A King Cobra Bite -- and a Scientific Discovery | Gowri Shankar | TED

Çeviri: Burak Yildiz Gözden geçirme: Ozay Ozaydin

[TED Fellows]

[TED Fellows]

[Shape Your Future]

[Geleceğinizi Şekillendirin]

(King cobra growl)

(Kral kobra homurtusu)

That’s the beautiful growl of the world’s longest venomous snake:

Bu, dünyanın en uzun zehirli yılanı olan kral kobranın

the king cobra.

güzel homurtusu.

They’re the only snakes that build a nest to incubate their eggs.

Yumurtalarını kuluçkaya koymak için bir yuva kuran tek yılan türü.

Apt to their scientific name, Ophiophagus hannah,

Yılan yiyen anlamına gelen bilimsel isimleri

meaning a snake-eater, they eat other snakes,

Ophiophagus hannah’a ithafen, kendi türleri de dahil olmak üzere

including their own kind.

diğer yılanları yiyorlar.

Growing up to five meters,

Beş metreye kadar büyüyebilen

they possess enough venom to kill 10 people in a single bite,

bu yılanlar, tek bir ısırıkta 10 insanı, hatta bir fili öldürebilecek kadar

or even an elephant.

zehre sahip.

King cobras might be intimidating to most people,

Kral kobralar çoğu insan tarafından ürkütücü bulunsa da,

but I was always fascinated by them.

beni her zaman cezbetmiştir.

I've been studying this legendary species for the last 20 years.

Son 20 yıldır bu efsanevi tür üzerinde çalışıyorum.

Fifteen years ago,

15 yıl önce,

I was bitten by a king cobra while rescuing it from a house,

bir kral kobrayı bir evden kurtarırken, ısırıldım,

which otherwise would have been killed.

ki normalde ölmüş olmalıydım.

There is no antivenom for Indian king cobra,

Hint kral kobrası için panzehir yok,

so I was certain I would die in about 30 minutes.

bu yüzden yaklaşık 30 dakika içinde öleceğimden emindim.

The bite was in my hand.

Isırık elime gelmişti.

The pain was moving up my arm towards the heart.

Acısı kolumdan kalbime doğru yayılıyordu.

The pain was so excruciating

Acı o kadar dayanılmazdı ki,

that I actually begged the team to just let me die

acı çekmektense ölmeme müsaade etmeleri için

rather than stay in agony.

ekibe yalvardım.

I remembered I had stocked a few vials of antivenom from Thailand,

Tayland kral kobrası tedavisinde kullanılmak üzere Tayland’dan

meant for Thailand king cobra,

birkaç şişe panzehir getirdiğimi hatırladım

which I decided to experiment with on myself.

ve bunları kendi üzerimde denemeye karar verdim.

But the Thai antivenom failed,

Ancak Tayland panzehiri işe yaramadı

and we had to stop the treatment.

ve tedaviyi yarıda kesmek zorunda kaldık.

But here I am, a ghost?

Ama işte buradayım, bir hayalete mi dönüştüm?

No, the king was kind.

Hayır, kral nezaket gösterdi.

It injected a very small quantity of venom into my hand,

Elime çok az miktarda zehir enjekte etmişti,

which wasn't enough to kill me.

ki bu beni öldürmeye yetmedi.

My mother hoped

Annem bu ölüme yakın deneyimin

that this near-death experience would finally stop my snake obsession.

sonunda yılan konusundaki saplantımı sona erdireceğini umuyordu.

But no.

Ama hayır.

For those three painful days at the hospital,

Hastanede geçirdiğim o acı verici üç gün boyunca

all I wondered was if the king cobra was one species, as science believed,

tek merak ettiğim, eğer kral kobra bilimin inandığı gibi tek bir tür ise,

then why didn't the Thailand antivenom work on me?

o zaman Tayland panzehiri neden bende işe yaramadı?

It became apparent that we were missing something.

Bir şeyleri kaçırdığımız açıkça görülüyordu.

King cobra was first described scientifically in 1836,

Kral kobra bilimsel anlamda ilk kez 1836′da tespit edilmiş,

after which many speculated there could be different species,

ardından birçok kişi farklı türler olabileceğini düşünmüştü,

but no one had ever established it.

ama hiç kimse bunu kanıtlayamamıştı.

This became my research topic.

Bu benim araştırma konum oldu.

For seven years after the bite,

Isırıldıktan sonraki yedi yıl boyunca

I traveled across king cobra habitat in South and Southeast Asia.

Güney ve Güneydoğu Asya’daki kral kobra yaşam alanlarını dolaştım.

And this is what I found.

Bulduğum şey:

King cobras, despite being the most curious, majestic snakes

Kral kobralar, en ilginç ve heybetli yılanlar olmalarına rağmen,

are disliked, feared and hated by most people on the planet.

gezegendeki çoğu insan tarafından sevilmiyor, korkuluyor ve nefret ediliyor.

