The Ocean's Ingenious Climate Solutions | Susan Ruffo | TED Countdown

58,934 views ・ 2022-03-13

TED


Vui lòng nhấp đúp vào phụ đề tiếng Anh bên dưới để phát video.

Translator: Van Thao Reviewer: 24 Anh
00:04
So what do you think of when you think of the ocean?
0
4300
2640
Điều gì sẽ xuất hiện khi bạn nghĩ về đại dương?
00:07
Maybe you think of a visit to the beach
1
7260
1920
Có thể là một chuyến du lịch tại biển
00:09
or whales or sharks or coral reefs?
2
9180
3280
hoặc cá mập, cá voi hay những rạn san hô?
00:13
I think of this.
3
13180
1280
Tôi nghĩ về điều này.
00:14
This is the San Juan Islands in Washington state.
4
14460
2680
Đây là quần đảo San Juan tại bang Washington.
00:17
They jut out of an expanse of deep dark water,
5
17180
2840
Chúng nhô ra từ một khoảng đất rộng từ dưới đáy biển sâu,
00:20
and they're filled with life and mystery and opportunity.
6
20060
3040
và chúng ngập tràn sức sống, bí ẩn và đầy ly kì.
00:23
But whatever you think of, the ocean is much more.
7
23620
2720
Nhưng dù bạn nghĩ về điều gì, biển xanh còn rộng lớn hơn thế nữa.
00:26
It is a complex physical, chemical and biological system
8
26340
4440
Nó là một phức hệ lý hoá sinh
00:30
that takes up 70 percent of our planet.
9
30820
2480
chiếm đến 70% diện tích Trái Đất.
00:33
And yet we're still really just beginning to understand it.
10
33340
2960
Và chúng ta mới chỉ bắt đầu hành trình tìm hiểu nó.
00:36
What we do know
11
36700
1160
Điều ta biết rõ biển cả là phần trọng yếu cung cấp nguồn sống trên hành tinh.
00:37
is that the ocean is a vital part of our life support system on the planet.
12
37900
3520
00:41
It produces at least 50 percent of the oxygen that we breathe.
13
41460
3320
Chúng tạo ra ít nhất 50% lượng oxi chúng ta hít thở.
00:44
So more than one in every two breaths.
14
44820
2440
Sau mỗi hai nhịp thở của biển, ta có hơn một nhịp thở oxi.
00:47
It also regulates temperature for the planet.
15
47860
2400
Nó cũng đảm nhiệm điều hòa nhiệt độ cho hành tinh.
00:50
So without the ocean, the poles would be unbearably cold
16
50300
3000
Vì vậy nếu không có đại dương, các cực sẽ lạnh khủng khiếp
00:53
and the equator would be unbearably hot,
17
53300
2520
và các vùng xích đạo sẽ nóng đến nỗi kinh hoàng,
00:55
and it would be a lot harder to live here.
18
55860
2200
và cuộc sống nơi đây sẽ khó khăn hơn rất nhiều.
00:58
Now we think about saving the ocean from plastic or from oil and oil spills
19
58100
5520
Bây giờ ta nghĩ về cách giúp biển cả thoát khỏi rác thải nhựa
hoặc dầu và tràn dầu
01:03
or from overfishing.
20
63660
1400
hoặc là đánh bắt cá quá mức.
01:05
But really, we should be thinking about how the ocean is saving us.
21
65060
3840
Nhưng thực ra, chúng ta nên nghĩ về việc biển cả đang cứu sống chúng ta.
01:09
And what is it saving us from?
22
69780
1680
Và nó cứu sống chúng ta khỏi điều gì?
01:12
It's saving us from the climate change that we are creating.
23
72460
2960
Nó cứu chúng ta khỏi biến đổi khí hậu do chính chúng ta gây nên.
01:15
Essentially, ourselves.
24
75420
1400
Cơ bản là bản thân chúng ta.
01:19
And so what does that mean?
25
79420
2000
Điều đó có nghĩa là gì?
01:22
Basically, what we need to do is think about not how to save the ocean,
26
82140
6320
Về cơ bản, điều mà chúng ta cần làm là dừng nghĩ về việc cứu đại dương,
01:28
but instead how the ocean can actually help us
27
88500
2680
mà thay vào đó hãy nghĩ đại dương đã cứu chúng ta ra sao
01:31
in this fight against climate change.
