"You Have the Rite" | Marc Bamuthi Joseph

Reviewer: Nguyen Hue

Tôi và con mang cùng cỡ giày.

Thằng bé muốn có một đôi Air Jordan 4s vào dịp Giáng sinh.

Tôi mua chúng,

Me and the boy wear the same shoe size.

và sau đó tôi lén trộm chúng từ tủ quần áo của con,

He wants a pair of Air Jordan 4s for Christmas.

giống một đoạn gay cấn trong tập Grinch của loạt phim "Black-ish."

(Tiếng cười)

I buy them,

and then I steal them from his closet,

Mạo hiểm là tín vật lúc tôi còn trẻ.

like a twisted Grinch-themed episode of "Black-ish."

Tôi mang chúng như thủy ngân trên đôi chân Người Da Đen.

Tôi không thể ngừng hoài niệm thời trẻ trung nhanh nhẹn.

(Laughter)

The kicks are totems to my youth.

I wear them like mercury on my Black man feet.

Hồi tôi 16, tôi nhanh lắm,

vượt qua một người gác cửa ở Upper East Side.

I can't get those young freedom days back fast enough.

Ông ta đã tố cáo tôi phá hoại tòa nhà của ông ấy,

chẳng phải mấy thứ nghệ thuật gì

Last time I was really fast I was 16,

chỉ là ...những thứ tầm phào.

outrunning a doorman on the Upper East Side.

Trong tất cả các giới tính, con trai là khờ khạo nhất.

He caught me vandalizing his building,

(Tiếng cười)

not even on some artsy stuff,

just ... stupid.

Tuổi 16 là một chuỗi ngày chỉ toàn sự trốn chạy

Of all the genders, boys are the stupidest.

và không bao giờ kể lể với bố mẹ.

Tôi nghĩ con trai tôi đang thừa hưởng tốt lối sống này.

(Laughter)

Sixteen was a series of barely getting away

Tuổi 16 là vòng lặp mấy bài hát của "The Low End Theory" và Marvin Gaye.

and never telling my parents.

Tuổi 16 là trẻ trung hơn Trayvon và già dặn hơn Emmett Till.

I assume that my son is stewarding this tradition well.

Sixteen was "The Low End Theory" and Marvin Gaye on repeat.

Tại DMV, con tôi ở ngưỡng cửa bước vào năm tháng bị nghi ngờ:

Sixteen is younger than Trayvon and older than Emmett Till.

trẻ tuổi, da màu và ngồi sau tay lái,

một lá cờ hiệu phấp phới, cảnh báo nguy cơ cho cộng đồng thấp kém.

At the DMV, my boy's in line to officially enter his prime suspect years:

Ở đỉnh chuỗi thức ăn, con người không có kẻ thù tự nhiên,

young, brown and behind the wheel,

nhưng nước Mỹ hiện diện điều gì đó thật bản năng và thâm căn cố đế

a moving semaphore, signaling the threat of communities from below.

trong sự thèm thuồng đối với người Da Đen.

On top of the food chain, humans have no natural predator,

Nước Mỹ bắn hạ những người Da Đen và rồi vờn quanh xác họ

but America plays out something genetically embedded and instinctual

một cách nhàm chán,

như những con sư tử bên miếng thịt linh dương đang xơi dở

in its appetite for the Black body.

America guns down Black bodies and then walks around them,

vớt cái mõm nhuốm đầy máu...

"Nước Mỹ và người Da Đen" trên mấy chương trình Nat Geo nhảm nhí.

bored,

like laconic lions next to half-eaten gazelles,

Ờ thì, thằng bé đậu bài kiểm tra ở Sở Quản Lý Xe Cơ Giới.

bloody lips ...

Thằng bé hiên ngang làm một điệu C-Walk bập bõm trong game Fortnite

"America and the Black Body" on some Nat Geo shit.

trên đường đi hoàn thiện hồ sơ,

niềm vui chân thật và ra dáng dưới con mắt điện ảnh của tôi

Well, he passes his road test at the DMV.

He does this strut C-Walk broken "Fortnite" thing

vũ điệu chiến thắng của người vừa vớt một trận hoà.

on the way in to finish his paperwork,

Thằng bé đạt được chiến thắng, nhưng nó mới 16 tuổi

true joy and calibrated cool under the eye of my filming iPhone,

nó không thể kiềm chế cơ thể đầy phóng khoáng của mình.

the victory dance of someone who has just salvaged a draw.

Khi thằng bé lên 3,

Tôi bị còng tay ở trung tâm Oakland.

He's earned this win, but he's so 16

he can't quite let his body be fully free.

Năm phút trước, tôi đã đậu xe trái phép.

Bấy giờ, ngồi sau một chiếc xe cảnh sát, ngẫm nghĩ tuổi già sắp chết ở đó,

When he's three,

I'm in handcuffs in downtown Oakland.

15 phút xa con trai tôi, nó mong đợi điều đó trong 18 phút

Five minutes ago, I was illegally parked.

Now I'm in the back of a squad car, considering the odds that I'm going to die

bố sẽ đón mình từ nhà trẻ.

