The Last 6 Decades of AI — and What Comes Next | Ray Kurzweil | TED

Çeviri: Eren Gokce Gözden geçirme: Şebnem Altundaş

So we've heard a lot about artificial intelligence.

Yapay zekâ hakkında çok şey duyduk.

I've actually been involved with AI for 61 years, which is a record.

Aslında 61 yıldır yapay zekâyla ilgileniyorum, ki bu bir rekor.

And we've heard a lot about what people think about AI today.

Bugün insanların yapay zekâ hakkında ne düşündükleri ile ilgili çok şey duyduk.

So I tried to figure out,

Bu yüzden

what did we think about artificial intelligence

61 yıl önce yapay zekâ hakkında

61 years ago.

ne düşündüğümüzü anlamaya çalıştım.

Her şeyden önce insanlar, “Ne ilgini çekiyor?” diye sordu.

So first of all, people asked, "What are you into?"

I'd say artificial intelligence.

Yapay zekâ derdim.

And they'd say, "What's that?"

Ve derlerdi ki, “O nedir?”

So no one was really aware of it.

Yani kimse bunun gerçekten farkında değildi.

I joined, in 1962,

Ben katıldım, 1962'de,

1956 was the conference where artificial intelligence got its name.

1956′da yapay zekânın adını aldığı konferans oldu.

So the views were quite different.

Yani görüşler oldukça farklıydı.

People who were in computer science had heard of artificial intelligence.

Bilgisayar bilimlerinde olan insanlar yapay zekâyı duymuşlardı.

Most people were quite skeptical.

Çoğu insan oldukça şüpheciydi.

They thought it would never happen, or if they thought it would happen,

Asla olmayacağını düşündüler ya da olacağını düşünselerdi,

maybe it would happen in a century or several centuries.

belki bir yüzyıl veya birkaç yüzyıl içinde olacağını düşündüler.

But the people that actually came to that Dartmouth conference in 1956,

Ama 1956′daki Dartmouth konferansına gerçekten gelen insanlar

they were quite optimistic.

oldukça iyimserdi.

Some of them, including Minsky,

Bazıları, Minsky de dahil,

thought it would take like, one semester to reach --

bir dönem alacağını düşündü --

(Laughter)

(Kahkahalar)

To reach the level of intelligence that humans had.

İnsanların sahip olduğu zekâ seviyesine ulaşmanın.

And in fact, that led to our first argument.

Ve aslında, bu ilk tartışmamıza yol açtı.

He was my mentor for 50 years.

50 yıldır akıl hocamdı.

But we argued about that because I thought it would take decades,

Ama bunun hakkında tartıştık çünkü on yıllar alacağını düşündüm,

but we would see it within our lifetime.

ama hayatımız süresinde göreceğiz.

So we're the only species

Yani zekâmızı geliştiren

that actually creates tools that enhances our intelligence.

araçlar yaratan tek tür biziz.

I mean, I'll bet almost everybody has one of these

Demek istediğim, bahse girerim neredeyse herkes bizi daha zeki

that makes us more intelligent.

yapan bunlardan birisine sahiptir.

This connects to the cloud.

Bu buluta bağlanır.

It gets more intelligent every year.

Her yıl daha akıllı hâle geliyor.

Basically, the singularity is going to bring that into our minds.

Temel olarak, tekillik bunu aklımıza getirecek.

We're going to become smarter.

Daha akıllı olacağız.

And there's two different things we have in our anatomy

Ve anatomimizde bunu yapmamızı sağlayan

that enable us to do that.

iki farklı şey var.

One is our brain,

Biri beynimiz,

but we're not the only species that has a brain

ancak beyni ve hatta benzer bir beyni

or even a comparable brain.

olan tek tür biz değiliz.

Elephants and whales actually have a brain that's larger than [ours].

Filler ve balinalar aslında [bizimkinden] daha büyük bir beyne sahiptir.

But there's another aspect of their anatomy that they don't have

Ama anatomilerinin sahip olmadığı ve insanlar dışında

and that no one else has aside from humans

kimsenin sahip olmadığı başka bir yönü daha var ki

which is our thumb.

bu bizim başparmağımız.