28
91220
2040
trong cuộc chiến chống lại sự biến đổi khí hậu.
01:33
Already, the ocean is absorbing 25 to 30 percent of the CO2
29
93780
4520
Đại dương hiện đang hấp thụ khoảng 25 - 30% khí CO2
01:38
that we release into the atmosphere.
30
98300
2200
mà chúng ta thải ra ngoài không khí.
01:40
It is the world's largest carbon sink.
31
100540
2160
Biển là cái bể đầy CO2 lớn nhất thế giới.
01:43
The ocean has also absorbed 90 percent of the excess heat
32
103020
3440
Đại dương đã hấp thụ khoảng 90% nhiệt lượng thừa
01:46
trapped by greenhouse gases.
33
106500
1920
bị giữ lại bởi hiệu ứng nhà kính.
01:48
So it is basically helping to keep the planet habitable,
34
108420
2960
Và chính điều đó giúp Trái Đất có sự sống,
01:51
at least for now.
35
111420
1360
ít nhất là đến tận bây giờ.
01:53
And yet, when we think about climate action
36
113100
2160
Và khi chúng ta chưa nghĩ về khí hậu biến đổi
01:55
and climate strategies and climate plans,
37
115300
2400
và các chiến lược và kế hoạch về khí hậu,
01:57
we often overlook the ocean and leave it out,
38
117740
3040
chúng ta thường bỏ lơ đại dương và cho nó ra rìa,
02:00
because somehow we think that saving the ocean
39
120780
2200
vì chúng ta nghĩ rằng giải cứu đại dương
02:02
is something else we have to do,
40
122980
1560
là một điều gì khác ta cần làm,
02:04
not a core part of our climate strategy.
41
124580
1960
chẳng phải phần cốt lõi của chiến lược khí hậu.
02:07
And that's what has to change
42
127020
2200
Và đấy mới là điều cần phải thay đổi
02:09
because the ocean is a core part of our climate system,
43
129220
3880
vì đại dương mới là phần cốt lõi trong hệ thống khí hậu của chúng ta
02:13
and so it has to be a core part of our climate solutions.
44
133140
2960
vì thế nó phải là phần trung tâm của những giải pháp về khí hậu.
02:16
So what does that actually mean?
45
136460
1560
Điều đó có nghĩa là gì?
02:19
Well, for starters, we know that the ocean is already doing a lot for us.
46
139300
3440
Vâng, ta đã biết rằng đại dương đã giúp chúng ta rất nhiều.
02:22
So the first thing we do need to do to save the ocean to save ourselves
47
142780
3800
Vì vậy điều đầu tiên mà chúng ta cần làm để cứu đại dương nhằm cứu chúng ta
02:26
is to actually reduce emissions.
48
146620
2160
là giảm lượng khí thải.
02:30
I don't think anyone here would disagree with that.
49
150260
2440
Tôi không nghĩ là ai đó ở đây sẽ phản đối điều này.
02:33
But that still sounds like the ocean is a victim in the story,
50
153100
2960
Nhưng nghe như là đại dương là nạn nhân trong câu chuyện này,
02:36
and really the ocean can and should be a hero in this story.
51
156100
3200
và thực ra đại dương có thể và sẽ là người hùng trong câu chuyện này.
02:39
The ocean can provide us with solutions to help us reduce those emissions,
52
159820
4360
Đại dương có thể cung cấp cho chúng ta các giải pháp để giảm khí thải,
02:44
and it can also help us to adapt
53
164220
3000
và nó thực sự giúp chúng ta thích nghi
02:47
to this new climate reality that we've created.
54
167260
2920
với thực trạng mới của khí hậu do chính chúng ta gây nên.
02:50
So how does that happen?
55
170660
2560
Vậy điều đó diễn ra như thế nào?
02:54
Well, essentially the first thing we need to do
56
174220
2240
Vâng, cơ bản là điều đầu tiên ta cần làm
02:56
is to make sure that we keep all of these systems working
57
176460
2720
là đảm bảo rằng chúng ta duy trì các hệ thống vận hành
02:59
and protect the systems that are protecting us.
