How giant sea creatures eat tiny sea creatures - Kelly Benoit-Bird

Jak ogromne stworzenia morskie pożerają mniejsze - Kelly Benoit-Bird

65,521 views

2013-05-09 ・ TED-Ed


New videos

How giant sea creatures eat tiny sea creatures - Kelly Benoit-Bird

Jak ogromne stworzenia morskie pożerają mniejsze - Kelly Benoit-Bird

65,521 views ・ 2013-05-09

TED-Ed


Proszę kliknąć dwukrotnie na poniższe angielskie napisy, aby odtworzyć film.

00:00
Transcriber: Andrea McDonough Reviewer: Jessica Ruby
0
0
7000
Tłumaczenie: Marta Konieczna Korekta: Rysia Wand
00:14
One of the reasons that I'm fascinated by the ocean
1
14739
3052
Ocean fascynuje mnie między innymi dlatego,
00:17
is that it's really an alien world on our own planet.
2
17791
3114
że to naprawdę obcy świat na naszej planecie.
00:20
From our perspective,
3
20905
1068
Z naszej perspektywy,
00:21
sitting on the shoreline or even out on a boat,
4
21973
2164
z brzegu albo nawet z łodzi,
00:24
we're given only the tiniest glimpses
5
24137
1659
widzimy jedynie maleńki fragment tego,
00:25
at the real action that's happening
6
25796
1790
co naprawdę dzieje się pod powierzchnią fal.
00:27
beneath the surface of the waves.
7
27586
2632
co naprawdę dzieje się pod powierzchnią fal.
00:30
And even if you were able to go down there,
8
30218
1934
Nawet schodząc na głębinę
00:32
you wouldn't see very much
9
32152
1302
nie widać za wiele,
00:33
because light doesn't travel very far in the ocean.
10
33454
2603
bo światło nie dociera zbyt głęboko.
00:36
So, to answer questions about how the ocean works,
11
36057
1909
Aby zbadać, jak funkcjonuje ocean,
00:37
in my research, we use sound.
12
37966
2165
wykorzystujemy dźwięk,
00:40
We use sonars that send out pulses of sound
13
40131
1992
czyli sonary, które emitują pulsujące dźwięki
00:42
made up of a number of different frequencies, or pitches,
14
42123
3110
złożone z różnych częstotliwości, czyli tonów,
00:45
that are shown with different colors.
15
45233
2291
przedstawionych za pomocą różnych kolorów.
00:47
That sound bounces off things in the habitat
16
47524
2144
Dźwięki odbijają się od obiektów w danym siedlisku
00:49
and comes back to us.
17
49668
1627
i powracają do nas.
00:51
If it were to bounce off this dolphin,
18
51295
1736
Jeśli trafimy na delfina, odebrany sygnał
00:53
the signal we got back
19
53031
1232
Jeśli trafimy na delfina, odebrany sygnał
00:54
would look very much like the one we sent out
20
54263
2058
przypomina ten, który wysłaliśmy,
00:56
where all the colors are represented pretty evenly.
21
56321
2706
a kolory rozłożą się raczej równomiernie.
00:59
However, if we were to bounce
22
59027
1339
Jeśli jednak ten sam dźwięk
01:00
that same sound off of a squid,
23
60366
1696
trafi na kałamarnicę,
01:02
which in this case is about the same size as that dolphin,
24
62062
2972
podobnych rozmiarów, co delfin,
01:05
we'd instead only get the lowest frequencies back strongly,
25
65034
3368
powrócą do nas głównie najniższe częstotliwości.
01:08
shown here in the red.
26
68402
1847
przedstawione tu na czerwono.
01:10
And if we were to look at the prey of that squid,
27
70249
2167
A jeśli trafimy na pożywienie kałamarnicy,
01:12
the tiny little krill that they're eating,
28
72416
1944
maleńkiego kryla,
01:14
we would instead only get the highest frequencies back.
29
74360
3052
powrócą do nas tylko najwyższe częstotliwości.
01:17
And so by looking at this,
30
77412
1179