Lúc đó chưa có camera bỏ túi để quay lại khoảnh khắc này.

here, 15 minutes away from my son who expects that in 18 minutes,

Tôi đã học được những lời hoa mỹ năm 16 tuổi, khi chuẩn bị kì thi SAT,

daddy's gonna pick him up from preschool.

nhưng lúc ấy đầu tôi trống rỗng.

There are no pocket-size cameras to capture this moment, so.

Trong xe cảnh sát, thứ rõ ràng nhất chính là màu da của tôi

I learned a lot of big words when I was 16 getting ready for the SAT,

Tôi biết điều này:

Tôi đã đậu xe trên khu vực của xe bus tại đường số 12 giao với Broadway,

but none of them come to me now.

In the police car, the only thing that really speaks is my skin.

chạy vội đến cây ATM ở góc đường.

Tôi đang rút tiền thì chiếc xe cảnh sát xuất hiện phía sau,

I know this:

I was parked on a bus zone on 12th and Broadway,

tôi nói "Tôi thật xin lỗi" với cái bản mặt đen thui thành khẩn

Cảnh sát đợi đến khi tôi quay trở về xe thì nhấn còi báo động,

running to the ATM on the corner.

I pull the cash out just as a police car pulls up behind me,

tước bằng lái xe của tôi với một tay cầm súng,

give him the "Aw shucks, my bad," that earnest Black man face.

hai phút sau, một chiếc xe nữa tấp vào. 4 cảnh sát với súng trên tay,

He waits till I'm back in the car and then hits the siren,

khuôn mặt tôi bị áp xuống đường, hai tay đặt sau lưng, bị còng.

takes my license with his hand on the gun,

Tôi giận dữ và cảm thấy bị xúc phạm rồi trở nên sợ hãi và buồn bã.

comes back two minutes later, gun drawn, another patrol car now, four cops now,

Tôi như ngửi được hơi thở cuối cùng của đời mình

my face on the curb, hands behind my back, shackled.

I'm angry and humiliated, only until I'm scared and then sad.

Tôi nghĩ về thằng bé. Liệu nó sẽ đợi bao lâu trước khi nhận ra

rằng bố nó không đến đón mình.

I smell like the last gasp before my own death.

Tôi nghĩ đến ký ức cuối cùng vể tôi trong nó

I think how long the boy will wait before he realizes

sẽ là câu chuyện về việc tại sao tôi đã không đón nó.

that daddy is not on his way.

Tôi cố nói lời tạm biệt bằng thần giao cách cảm.

I think his last barely formed memory of me

Sự im lặng không cho tôi chút bình yên nào.

Sự yên ắng khiến tôi khó lòng ngơi nghỉ

will be the story of how I never came for him.

Lấp đầy khoảng không là sự tức giận lan khắp từ tận đáy suy nghĩ của tôi,

I try to telepathically say goodbye.

sự cố gắng đạt được tự do dâng trào như nấm mọc sau mưa.

The silence brings me no peace.

The quiet makes it hard to rest.

Ngoại trừ nỗi khinh miệt thì tôi chẳng cảm thấy gì nữa

In the void there is anger mushrooming in the moss at the base of my thoughts,

Tinh thần của 1 công dân tay không tấc sắt trong thời gian bị giam cầm, không yên,

a fungus growing on the spine of my freedom attempts.

chỉ có giọng nam cao Marvin Gaye vút lên như một con sẻ gãy cánh,

I'm free from all except contempt,

the spirit of an unarmed civilian in the time of civil unrest,

chống chọi lại tiếng còi não ruột

văng vẳng từ cảnh sát.

no peace, just Marvin Gaye falsettos arching like a broken-winged sparrow,

Có vẻ như vài tên ất ơ ở Richmond đã cấp chứng chỉ cho hắn

competing against the empty sirens,

và khi tên cớm nói tên tôi qua bộ đàm, gã kia không nghe "Marc Joseph,"

singing the police.

mà là "Mike Johnson".

Apparently some cat from Richmond had a warrant out on him,

Tôi đếm được 7 chiếc xe hơi và 18 cảnh sát tại góc đường lúc đó,

and when the cop says my name to dispatch, dude doesn't hear "Marc Joseph,"

một đàn sư tử vây quanh miếng mồi béo bở

he hears "Mike Johnson."

Bằng sự tôn kính Đức Chúa, tôi thề sẽ ăn chay từ nay

I count seven cars and 18 cops on the corner now,

Với vẻ thượng đẳng, cảnh sát trưởng đưa tôi một vé phạt

a pride around a pound of flesh.

vì đậu xe trên tuyến xe bus

By the grace of God, I'm not fed to the beast today.

trước khi thả tôi.

Thằng bé 16 tuổi.

Magnanimously, the first cop makes sure to give me a ticket

Nó có bằng lái trong cái thành phố giả dối này,

for parking in a bus zone,

before he sets me free.

đã lớn để mang vừa cả giày của tôi.

Râu tôi đã có sợi bạc,

The boy is 16.

và nó là sự thật.

He has a license to drive in the hollow city,

Thằng bé có thể tự lái ở tuổi có quyền được cấp phép lái xe.

enough body to fill my shoes.

