The Outlaws of the Ocean — and How We're Reeling Them In | Tony Long | TED

Çeviri: Naz Sarpyener Gözden geçirme: Cihan Ekmekçi

I joined the British Royal Navy at the tender age of 17

17 yaşında İngiliz Kraliyet Donanması’na katıldım

and in three decades of service, lived in worked in every ocean.

ve 30 yıllık hizmet sürecinde her okyanusta yaşadım ve çalıştım.

I witnessed firsthand the hidden world of the high seas,

Yüksek denizlerin gizli dünyasını bizzat gözlemledim,

sometimes the only vessel for hundreds of miles.

bazen yüzlerce mil boyunca tek gemi olma durumuna şahit oldum.

And other times I'd wake up surrounded in a fishing fleet

Ve bazen uyandığımda, gelişmiş teknoloji parmak uçlarımda olsa da

that, despite having powerful technology at my fingertips,

etrafımı çevreleyen bir balıkçı filosu içinde bulurdum kendimi,

I didn’t really know who they were or what they’d been doing.

kim olduklarını da ne yaptıklarını da bilmezdim.

It is a Wild West out there, and rogue fishers ...

Orada gerçekten bir Vahşi Batı var, ve düzenbaz balıkçılar ...

rogue fishes are extracting --

düzenbaz balıklar, çıkartıyorlar -- hmm, onlar,

well, they’re disobeying the laws that we put in place

okyanusumuzu ve kaynaklarını korumak için oluşturduğumuz

to protect our ocean and its resources.

yasalara uymuyorlar.

And they're pillaging colossal amounts of fish.

Ve onlar, devasa miktarda balığı yağmalıyorlar.

Deniz ürünleri, düşünülenin aksine, beşte birinin yasa dışı olarak avlandığı

Seafood,

one fifth of seafood is thought to be caught illegally or is simply unreported.

veya raporlanmadığı bilinmektedir.

And that's a crime worth up to 23.5 billion dollars.

Bu, 23,5 milyar dolarlık bir değere kadar ulaşan bir suçtur.

And it's a crime that skews the science,

Ve bu suç, bilimi çarpıttığı için

so it affects the sustainability of our fisheries,

balıkçılığımızın sürdürülebilirliğini etkiler,

it threatens the health of our ocean

okyanusumuzun sağlığını tehdit eder

and the well-being of millions of people,

ve özellikle daha fakir ülkelerde

mainly in poorer countries.

milyonlarca insanın refahını tehlikeye atar.

And it's not just pirate fishing

Okyanusumuzun geleceğini tehdit eden

that's threatening the future of our ocean.

sadece kaçak avcılık değil.

Denizde, petrol sızıntıları tespit edilemiyor

Out at sea, oil spills are going undetected

and therefore unpunished.

ve bu nedenle cezasız kalıyor.

There’s a massive, unmonitored growth in shipping,

Sadece birkaçını söylemek gerekirse, denizde izlenmeyen devasa bir nakliye,

oil and gas exploration and aquaculture, to mention just a few.

petrol ve gaz araştırmaları, su ürünleri yetiştiriciliği büyümesi yaşanmaktadır.

And this is piling pressure on an ocean that's already stressed by climate change.

Okyanusu, zaten iklim değişikliği ile zorlanan bir baskı altında tutuyor.

The straightforward fact is,

Basit bir gerçek şu ki

if you can't see it, you can't manage it.

göremiyorsanız, yönetemezsiniz.

And I know from experience, you can't monitor the whole ocean

Ve deneyimimden biliyorum, gemi güvertelerinden

from the decks of ships.

tüm okyanusu izlemek mümkün değil.

But you can from space.

Fakat uzaydan mümkün.

And these are interesting times

Bu ilginç bir dönem çünkü görünüşte çözümsüz sorunlar,

because seemingly intractable problems are starting to yield

teknolojinin, yapay zekânın ve küresel bağlantının

to the power of technology, AI, and global interconnectedness.

gücüne boyun eğmeye başlıyor gibi görünüyor.

Up there right now, there's thousands of satellites,

Şu anda yukarıda, binlerce uydu var, okyanusumuzun

beaming back an enormous amount of data from the remotest parts of our ocean.

en uzak bölgelerinden muazzam miktarda veri iletiyorlar.

What if we could harness that data,

Ya o verileri kullanabilir ve okyanusa önem veren insanlara

make it useful and available to people who care about the ocean?

kullanışlı ve erişilebilir hâle getirebilseydik?

Evet, teknoloji ve yapay zeka alanındaki hızlı ilerlemeleriyle bunu yapabiliriz.

Well, thanks to rapid advances in technology and AI, we can do that.

Using GPS location data and machine learning,

GPS konum verileri ve makine öğrenimi kullanarak

Global Fishing Watch built the first-ever live stream map

Global Fishing Watch endüstriyel balıkçı filosunu izlemek için

to monitor the industrial fishing fleet.

ilk canlı yayın haritasını oluşturdu.

At the moment, we see some 70,000 vessels.

Şu anda, yaklaşık 70,000 gemi görüyoruz.

We've made this information public and freely available to the world.

Bu bilgiyi kamuya açık ve dünyaya ücretsiz olarak sunduk.

But technology moves on.

Ancak teknoloji ilerliyor.

Thank you.

Teşekkürler.