58
179220
2560
và bảo vệ các hệ thống đang bảo vệ chúng ta.
03:02
Because all of that CO2 and heat that the ocean is absorbing
59
182340
4320
Bởi vì tất cả lượng CO2 và nhiệt được đại dương hấp thụ đó
03:06
is actually coming at a cost.
60
186700
2680
thực sự là một cái giá phải trả.
03:09
The ocean is warming and rising and acidifying,
61
189700
3440
Đại dương nóng dần lên, dâng cao và axit hóa,
03:13
and we even have evidence now
62
193180
2040
và chúng ta có các chứng cứ
03:15
that we're changing the basic circulation of the ocean,
63
195260
3440
rằng chúng ta đang thay đổi sự lưu thông cơ bản của đại dương,
03:18
which changes the way it regulates temperature.
64
198740
2560
làm thay đổi cách đại dương điều tiết nhiệt độ.
03:22
So the first thing we need to do is really just protect those systems
65
202100
3640
Vì vậy điều đầu tiên chúng ta cần làm là thực sự bảo vệ các hệ thống
03:25
that are protecting us.
66
205780
1600
đang bảo vệ chính chúng ta.
03:28
But how do we more actively engage the ocean
67
208420
2520
Nhưng làm sao để ta chủ động hơn nữa dể đưa đại dương
03:30
in our climate strategies?
68
210980
1600
vào chiến lược khí hậu của ta?
03:32
What can we do to really use the ocean to help us reduce emissions
69
212620
3400
Ta làm sao để tận dụng đại dương để giúp chúng ta giảm lượng khí thải
03:36
and to adapt to the impacts of climate change?
70
216060
2360
và thích nghi với tác động của biến đổi khí hậu?
03:38
What does that practically look like?
71
218420
1800
Thực trạng hiện tại như thế nào?
03:40
Well, we know that coastal ocean ecosystems
72
220260
2600
Vâng, chúng ta biết rằng hệ sinh thái ven biển
03:42
like mangroves or seagrasses or salt marshes
73
222900
2520
như là rừng ngập mặn hoặc cỏ biển hoặc đầm lầy mặn
03:45
are some of the most effective carbon sinks on the planet.
74
225420
3080
là một số bể CO2 hiệu quả nhất trên hành tinh.
03:48
Acre for acre, they can absorb 10 times more carbon than a forest on land.
75
228980
4760
Một mẫu có thể hấp thụ gấp mười lần lượng cacbon so với rừng trên đất liền.
03:54
And that carbon is very deep in the soils
76
234420
2440
Và lượng CO2 đó nằm tận sâu trong lòng đất
03:56
so that it can stay there for thousands of years
77
236860
2240
vì vậy chúng có thể tồn tại ở đó hàng nghìn năm
03:59
if we leave it undisturbed.
78
239140
1920
nếu chúng ta cứ để mặc chúng.
04:01
The problem is that we’re not leaving it undisturbed;
79
241060
2520
Vấn đến chính là chúng ta không để chúng yên;
04:03
we are destroying these places.
80
243620
1920
mà tàn phá các khu vực này.
04:05
We’ve lost 20 to 50 percent of them already,
81
245580
2600
Chúng ta đã mất khoảng 20- 50% diện tích vùng đó,
04:08
and we lose more every year.
82
248220
1640
và con số tăng lên theo hàng năm.
04:09
And all of that is creating emissions.
83
249900
2200
Và tất cả điều đó tạo ra khí thải.
04:13
But if we protect those places, then those emissions stop.
84
253220
3560
Nhưng nếu chúng ta bảo vệ những nơi đó, khí thải sẽ ngừng hẳn.
04:17
Just like if you shut off a coal-fired power plant.
85
257100
2920
Giống như việc bạn đóng cửa nhà máy năng lượng khí đốt.
04:20
And if we restore those places,
86
260700
2200
Và nếu chúng ta khôi phục những nơi này,
04:22
then we can actually absorb even more carbon.
87
262900
2920
chúng ta thực sự có thể hấp thụ nhiều lượng CO2 hơn.
