3 ways to upgrade democracy for the 21st century | Max Rashbrooke

Transcriber:

Translator: Thao Le Reviewer: Thu Ha Tran

(Māori) Kia ora koutou, everyone.

Xin chào tất cả mọi người.

I want to you today about democracy,

Hôm nay tôi muốn nói về nền dân chủ,

about the struggles that it's experiencing,

về những khó khăn mà nó đang trải qua

and the fact that all of us together in this room

và sự thật rằng tất cả chúng ta trong căn phòng này

might be the solution.

có thể là giải pháp.

But before I get onto that,

Nhưng trước khi bắt đầu,

I want to take a little detour into the past.

tôi muốn nói một chút về quá khứ.

This is a picture from Athens,

Đây là một bức ảnh từ Athens

or more specifically, it's a picture of a place called the Pnyx,

hoặc cụ thể hơn, là bức ảnh của một nơi gọi là Pnyx,

which is where, about two and a half thousand years ago,

nơi mà 2500 năm trước,

the ancient Greeks, the ancient Athenians,

người Hy Lạp, người A-ten cổ đại,

gathered to take all their major political decisions together.

cùng nhau tập hợp lại để bàn về tất cả quyết định liên quan đến chính trị.

I say the ancient Athenians.

Tôi nói về người A-ten cổ đại.

In fact, it was only the men.

Không chỉ là những người đàn ông,

Actually, it was only the free, resident, property-owning men.

mà còn là những cư dân tự do, những người sở hữu tài sản.

But with all those failings,

Dù với những thiếu sót đó,

it was still a revolutionary idea:

nó vẫn là một ý tưởng cách mạng:

that ordinary people were capable of dealing

những người bình thường cũng có khả năng đối phó

with the biggest issues of the time

với vấn đề lớn nhất của thời đại

and didn't need to rely on a single supposedly superior ruler.

và không cần dựa vào một thước đo được cho là cao hơn.

It was, you know, it was a way of doing things,

Nó là, bạn biết đó, một cách làm việc,

it was a political system.

một hệ thống chính trị.

It was, you could say, a democratic technology appropriate to the time.

Bạn cũng thể nói, nó là một nền công nghệ dân chủ phù hợp với thời đại.

Fast-forward to the 19th century

Tiến nhanh về thế kỷ 19

when democracy was having another flourishing moment

khi mà nền dân chủ có một thời điểm hưng thịnh

and the democratic technology that they were using then

và công nghệ họ sử dụng sau đó

was representative democracy.

là đại diện cho nền dân chủ.

The idea that you have to elect a bunch of people --

Quan niệm là bạn phải bầu một nhóm quý ông

gentlemen, in the picture here, all gentlemen, at the time, of course --

trong bức ảnh ở đây, tất cả quý ông tại cùng thời điểm

you had to elect them to look after your best interests.

tất nhiên, bạn phải bầu họ để chăm lo cho tốt nhất lợi ích của bạn.

And if you think about the conditions of the time,

Và nếu bạn nghĩ về điều kiện thời gian,

the fact that it was impossible to gather everybody together physically,

sự thật là không thể tập hợp tất cả mọi người lại với nhau,

and of course they didn’t have the means to gather everyone together virtually,

và tất nhiên họ hầu như không có phương tiện để tụ họp với nhau.

it was again a kind of democratic technology

Nó lại là một dạng của nền công nghệ dân chủ

appropriate to the time.

phù hợp với thời đại.

Fast-forward again to the 21st century.

Lại tiến nhanh tới thế kỷ 21.

And we're living through what's internationally known

Chúng ta đang sống qua những gì quốc tế biết đến

as the crisis of democracy.

là khủng hoảng dân chủ.

What I would call the crisis of representative democracy,

Cái mà tôi gọi là khủng hoảng của nền dân chủ đại diện,

the sense that people are falling out of love with this

cảm giác rằng mọi người đang mất tình yêu với nó

as a way of getting things done,

như một cách để hoàn thành

that it's not fundamentally working.

về cơ bản nó không hoạt động.

And we see this crisis take many forms in many different countries.

Chúng ta nhìn khủng hoảng dưới nhiều hình thức ở nhiều quốc gia.