W ten sposób rozpoznajemy zwierzęta w oceanie,
01:18
we can tell what kinds of animals are in the ocean,
31
78591
2565
W ten sposób rozpoznajemy zwierzęta w oceanie,
01:21
we can look at how dense they are,
32
81156
1595
możemy określić, ile ich jest
01:22
where they are distributed,
33
82751
1201
i jak są rozmieszczone,
01:23
look at their interactions
34
83952
973
oraz obserwować ich interakcje i zachowanie.
01:24
and even their behavior
35
84925
1260
oraz obserwować ich interakcje i zachowanie.
01:26
to start to study the ecology of the ocean.
36
86185
3338
Możemy badać ekologię oceanu.
01:29
When we do that, we come up with
37
89523
1431
Podczas badań dochodzimy do zaskakujących wniosków:
01:30
something sort of surprising:
38
90954
1783
Podczas badań dochodzimy do zaskakujących wniosków:
01:32
on average, there isn't very much food in the ocean.
39
92737
2591
w oceanie nie ma zbyt dużo pożywienia.
01:35
So even in places which we think of as rich, the coasts,
40
95328
2720
Nawet tam, gdzie na pozór jest go w bród, np. na wybrzeżu,
01:38
we're talking about two parts of every million contain food.
41
98048
4557
tylko dwie części na milion zawierają pożywienie.
01:42
So what does that mean?
42
102605
1457
Co to oznacza?
01:44
Well, that means that in the volume of this theater,
43
104062
2162
To tak, jakby na sali takiej jak ta
01:46
there would be one tub of movie theater popcorn
44
106224
2727
był tylko jeden kubełek popcornu
01:48
available to be eaten.
45
108951
1879
do zjedzenia.
01:50
But of course, it wouldn't be collected
46
110830
1280
Oczywiście nie byłby
01:52
for you neatly in this bucket.
47
112110
1514
zebrany elegancko do kubełka.
01:53
Instead, you'd actually have to be swimming
48
113624
1440
Musielibyście pływać dookoła,
01:55
through this entire volume Willy Wonka style,
49
115064
2818
niczym Willy Wonka,
01:57
picking off individual kernels of popcorn,
50
117882
2297
zbierając pojedyncze ziarenka.
02:00
or perhaps if you were lucky,
51
120179
1499
Przy odrobinie szczęścia
02:01
getting a hold of a few small clumps.
52
121678
2846
natrafilibyście na kilka małych grudek.
02:04
But, of course, if you were in the ocean,
53
124524
1495
Oczywiście w oceanie
02:06
this popcorn wouldn't be sitting here
54
126019
1557
popcorn nie leżałby sobie,
02:07
waiting for you to eat it.
55
127576
1577
czekając, aż go zjecie.
02:09
It would, instead, be trying to avoid becoming your dinner.
56
129153
3560
Próbowałby uciec, żeby nie dać się zjeść.
02:12
So I want to know how do animals solve this challenge?
57
132713
3384
Interesuje mnie, jak zwierzęta mierzą się z tym wyzwaniem.
02:16
We're going to talk about animals in the Bering Sea.
58
136097
2914
Porozmawiamy o zwierzętach z Morza Beringa.
02:19
This is where you may have see "Deadliest Catch" framed,
59
139011
2285
Kręcili tu "Najniebezpieczniejszy zawód świata",
02:21
in the northernmost part of the Pacific Ocean.
60
141296
2350
na najbardziej wysuniętej na północ części Pacyfiku.
02:23
We've been looking specifically at krill,
61
143646
1934
Przyglądaliśmy się krylowi,
02:25
one of the most important food items in this habitat.
62
145580
2542
jednemu z najważniejszych źródeł pożywienia w tym środowisku.
02:28
These half-inch long shrimp-like critters
63
148122
2257
Te centymetrowe stworzonka podobne do krewetek
02:30
are about the caloric equivalent
64
150379
1511
są kalorycznym odpowiednikiem
02:31
of a heavily buttered kernel of popcorn.
65
