You'll travel 1 trillion kilometers through space - Fabio Pacucci and Lindsay DeMarchi

140,406 views ・ 2024-10-01

TED-Ed


Dubbelklik op de Engelse ondertitels hieronder om de video af te spelen.

Vertaald door: Ruben Kuijten Nagekeken door: Tahlia Flora
00:10
Happy 100th birthday!
0
10173
2168
Gefeliciteerd met je 100ste verjaardag!
00:12
Your favorite granddaughter (shh, don’t tell the others)
1
12508
2628
Je favoriete kleindochter – shh, niet aan anderen vertellen –
00:15
created a surprise:
2
15136
1418
heeft een verrassing voor je:
00:16
a holographic map displaying everywhere you’ve traveled—
3
16679
3462
een holografische kaart met alle plekken waar je naartoe bent gereisd –
00:20
not just on Earth, but through the universe!
4
20141
4171
niet alleen op aarde, maar door het heelal!
Hoewel je niet echt in de ruimte bent geweest,
00:25
While you haven’t literally been to space,
5
25021
2002
00:27
you've lived on a spinning rock hurtling around a sun, whizzing through a galaxy,
6
27023
4629
leefde je op een draaiende rots die om een zon raast,
door een sterrenstelsel suist,
00:31
and the journey only gets wilder from there.
7
31652
2837
en vanaf daar wordt de reis alleen maar wilder.
00:34
You’ve made some real progress in the grand scheme of things.
8
34697
2878
In het grotere geheel heb je echte vooruitgang geboekt.
00:37
But... how much, exactly?
9
37575
2586
Maar hoeveel precies?
00:46
Your atlas starts on the planet’s surface.
10
46626
2711
Je atlas begint op het oppervlak van de planeet.
00:49
Over the course of your life you’ve walked about 120,000 kilometers—
11
49504
5630
Gedurende je leven liep je ongeveer 120.000 kilometer –
00:55
the equivalent of three trips around the globe.
12
55134
3212
dat staat gelijk aan drie keer een wereldreis.
00:58
Daily commutes and international travel add a few more.
13
58429
3128
Woon-werkverkeer en internationale reizen maken dat er nog meer.
01:01
This may seem remarkable until you factor in your pirouette around the planet
14
61849
6632
Dit lijkt misschien opmerkelijk, totdat je rekening houdt
met je pirouette rond de planeet
01:08
each day due to its rotation.
15
68481
2252
die je dagelijks maakt vanwege de rotatie.
01:11
The distance traveled this way differs from person to person—
16
71484
3170
De afstand die zo wordt afgelegd, verschilt per persoon:
01:14
those close to the poles trace a smaller circle than those at the equator.
17
74695
4046
degenen dichtbij de polen,
maken een kleinere cirkel dan die op de evenaar.
01:18
Living halfway between them you’ve picked up 30,000 kilometers every day
18
78908
5714
Als je er tussenin woont, heb je elke dag 30.000 kilometer afgelegd
01:24
without shifting a muscle.
19
84622
2127
zonder een spier te bewegen.
01:27
Except, your motion isn’t perfectly circular.
20
87125
2460
Maar je maakt geen perfecte cirkelbeweging.
01:29
It's a curlicue.
21
89710
1460
Het is een krul.
01:31
As the Earth elliptically orbits the Sun, there you go,
22
91254
3920
Zodra de aarde in een ovaal om de zon draait,
leg jij nog eens ongeveer 940 miljoen kilometer per jaar af.
01:35
adding roughly another 940 million kilometers every year.
23
95174
5297
01:40
But it doesn’t end there.
24
100721
2753
Maar daar blijft het niet bij.
01:44
Our entire solar system is contained within the heliosphere,
25
104308
3629
Ons hele zonnestelsel bevindt zich in de heliosfeer,
01:48
a bubble of charged particles emitted by the Sun.
26
108062
3420
een bubbel van geladen deeltjes die door de zon worden uitgestoten.
01:51