So I can look at a tree and I can imagine, yeah,

Böylece bir ağaca bakıp hayal edebiliyorum, evet,

I could take those poles and create a tool

o direkleri alıp bir alet yaratabilirim

and then I can actually do it.

ve sonra bunu gerçekten yapabilirim.

Now, monkeys, if you look at them they have a thumb,

Şimdi, maymunlar, onlara bakarsanız başparmakları var,

but it doesn't really work very well,

ama pek iyi çalışmıyor,

it's actually an inch down.

aslında 2,5 cm aşağıda.

They can grab things without much force.

Çok fazla güç olmadan bir şeyler yakalayabilirler.

They can create a first generation of tools,

Birinci nesil araçlar oluşturabilirler,

but they can't use that tool to create another set of tools.

ancak bu aracı başka bir araç seti oluşturmak için kullanamazlar.

So they really can't create a whole set of tools

Yani gerçekten zekâlarını geliştirecek

that will enhance their intelligence.

bir dizi araç yaratamazlar.

We're the only species that does that.

Bunu yapan tek tür biziz.

And that's what artificial intelligence is doing.

Yapay zekânın yaptığı da budur.

From the very first hominid

Çok ilkel bir araç

that created a very primitive tool

yaratan ilk hominidden

to Gemini and GPT-4 today,

bugün Gemini ve GPT-4′e kadar, bizi daha akıllı yapan

we create tools that make us smarter.

araçlar yaratıyoruz.

And so I've been actually monitoring

Ve bu yüzden hesaplamanın

the growth of computation,

büyümesini izliyordum,

which is right here.

ki bu tam burada.

I spent like, 45 years on this.

Bunun için 45 yıl harcadım.

And as you go up the chart, it represents exponential growth.

Ve grafikte yukarı çıktıkça, üstel büyümeyi temsil eder.

You might think that someone was in charge of this.

Birinin bundan sorumlu olduğunu düşünebilirsiniz.

Gee, we've done this much,

Tanrım, bu kadarını yaptık,

it's in a straight line,

düz bir çizgide,

let's get our next computer to be right here.

hadi bir sonraki bilgisayarımızı buraya getirelim.

But no one was aware of it.

Ama kimse farkında değildi.

No one even knew that this was happening for the first 40 years.

Kimse bunun ilk 40 yıl boyunca olduğunu bile bilmiyordu.

I discovered this 45 years ago.

Bunu 45 yıl önce keşfettim.

I had various reasons to feel it would continue at this pace.

Bu hızda devam edeceğini düşünmek için çeşitli nedenlerim vardı.

In 1939

1939'da sabit

that represents

dolar başına

0.000007

saniyede 0,000007

calculations per second per constant dollar.

hesaplamayı temsil ediyor.

At the upper right hand corner, you've got a Google computer,

Sağ üst köşede, saniyede 130 milyar hesaplama

which was 130 billion calculations per second.

yapan bir Google bilgisayarı var.

And recently Nvidia just came out with a chip

Son zamanlarda Nvidia, saniyede yarım trilyon

which is half a trillion calculations per second.

hesaplama yapan bir çip ile çıktı.

So this little chart represents a growth

Yani bu küçük grafik 75 katrilyon

of 75 quadrillion-fold increase.

katlık bir artışı temsil ediyor.

That's why we didn't have large language models in 1939

Bu yüzden 1939′da, hatta üç yıl önce

or even three years ago.

büyük dil modellerimiz yoktu.

We did have something called large language models.

Büyük dil modelleri denilen bir şeyimiz vardı.

They didn't work very well three years ago,

Üç yıl önce pek iyi çalışmadılar, iki yıl önce

began to work two years ago.

çalışmaya başladılar.

We've seen a tremendous progress that's happened in the last two years.

Son iki yılda çok büyük bir gelişme gördük.

In 1999, I was asked to make a prediction of when would we see AGI,

1999′da AGI’yi, yapay genel zekâyı ne zaman göreceğimize

artificial general intelligence.

dair bir tahmin yapmam istendi.

And so I figured that this chart would continue, which it has.

Ve böylece bu grafiğin devam edeceğini düşündüm, ki öyle.

And I figured we'd need about a trillion calculations per second to do AGI.

AGI için saniyede yaklaşık bir trilyon hesaplamaya ihtiyaç olacağını düşündüm.