151890
2532
popcornu mocno okraszonego masłem.
02:34
And they're eaten by everything
66
154422
1083
Wszyscy to jedzą.
02:35
from birds and fur seals that pick them up one at a time
67
155505
2754
Ptaki i uchatki jedzą je po jednym,
02:38
to large whales that engulf them in huge mouthfuls.
68
158259
3036
ogromne wieloryby pochłaniają wielkie ilości naraz.
02:41
So I'm going to focus in the area
69
161295
1349
Skupię się na obszarze
02:42
around three breeding colonies for birds and fur seals
70
162644
3048
wokół trzech koloni lęgowych ptaków i uchatek
02:45
in the southeastern Bering Sea.
71
165692
2479
na południowo-wschodnim Morzu Beringa.
02:48
And this is a map of that habitat
72
168171
1625
Oto mapa tego środowiska,
02:49
that we made making maps of food
73
169796
2106
zrobiona przy tworzeniu map pożywienia,
02:51
the way we've always made maps of food.
74
171902
2000
tak, jak zawsze to robiliśmy.
02:53
This is how many krill are in this area of the ocean.
75
173902
3170
Tyle kryla znajduje się w tej części oceanu.
02:57
Red areas represent lots of krill
76
177072
1669
Czerwone obszary to dużo kryla,
02:58
and purple basically none.
77
178741
1803
a fioletowe to niemal całkowity brak.
03:00
And you can see that around the northern two most islands,
78
180544
2591
Wokół dwóch wysp, wysuniętych najdalej na północ,
03:03
which are highlighted with white circles
79
183135
1432
które zaznaczono na biało,
03:04
because they are so tiny,
80
184567
1670
bo są tak maleńkie,
03:06
it looks like there's a lot of food to be eaten.
81
186237
2632
jest bardzo dużo pożywienia.
03:08
And yet, the fur seals and birds on these islands
82
188869
3049
Jednak uchatek i ptaków na wyspach
03:11
are crashing.
83
191918
976
jest coraz mniej.
03:12
Their populations are declining
84
192894
1114
Populacje się kurczą,
03:14
despite decades of protection.
85
194008
2055
mimo lat poświęconych na ochronę.
03:16
And while on that southern island
86
196063
1316
Tymczasem na południowej wyspie, na samym dole ekranu,
03:17
at the very bottom of the screen
87
197379
1468
Tymczasem na południowej wyspie, na samym dole ekranu,
03:18
it doesn't look like there's anything to eat,
88
198847
1937
gdzie pozornie nie ma nic do jedzenia,
03:20
those populations are doing incredibly well.
89
200784
2401
ich populacje mają się świetnie.
03:23
So this left us with a dilemma.
90
203185
1880
Była to dla nas nie lada zagadka.
03:25
Our observations of food don't make any sense
91
205065
2157
Obserwacje pożywienia nie współgrały
03:27
in the context of our observations of these animals.
92
207222
3069
z obserwacjami zwierząt.
03:30
So we started to think about how we could do this differently.
93
210291
2536
Zaczęliśmy myśleć nad innym podejściem.
03:32
And this map shows not how many krill there are,
94
212827
3071
Te mapy pokazują nie ilość kryla,
03:35
but how many clumps of krill there are,
95
215898
2334
tylko ilość zbitek kryla,
03:38
how aggregated are they.
96
218232
1460
jak jest zgrupowany.
03:39
And what you get is a very different picture of the landscape.
97
219692
3121
To daje zupełne inny obraz tego obszaru.
03:42
Now that southern island looks
98
222813
1070
Teraz wyspa południowa wydaje się niezła do życia,
03:43
like a pretty good place to be,
99
223883
1362
Teraz wyspa południowa wydaje się niezła do życia,
03:45
and when we combine this
100
225245
1056
a w połączeniu
03:46
with other information about prey,
101
