The trauma of systematic racism is killing Black women. A first step toward change...

137,873 views ・ 2017-06-12

TED


Vui lòng nhấp đúp vào phụ đề tiếng Anh bên dưới để phát video.

Translator: Duong Nguyen Reviewer: Phương Lê
Vanessa Garrison: Tôi là Vanessa,
00:14
Vanessa Garrison: I am Vanessa,
0
14040
1736
00:15
daughter of Annette,
1
15800
1616
con gái của Annette,
00:17
daughter of Olympia,
2
17440
1776
con gái của Olympia,
00:19
daughter of Melvina,
3
19240
1536
con gái của Melvina,
00:20
daughter of Katie, born 1878,
4
20800
3296
con gái của Katie, sinh năm 1878,
quận Parish, bang Louisiana.
00:24
Parish County, Louisiana.
5
24120
1760
00:26
T. Morgan Dixon: And my name is Morgan,
6
26600
1896
T. Morgan Dixon: Và tên tôi là Morgan
00:28
daughter of Carol, daughter of Letha, daughter of Willie,
7
28520
2736
con gái của Carol con gái của Letha, con gái của Willie,
00:31
daughter of Sarah, born 1849 in Bardstown, Kentucky.
8
31280
4376
con gái của Sarah, sinh năm 1849 ở Bardstown, bang Kentucky.
00:35
VG: And in the tradition of our families,
9
35680
2016
VG: Và theo truyền thống của chúng tôi
00:37
the great oral tradition of almost every Black church we know
10
37720
3296
truyền thống lớn nhất của hầu hết các nhà thờ mà chúng tôi biết
tôn trọng văn hóa mà từ đó chúng tôi lôi kéo được quyền lực
00:41
honoring the culture from which we draw so much power,
11
41040
3896
00:44
we're gonna start the way our mommas and grandmas would want us to start.
12
44960
3456
Chúng tôi sẽ bắt đầu theo cách mà mẹ và bà muốn chúng tôi bắt đầu.
00:48
TMD: In prayer. Let the words of my mouth,
13
48440
2656
Trong lời cầu nguyện. Hãy để lời nói,
sự suy ngẫm được chấp nhận từ cảnh sắc,
00:51
the meditation of our hearts, be acceptable in thy sight,
14
51120
3136
00:54
oh Lord, my strength and my redeemer.
15
54280
2400
ôi Chúa, sức mạnh và Chúa Cứu thế của tôi
Chúng tôi gọi tên và nghi lễ của tổ tiên chúng ta vào căn phòng này
00:58
VG: We call the names and rituals of our ancestors into this room today
16
58000
4496
01:02
because from them we received a powerful blueprint for survival,
17
62520
4456
vì từ họ, ta đã nhận được một bản kế hoạch mạnh mẽ để tồn tại,
những chỉ huy và phương sách để xoa dịu mang qua đại dương bởi phụ nữ châu Phi,
01:07
strategies and tactics for healing carried across oceans by African women,
18
67000
4576
01:11
passed down to generations of Black women in America
19
71600
3336
đưa xuống cho các thế hệ phụ nữ da màu tại Mỹ
01:14
who used those skills to navigate institutions of slavery
20
74960
4336
những người đã dùng những kĩ năng ấy để điều hướng các tổ chức nô lệ
01:19
and state-sponsored discrimination
21
79320
1896
và sự kì thị do nhà nước bảo trợ
01:21
in order that we might stand on this stage.
22
81240
3296
để chúng tôi có thể đứng trên sân khấu này.
01:24
We walk in the footsteps of those women,
23
84560
2736
Chúng tôi bước đi theo dấu chân của những người phụ nữ ấy
01:27
our foremothers, legends
24
87320
2296
bà tổ, huyền thoại của chúng tôi
01:29
like Ella Baker, Septima Clark, Fannie Lou Hamer,
25
89640
3936
như Ella Baker, Septima Clark, Fannie Lou Hamer,
01:33
from whom we learned the power of organizing
26
93600
2896
chúng tôi đã học được sức mạnh tổ chức từ họ
01:36
after she would had single-handedly registered
27
96520
2936
sau khi mà cô ấy một tay được ghi nhận bởi
01:39
60,000 voters in Jim Crow Mississippi.
28
99480
3800
60,000 cử tri tại Jim Crow Mississippi.
01:43
TMD: 60,000 is a lot of people, so if you can imagine
29
103680
3656
60,000 là một lượng lớn, nên nếu bạn có thể tưởng tượng
01:47
me and Vanessa inspiring 60,000 women to walk with us last year,
30
107360
4456
tôi và Vanessa truyền cảm hứng cho 60,000 phụ nữ đi cùng chúng tôi năm ngoái,
01:51
we were fired up.
31
111840
1480
chúng tôi được tiếp lửa.
01:53
But today, 100,000 Black women and girls stand on this stage with us.
32
113840
5936
Nhưng hôm nay, 100,000 phụ nữ da màu cùng đứng trên sân khấu này với chúng tôi
01:59
We are committed to healing ourselves,
33
119800
2656
Chúng tôi tuyên bố để xoa dịu bản thân,
02:02
to lacing up our sneakers, to walking out of our front door
34
122480
2776
để buộc dây giày thể thao, để bước ra cửa trước
02:05
every single day for total healing and transformation in our communities,
35
125280
3536
mỗi ngày để toàn chữa bệnh và thay đổi cộng đồng,
02:08
because we understand
36
128840
1616
vì chúng tôi thấu hiểu
02:10
that we are in the footsteps of a civil rights legacy
37
130480
2496
rằng chúng tôi đang theo dấu chân của quyền công dân
không như thời gian trước,
02:13
like no other time before,
38
133000
2096
chúng tôi phải đối mặt với khủng hoảng sức khỏe chưa từng có
02:15
and that we are facing a health crisis like never ever before.