So in the UK,

Ví dụ ở Anh,

you see a country that now at times looks almost ungovernable.

bạn nhìn thấy bây giờ một đất nước đôi khi hầu như không thể cai trị.

In places like Hungary and Turkey,

Ở những nơi như Hungary và Thổ Nhĩ Kỳ,

you see very frighteningly authoritarian leaders being elected.

bạn thấy rất đáng sợ khi các nhà lãnh đạo độc tài được bầu chọn.

In places like New Zealand,

Ở nơi như New Zealand,

we see it in the nearly one million people

chúng ta thấy với gần một triệu người

who could have voted at the last general election,

họ đều có thể bỏ phiếu tại cuộc tổng tuyển cử cuối cùng,

but who chose not to.

nhưng họ đã chọn không làm vậy.

Now these kinds of struggles,

Những loại đấu tranh bây giờ,

these sort of crises of democracy have many roots, of course,

khủng hoảng của nền dân chủ tất nhiên có nhiều nguyên do,

but for me, one of the biggest ones

nhưng với tôi, nguyên nhân lớn nhất

is that we haven't upgraded our democratic technology.

là chúng ta không nâng cấp công nghệ dân chủ.

We're still far too reliant on the systems

Chúng ta vẫn còn quá phụ thuộc vào hệ thống

that we inherited from the 19th and from the 20th century.

mà chúng ta thừa hưởng từ thế kỷ 19 và 20.

And we know this because in survey after survey

Và chúng ta biết đến nó bởi vì sau hàng ngàn khảo sát

people tell us, they say,

mọi người nói với chúng ta rằng:

“We don’t think that we’re getting a fair share of decision-making power,

“Chúng tôi không nghĩ rằng chúng tôi có sự công bằng đối với quyền ra quyết định,

decisions happen somewhere else."

quyết định xảy ra ở một nơi khác.”

They say, “We don’t think the current systems

Họ nói: “Chúng tôi không nghĩ hệ thống hiện tại

and our government

chính phủ của chúng tôi

genuinely deliver on the common good,

thực sự giữ lợi ích chung,

the interests that we share as citizens."

những lợi ích chúng tôi chia sẻ với tư cách công dân.”

They say, “We’re much less deferential than ever before,

Họ nói: “Chúng tôi có ít sự tôn trọng hơn rất nhiều so với trước đây,

and we expect more than ever before,

chúng tôi mong chờ nhiều hơn trước,

and we want more than ever before

chúng tôi mong muốn nhiều hơn bao giờ hết

to be engaged in the big political decisions that affect us.”

tham gia vào những quyết định chính trị ảnh hưởng tới chúng tôi.”

And they know

Và họ biết rằng

that our systems of democracy have just not kept pace

hệ thống dân chủ không theo kịp tốc độ

with either the expectations

hoặc với những mong đợi

or the potential of the 21st century.

hoặc với tiềm năng của thế kỷ 21.

And for me, what that suggests

Và với tôi, điều đó gợi ý

is that we need a really significant upgrade of our systems of democracy.

rằng chúng ta thật sự cần nâng cấp hệ thống dân chủ.

That doesn't mean we throw out everything that's working about the current system,

Không có nghĩa rằng chúng ta vứt bỏ thứ vẫn hoạt động của hệ thống hiện tại,

because we will always need representatives

bởi vì chúng ta sẽ luôn luôn cần đại diện

to carry out some of the complex work of running the modern world.

tiến hành những việc phức tạp trong việc điều hành thế giới hiện đại.

But it does mean a bit more Athens

Nó có nghĩa là nhiều hơn một chút Athens

and a bit less Victorian England.

ít hơn một chút nước Anh thời Victoria.

And it also means a big shift towards what's generally called

Và nó cũng có nghĩa là một sự thay đổi lớn hướng tới những gì thường được gọi là

everyday democracy.

dân chủ mỗi ngày.

And it gets this name

Nó có tên gọi này

because it's about finding ways of bringing democracy closer to people,

bởi vì nó đang tìm cách để mang nền dân chủ gần hơn với mọi người,

giving us more meaningful opportunities to be involved in it,

cho chúng ta nhiều cơ hội ý nghĩa hơn để tham gia vào nó,

giving us a sense that we're not just part of government

cho ta cảm giác: chúng ta không chỉ là một phần của chính phủ

on one day, every few years when we vote,

khi chúng ta bỏ phiếu vào một ngày - vài năm một lần,

but we're part of it every other day of the year.

mà chúng ta là một phần của nó cả những ngày khác trong năm.