04:27
But the power of the ocean isn't limited just to reducing emissions.
88
267420
3360
Nhưng sức mạnh của biển cả không chỉ giới hạn trong giảm khí thải.
04:30
The ocean can also help us to adapt to the impacts of climate change
89
270820
3400
Có đại dương, ta thích nghi được với tác động của biến đổi khí hậu
04:34
we already feel
90
274260
1480
mà ta đã cảm nhận rõ
04:35
and that we know will be here with us for decades.
91
275780
3760
và ta biết nó sẽ ở tồn tại ở đây cùng ta qua hàng thập kỷ.
04:39
Those same mangroves can actually protect coastal communities
92
279580
4200
Những rừng ngập mặn có thể bảo vệ cộng đồng ven biển
04:43
by buffering them against more intense coastal storms
93
283820
3760
bằng cách làm lá chắn chống lại các cơn bão ven biển dữ dội hơn
04:47
and slowing wind and waves.
94
287620
2120
và giảm sức mạnh của gió và sóng.
04:50
Another example, oysters.
95
290220
2760
Một ví dụ khác là những con hàu.
04:53
In New York City, they're using oysters
96
293020
2120
Ở New York City, người ta sử dụng hàu
04:55
to help reduce the risk of major floods and flood damage
97
295140
3880
để giúp giảm thiểu nguy cơ lũ lụt lớn và thiệt hại do lũ lụt
04:59
like they saw during Superstorm Sandy in 2012.
98
299060
3160
như những gì họ đã chứng kiến trong Siêu bão Sandy năm 2012.
05:02
The idea is that these reefs form dense places
99
302620
3600
Những rặng đá ngầm nối nhau dày đặc
05:06
that force water through nooks and crannies that slow it down.
100
306260
3840
làm giảm tốc độ của nước biển dâng khi chảy qua các ngóc ngách.
05:10
So by the time it hits the shore,
101
310100
1600
Vì vậy, khi dòng nước đánh vào bờ,
05:11
it actually has less power and therefore can do less damage.
102
311700
3280
sức mạnh đã bị giảm sút và do đó có thể gây ít thiệt hại hơn.
05:15
And at the same time, they're creating aquatic parks
103
315620
2480
Và cùng một lúc, họ đang tạo công viên nước
05:18
and places where people can gather and be with nature.
104
318140
3520
và những nơi cho mọi người có thể tụ tập và hòa mình với thiên nhiên.
05:22
Because the truth is that in this new climate reality that we've created,
105
322140
4000
Bởi sự thật là trong thực trạng khí hậu mới mà chúng ta tạo ra,
05:26
we will have to learn how to live with water and with the ocean
106
326180
3400
chúng ta sẽ phải học cách chung sống với nước và với đại dương
05:29
in new ways.
107
329620
1320
theo những cách mới.
05:31
And so what better ways to do that than with the creatures
108
331780
2720
Vì thế làm gì có cách nào tốt hơn kết hợp với sinh vật
05:34
that actually have evolved to live in these land and sea interfaces?
109
334540
4760
thực sự đã phát triển để sinh sống trong các khu vực đất liền và biển này?
05:40
And these are real solutions that are being implemented in real places
110
340420
3280
Đây là những giải pháp thực được triển khai trong thực tế
05:43
based on what we know about the ocean now.
111
343740
2280
dựa trên những gì ta biết về đại dương hiện nay.
05:46
And yet the National Oceanic and Atmospheric Association
112
346020
3600
Chưa hết, Hiệp hội Đại dương Quốc gia và Khí quyển
05:49
of the United States
113
349620
1800
của Hoa Kỳ
05:51
estimates that 80 percent of the ocean is unmapped,
114
351420
3160
ước tính rằng 80% của đại dương chưa được xác định,
05:54
unexplored and unobserved.
115
354620
2120
chưa được khám phá và theo dõi.
05:57
So there is so much more out there that we could be doing
116
357380
2760
Vì vậy, có rất nhiều điều ngoài kia mà chúng ta có thể làm
06:00
and thinking about as climate solutions,
117
360180
1920
và suy nghĩ về các giải pháp khí hậu,
06:02
and so much that we're just still getting our imaginations around.