39
135120
2936
Và chúng tôi có những khoảnh khắc, những khoảnh khắc vĩ đại,
02:18
And so we've had a lot of moments, great moments,
40
138080
3016
bao gồm thời gian chúng tôi mặc đồ ngủ, làm việc trên máy tính
02:21
including the time we had on our pajamas, we were working on our computer
41
141120
3456
02:24
and Michelle Obama emailed us and invited us to the White House,
42
144600
3056
và Michelle Obama gửi email mời chúng tôi đến Nhà Trắng,
02:27
and we thought it was spam.
43
147680
1376
chúng tôi tưởng là tin rác.
Nhưng khoảng khắc ở đây là một cơ hội
02:29
But this moment here is an opportunity.
44
149080
3416
02:32
It is an opportunity that we don't take for granted,
45
152520
2736
Đó là một cơ hội mà chúng tôi không coi thường,
02:35
and so we thought long and hard about how we would use it.
46
155280
2736
nên chúng tôi suy nghĩ thật kĩ về cách chúng tôi dùng nó.
Chúng tôi nên nói với những phụ nữ để truyền cảm hứng
02:38
Would we talk to the women we hope to inspire,
47
158040
2696
02:40
a million in the next year,
48
160760
1736
trong một triệu năm tới,
02:42
or would we talk to you?
49
162520
1640
hay là nói với các bạn?
02:44
We decided to talk to you,
50
164960
1600
Chúng tôi đã lựa chọn các bạn
02:47
and to talk to you about a question that we get all the time,
51
167240
3800
để nói về một câu hỏi mà chúng tôi nhận được suốt
02:51
so that the millions of women who hopefully will watch this
52
171840
2816
để hàng triệu phụ nữ xem cái này
02:54
will never have to answer it again.
53
174680
1680
sẽ không phải trả lời lần nào nữa.
Đó là: tại sao phụ nữ da màu chết
02:57
It is: Why are Black women dying
54
177080
3056
nhanh và cao hơn
03:00
faster and at higher rates
55
180160
1936
những nhóm người khác ở Mỹ
03:02
than any other group of people in America
56
182120
2456
03:04
from preventable, obesity-related diseases?
57
184600
3240
bởi bệnh béo phì, cái mà có thể tránh được?
03:08
The question hurts me.
58
188760
1416
Câu hỏi đó làm tôi tổn thương
03:10
I'm shaking a little bit.
59
190200
1416
Tôi thấy sửng sốt một chút.
03:11
It feels value-laden.
60
191640
1656
Nó cảm thấy có giá trị
03:13
It hurts my body because the weight represents so much.
61
193320
2840
Nó tổn thương tôi vì cân nặng đại diện cho quá nhiều thứ.
03:17
But we're going to talk about it
62
197280
1576
Nhưng chúng tôi vẫn sẽ nói về nó
03:18
and invite you into an inside conversation today
63
198880
2256
và mời bạn đi sâu vào cuộc hội thoại hôm nay
vì nó cần thiết, và vì chúng tôi cần bạn.
03:21
because it is necessary, and because we need you.
64
201160
3200
Mỗi tối, trước ngày đầu tiên đi học
03:26
VG: Each night, before the first day of school,
65
206120
2216
03:28
my grandmother would sit me next to the stove
66
208360
2656
bà tôi thường đặt tôi ngồi gần lò sưởi
với độ chính xác của một chuyên gia, bà dùng lược nóng ép tóc tôi
03:31
and with expert precision use a hot comb to press my hair.
67
211040
3816
03:34
My grandmother was legendary, big, loud.
68
214880
3496
Bà tôi đã đi vào truyền thuyết, to lớn ồn ào
03:38
She filled up a room with laughter and oftentimes curse words.
69
218400
2936
Bà làm căn phòng ngập tràn tiếng cười và thường hay chửi rủa.
03:41
She cooked a mean peach cobbler,
70
221360
1976
Bà nấu một cái bánh nhân đào,
03:43
had 11 children, a house full of grandchildren,
71
223360
2536
có 11 đứa trẻ, một căn nhà đầy cháu,
03:45
and like every Black woman I know,
72
225920
2456
và như các phụ nữ da màu tôi biết,
03:48
like most all women I know,
73
228400
1736
như phần lớn phụ nữ tôi biết,
bà quan tâm người khác hơn cả bản thân mình.
03:50
she had prioritized the care of others over caring for herself.
74
230160
4336
03:54
We measured her strength by her capacity to endure pain and suffering.
75
234520
3736
Chúng tôi đo sức mạnh của bà bằng sức chịu đựng nỗi đau.
03:58
We celebrated her for it, and our choice would prove to be deadly.
76
238280
3856
Chúng tôi ca tụng bà về điều đó, và lựa chọn ấy gây chết người
Một đêm sau khi ép tóc cho tôi trước ngày tôi vào lớp 8
04:02
One night after pressing my hair before the first day of eighth grade,
77
242160
3336
04:05
my grandmother went to bed and never woke up,
78
245520
2816
và đi ngủ và không bao giờ tỉnh dậy nữa
04:08
dead at 66 years old from a heart attack.
79
248360
3336
ra đi năm 66 tuổi bởi một cơn đau tim
04:11
By the time I would graduate college,
80
251720
1856
Vào thời gian tôi tốt nghiệp cao đẳng
04:13
I would lose two more beloved family members to chronic disease:
81
253600
3496
tôi mất thêm 2 người thân nữa bởi căn bệnh mãn tính:
cô Diane của tôi, mất lúc 55 tuổi, cô Tricia, mất lúc 63
04:17
my aunt Diane, dead at 55, my aunt Tricia, dead at 63.