Now that everyday democracy has two key qualities

Hiện tại nền dân chủ mỗi ngày có hai đặc trưng chính,

that I've seen prove their worth time and again,

cái tôi thấy chứng minh giá trị thời gian,

in the research that I've done.

trong những nghiên cứu tôi đã làm.

The first is participation

Đặc trưng đầu tiên là sự tham gia

because it's only if we as citizens,

bởi vì chỉ khi chúng ta là công dân,

as much as possible,

nhiều nhất có thể,

get involved in the decisions that affect us,

tham gia vào những quyết định ảnh hưởng tới chính chúng ta,

that we'll actually get the kind of politics that we need,

chúng ta thực sự nhận được dạng chính trị mà chúng ta cần,

that we'll actually get our common good served.

chúng ta thực sự nhận được sự phục vụ từ lợi ích chung.

The second important quality is deliberation.

Đặc trưng quan trọng thứ hai là sự cân nhắc.

And that's just a fancy way of saying high-quality public discussion,

Nói một cách hoa mỹ là thảo luận công khai chất lượng cao,

because its all very well people participating,

bởi vì nó rất tốt cho những người tham gia

but it's only when we come together and we listen to each other,

khi chúng ta cùng đến và lắng nghe nhau,

we engage with the evidence, and reflect on our own views,

chúng ta tham gia với những suy nghĩ rõ ràng về quan điểm riêng

that we genuinely bring to the surface the wisdom and the ideas

chúng ta thực sự mang đến mặt trí tuệ và ý tưởng

that would otherwise remain scattered and isolated

điều đó sẽ vẫn còn rải rác và cô lập chúng ta

amongst us as a group.

giữa một nhóm.

It's only then that the crowd really becomes smarter than the individual.

Chỉ khi như vậy thì đám đông mới thực sự thông minh hơn cá nhân.

So if we ask what could this abstract idea,

Nếu chúng ta hỏi ý tưởng trừu tượng này là gì,

this everyday democracy actually look like in practice,

nền dân chủ mỗi ngày thực sự trông giống như thực tế,

the great thing is we don't even have to use our imaginations

điều tuyệt vời là chúng ta không cần sử dụng trí tưởng tượng

because these things are already happening in pockets around the world.

bởi vì những điều đó đã xảy ra dưới sự ảnh hưởng khắp thế giới.

One of my favorite quotes comes from the science fiction writer,

Một câu nói yêu thích của tôi từ nhà văn khoa học viễn tưởng,

William Gibson, who once said,

William Gibson, người từng nói:

"The future's already here,

“Tương lai đã ở đây,

it's just unevenly spread."

chỉ là nó chưa lan rộng.”

So what I want to do is share with you three things

Vì vậy thứ mà tôi muốn làm là chia sẻ với bạn ba điều

from this unevenly spread future that I'm really excited about

từ tương lai chưa lan rộng này tôi thực sự hào hứng về

in terms of upgrading the system of democracy that we work with.

mặt nâng cấp hệ thống dân chủ mà chúng ta làm việc cùng.

Three components of that potential democratic upgrade.

Ba thành phần của tiềm năng nâng cấp dân chủ.

And the first of them is the citizens assembly.

Đầu tiên là hội đồng công dân.

And the idea here is that a polling company is contracted by government

Ý tưởng ở đây là thăm dò ý kiến của công ty được ký hợp đồng bởi chính phủ

to draw up, say, a hundred citizens

để chọn ra 100 công dân

who are perfectly representative of the country as a whole.

những người đại diện hoàn hảo cho cả đất nước.

So perfectly representative in terms of age, gender,

Những đại diện hoàn hảo về độ tuổi, giới tính,

ethnicity, income level and so on.

dân tộc, mức thu nhập, v.v.