So I estimated 2029.

2029'u tahmin ettim.

That was met with a lot of skepticism.

Bu çok fazla şüphecilikle karşılandı.

Stanford had actually been monitoring my predictions.

Stanford aslında tahminlerimi izliyordu.

They called an international conference to talk about my prediction.

Tahminlerimi konuşmak için uluslararası bir konferans düzenlediler.

And hundreds of AI scientists came from around the world.

Ve dünyanın dört bir yanından yüzlerce YZ bilim adamı geldi.

And they agreed that it would happen.

Ve bunun olacağını kabul ettiler.

We would achieve AGI, but not within 30 years.

AGI'yi başaracağız, ancak 30 yıl içinde değil.

The estimate was 100 years.

Tahmin 100 yıldı.

And I've talked actually to some of the people who were there

Ve aslında orada olan ve o zaman 100 yıl olduğunu

who said 100 years then

söyleyen bazı insanlarla konuştum

and they're basically agreeing it's going to happen very soon.

ve temelde bunun çok yakında olacağını kabul ediyorlar.

Musk says it's going to happen in two years.

Musk, bunun iki yıl içinde olacağını söylüyor.

It's not an unreasonable position.

Bu mantıksız bir pozisyon değil.

Other people saying three or four years,

Diğerleri üç ya da dört yıl diyor,

I'm sticking with five years.

ben beş yıla bağlı kalıyorum.

But it could happen soon.

Ama yakında olabilir.

But everybody agrees now, AGI is very soon.

Ama şimdi herkes aynı fikirde, AGI çok yakında.

So I have another book coming out,

Bu yüzden başka bir kitabım daha çıkıyor,

"The Singularity is Nearer."

“Tekillik Daha Yakındır.”

(Laughter)

(Kahkahalar)

And I've got about 50 graphs in there.

Ve orada yaklaşık 50 grafik var.

I can't explain it right now, but if you talk to me later,

Şu anda açıklayamıyorum, ama benimle daha sonra konuşursanız,

I can explain these charts,

bu çizelgeleri açıklayabilirim,

but it basically shows that artificial intelligence

ancak temel olarak yapay zekânın

is going to take over everything.

her şeyi ele geçireceğini gösteriyor.

The amount of --

Miktarı --

(Laughter)

(Kahkahalar)

The amount of money that we make right now

Şu anda kazandığımız para miktarı, 100 yıl

is ten times greater in constant dollars

öncesine göre sabit dolar cinsinden

than it was 100 years ago.

on kat daha fazla.

We were very, very poor 100 years ago,

100 yıl önce çok fakirdik,

there was no government programs.

hükûmet programları yoktu.

So we're much richer than we were then.

O zamanlar olduğumuzdan çok daha zenginiz.

And the movement,

Sadece hesaplamanın değil,

not only of computation,

her bir teknolojinin

but every single technology,

hareketi yaratarak,

is done by creating,

yarattığımız en son şeyi

taking the latest thing we've created and making the next one.

alarak ve bir sonrakini yaparak yapılır.

We take the latest chip

En son çipi alıyoruz ve

and we use that to create the next one.

bunu bir sonrakini oluşturmak için kullanıyoruz.

We have greater wealth, as I said, that leads to better education,

Dediğim gibi, daha iyi eğitime, daha iyi doktorlara yol açan, sağlıklı

leads to better doctors,

insanlara yol açan,

leads to healthy people,

daha fazla küresel zenginliğe

leads to more global wealth.

yol açan daha büyük zenginliğimiz var.

All of these things work together.

Bütün bunlar birlikte işler.

AI supercharges everything.

YZ her şeyi güçlendirir.

So I could talk about each thing

Böylece her şeyden gerçekten devrim

as being actually revolutionized.

yapılmış olarak bahsedebilirdim.

I think the most interesting thing is actually medicine.

Bence en ilginç şey aslında ilaç.

There are a lot of people who are experts in AI who are against what's happening,

Yapay zekâ konusunda uzman olan ve olanlara karşı olan birçok insan var

and they're very nervous about it, and they think it's going to wipe us out.

ve bu konuda çok gerginler ve bunun bizi yok edeceğini düşünüyorlar.

But people tend to get diseases which are threatening to them.