82
257120
4336
04:21
After living with these losses, the hole that they left,
83
261480
2816
Sau khi sống với những mất mát ấy, hố sâu mà họ để lại,
04:24
I decided to calculate the life expectancy of the women in my family.
84
264320
4495
tôi quyết định tính tuổi thọ của những người phụ nữ trong gia đình tôi.
04:28
Staring back at me, the number 65.
85
268839
2881
Nhìn chằm chằm vào tôi, con số 65 ấy.
04:32
I knew I could not sit by
86
272320
1576
Tôi biết tôi không thể ngồi chờ
04:33
and watch another woman I loved die an early death.
87
273920
4216
và nhìn người phụ nữ tôi yêu qua đời sớm.
Nên chúng tôi không thường đề cập đến vấn đề này trên phố
04:38
TMD: So we don't usually put our business in the streets.
88
278160
2696
04:40
Let's just put that out there.
89
280880
1456
Hãy đề cập đến nó tại đây.
04:42
But I have to tell you the statistics.
90
282360
1936
Tôi cần nói về các thống kê.
04:44
Black women are dying at alarming rates,
91
284320
2776
Phụ nữ da màu chết đi đang ở mức báo động,
và tôi từng là một giáo viên,
04:47
and I used to be a classroom teacher,
92
287120
1856
dạy ở trường cấp ba South Atlanta,
04:49
and I was at South Atlanta High School,
93
289000
1896
04:50
and I remember standing in front of my classroom,
94
290920
2336
và tôi nhớ mình đứng trước lớp,
04:53
and I remember a statistic that half of Black girls will get diabetes
95
293280
4696
nghĩ về thống kê mà một nửa bé gái da màu sẽ bị tiểu đường
nếu không ăn kiêng và tập thể dục.
04:58
unless diet and levels of activity change.
96
298000
2120
05:00
Half of the girls in my classroom. So I couldn't teach anymore.
97
300800
2960
Một nửa nữ sinh trong lớp tôi. Nên tôi không thể đi dạy nữa.
05:04
So I started taking girls hiking, which is why we're called GirlTrek,
98
304360
3256
Tôi bắt đầu dạy các cô gái đi bộ đường dài và gọi nó là GirlTrek,
05:07
but Vanessa was like,
99
307640
1216
nhưng Vanessa kiểu như,
05:08
that is not going to move the dial on the health crisis; it's cute.
100
308880
3176
việc đó sẽ không thể dịch chuyển con số về khủng hoảng sức khỏe đâu
Cô ấy nói rằng, đó là một CLB dễ thương
05:12
She was like, it's a cute hiking club.
101
312080
1856
05:13
So what we thought
102
313960
1656
Nên chúng tôi đã nghĩ
05:15
is if we could rally a million of their mothers ...
103
315640
3160
nếu chúng tôi có thể tập hợp hàng triệu người mẹ của chúng
05:20
82 percent of Black women are over a healthy weight right now.
104
320960
2905
82% phụ nữ da màu đang thừa cân.
05:24
53 percent of us are obese.
105
324320
3280
53% phần trăm bị béo phì.
Nhưng con số mà luôn
05:29
But the number that I cannot,
106
329000
1840
05:31
that I cannot get out of my head
107
331840
1576
lẩn quẩn trong đầu tôi
05:33
is that every single day in America,
108
333440
3376
là mỗi ngày tại Mỹ,
05:36
137 Black women
109
336840
2536
137 phụ nữ da màu
05:39
die from a preventable disease,
110
339400
2096
chết bởi căn bệnh mà có thể phòng tránh,
05:41
heart disease.
111
341520
1216
đau tim.
05:42
That's every 11 minutes.
112
342760
1200
Đó là cứ mỗi 11 phút.
05:44
137 is more than gun violence,
113
344920
3216
137, nhiều hơn cả bạo lực súng đạn,
hút thuốc hay HIV gộp lại,
05:48
cigarette smoking and HIV combined,
114
348160
3496
05:51
every day.
115
351680
1336
mỗi ngày.
Nó gần bằng số lượng người
05:53
It is roughly the amount of people
116
353040
1656
05:54
that were on my plane from New Jersey to Vancouver.
117
354720
2400
trên chuyến bay tôi đi từ New Jersey tới Vancouver.
05:57
Can you imagine that?
118
357640
1216
Bạn tưởng tượng được chứ?
05:58
A plane filled with Black women crashing to the ground every day,
119
358880
4456
Chuyến bay đầy những phụ nữ da màu hạ cánh mỗi ngày,
06:03
and no one is talking about it.
120
363360
2480
và không ai nói về điều đó.
06:06
VG: So the question that you're all asking yourselves right now is why?
121
366600
3336
Câu hỏi mà các bạn đang thắc mắc bây giờ là tại sao?
06:09
Why are Black women dying? We asked ourselves that same question.
122
369960
3096
Tại sao phụ nữ da màu lại chết? Chúng tôi cũng tự hỏi mình như vậy
Tại sao ngoài kia không hoạt động với họ?
06:13
Why is what's out there not working for them?
123
373080
2416
06:15
Private weight loss companies, government interventions,
124
375520
2656
Công ty giảm cân tư nhân, sự can thiêp của chính phủ,
06:18
public health campaigns.
