzajemnie chronić.

For Costa Rican vampire bats, just a few unsuccessful hunts can mean starvation.

Dla kostarykańskich nietoperzy wampirów tylko kilka nieudanych polowań

może oznaczać śmierć głodową.

So it's fortunate that when a bat is dying of hunger,

Na szczęście, kiedy jeden nietoperz umiera z głodu,

another bat might regurgitate some of its own meal to help its roost mate

inny może zwrócić część swojego pokarmu, aby pomóc swojemu partnerowi

through this lean period.

w tym chudym okresie.

This is a considerable cost for the gifting bat.

Jest to znaczny koszt dla nietoperza-dawcy.

But this practice develops a “you scratch my back

Jednak ta praktyka rozwija układ

and I’ll scratch yours” arrangement,

“przysługa za przysługę“,

more formally known as reciprocal altruism.

bardziej formalnie znany jako altruizm wzajemny.

This isn’t altruism in its purest sense

Nie jest to altruizm w najczystszym znaczeniu,

because when the donor gives away its hard-won food,

ponieważ kiedy dawca oddaje ciężko zdobyte jedzenie,

it does so expecting to receive similar help in the future.

robi to, oczekując podobnej pomocy w przyszłości.

Choć prawdą jest, że zwykle widzimy, zwierzęta pomagające sobie nawzajem

But while it’s true that we usually see animals help one another

in exchange for food, fitness, or favors,

w zamian za pokarm, rolę lub przysługi,

that doesn’t mean the animal kingdom is devoid of truly selfless altruism.

nie oznacza to, że w ich królestwie nie ma naprawdę szlachetnego altruizmu.

Researchers still don't know why humpbacks protect unrelated whales

Naukowcy wciąż nie wiedzą, po co humbaki chronią niespokrewnione wieloryby,

and the occasional seal from powerful predators.

a także czasem foki, przed potężnymi drapieżnikami.

And while it might seem hard to believe this heroic feat is an act of generosity,

I choć trudno uwierzyć, że ten bohaterski wyczyn jest aktem hojności,

who knows what kinds of kindness we may discover

kto wie, jakie rodzaje dobroci możemy odkryć,

as we continue investigating Earth’s countless cooperative creatures.

kontynuując badanie niezliczonych, współpracujących stworzeń na Ziemi.