They're killed on sight for food, poached for skin,

Yiyecek bulmak maksadıyla görüldükleri yerde katlediliyorlar,

for traditional medicinal purpose and for pet trade.

derileri yüzünden, geleneksel tıbbi amaçlar uğruna

ve evcil hayvan ticareti amacıyla kaçak yollarla avlanıyorlar.

And of course, their habitats are under severe threat,

Elbette yaşam alanları da diğer pek çok tür gibi

like many other species.

büyük tehdit altında.

But we also found an answer

Ancak 185 yıllık

to this 185-year-old question of species complex.

bu türler karmaşası meselesine de bir cevap bulduk.

My research has shown that king cobra is actually four distinct species,

Araştırmalarım, kral kobranın aslında herkesin sanıldığı gibi bir değil,

not one, as everyone thought.

dört ayrı tür olduğunu gösterdi.

Now that is why the Thailand antivenom did not work on me.

İşte bu yüzden Tayland panzehiri bende işe yaramadı.

So what does this finding mean?

Peki bu bulgu ne anlama geliyor?

I found king cobras differed from each other

Kral kobraların birbirlerinden yüzde bir ila dört arasında

by one to four percent genetic makeup.

genetik farklılık gösterdiğini buldum.

So what does this discovery mean for the king cobra?

Peki bu keşif kral kobra için ne anlama geliyor?

Well, imagine there's a tsunami or an epidemic on an island

Peki, belirli bir kral kobra türünün yaşadığı bir adada

inhabited by a particular species of king cobra.

tsunami ya da salgın olduğunu düşünün.

We could lose that whole species.

O türün tamamını kaybedebilirdik.

In other words, one habitat destruction is the loss of an entire species

Başka bir deyişle, bir yaşam alanı tahribatı, henüz anlayamadığımız

we have yet to understand.

bir türün tamamının kayboluşu anlamına gelir.

Resolving species confusion is highly important

Tür karmaşasının çözülmesi

for the conservation planning, biological control,

koruma planlaması, biyolojik kontrol, hastalıkların

treatment of diseases and snakebite.

ve yılan ısırıklarının tedavisinde son derece önemli.

According to the International Union for Conservation of Nature's Red List

Uluslararası Doğayı Koruma Birliği’nin Tehdit Altındaki Türlerin

of Threatened Species,

Kırmızı Listesi’ne göre

king cobras are not given much attention.

kral kobralara fazla önem gösterilmiyor.

My discovery calls for an urgent reassessment of each species status

Yaptığım keşif, her bir türün durumunun ve koruma girişimlerinin

and conservation efforts.

acilen yeniden ele alınmasını gerektiriyor.

As a direct conservation measure,

Doğrudan bir koruma önlemi olarak,

we at Kalinga Foundation rescue king cobras from distressed situations.

Kalinga Vakfı’nda kral kobraları sıkıntılı durumlardan kurtarıyoruz.

So far, we have rescued close to 375 king cobras,

Şimdiye kadar 375′e yakın kral kobrayı kurtardık,

monitored about 50 plus king cobra nests

50′den fazla kral kobra yuvasını gözlemledik

and helped release over 500 hatchlings

ve 500′den fazla yavrunun doğal ortamlarına bırakılmasına

back into their natural habitat.

katkıda bulunduk.

We partner with communities

Topluluklarla işbirliği yapıyor

and invest in creating awareness among local people,

ve yerel halk arasında, özellikle de ailelerini katletmek yerine

especially kids, who urge their parents to choose rescue over killing.

kurtarmayı tercih etmeye yönlendiren çocuklar üzerinde

farkındalık yaratmaya yönelik yatırımlar yapıyoruz.

We encourage students to participate in our research

Öğrencileri araştırmalarımıza katılmaya özendirip yılan kurtarıcıları

and conduct capacity-building training for snake rescuers and forest officials.

ve orman yetkilileri ile kapasite geliştirme eğitimleri düzenliyoruz.

King cobras are potential flagship species among snakes.

Kral kobralar yılanlar arasında potansiyel öneme sahip türler.

Declaring it as such will be a big win for the species,

Bunun bu şekilde beyan edilmesi türler açısından, kıdemli bilim insanlarım

to my senior scientists and the forest they inhabit.

ve yaşadıkları orman açısından büyük bir kazanım teşkil ediyor.

What is interesting is these are the same tropical forests

İlginç olan, bu ormanların dünyanın 36 biyolojik çeşitliliğin

of South and Southeast Asia,

sıcak noktasından yedisine sahip olan

which has seven of the world's 36 biodiversity hotspots.

Güney ve Güneydoğu Asya’nın aynı tropik ormanları olması.

And these also contribute 68 percent to the global carbon sink.

Bunlar ayrıca küresel karbon yutağına yüzde 68 oranında katkıda bulunuyor.

In other words, my team and I are doing all we can

Başka bir deyişle, ekibim ve ben şu anda dört tür olduğunu bildiğimiz şeyi

to say what we now know are four species,

söylemek üzere elimizden geleni yapıyoruz,

and I welcome you to join us in conserving the beautiful king cobra.

ve güzel kral kobrayı korumak üzere bize katılmanızı rica ediyorum.

Thank you.

Teşekkür ederim.