226301
1540
z pozostałymi informacjami o pożywieniu,
03:47
it starts to explain the population observations.
102
227841
3105
obserwacje tych populacji stają się jasne.
03:50
But we can also ask that question differently.
103
230946
2125
Możemy też zadać pytanie w inny sposób.
03:53
We can have the animals tell us what's important.
104
233071
2522
Niech zwierzęta same powiedzą, co jest dla nich najważniejsze.
03:55
By tagging and tracking these animals
105
235593
1887
Przez obrączkowanie i śledzenie tych gatunków
03:57
and looking at how they use this habitat,
106
237480
2421
oraz obserwację ich życia w tym środowisku
03:59
we are able to say, "What matters to you?"
107
239901
2347
możemy stwierdzić "co się dla nich liczy",
04:02
about the prey.
108
242248
1299
jeżeli chodzi o pożywienie.
04:03
And what they've told us
109
243547
758
Powiedziały nam, że ilość kryla się nie liczy.
04:04
is that how many krill there are really isn't important.
110
244305
2909
Powiedziały nam, że ilość kryla się nie liczy.
04:07
It is how closely spaced those krill are
111
247214
2024
Liczy się jego rozmieszczenie,
04:09
because that's how they are able to make a living.
112
249238
3168
bo dzięki temu się utrzymują,
04:12
We see the same pattern
113
252406
1664
Ten sam wzór powtarza się
04:14
when we look in very different ocean,
114
254070
1615
na całkiem innym oceanie,
04:15
further south in the Pacific,
115
255685
1667
na południu Pacyfiku,
04:17
in the warm waters around the Hawaiian islands.
116
257352
2603
w ciepłych wodach wokół Hawajów.
04:19
So a very different habitat,
117
259955
1449
Całkiem inne środowisko,
04:21
and yet the same story.
118
261404
1855
a powtarza się tu ta sama historia.
04:23
Under some conditions,
119
263259
1265
Czasami warunki fizyczne,
04:24
the physics and the nutrients, the fertilizer,
120
264524
2740
składniki odżywcze, nawozy,
04:27
set up aggregations in the plants, the phytoplankton.
121
267264
3719
decydują o rozmieszczeniu roślin i fitoplanktonu.
04:30
And when that happens,
122
270983
1486
A kiedy to następuje,
04:32
these very dense aggregations of phytoplankton
123
272469
2182
bardzo gęste skupiska fitoplanktonu
04:34
attract their predators,
124
274651
1392
przyciągają drapieżniki,
04:36
which themselves form very dense layers.
125
276043
2832
których robi się wtedy bardzo dużo.
04:38
That changes the behavior and distribution
126
278875
1968
To zmienia zachowanie i rozmieszczenie
04:40
of their predators as well,
127
280843
1507
drapieżników wyższego rzędu,
04:42
starting to set up how this entire ecosystem functions.
128
282350
4084
ustalając funkcjonowanie całego ekosystemu.
04:46
Finally, the predators that eat
129
286434
1949
W końcu drapieżniki, które jedzą
04:48
these small fish, shrimp, and squid,
130
288383
2071
małe ryby, krewetki oraz kałamarnice,
04:50
we're talking about two- to three-inch long prey here,
131
290454
2696
stworzenia o długości 5 - 8 cm,
04:53
changes how they use their habitat
132
293150
1907
zmieniają sposób użycia środowiska
04:55
and how they forage.
133
295057
1570
i sposób żerowania.
04:56
And so we see changes in the spinner dolphins
134
296627
1868
Zmiany w zachowaniu delfinów długoszczękich
04:58
that are related to the changes
135
298495
1490
wiążą się ze zmianami w rozwoju roślin.
04:59
we're seeing in the plant life.
136
299985
1683
wiążą się ze zmianami w rozwoju roślin.
05:01
And just by measuring the plants,
137