125
378200
1336
chiến dịch sức khỏe công cộng
06:19
I'm going to tell you why:
126
379560
1456
Tôi sẽ nói cho bạn biết vì sao
Vì họ chỉ tập trung vào giảm cân
06:21
because they focus on weight loss
127
381040
1616
06:22
or looking good in skinny jeans
128
382680
1496
hay mặc vừa quần jeans bó
06:24
without acknowledging the trauma
129
384200
2016
mà không thừa nhận khủng hoảng
06:26
that Black women hold in our bellies and bones,
130
386240
2896
mà phụ nữ da màu đang có trong bụng và xương,
cái đã ăn sâu vào chính DNA của chúng tôi
06:29
that has been embedded in our very DNA.
131
389160
2816
Lời khuyên tốt nhất từ bệnh viện và bác sĩ
06:32
The best advice from hospitals and doctors,
132
392000
2336
06:34
the best medications from pharmaceutical companies
133
394360
2496
phương thuốc tốt nhất từ các công ty dược
06:36
to treat the congestive heart failure of my grandmother didn't work
134
396880
3376
để chữa suy tim sung huyết cho bà tôi đã không hoạt động
06:40
because they didn't acknowledge the systemic racism
135
400280
2616
là bởi vì họ không thừa nhận sự phân biệt chủng tộc
06:42
that she had dealt with since birth.
136
402920
1736
mà bà đã đối mặt ngay từ khi sinh ra
06:44
(Applause)
137
404680
1016
(Vỗ tay)
06:45
A divestment in schools, discriminatory housing practices,
138
405720
3336
Sự kì thị từ trường học, phân biệt đối xử về nhà ở,
cho vay bóc lột, lời đùa về bệnh dịch ma túy,
06:49
predatory lending, a crack cocaine epidemic,
139
409080
3056
bỏ tù số lượng lớn đẩy hoàng hoạt người da màu vào sau song sắt
06:52
mass incarceration putting more Black bodies behind bars
140
412160
3376
06:55
than were owned at the height of slavery.
141
415560
2216
hơn là sở hữu ở độ cao của chế độ nô lệ.
06:57
But GirlTrek does.
142
417800
1776
Nhưng GirlTrek đã làm được.
06:59
For Black women whose bodies are buckling under the weight
143
419600
2736
Những phụ nữ da màu đang bị khóa chặt bởi cân nặng
07:02
of systems never designed to support them,
144
422360
2696
của hệ thống không bao giờ được thiết kế để hỗ trợ họ.
GirlTrek là một vị cứu tinh
07:05
GirlTrek is a lifeline.
145
425080
2056
16/8/2015, Danita Kimball, thành viên của GirlTrek ở Detroit,
07:07
August 16, 2015, Danita Kimball, a member of GirlTrek in Detroit,
146
427160
4576
07:11
received the news that too many Black mothers have received.
147
431760
3256
nhận được tin tức mà rất nhiều phụ nữ da màu đã từng nhận được.
Con trai Norman của cô ấy, 23 tuổi, cha của 2 đưa trẻ,
07:15
Her son Norman, 23 years old, a father of two,
148
435040
3376
07:18
was gunned down while on an afternoon drive.
149
438440
2480
bị bắn khi lái xe vào buổi tối.
07:21
Imagine the grief
150
441440
1696
Tưởng tượng nỗi đau
làm kiệt sức bạn vào khoảnh khắc đó,
07:23
that overcomes your body in that moment,
151
443160
2416
07:25
the immobilizing fear.
152
445600
1720
một nỗi sợ bất động.
07:27
Now, know this, that just days after laying her son to rest,
153
447920
3496
Bạn nên biết, một vài ngày sau khi đưa con trai yên nghỉ,
07:31
Danita Kimball posted online,
154
451440
1736
Danita Kimball đăng lên mạng,
07:33
"I don't know what to do or how to move forward,
155
453200
2736
"Tôi không biết làm gì hay làm sao để vượt qua,
07:35
but my sisters keep telling me I need to walk, so I will."
156
455960
3016
nhưng chị em của tôi động viên tôi bước tiếp, nên tôi sẽ làm thế
Và vài ngày sau đó,
07:39
And then just days after that,
157
459000
2536
07:41
"I got my steps in today for my baby Norm.
158
461560
2256
"Tôi đã bước đi hôm nay cho Norm dấu yêu của tôi
07:43
It felt good to be out there, to walk."
159
463840
3400
Cảm thấy thật tốt khi được ở ngoài kia, bước đi"
07:48
TMD: Walking through pain is what we have always done.
160
468480
2536
Vượt qua nỗi đau là điều mà chúng tôi luôn làm.
Mẹ tôi, bà ấy ở giữa, ngay đây,
07:51
My mom, she's in the middle right there,
161
471040
2280
07:54
my mom desegregated her high school in 1955.
162
474240
3336
đã xóa bỏ sự phân biệt chủng tộc tại trường bà năm 1955.
07:57
Her mom walked down the steps of an abandoned school bus
163
477600
2736
Bà ấy bước lên một chiếc xe bus của trường đã bị bỏ hoang
08:00
where she raised 11 kids as a sharecropper.
164
480360
2896
nơi mà bà đã dạy 11 đứa trẻ làm lĩnh canh.
08:03
And her mom stepped onto Indian territory
165
483280
2176
Và bà đã đặt chân lên lãnh thổ của người da đổ
08:05
fleeing the terrors of the Jim Crow South.
166
485480
2040
chạy trốn khỏi bọn khủng bố Jim Crow South
Và bà dẫn người đàn ông của mình qua cánh cửa
08:08
And her mom walked her man to the door
167
488160
2976
để ông ấy nổ súng chiến đấu tại trung đoàn Kentucky,
08:11
as he went off to fight in the Kentucky Colored Regiment,
168
491160
2680
08:14
the Civil War.
169
494640
1200
trong cuộc nội chiến.
08:16
They were born slaves but they wouldn't die slaves.