Ancak insanlar kendilerini tehdit eden hastalıklara yakalanma eğilimindedir.

And what's going to happen?

Ve ne olacak?

People are going to get diseases and AI is going to come up with a cure,

İnsanlar hastalıklara yakalanacak ve YZ

very soon, which will lead to a great deal of appreciation.

çok yakında bir tedavi bulacak ve bu da büyük bir takdir görecek.

People say that AI is not creative.

İnsanlar YZ’nin yaratıcı olmadığını söylüyor.

It's very creative.

Çok yaratıcı.

You can actually put together possibilities that might work.

Aslında işe yarayabilecek olasılıkları bir araya getirebilirsiniz.

For example, Moderna was trying to create their COVID vaccine.

Örneğin Moderna, COVID aşısını oluşturmaya çalışıyordu.

They actually put together a list of different mRNA sequences.

Aslında farklı mRNA dizilerinin bir listesini bir araya getirdiler.

Now, what would we do in the past?

Şimdi, geçmişte ne yapardık?

Someone would come in and say, "OK, there's several billion.

Birisi içeri girip şöyle derdi, “Tamam, birkaç milyar var.

Let's try this one."

Bunu deneyelim.”

Or maybe they'd pick three.

Ya da belki üç tane seçerdi.

You can't ...

Milyarlarca

do a clinical test on billions of different possibilities.

farklı olasılık üzerinde klinik bir test yapamazsınız.

But that's exactly what they did by simulating the reaction.

Ama tepkiyi simüle ederek yaptıkları tam olarak buydu.

And that took two days.

Ve bu iki gün sürdü.

So in two days, they created the Moderna vaccine.

Böylece iki gün içinde Moderna aşısını yarattılar.

And that is still on the market.

Ve bu hâlâ piyasada.

It's been the best vaccine.

En iyi aşı oldu.

It was done in two days.

İki günde yapıldı.

And we're going to do that with every other thing.

Ve bunu diğer her şeyle yapacağız.

There's some very promising cancer cures that are out there, which AI produced,

Yapay zekânın ürettiği çok umut verici bazı kanser tedavileri var

and they're looking very promising.

ve çok umut verici görünüyorlar.

The next few years is going to be remarkable for medicine.

Önümüzdeki birkaç yıl tıp için dikkat çekici olacak.

We had 190,000 proteins done by people in 2022.

2022'de insanlar tarafından yapılan 190.000 protein vardı.

2023, AlphaFold 2 did 200 million,

2023′te AlphaFold 2 200 milyon yaptı,

basically every protein and how they fold.

temelde her proteini ve nasıl katlandıklarını.

Every protein that's used in humans

İnsanlarda ve dünyadaki

and every other species on Earth

diğer türlerde kullanılan her protein

done in a few months.

birkaç ay içinde yapılır.

And we're going to be able to go through

Ve aynı oranda hastalıklar için

cures for diseases at the same rate.

tedavilerden geçebileceğiz.

So we're going to simulate trials digitally.

Bu yüzden denemeleri dijital olarak simüle edeceğiz.

It'll be much safer.

Çok daha güvenli olacak.

It'll be a million times faster.

Milyon kat daha hızlı olacak.

And by the end of this decade, as we go into the 2030s,

Ve bu on yılın sonunda, 2030'lara girerken, yeni bir

we're going to achieve a new milestone.

dönüm noktasına ulaşacağız.

It's called longevity escape velocity.

Buna uzun ömürlü kaçış hızı denir.

Let me say that again,

Bunu tekrar söyleyeyim,

because you're going to be hearing a lot about that.

çünkü bunun hakkında çok şey duyacaksınız.

Longevity escape velocity.

Uzun ömürlü kaçış hızı.

Right now you go through a year

Şu anda bir yıl geçiriyorsunuz

and you use up a year of your longevity.

ve uzun ömürlülüğünüzün bir yılını tüketiyorsunuz.

However, scientific progress is also progressing,

Ancak bilimsel ilerleme de ilerliyor ve

which is actually bringing us back.

bu da bizi geri getiriyor.

It's giving us cures for diseases, new forms of treatment.

Bize hastalıklar için tedaviler, yeni tedavi biçimleri veriyor.

So right now you're getting back about four months.