And these people are brought together over a period of weekends or a week,

Và những người này được tập hợp với nhau trong thời gian một tuần hoặc cuối tuần,

paid for their time

được trả tiền cho thời gian

and asked to discuss an issue of crucial public importance.

và yêu cầu thảo luận vấn đề về tầm quan trọng của công chúng.

They're given training

Họ được đào tạo

on how to discuss issues well with each other,

làm sao để thảo luận tốt cùng nhau,

which we'll all know of course, from our experiences of arguing online,

và tất nhiên chúng ta biết rằng từ kinh nghiệm tranh luận thực tế,

if nowhere else,

không phải từ nơi khác,

is not an ability that we're all born with innately,

không phải khả năng thiên bẩm,

more’s the pity.

đáng tiếc là vậy.

In the citizens assembly,

Trong hội đồng công dân,

people are also put in front of evidence and the experts,

mọi người được thấy bằng chứng trước mặt và các chuyên gia,

and they're given time to discuss the issue deeply

có thời gian để thảo luận vấn đề một cách sâu sắc

with their fellow citizens

với đồng bào của họ

and come to a state of consensus recommendations.

để đến một trạng thái đồng thuận các khuyến nghị.

So these kinds of assemblies have been used in places like Canada,

Những hội nghị lập pháp này đã từng được sử dụng ở Canada,

where they were used to draw up

nơi họ phác thảo

a new national action plan on mental health

một kế hoạch hành động quốc gia mới về sức khỏe tâm thần

for the whole country.

cho cả đất nước.

A citizens assembly was used recently in Melbourne

Một hội đồng công dân đã được sử dụng gần đây ở Melbourne

to basically lay the foundation

đặt nền tảng cơ bản

of a new 10-year financial plan for the whole city.

cho một kế hoạch tài chính toàn thành phố trong mười năm.

So these assemblies can have real teeth, real weight.

Vì vậy những hội nghị này đều cốt yếu và trung thực.

The second key element of the democratic upgrade:

Yếu tố thứ hai là nâng cấp dân chủ:

participatory budgeting.

lập ngân sách tham gia.

The idea here is that a local council or a city council

Ý tưởng ở đây là hội đồng địa phương hoặc thành phố

takes its budget for spending on new buildings, new services,

dùng ngân sách cho việc chi tiêu xây dựng và dịch vụ mới,

and says,

và nói rằng

we're going to put a chunk of this up for the public to decide,

công chúng có một phần quyết định trong đó

but only after you've argued the issues over carefully with each other.

nhưng chỉ sau khi bạn đã tranh luận các vấn đề một cách cẩn thận với nhau.

And so the process starts at the neighborhood level.

Và quá trình bắt đầu ở cấp độ lân cận.

You have people meeting together in community halls, in basketball courts,

Mọi người cùng gặp nhau trong hội trường cộng đồng, sân bóng rổ,

making the trade-offs,

thực hiện trao đổi,

saying, "Well, are we going to spend that money on a new health center,

thảo luận: “Chúng ta sẽ chi tiêu số tiền vào một trung tâm y tế mới,

or are we going to spend it on safety improvements to a local road?"

hay cải thiện sự an toàn cho một con đường địa phương?”

People using their expertise in their own lives.

Họ dùng kiến thức chuyên môn vào cuộc sống của mình.

Those discussions are then pushed up to the suburb or ward level,

Những cuộc thảo luận sau đó được chuyển lên cấp xã, phường,

and then again, to the city level

và tiếp tục là cấp thành phố

and in full view of the public,

trong cái nhìn toàn cảnh,

the public themselves makes the final allocation of that budget.

công chúng quyết định sự phân bổ cuối cùng của ngân sách.

And in the city where this all originated,

Và thành phố - nơi khởi nguồn tất cả,

Porto Alegre in Brazil,

Porto Alegre ở Brazil,

a place with about a million inhabitants,

nơi hàng triệu dân,

as many as 50,000 people get engaged in that process every year.

mỗi năm có tới 50.000 người tham gia vào quá trình đó.

The third element of the upgrade:

Yếu tố thứ ba là nâng cấp:

online consensus forming.

hình thành đồng thuận trực tuyến.