170
496360
2416
Họ sinh ra là nô lệ, nhưng họ không chết như nô lệ.
08:18
Change-making, it's in my blood.
171
498800
1896
Làm nên thay đổi, đã ăn sâu vào máu tôi
08:20
It's what I do,
172
500720
1256
Đó là điều tôi làm,
và cuộc khủng hoảng sức khỏe này chẳng là gì với chặng đường tôi đã đi qua
08:22
and this health crisis ain't nothing compared to the road we have traveled.
173
502000
4560
08:27
(Applause)
174
507960
2600
(Vỗ tay)
08:32
So it's like James Cleveland.
175
512920
1416
Nó giống như James Cleveland.
08:34
I don't feel no ways tired, so we got to work.
176
514360
2536
Tôi không cảm thấy mệt mỏi, nên chúng tôi làm việc.
08:36
We started looking at models of change.
177
516920
2056
Chúng tôi đi tìm hình mẫu của sự thay đổi.
Chúng tôi nhìn khắp thế giới.
08:39
We looked all over the world.
178
519000
1416
08:40
We needed something
179
520440
1216
Chúng tôi cần điều gì đó
08:41
not only that was a part of our cultural inheritance like walking,
180
521680
3136
không chỉ là một phần của di sản văn hóa của chúng tôi như là đi bộ
08:44
but something that was scalable, something that was high-impact,
181
524840
3055
mà là thứ gì đó có thể leo bằng thang, có sự tác động lớn,
08:47
something that we could replicate across this country.
182
527919
2577
cái mà chúng tôi có thể nhân rộng trên đất nước này.
08:50
So we studied models like Wangari Maathai, who won the Nobel Peace Prize
183
530520
3416
Chúng tôi tìm hiểu Wangari Maathai, người đã thắng giải Nobel hòa bình
08:53
for inspiring women to plant 50 million trees in Kenya.
184
533960
2616
vì truyền cảm hứng cho phụ nữ trồng 50 triệu cây ở Kenya
08:56
She brought Kenya back from the brink of environmental devastation.
185
536600
3176
Cô ấy đã đưa Kenya trở lại từ bờ vực bị tàn phá.
08:59
We studied these systems of change, and we looked at walking scientifically.
186
539800
4376
Chúng tôi nghiên cứu hệ thống về sự thay đổi và khoa học đi bộ.
09:04
And what we learned is that walking just 30 minutes a day
187
544200
3056
Và chúng tôi biết được rằng đi bộ 30 phút mỗi ngày
09:07
can single-handedly decrease 50 percent of your risk of diabetes,
188
547280
5256
có thể làm giảm 50% nguy cơ béo phì,
09:12
heart disease, stroke, even Alzheimer's and dementia.
189
552560
3440
bệnh tim, đột quỵ, kể cả Alzheimer và chứng mất trí.
09:16
We know that walking is the single most powerful thing
190
556600
4016
Chúng tôi biết rằng đi bộ là thứ đầy sức mạnh
09:20
that a woman can do for her health,
191
560640
2136
mà phụ nữ có thể làm cho sức khỏe của họ,
09:22
so we knew we were on to something,
192
562800
1776
nên chúng tôi biết mình sẽ làm gì đó
09:24
because from Harriet Tubman to the women in Montgomery,
193
564600
2616
Vì từ Harriet Tubman đến phụ nữ ở Montgomery,
09:27
when Black women walk, things change.
194
567240
1816
khi phụ nữ da màu bước đi, mọi thứ thay đổi
(Vỗ tay)
09:29
(Applause)
195
569080
1016
Vậy làm sao chúng tôi có thể từ một ý tưởng đơn giản
09:30
VG: So how did we take this simple idea of walking
196
570120
2536
09:32
and start a revolution that would catch a fire
197
572680
2176
và bắt đầu một cuộc cách mạng sẽ bùng cháy
09:34
in neighborhoods across America?
198
574880
1936
trong những con phố khắp nước Mỹ
09:36
We used the best practices of the Civil Rights Movement.
199
576840
2896
Chúng tôi dùng sự rèn luyện tốt nhất của phong trào dân quyền
09:39
We huddled up in church basements.
200
579760
1656
Chúng tôi tụ lại ở tầng hầm nhà thờ
09:41
We did grapevine information sharing through beauty salons.
201
581440
2896
Chúng tôi chia sẻ tin tức khắp các tiệm làm tóc.
09:44
We empowered and trained mothers to stand on the front lines.
202
584360
2896
Chúng tôi thúc đẩy và đào tạo những bà mẹ đứng lên tiền tuyến
09:47
We took our message directly to the streets,
203
587280
2496
Chúng tôi truyền thông điệp của mình trên đường
09:49
and women responded.
204
589800
1416
và phụ nữ đã trả lời.
09:51
Women like LaKeisha in Chattanooga,
205
591240
2336
Phụ nữ như LaKeisha ở Chattanooga,
09:53
Chrysantha in Detroit,
206
593600
2216
Chrysantha ở Detroit,
09:55
Onika in New Orleans,
207
595840
1536
Onika ở New Orleans,
09:57
women with difficult names and difficult stories
208
597400
2936
phụ nữ với những cái tên và câu chuyện khó khăn
10:00
join GirlTrek every day and commit to walking as a practice of self-care.
209
600360
4896
tham gia GirlTrek mỗi ngày và tuyên bố đi bộ là cách luyện tập cho sức khỏe mình.
10:05
Once walking, those women get to organizing,
210
605280
2456
Một lần đi bộ, những người phụ nữ đó đã tập hợp lại,
10:07
first their families, then their communities,
211
607760
2136
đầu tiên là gia đình họ, rồi tới cộng đồng họ
10:09
to walk and talk and solve problems together.