118
362100
3880
và nhiều đến nỗi chúng ta còn mông lung.
06:06
For example,
119
366020
1320
Ví dụ,
06:07
what if we could actually harness the power
120
367380
2040
Giả sử ta thực sự khai thác được sức mạnh
06:09
of the ocean's wind and waves and tides to produce power?
121
369420
4640
của gió và sóng biển và thủy triều để sản xuất năng lượng?
06:14
The International Energy Agency estimates
122
374420
2760
Cơ quan Năng lượng Quốc tế ước tính
06:17
that offshore wind alone could produce enough energy for the Earth
123
377180
4440
chỉ cần mỗi gió ngoài khơi đã có thể tạo ra đủ năng lượng cho Trái đất
06:21
and 17 other planets, carbon-free.
124
381660
2840
và 17 hành tinh khác, không có carbon.
06:25
And at the same time,
125
385140
1160
Và đồng thời,
06:26
we could actually be providing power to coastal communities and islands
126
386340
3360
ta thực sự có thể cung cấp năng lượng cho các vùng ven biển và hải đảo
06:29
that don't benefit from our current grids and systems.
127
389740
2840
chưa được hưởng lợi từ lưới điện và hệ thống hiện tại của ta.
06:33
And if we're really smart about it,
128
393140
1720
Và nếu ta thực sự am hiểu về nó,
06:34
we can plan and design these systems so that we're creating artificial reefs
129
394860
5080
ta có thể lên kế hoạch và tạo lập các hệ thống này
để tạo ra các rạn san hô nhân tạo
06:39
that could support wildlife and aquaculture
130
399980
3200
có thể hỗ trợ sinh vật hoang dã và nuôi trồng thuỷ sản
06:43
and help us grow food and sequester carbon
131
403220
3360
cùng đó là giúp ta sản xuất lương phẩm và cô lập carbon
06:46
and actually help the ocean instead of harm it.
132
406580
2520
và thực sự giúp ích cho đại dương thay vì huỷ hoại nó.
06:49
Or what if we could harness more of the ocean's biological power
133
409500
3960
Hoặc giả sử ta có thể khai thác nhiều hơn phần sức mạnh sinh học của đại dương
06:53
to help us in this fight against climate change?
134
413500
2360
để giúp ta trong cuộc chiến chống biến đổi khí hậu?
06:56
For example, kelp.
135
416540
1560
Ví như tảo bẹ - một trong những sinh vật phát triển nhanh nhất trên hành tinh.
06:58
Kelp is one of the fastest-growing organisms on the planet.
136
418140
2760
07:00
It can grow two feet per day.
137
420940
2080
Nó có thể phát triển hai feet mỗi ngày.
07:03
What if we could actually restore the world's kelp forests
138
423060
4040
Sẽ ra sao nếu ta thực sự khôi phục rừng tảo bẹ trên thế giới
07:07
and actually grow kelp at a scale
139
427140
2040
và thực sự nuôi trồng tảo bẹ ở mức độ mà ta có thể tận dùng nguồn lực ngày một tăng
07:09
that we could use all of that growing power
140
429220
2000
07:11
to help us sequester carbon?
141
431260
1520
để giúp chúng ta cô lập khí cacbon?
07:13
Now, that's likely to be a lot cheaper
142
433420
1840
Như vậy có thể sẽ ít tốn kém hơn nhiều
07:15
than trying to deploy human-made technologies
143
435260
2800
so với cố gắng triển khai công nghệ do con người tạo ra
07:18
out into the middle of the ocean
144
438100
1560
giữa đại dương để cô lập carbon.
07:19
to sequester carbon.
145
439660
1600
07:21
And it's likely to be a lot less risky than changing the ocean's chemistry
146
441300
4080
Có thể sẽ có ít nguy hại hơn so với thay đổi tính hoá học của đại dương
07:25
or engineering the ocean,
147
445420
1800
hoặc kỹ thuật hóa đại dương,
07:27
because we'd actually be working with the natural systems
148
447260
2680
bởi ta sẽ thực sự hợp tác với các hệ thống tự nhiên thay vì chống lại chúng.
07:29
instead of against them.