In Taiwan a few years ago, when Uber arrived on their shores,

Vài năm trước ở Đài Loan, khi Uber đến nước họ,

the government immediately launched an online discussion process

chính phủ ngay lập tức thực hiện buổi thảo luận trực tuyến

using a piece of software called Polis,

bằng cách sử dụng phần mềm Polis,

which is also coincidentally, or not coincidentally,

tình cờ nhưng không phải ngẫu nhiên,

what the ancient Athenians call themselves

đó là tên người Athen cổ đại tự gọi mình

when they were making their collective decisions.

khi họ đưa ra quyết định tập thể.

And the way Polis works is it groups people together,

Cách mà Polis hoạt động là nhóm mọi người lại với nhau,

and then using machine learning and a bunch of other techniques,

sau đó sử dụng máy móc và các loại kỹ thuật khác,

it encourages good discussion amongst those participating.

khuyến khích thảo luận giữa các thành viên,

It allows them to put up proposals, which are then discussed,

cho phép đưa ra đề xuất và sau đó thảo luận,

knocked back, refined,

trì hoãn, cân nhắc

until they reach something like 80 percent consensus.

cho đến khi đạt 80% đồng thuận.

And in the time, in this case, within about four weeks,

Và trong trường hợp này với bốn tuần,

this process had yielded six recommendations

quá trình này đã đưa ra sáu khuyến nghị,

for how people wanted to see Uber regulated.

họ muốn xem Uber được điều chỉnh như thế nào.

And those, almost all of them,

Và hầu hết những khuyến nghị đó

were immediately picked up by the government

được lựa chọn bởi chính phủ

and accepted by Uber.

và chấp nhận bởi Uber.

Now I find these examples really inspiring.

Tôi thấy những ví dụ đó thực sự truyền cảm hứng.

People sometimes ask me why I'm an optimist

Mọi người thường hỏi tại sao tôi lạc quan

and a large part of the answer

câu trả lời phần lớn

is these kinds of innovations,

là vì những đổi mới,

because I think they,

bởi vì tôi nghĩ

you know, they're really show us that we can have a kind of politics

bạn biết không, họ thực sự cho chúng ta thấy một dạng chính trị

which is deeply responsive to our needs as citizens,

đáp ứng sâu sắc nhu cầu chúng ta với tư cách là công dân,

but which avoids the peril of the threats to human liberties,

tránh các mối đe dọa với quyền tự do của con người,

the threats to civil liberties

đe dọa đối với quyền tự do dân sự

that authoritarian populism descends into.

mà chủ nghĩa dân túy độc tài xâm nhập.

They show us that even though we live in what looks like quite a dark time,

Họ cho ta thấy: dù chúng ta đang sống trong một khoảng thời gian khá đen tối,

there are things that act a bit like emergency lighting,

có những thứ ánh sáng bất ngờ,

guiding us towards something better.

dẫn lối chúng ta tới thứ gì đó tốt hơn.

And although these are all ideas from the Western tradition,

Mặc dù đây đều là những ý tưởng từ truyền thống phương Tây,

they can also be combined with, adapted by Indigenous traditions

chúng cũng có thể được kết hợp, điều chỉnh theo truyền thống bản địa

that also value turn-taking in speech and consensus decision-making.

nâng cao giá trị trong bài phát biểu và đồng thuận quyết định.

And the thread that binds all these traditions together

Sợi dây liên kết tất cả những truyền thống với nhau

is essentially a faith in other people.

thực chất là niềm tin vào người khác.

A faith in people's ability to handle difficult decisions,

Niềm tin vào khả năng của con người khi xử lý các quyết định khó khăn,

a faith in people's ability to come together

một niềm tin vào khả năng sắp đến

and make political decisions intelligently.

quyết định các vấn đề chính trị một cách thông minh.

In the Polis example,

Trong ví dụ Polis,

we see that government can be agile and nimble

chúng ta thấy chính phủ nhanh nhẹn và khéo léo

in the face of tech disruption.

khi đối mặt với sự gián đoạn công nghệ.

In the participatory budgeting,

Trong việc tham gia lập ngân sách,

we see that we can build systems

ta thấy có thể xây dựng hệ thống

that are disproportionately used by poor people

không cân xứng - sử dụng bởi người nghèo

and which deliver infrastructure

cung cấp cơ sở hạ tầng

that is better quality than the traditional systems.

có chất lượng tốt hơn so với các hệ thống truyền thống.