212
609920
2816
để cùng đi và trò chuyện để cùng nhau giải quyết vấn đề.
10:12
They walk and notice the abandoned building.
213
612760
2096
Họ đi và chú ý đến những tòa nhà bỏ hoang.
10:14
They walk and notice the lack of sidewalks,
214
614880
2016
Họ đi và chú ý đến sự thiếu vỉa hè,
10:16
the lack of green space,
215
616920
1256
thiếu không gian xanh,
10:18
and they say, "No more."
216
618200
1256
và họ nói"sẽ không còn nữa
10:19
Women like Susie Paige in Philadelphia,
217
619480
1896
Phụ nữ như Susie Paige ở Philadelphia
10:21
who after walking daily past an abandoned building in her neighborhood,
218
621400
3496
sau khi đi qua tòa nhà bị bỏ hoang mỗi ngày trong khu phố
10:24
decided, "I'm not waiting.
219
624920
1456
đã quyết định, "Không chờ nữa.
10:26
Let me rally my team. Let me grab some supplies.
220
626400
2336
Để tôi tập hợp nhóm của mình. Để tôi lấy vật liệu.
10:28
Let me do what no one else has done for me and my community."
221
628760
4360
Để tôi làm việc mà chưa ai làm cho tôi và cộng đồng."
10:33
TMD: We know one woman can make a difference,
222
633720
2136
Một người phụ nữ có thể tạo ra sự khác biệt,
10:35
because one woman has already changed the world,
223
635880
2256
vì người phụ nữ đó đã thay đổi thế giới,
và tên cô ấy là Harriet Tubman.
10:38
and her name is Harriet Tubman.
224
638160
1536
10:39
And trust me, I love Harriet Tubman.
225
639720
2376
Và tin tôi đi, tôi yêu Harriet Tubman
Tôi ám ảnh với cô ấy, tôi từng là giáo viên lịch sử.
10:42
I'm obsessed with her, and I used to be a history teacher.
226
642120
2736
10:44
I will not tell you the whole history.
227
644880
1856
Tôi sẽ không nói về cả lịch sử.
10:46
I will tell you four things.
228
646760
1376
Tôi sẽ nói cho bạn bốn điều.
Tôi đã từng có một cái Saab cũ
10:48
So I used to have an old Saab --
229
648160
2016
10:50
the kind of canvas top that drips on your head when it rains --
230
650200
2976
kiểu áo bạt mà có thể kéo lên che đầu khi trời mưa
10:53
and I drove all the way down to the eastern shore of Maryland,
231
653200
2905
và tôi lái xe xuống bờ biển phía đông của Maryland,
và khi tôi đặt chân xuống đất
10:56
and when I stepped on the dirt
232
656129
1447
10:57
that Harriet Tubman made her first escape,
233
657600
2936
nơi mà Harriet Tubman trốn thoát lần đầu tiên
11:00
I knew she was a woman just like we are
234
660560
2096
tôi biết cô ấy cũng giống như chúng ta
11:02
and that we could do what she had done,
235
662680
1896
và chúng ta có thể làm như cô ấy,
11:04
and we learned four things from Harriet Tubman.
236
664600
2296
chúng tôi học được bốn điều từ Harriet Tubman.
11:06
The first one: do not wait.
237
666920
2776
Đầu tiên: đừng chờ đợi.
11:09
Walk right now in the direction of your healthiest, most fulfilled life,
238
669720
4496
Hành động ngay cho sức khỏe của bạn,
11:14
because self-care is a revolutionary act.
239
674240
2736
vì tự chăm sóc bản thân là hành động cách mạng.
Điều thứ hai:
11:17
Number two:
240
677000
1336
11:18
when you learn the way forward, come back and get a sister.
241
678360
3216
khi bạn muốn tiến về phía trước quay lại và mang theo một chị em tốt
11:21
So in our case, start a team with your friends --
242
681600
2336
Trong trường hợp của tôi, hãy lập đội với bạn mình
11:23
your friends, your family, your church.
243
683960
1896
với bạn, gia đình và nhà thờ của bạn
11:25
Number three:
244
685880
1616
Điều thứ ba
11:27
rally your allies.
245
687520
2440
tập hợp đồmg minh của bạn.
Mỗi một người trong căn phòng này
11:31
Every single person in this room
246
691000
2856
11:33
is complicit in a Tubman-inspired takeover.
247
693880
3096
đều đồng lõa trong cuộc tiếp quản lấy cảm hứng từ Tubman
Và điều thứ tư :
11:37
And number four:
248
697000
1856
11:38
find joy.
249
698880
1280
đi tìm niềm vui
11:40
The most underreported fact of Harriet Tubman
250
700920
2256
Thực tế chưa được báo cáo về Harriet Tubman
11:43
is that she lived to be 93 years old,
251
703200
2536
là bà ấy sống đến 93 tuổi,
11:45
and she didn't live just an ordinary life; uh-uh.
252
705760
2336
và bà không hề sống một cuộc sống bình thường;
Bàấy hỗ trợ những người đàn ông tốt. Bà ấy cưới một người trẻ hơn.
11:48
She was standing up for the good guys. She married a younger man.
253
708120
3096
11:51
She adopted a child. I'm not kidding. She lived.
254
711240
3216
Bà ấy nhận nuôi một đứa trẻ. Không đùa đâu. Bà ấy đã thật sự sống.
11:54
And I drove up to her house of freedom in upstate New York,
255
714480
2816
Tôi ghé thăm nhà bà ấy ở ngoại ô New York,
11:57
and she had planted apple trees,
256
717320
1896
và bà ấy trồng táo,
11:59
and when I was there on a Sunday, they were blooming.