Bạn biết đó, con người nói "chuyện đó"

I have grey in my beard,

and it tells the truth.

như điều chỉ đến một lần,

He can navigate traffic in the age of autonomous vehicles.

như kí ức của tôi bị xoá sạch và sự hồi tưởng bị phá vỡ,

như kiểu tôi không thể kể tên các liệt sỹ hôm nay

You know, people say "the talk,"

như hôm nay là ngày tôi không thương con tôi đủ

like the thing happens just once,

để nói "Con trai, cha thật sự không quan tâm đến con sai hay đúng.

like my memory's been erased and my internet is broken,

like I can't read today's martyred name,

Trách nhiệm của con là về nhà với cha.

like today's the day that I don't love my son enough

Sống để kể cho cha về con.

Hãy về nhà với cha."

to tell him, "Bro, I really don't care about your rights, yo.

Bài nói chuyện hôm nay luôn hiện diện trong đầu tôi

Your mission is to get home to me.

như khi thằng bé tấp vào đường cao tốc và giọng hát của Marvin Gaye vang trên đài

Live to tell me the story, boy.

Get home to me."

Tôi đang mang đôi giày của thằng bé,

Today's talk is mostly happening in my head

và thanh âm trong đầu tôi là lời tạm biệt mà tôi hầu như chưa bao giờ nói,

as he pulls onto the freeway and Marvin Gaye comes on the radio.

một tiếng tạm biệt dài như tiếng cầu siêu,

một cái hôn, một cái hít trên cổ,

I'm wearing the boy's shoes,

and the tune in my head is the goodbye that I almost never said,

dài như khúc khải huyền

và một lời thỉnh cầu bay cao, bay xa đến bầu trời hoà ái

a goodbye the length of a requiem,

mà không rời khỏi mặt đất.

a kiss, a whiff of his neck,

Nỗi đau của tôi là bước đi trên nốt trầm

the length of a revelation

một điệp khúc, xoa dịu căng thẳng để chống lại những chuẩn mực nhạt nhòa

and a request flying high in the friendly sky

Nghe này, điều này chẳng hề lãng mạn,

without ever leaving the ground.

My pain is a walking bass line,

nhưng để khẳng định một tình cảnh hợp lý cho thời điểm hiện sinh.

a refrain, placated stress against the fading baseline.

Lái xe trong khi là Người da đen là một trải nghiệm đặc biệt

Listen, this is not to be romantic,

but to assert a plausible scenario for the existential moment.

Hãy hỏi Marvin.

Đó có thể không phải lý do tại sao bạn hát hay như thiên thần,

Driving while Black is its own genre of experience.

nhưng chắc rằng phải mang ý nghĩa gì thì ông trời mới ban cho bạn giọng hát đó.

Ask Marvin.

It may not be the reason why you sing like an angel,

Thằng bé đang lái, cảnh sát xuất hiện trong kính chiếu hậu

but it surely has something to do with why heaven bends to your voice.

là tấm vé cho việc chạy hoặc chết.

Khi bạn "nói chuyện riêng" với 1 cậu Da đen

The boy driving, the cop in the rearview mirror

bạn cầu cho anh ta thuộc một phần của nhóm sống sót.

Bạn ném cho nó tần số của lời tạm biệt qua thần giao cách cảm,

is a ticket to ride or die.

When you give a Black boy "the talk,"

gửi gắm tình yêu trường tồn trong lời kí gửi của Marvin

you pray he is of the faction of the fraction that survives.

dưới chiếc nón.

You pitch him the frequency of your telepathic goodbye,

Âm nhạc người da đen tại đỉnh cao

là một lỗ đen nổ tung tóe

channel the love sustained in Marvin's upper register

đáp trả lại tiếng gọi của nước Mỹ tại thời điểm tệ nhất.

under his skullcap.

Dìm chúng tôi xuống, âm nhạc vẫn sống,

Black music at its best

is an exploded black hole

bóng tối, như nhựa đường hay thuốc lá

responding to the call of America at its worst.

hay miếng bông trong vũng nước bùn lầy.

Con trai, về nhà với cha nào.

Strike us down, the music lives,

dark, like tar or tobacco

Như một đỉnh cao tình yêu, thần thánh mà cao cả

or cotton in muddy water.

một tình yêu thắng thế,

Get home to me, son.

bộ lông vũ cho đôi cánh thiên thần của cái chết không an nghỉ,

Like a love supreme, a god as love,

như một chủ đề cho người khó khăn,

hay một thiếu niên 16 tuổi, tự do phạm sai lầm, vượt qua và sống

a love overrules,

feathers for the angelic lift of the restless dead,

lớn lên từ những lầm lỡ,

like a theme for trouble man,

chúa ơi, chúa ơi, hãy tha thứ cho con

or a 16-year-old boy, free to make mistakes and live through them,

hãy tha thứ,

hãy tha thứ.

grow from them,

holy, holy, mercy, mercy me,

Cảm ơn.

(Vỗ tay tán tưởng)

mercy,

mercy.

Thank you.

(Applause)