That bubble orbits the Milky Way’s center, which harbors a supermassive black hole,
27
111649
4796
Die bubbel draait om het centrum van de Melkweg,
dat een superzwaar zwart gat herbergt,
01:56
at a speed of about 200 kilometers per second.
28
116612
3420
met een snelheid van ongeveer 200 kilometer per seconde.
02:00
One full orbit takes 230 million years—
29
120783
4213
Eén volledige baan duurt 230 miljoen jaar,
02:04
meaning we've aged little more than one galactic year since the first dinosaurs.
30
124996
4504
wat betekent dat we één galactisch jaar ouder zijn geworden,
sinds de eerste dinosaurussen.
02:09
In your 100 years, you’ve witnessed four ten millionths of one rotation.
31
129834
6340
In jouw 100 jaar heb je vier tien miljoenste
van één rotatie meegemaakt.
02:16
That’s still 600 billion kilometers,
32
136674
3003
Dat is nog steeds 600 miljard kilometer,
02:19
or 2,200 round trips between the Earth and Sun.
33
139677
3253
of 2.200 rondreizen tussen de aarde en de zon.
02:23
Our galaxy and over 100 neighbors together constitute “The Local Group.”
34
143681
5589
Ons sterrenstelsel en meer dan 100 buren vormen samen ‘De Lokale Groep’.
02:29
The Milky Way and Andromeda are hurtling towards each other
35
149562
3545
De Melkweg en Andromeda razen naar elkaar toe
02:33
at 125 kilometers per second,
36
153107
3295
met 125 kilometer per seconde,
02:36
and will collide in about 4.5 billion years.
37
156444
2919
en zullen over ongeveer 4,5 miljard jaar botsen en samensmelten.
02:39
The Local Group is a speck within the Virgo Supercluster,
38
159614
3211
De Lokale Groep is een stipje binnen het Virgo-supercluster,
02:42
which is itself just one of many lobes of the Laniakea Supercluster
39
162825
4380
dat zelf een van de vele onderdelen is van het Laniakea-supercluster
02:47
that contains over 100,000 galaxies.
40
167205
3545
dat meer dan 100.000 sterrenstelsels bevat.
02:51
This supercluster has a mysterious gravitational center
41
171042
4171
Dit supercluster heeft een mysterieus zwaartekrachtcentrum
02:55
called the Great Attractor.
42
175213
2002
genaamd de Grote Aantrekker.
02:57
Because these enormous masses all gravitationally tug on each other,
43
177381
4338
Omdat deze enorme massa’s allemaal door zwaartekracht elkaar aantrekken,
03:01
our galaxy’s motion is much more helter-skelter
44
181719
2711
is de beweging van ons sterrenstelsel veel meer lukraak
03:04
than a clean, circular orbit.
45
184430
2044
dan een schone, cirkelvormige baan.
03:06
In your lifetime, you’ve traveled 2 trillion kilometers
46
186974
5130
In je leven heb je twee biljoen kilometer afgelegd
03:12
at about 600 kilometers per second relative to the Great Attractor.
47
192230
5130
met ongeveer 600 kilometer per seconde ten opzichte van de Grote Aantrekker.
03:17
The Laniakea Supercluster is, you guessed it,
48
197944
3628
Het Laniakea-supercluster beweegt, je raadt het al,
03:21
moving with respect to everything else in the universe.
49
201572
3128
ten opzichte van al het andere in het heelal.
03:25
At every step thus far, your granddaughter has used central reference points
50
205076
4004
Tot nu toe heeft je kleindochter bij elke stap
centrale referentiepunten gebruikt om je relatieve beweging te beschrijven.
03:29
to describe your relative motion.
51
209080
2002
03:31
But the universe has no center.
52
211374
2711
Maar het heelal heeft geen centrum.
03:35
Instead, astronomers use the Cosmic Microwave Background, or CMB,
53
215086
4963
In plaats daarvan gebruiken astronomen de kosmische achtergrondstraling,
ofwel CMB, een echo van het vroege heelal, waarbij energiezuinige fotonen