257
719240
2656
khi tôi ở đó vào một ngày chủ nhật, chúng đang ra hoa
12:01
Do you call it -- do they bloom?
258
721920
1576
Chúng thật sự nở sao?
12:03
The apples were in season,
259
723520
1696
Mùa táo đã tới,
12:05
and I was thinking, she left fruit for us,
260
725240
2560
và tôi nghĩ, bà ấy để lại trái cây cho chúng ta
12:08
the legacy of Harriet Tubman, every single year.
261
728760
3160
di sản của Harriet Tubman, mỗi năm.
12:12
And we know that we are Harriet,
262
732440
1936
Chúng tôi biết chúng tôi cũng là Harriet
12:14
and we know that there is a Harriet in every community in America.
263
734400
3480
và đều có một Harriet như thế trong mọi cộng đồng ở Mỹ
12:18
VG: We also know that there's a Harriet in every community across the globe,
264
738560
3656
Chúng tôi cũng biết có một Harriet trong các cộng đồng khắp địa cầu
12:22
and that they could learn from our Tubman Doctrine,
265
742240
2776
và họ có thể học hỏi từ Tubman Doctrine của chúng tôi,
và như chúng tôi gọi nó, tất cả 4 bước.
12:25
as we call it, the four steps.
266
745040
2456
12:27
Imagine the possibilities
267
747520
1696
Tưởng tượng những khả năng
12:29
beyond the neighborhoods of Oakland and Newark,
268
749240
2696
vượt lên trên cả những khu phố ở Oakland và Newark,
12:31
to the women working rice fields in Vietnam,
269
751960
2136
đến những người phụ nữ làm ruộng ở Việt Nam,
đến cánh đồng trà ở Sri Lanka
12:34
tea fields in Sri Lanka,
270
754120
1576
12:35
the women on the mountainsides in Guatemala,
271
755720
2336
phụ nữ ở vùng miền núi tại Guantemala,
những người bản xứ khắp đồng bằng rộng lớn ở Dakotas.
12:38
the indigenous reservations throughout the vast plains of the Dakotas.
272
758080
3816
12:41
We believe that women walking
273
761920
1536
Chúng tôi tin rằng phụ nữ đang đi
12:43
and talking together to solve their problems
274
763480
2416
và nói chuyện với nhau để giải quyết vấn đề
12:45
is a global solution.
275
765920
1600
là giải pháp toàn cầu.
12:48
TMD: And I'll leave you with this,
276
768560
1656
Tôi sẽ để các bạn lại với điều này
12:50
because we also believe it can become the center of social justice again.
277
770240
3656
vì chúng tôi cũng tin rằng nó có thể trở thành trung tâm của công bằng xã hội
12:53
Vanessa and I were in Fort Lauderdale.
278
773920
1856
Vanessa và tôi đã ở Fort Lauderdale.
12:55
We had an organizer training,
279
775800
1416
Chúng tôi đào tạo nhà tổ chức
12:57
and I was leaving and I got on the airplane,
280
777240
2616
và khi tôi rời đi, khi tôi lên máy bay,
12:59
and I saw someone I knew, so I waved,
281
779880
1816
tôi thấy người quen, nên tôi đã vẫy tay
13:01
and as I'm waiting in that long line that you guys know,
282
781720
2656
và khi tôi chờ trong một hàng dài mà bạn biết đấy,
13:04
waiting for people to put their stuff away,
283
784400
2016
chờ cho mọi người lấy hành lí,
13:06
I looked back and I realized I didn't know the woman but I recognized her.
284
786440
3696
tôi quay lại và tôi không hề biết người phụ nữ ấy nhưng tôi nhận ra cô ta.
Và tôi gửi cô ấy một nụ hôn vì đó là Sybrina Fulton,
13:10
And so I blew her a kiss because it was Sybrina Fulton,
285
790160
3776
13:13
Trayvon Martin's mom,
286
793960
1216
mẹ của Trayvon Martin,
13:15
and she whispered "thank you" back to me.
287
795200
2240
và cô ấy nói thầm với tôi :"Cảm ơn".
Và tôi không thể không tự hỏi điều gì sẽ xảy ra
13:19
And I can't help but wonder what would happen
288
799000
2496
13:21
if there were groups of women walking on Trayvon's block that day,
289
801520
3856
nếu có một nhóm phụ nữ đi bộ qua nhà Trayvon hôm đó,
13:25
or what would happen in the South Side of Chicago every day
290
805400
3136
hoặc chuyện gì sẽ xảy ra tại phía Nam Chicago mỗi ngày.
13:28
if there were groups of women and mothers and aunts and cousins
291
808560
3656
Nếu có một nhóm phụ nữ và các bà mẹ và các dì và chị em họ
13:32
walking,
292
812240
1216
đi bộ,
13:33
or along the polluted rivers of Flint, Michigan.
293
813480
2720
dọc theo những dòng sông bị ô nhiễm ở Flint, Michigan.
Tôi tin rằng đi bộ có thể thay đổi cộng đồng chúng ta,
13:37
I believe that walking can transform our communities,
294
817000
3016
vì điều đó đã thật sự xảy ra.
13:40
because it's already starting to.
295
820040
1600
Chúng tôi tin rằng mỗi cá nhân đều dính với chính trị
13:42
VG: We believe that the personal is political.
296
822120
2616
13:44
Our walking is for healing, for joy, for fresh air,
297
824760
2776
Đi bộ để chữa lành, để vui vẻ, để làm sạch không khí,
13:47
quiet time, to connect and disconnect, to worship.
298
827560
3240
để có thời gian yên tĩnh, để kết nối và chia cắt, để tôn thờ.