In citizens assemblies,

Trong các hội nghị công dân,

the experts who observed them time and again,

các chuyên gia một lần nữa quan sát họ

say that in those good conditions people's ability to listen to others,

nói rằng: một trong các trạng thái tốt là mọi người có khả năng lắng nghe nhau,

to engage with the evidence,

để thu thập các minh chứng,

and to shift from their entrenched views is consistently astounding.

đáng kinh ngạc là cố gắng thay đổi quan điểm của họ.

And that's a really, really hopeful finding,

Đó thực sự là một khám phá đầy hi vọng

because, you know, I think we live at a time

bởi vì, bạn biết không, chúng ta đang sống ở một thời điểm

where you see right around the world,

nơi bạn nhìn thấy trên khắp thế giới,

huge suspicion of other people, of other citizens,

nghi ngờ của mọi người, của các công dân

huge doubts about whether people are really able to bear the burden

về việc liệu mọi người có thực sự chịu được gánh nặng

of decision-making that democracy places on them.

của việc ra quyết định mà nền dân chủ đặt vào họ.

But if you're worried, for instance,

Thay vào việc lo lắng

about whether a lot of people out there,

liệu rằng mọi người ngoài kia

you know, are misinformed or fallen prey to online propaganda,

có thông tin sai hoặc trở thành con mồi cho tuyên truyền trực tuyến,

what better way to push back against that

cách tốt hơn để đẩy lùi điều đó

than by ensuring that they're placed in forums.

là đảm bảo chúng được đặt trong các diễn đàn.

Forums like the New England town hall meetings shown here.

Diễn đàn như New England các cuộc họp tòa thị chính hiển thị ở đây.

Forums where they have to come face-to-face with other people,

Diễn đàn là nơi họ phải đối mặt với những người khác,

or at least be in close virtual contact,

ít nhất là liên hệ một cách chính thức,

where they have to justify their opinions,

nơi họ phải chứng minh cho quan điểm của mình,

have to deal with the evidence,

đối phó với bằng chứng,

and are encouraged to step away from their prejudices.

can đảm thoát ra khỏi định kiến.

The Canadian philosopher Joseph Heath

Nhà triết học người Canada Joseph Heath

says that rationality,

nói rằng:

our ability to make good decisions,

khả năng chúng ta đưa ra quyết định đúng

isn't something that we achieve as individuals,

không phải là cái gì đó mà ta đạt được với tư cách cá nhân,

if we achieve it at all.

mà là cùng nhau đạt được.

It's something we achieve in groups.

Đó là thứ chúng ta đạt được trong tập thể.

Our best hope of rationality is each other.

Hy vọng lớn nhất của chúng ta về sự hợp lý là mỗi người.

Or to put the thing a different way,

Hoặc nói một cách khác,

the problem with democracy is not other people,

vấn đề của nền dân chủ không phải người khác,

it's not other citizens.

cũng không phải cư dân khác.

The problem is the situations in which they -- in which we all --

Vấn đề là tình huống - trong đó tất cả chúng ta

have been asked to do our democratic work.

được yêu cầu thực hiện công việc dân chủ.

The problem is the outdated democratic technology

Vấn đề là công nghệ dân chủ lỗi thời

that we've all been forced to use.

mà chúng ta buộc phải sử dụng.

And so what these examples show to me,

Những ví dụ này cho tôi thấy,

the reason I find them inspiring,

lý do chúng truyền cảm hứng

is that I think they demonstrate that if you get the situations right,

tôi nghĩ đó là chứng minh nếu bạn xử lý tình huống đúng,

if you get the technology upgraded,

nếu bạn nâng cấp công nghệ,

then actually the things that we do when we come together as citizens

sau đó những điều chúng ta làm khi đến với nhau với tư cách công dân

can be astounding,

có thể đáng kinh ngạc,

and together, we really can build a form of democracy

và chúng ta thực sự có thể cùng nhau xây dựng một hình thức dân chủ

that's genuinely fit for the 21st century.

phù hợp với thế kỷ 21.

Thank you very much.

Cảm ơn mọi người rất nhiều.

(Applause)

(Vỗ tay)