Yani şu anda yaklaşık dört ay geri alıyorsun.

So you lose a year, you get back four months,

Yani bir yıl kaybedersen, dört ay geri alırsın,

so you're losing eight months.

yani sekiz ay kaybediyorsun.

However, the scientific progress is on an exponential.

Bununla birlikte, bilimsel ilerleme üsteldir.

It's going to get faster and faster.

Gittikçe daha hızlı olacak.

And as we get to the early 2030s,

Ve 2030′ların başlarına geldiğimizde,

let's say between 2029 and 2035,

diyelim ki 2029 ile 2035 arasında,

depending on how diligent you are,

ne kadar gayretli olduğunuza bağlı olarak,

you're going to get back a full year.

tam bir yıl geri döneceksiniz.

So you lose a year, you get back a year.

Yani bir yıl kaybedersen, bir yıl geri alırsın.

As we actually go past that point,

Aslında bu noktayı geçerken,

you'll actually get back more than a year and you'll go backwards in time,

aslında bir yıldan fazla geri dönecek ve zamanda geriye gideceksiniz,

which would be cool.

bu harika olurdu.

(Laughter)

(Kahkahalar)

Now some people are concerned we’re going to run out of resources.

Şimdi bazı insanlar kaynaklarımızın tükeneceğinden endişe ediyor.

And actually, if we just went ahead and didn't make any new resources,

Ve aslında, eğer devam edip yeni kaynaklar üretmeseydik,

we would run out of resources like energy, for example.

örneğin enerji gibi kaynaklarımız tükenirdi.

But this is not happening in a vacuum.

Ancak bu bir boşlukta gerçekleşmiyor.

AI is revolutionizing everything.

YZ her şeyde devrim yaratıyor.

For example, we only have to connect one part in 10,000

Örneğin, tüm enerji ihtiyacımızı karşılamak için Dünya’ya düşen güneş

of the sunlight that falls on the Earth to meet all of our energy needs.

ışığının 10.000 parçasından sadece bir kısmını bağlamamız gerekiyor.

It's plenty of headroom and that's growing exponentially

Çok fazla boşluk var ve bu katlanarak büyüyor

and will achieve that within ten years.

ve bunu on yıl içinde başaracak.

And that's also growing exponentially.

Ve bu da katlanarak büyüyor.

So ...

Yani...

We will have plenty of resources.

Bir sürü kaynağımız olacak.

And when we get to the 2030s,

Ve 2030'lara geldiğimizde,

nanobots will connect our brains to the cloud

nanobotlar beynimizi telefonunuzun yaptığı gibi

just the way your phone does.

buluta bağlayacak.

It'll expand intelligence a million-fold by 2045.

2045 yılına kadar istihbaratı bir milyon kat artıracak.

That is the singularity.

Tekillik budur.

We will be funnier.

Daha komik olacağız.

(Laughter)

(Kahkahalar)

Sexier, smarter, more creative,

Daha seksi, daha akıllı, daha yaratıcı, biyolojik

free from biological limitations.

sınırlamalardan uzak.

We'll be able to choose our appearance.

Görünüşümüzü seçebileceğiz.

We'll be able to do things we can't do today,

Bugün yapamayacağımız şeyleri yapabileceğiz,

like visualize objects in 11 dimensions.

nesneleri 11 boyutta görselleştirmek gibi.

We can speak all languages.

Tüm dilleri konuşabiliriz.

We'll be able to expand consciousness in ways we can barely imagine.

Bilinci zar zor hayal edebileceğimiz şekillerde genişletebileceğiz.

We will experience richer culture with our extra years.

Fazladan yıllarımızla daha zengin kültürü deneyimleyeceğiz.

So I've recently become a grandfather

Son zamanlarda bir büyükbaba oldum

I'm very much looking forward to that,

bunu dört gözle bekliyorum,

spending more time with family, friends,

ailemle, arkadaşlarımla daha fazla zaman geçirmek,

loving and being loved,

sevmek ve sevilmek,

all enhanced by AI.

hepsi YZ tarafından artırılmış.

I believe this gives life its greatest meaning.

Bunun hayata en büyük anlamını verdiğine inanıyorum.

Thank you very much.

Çok teşekkür ederim.

(Applause)

(Alkış)