13:51
But it's also walking so we can be healthy enough
299
831440
3016
Cũng chính đi bộ giúp chúng ta đủ khỏe mạnh
13:54
to stand on the front lines for change in our communities,
300
834480
4136
để đứng trên tiền tuyến để tạo nên thay đổi trong cộng đồng,
13:58
and it is our call to action to every Black woman listening,
301
838640
3656
đó là lời kêu gọi để hành động đến mọi phụ nữ da màu đang lắng nghe
14:02
every Black woman in earshot of our voice,
302
842320
2296
tiếng nói của chúng tôi,
14:04
every Black woman who you know.
303
844640
1536
mọi phụ nữ da màu mà bạn biết.
14:06
Think about it: the woman working front desk reception at your job,
304
846200
3176
Hãy nghĩ về điều đó: người phụ nữ đang làm lễ tân,
14:09
the woman who delivers your mail, your neighbor --
305
849400
2376
người phụ nữ phân phát thư, hàng xóm của bạn --
14:11
our call to action to them, to join us on the front lines
306
851800
3456
lời kêu gọi họ để hành động, để tham gia cùng chúng tôi trên tiền tuyến
14:15
for change in your community.
307
855280
1760
cho sự thay đổi trong cộng đồng.
14:17
TMD: And I'll bring us back to this moment
308
857920
2056
Tôi sẽ đưa các bạn về lại khoảnh khắc này
và vì sao nó vô cùng quan trọng cho Vanessa yêu quý và tôi.
14:20
and why it's so important for my dear, dear friend Vanessa and I.
309
860000
3176
14:23
It's because it's not always easy for us,
310
863200
1976
Vì nó không phải lúc nào cũng dễ dàng,
14:25
and in fact, we have both seen really, really dark days,
311
865200
3080
và thực tế, chúng tôi đã từng rơi vào những ngày vô cùng tăm tối,
14:29
from the hate speech to the summer of police brutality and violence
312
869320
3656
từ những lời căm ghét đến mùa hè của sự hung ác và bạo lực của cảnh sát
mà chúng tôi thấy năm ngoái,
14:33
that we saw last year,
313
873000
1400
14:35
to even losing one of our walkers,
314
875200
1776
và cả việc mất đi một thành viên,
Sandy Bland, người đã mất khi bị tạm giam
14:37
Sandy Bland, who died in police custody.
315
877000
2200
14:41
But the most courageous thing we do every day is we practice faith
316
881880
3536
Nhưng điều dũng cảm nhất mà chúng tôi làm mỗi ngày là tôi luyện lòng tin
14:45
that goes beyond the facts,
317
885440
1336
vượt lên trên cả sự thật,
14:46
and we put feet to our prayers every single day,
318
886800
3816
và đặt bước chân mình vào trong lời câu nguyện mỗi ngày
14:50
and when we get overwhelmed,
319
890640
1656
và khi chúng tôi bị lấn át
14:52
we think of the words of people like Sonia Sanchez, a poet laureate,
320
892320
3376
chúng tôi nghĩ về những câu nói mà người như Sonia Sanchez, một thi sĩ
14:55
who says, "Morgan, where is your fire?
321
895720
2376
người từng nói "Morgan, ngọn lửa trong bạn đâu rồi?
Ngọn lửa đã đốt cháy khu ổ chuột và cả con tàu chở nô lệ
14:58
Where is the fire that burned holes through slave ships
322
898120
2616
15:00
to make us breathe?
323
900760
1216
để ta sống sót, đâu rồi?
Ngọn lửa đã biến ruột và món ăn,
15:02
Where is the fire that turned guts into chitlins,
324
902000
2336
15:04
that took rhythms and make jazz,
325
904360
1776
đã lấy nhịp điệu tạo ra nhạc jazz,
đã biểu tình và diễu hành và giúp ta vượt qua ranh giới và hàng rào,ở đâu rồi
15:06
that took sit-ins and marches and made us jump boundaries and barriers?
326
906160
3656
15:09
You've got to find it and pass it on."
327
909840
2656
Bạn cần phải tìm lại nó và truyền nó đi."
15:12
So this is us finding our fire and passing it on to you.
328
912520
3376
Đây là chúng tôi, tìm kiếm ngọn lửa của mình và truyền nó cho các bạn.
15:15
So please, stand with us,
329
915920
2336
Làm ơn, đứng cùng chúng tôi,
15:18
walk with us as we rally a million women
330
918280
2616
đi cùng chúng tôi vì chúng tôi đã tập hơp 1 triệu phụ nữ
15:20
to reclaim the streets of the 50 highest need communities
331
920920
2896
để đòi lại đường phố của 50 cộng đồng có nhu cầu cao nhất
15:23
in this country.
332
923840
1376
trên đất nước.
15:25
We thank you so much for this opportunity.
333
925240
2376
Chúng tôi cảm ơn các bạn rất nhiều vì cơ hội này.
15:27
(Applause)
334
927640
1920
(Vỗ tay)
Về trang web này

Trang web này sẽ giới thiệu cho bạn những video YouTube hữu ích cho việc học tiếng Anh. Bạn sẽ thấy các bài học tiếng Anh được giảng dạy bởi các giáo viên hàng đầu từ khắp nơi trên thế giới. Nhấp đúp vào phụ đề tiếng Anh hiển thị trên mỗi trang video để phát video từ đó. Phụ đề cuộn đồng bộ với phát lại video. Nếu bạn có bất kỳ nhận xét hoặc yêu cầu nào, vui lòng liên hệ với chúng tôi bằng biểu mẫu liên hệ này.

https://forms.gle/WvT1wiN1qDtmnspy7