301668
1806
Poprzez sam pomiar roślin,
05:03
we can actually predict very well
138
303474
1589
można z dużą dokładnością przewidzieć,
05:05
what's going to happen in the top predator
139
305063
1639
co czeka drapieżniki
05:06
three steps away in the food web.
140
306702
2740
trzy stopnie wyżej w łańcuchu pokarmowym.
05:09
But what's interesting is
141
309442
1156
Co ciekawe,
05:10
that even the densest aggregations of their prey
142
310598
2400
nawet najgęstsze skupiska pokarmu
05:12
aren't enough for spinner dolphins to make it.
143
312998
2243
nie wystarczają delfinom długoszczękim.
05:15
It's a pretty tough life there in the ocean.
144
315241
1748
Życie w oceanie jest dość ciężkie.
05:16
So these animals actually work together
145
316989
2299
Delfiny współpracują ze sobą,
05:19
to herd their prey into even denser aggregations,
146
319288
3497
zaganiając ofiary w jeszcze większe skupiska,
05:22
starting with patches that they find in the first place.
147
322785
2449
Zaczynają od pierwszych napotkanych skupisk,
05:25
And that's what you're going to see in this visualization.
148
325234
2823
Widać to na tej wizualizacji.
05:28
We have a group of 20 dolphins,
149
328057
1519
To grupa 20 delfinów.
05:29
you notice they're all set up in pairs,
150
329576
1783
Dobierają się w pary i współpracują ze sobą.
05:31
that are working together
151
331359
1440
Dobierają się w pary i współpracują.
05:32
to basically bulldoze prey
152
332799
1471
Dosłownie spychają ofiary
05:34
to accumulate it on top of itself.
153
334270
2049
w duże skupiska.
05:36
And once they do that,
154
336319
1112
Potem tworzą krąg dookoła ofiar,
05:37
they form a circle around that prey
155
337431
1723
Potem tworzą krąg dookoła ofiar,
05:39
to maintain that really dense patch
156
339154
2017
żeby uzyskać skupisko
05:41
that is a couple thousand times higher density
157
341171
2058
kilka tysięcy razy bardziej skondensowane
05:43
than the background that they started with
158
343229
2680
niż obszar, na którym zaczynały.
05:45
before individual pairs of dolphins
159
345909
1728
Potem pary delfinów
05:47
start to take turns feeding
160
347637
1664
zaczynają na zmianę jeść,
05:49
inside this circle of prey that they've created.
161
349301
3906
wewnątrz koła, które wytworzyły.
05:53
And so, this work is showing us
162
353207
2168
Badania te pokazują,
05:55
that animals can first give us the answers
163
355375
2183
że same zwierzęta mogą nam powiedzieć,
05:57
that aggregation is critical to how they make their living.
164
357558
4086
że skupiska pokarmu to kluczowy warunek przetrwania.
06:01
And by looking more deeply at the ocean,
165
361644
2320
Wnikliwiej badając ocean,
06:03
we're starting to understand our interactions with it
166
363964
2635
zaczynamy rozumieć panujące w nim interakcje,
06:06
and finding more effective ways of conserving it.
167
366599
3403
dzięki czemu efektywniej możemy go chronić.
06:10
Thank you.
168
370002
1069
Dziękuję.
O tej stronie

Na tej stronie poznasz filmy z YouTube, które są przydatne do nauki języka angielskiego. Zobaczysz lekcje angielskiego prowadzone przez najlepszych nauczycieli z całego świata. Kliknij dwukrotnie na angielskie napisy wyświetlane na stronie każdego filmu, aby odtworzyć film od tego miejsca. Napisy przewijają się synchronicznie z odtwarzaniem filmu. Jeśli masz jakieś uwagi lub prośby, skontaktuj się z nami za pomocą formularza kontaktowego.

https://forms.gle/WvT1wiN1qDtmnspy7