149
449940
1360
07:31
And we'd probably have a lot of kelp left over
150
451660
3320
Và có lẽ sẽ có nhiều tảo bẹ còn sót lại
07:35
that we could use to feed ourselves and feed animals
151
455020
2920
mà ta có thể sử dụng làm thức ăn và cho động vật ăn
07:37
and create plastic alternatives
152
457980
1600
và tạo ra giải pháp thay thế nhựa
07:39
that would also help us to lower our footprint on the planet.
153
459620
3600
điều đó cũng sẽ hỗ trợ ta giảm lượng vết carbon trên hành tinh.
07:43
And this is just a sampler of the types of solutions
154
463900
2440
Và đây chỉ là một ví dụ của các giải pháp
07:46
that the ocean has to offer for the climate crisis.
155
466340
3440
mà đại dương phải đề ra trước cuộc khủng hoảng khí hậu.
07:50
The key is that we have to think about the ocean as a source of solutions
156
470140
3720
Quan trọng là ta phải ngẫm về đại dương như là một kho giải pháp
07:53
that we can be using and enlist it in this fight.
157
473860
3640
mà chúng ta có thể sử dụng và tận dụng nó trong cuộc chiến này.
07:58
And these aren't easy solutions.
158
478060
2320
Và đây không phải là những giải pháp dễ dàng.
08:00
The time for that has passed.
159
480380
1400
Ta đã hết cơ hội.
08:01
We don't have any easy solutions left.
160
481820
1920
Ta không còn bất kỳ giải pháp dễ dàng nào.
08:04
And these aren't excuses for not doing other things,
161
484780
2840
Và đây chả phải cái cớ bỏ qua các thứ khác và cũng không phải thuốc trị bách bệnh.
08:07
these are not silver bullets.
162
487660
1400
08:09
So we still have to do the hard work
163
489060
1760
Vì vậy, ta vẫn phải làm việc khó
08:10
of reducing and getting rid of fossil fuels,
164
490820
2520
về giảm thiểu và loại bỏ nhiên liệu hóa thạch,
08:13
and we still have to do the hard work of making sure
165
493380
2480
và ta vẫn phải làm công việc khó để đảm bảo
08:15
that the most vulnerable among us will be able to adapt and thrive
166
495900
4480
những người dễ tổn thương nhất trong số chúng ta có thể thích nghi và phát triển
08:20
in the new climate reality.
167
500420
1880
trong thực trạng khí hậu mới.
08:22
But the ocean is a powerful source of solutions
168
502300
2640
Nhưng đại dương là kho tàng giải pháp
08:24
that we've overlooked for far too long.
169
504980
2760
mà chúng ta đã ngó lơ quá lâu.
08:27
And so we need to think
170
507780
1920
Và vì vậy chúng ta cần suy nghĩ
08:29
about how we really integrate it into our strategies now.
171
509740
3440
về cách tích hợp nó vào các chiến lược của chúng ta hiện nay.
08:33
And that comes down to a fundamental change in mindset,
172
513220
2840
Và điều đó tuỳ thuộc vào sự thay đổi cơ bản trong tư duy,
08:36
which is instead of thinking about how we save the ocean,
173
516100
3160
đó là thay vì suy nghĩ về cách chúng ta cứu đại dương,
08:39
we should be thinking about how we can help the ocean save us.
174
519300
3920
chúng ta nên suy nghĩ về cách chúng ta có thể giúp đại dương cứu chúng ta.
08:43
Thank you.
175
523220
1160
Cảm ơn.
08:44
(Applause)
176
524420
5280
(Vỗ tay)
Về trang web này

Trang web này sẽ giới thiệu cho bạn những video YouTube hữu ích cho việc học tiếng Anh. Bạn sẽ thấy các bài học tiếng Anh được giảng dạy bởi các giáo viên hàng đầu từ khắp nơi trên thế giới. Nhấp đúp vào phụ đề tiếng Anh hiển thị trên mỗi trang video để phát video từ đó. Phụ đề cuộn đồng bộ với phát lại video. Nếu bạn có bất kỳ nhận xét hoặc yêu cầu nào, vui lòng liên hệ với chúng tôi bằng biểu mẫu liên hệ này.

https://forms.gle/WvT1wiN1qDtmnspy7