03:40
an echo of the early universe, which involves low-energy photons
54
220049
4421
03:44
bouncing around everywhere in all directions, all the time.
55
224470
3962
voortdurend in alle richtingen rondstuiteren.
03:49
Imagine standing somewhere where the wind blows toward you
56
229058
2878
Stel dat je ergens staat waar de wind vanuit elke richting
03:51
at the same speed from every direction.
57
231936
2377
met dezelfde snelheid naar je toe waait.
03:54
If you started running any which way,
58
234605
2503
Als je op een of andere manier zou gaan rennen,
03:57
the wind in your face would have a higher speed,
59
237108
2627
zou de wind in je gezicht een hogere snelheid hebben,
03:59
while the wind at your back would be gentler.
60
239735
2545
terwijl de wind in je rug zachter zou zijn.
04:02
The CMB is like that—
61
242613
2086
De CMB werkt zo;
04:05
any direction we travel, the CMB appears more energetic or blue-shifted,
62
245032
5172
in elke richting waarin we reizen,
lijkt de CMB energieker of blauw verschoven,
04:10
while behind us it appears red-shifted.
63
250204
2878
terwijl achter ons de CMB rood verschoven lijkt.
04:13
By measuring the degree and direction of that shift,
64
253582
4171
Door de mate en richting van die verschuiving te meten,
04:17
we can determine where we’re going and how fast, relative to the CMB.
65
257753
4922
kunnen we bepalen waar we heen gaan
en hoe snel, ten opzichte van de CMB.
04:23
And the answer is:
66
263092
1543
En het antwoord is:
04:24
630 kilometers per second towards the Great Attractor.
67
264927
4380
630 kilometer per seconde richting de Grote Aantrekker.
04:30
To recap: you’re spiraling around a sun circling a supermassive black hole,
68
270182
5923
Even kort samengevat: je draait om een zon heen,
cirkelt rond een superzwaar zwart gat,
04:36
hurtling towards another galaxy,
69
276272
2127
raast naar een ander sterrenstelsel,
04:38
chaotically weaving around a supercluster, and barreling out into the great expanse.
70
278399
6715
slingert chaotisch rond een supercluster en stuift de grote uitgestrektheid in.
04:45
Yet you’ve felt none of that;
71
285948
2252
Toch heb je dat allemaal niet gevoeld;
04:48
tucked as you are into your planetary spaceship by gravity’s embrace.
72
288451
5589
je zit zo verscholen in je planetaire ruimteschip
door de omhelzing van zwaartekracht.
04:54
If you drew a straight line from the point where you were born
73
294790
3504
Als je een rechte lijn zou trekken vanaf het punt waar je geboren bent,
04:58
to where you are today,
74
298294
1668
tot waar je nu bent,
04:59
it would measure about one fifth of a light year!
75
299962
3253
zou die ongeveer één vijfde van een lichtjaar meten!
05:03
That may not sound like much,
76
303883
1710
Dat klinkt misschien niet veel,
05:05
but neither does hiking through a park or sitting through a sunset.
77
305718
3879
maar wandelen door een park of zitten bij zonsondergang ook niet.
05:10
There’s wonder to be found at every point of our all too brief journeys.
78
310014
5339
Op elk punt van onze te korte reizen is er verwondering te bespeuren.
Over deze website

Deze site laat u kennismaken met YouTube-video's die nuttig zijn om Engels te leren. U ziet Engelse lessen gegeven door topdocenten uit de hele wereld. Dubbelklik op de Engelse ondertitels op elke videopagina om de video af te spelen. De ondertitels scrollen synchroon met het afspelen van de video. Heeft u opmerkingen of verzoeken, neem dan contact met ons op via dit contactformulier.

https://forms.gle/WvT1wiN1qDtmnspy7