(Applause)

(Alkış)

Technology moves on rapidly.

Teknoloji hızla ilerliyor.

There's new and emerging technology that we need to embrace

İhtiyacı olan herkese bu resmi sunmak için

in order to give this picture to everybody who needs it.

kucaklamamız gereken yeni ve gelişmekte olan teknolojiler bulunuyor.

Like when we were working with our partners in Japan and South Korea,

Örneğin, Japonya ve Güney Kore’deki ortaklarımızla çalışırken,

they told us there was illegal fishing suspected in North Korean waters

bize Kuzey Kore sularında BM yaptırımlarına aykırı

in contravention of the UN sanctions there.

olarak yasa dışı avcılık şüphesinin olduğunu bildirdiler.

But when we first took a look on our map,

Ancak haritamıza ilk baktığımızda

we could see very little fishing

bu gemilerin beklenildiği gibi

because those vessels were not sharing their GPS location data,

GPS konum verilerini paylaşmadıkları için

çok az balıkçılık faaliyeti görebildik.

as they should.

We call them “dark vessels.”

Onlara “karanlık gemiler” diyoruz.

And generally, dark vessels are up to no good.

Genel olarak, karanlık gemilerin niyeti iyi değil.

So we had to turn to other sources of data.

Bu nedenle, diğer veri kaynaklarına başvurmamız gerekti.

We looked at satellite-based radar and optical imagery,

Uydu tabanlı radar ve optik görüntülere baktık

and we lit that region up.

ve o bölgeyi aydınlattık.

We revealed an armada of almost 1,000 vessels.

Yaklaşık 1.000 gemiden oluşan bir armada ortaya çıkardık.

It's one of the largest cases of illegal fishing ever seen.

Bu, tarihteki en büyük yasa dışı avcılık vakalarından biridir.

Bunun yanı sıra büyük bir insan etkisi de var.

But there's huge human impact too.

Tragedy.

Trajedi.

Because they're smaller,

Çünkü daha küçük, daha dayanıksız olan

more rickety North Korean boats could not compete with that vast fleet.

Kuzey Kore botları, o devasa filo ile rekabet edemedi.

They were pushed further and further out to sea, and as a result,

Onlar denize daha da uzaklaştırıldılar ve sonuç olarak

hundreds of them would be capsized to be washed ashore in Japan

yüzlercesi ya açlık çeken ya da ölü olan mürettebatıyla birlikte

with the crew either starving or dead.

Japonya’ya sürüklenerek karaya vurdu.

We made our findings public and as a result,

Bulgularımızı kamuya açık hale getirdik

we compelled the authorities to take action.

ve sonuç olarak yetkilileri harekete geçirmeye zorladık.

Illegal fishing in that region has dropped by 75 percent,

O bölgedeki yasadışı avcılık %75 oranında azaldı

and we're not seeing hundreds of vessels now washing ashore in Japan.

ve artık yüzlerce gemi Japonya sahillerine vurmuyor.

(Applause)

(Alkış)

The good news is that the techniques we used

İyi haber şu ki Kuzey Kore’de olanları

to illuminate what was happening in North Korea,

aydınlatmak için kullandığımız teknikleri

we can use anywhere and everywhere

her yerde ve her zaman kullanarak

to make the invisible visible.

görünmez olanı görünür kılabiliriz.

Today, any of you can click on the internet

Bugün, herhangi bir kişi internet üzerinde tıklayarak

to explore roads and buildings on land.

kara üzerindeki yolları ve binaları keşfedebilir.

Why can't we do the same for the ocean?

Neden okyanus için aynısını yapamıyoruz?

We need to create a dynamic, complete map

Denizdeki tüm endüstriyel faaliyetlerin

of all industrial activity out at sea

dinamik ve eksiksiz bir haritasını oluşturmalı

and make it available to everybody for free.

ve herkesin ücretsiz olarak erişebilmesini sağlamalıyız.

Well, thanks to the Audacious community,

İyi ki Audacious topluluğu sayesinde,

we're going to do that using GPS location data

GPS konum verilerini

and millions of gigabytes of satellite imagery,

ve milyonlarca GB uydu görselini kullanarak

we’ll use AI to map and monitor more than a million oceangoing vessels.

bir milyondan fazla deniz gemisini haritalayacak ve izleyeceğiz.

We will monitor the entire industrial fishing fleet

Tüm endüstriyel balıkçı filosunu

and those dark vessels.

ve o karanlık gemileri izleyeceğiz.

We'll add in hundreds of thousands of cargo vessels,

Yüz binlerce kargo gemisi, on binlerce petrol ve gaz yapıları,

tens of thousands of oil and gas structures,

su ürünleri yetiştiricilik çiftlikleri

aquaculture farms and wind farms.

ve rüzgar çiftliklerini de ekleyeceğiz.

With this public information,

Bu kamu bilgisi sayesinde, koruma uzmanları,

conservationists will have the information they need

kritik yaşam alanlarını korumak için ihtiyaç duydukları bilgilere

to protect critical habitats.

sahip olacaklar.

Like National Geographic Pristine Seas.

National Geographic Pristine Seas gibi.

They're using our data to help work with governments and communities

National Geographic Pristine Seas gibi projeler,

to protect critical habitats in seven marine parks

verilerimizi kullanarak, 7 deniz parkında kritik yaşam alanlarını korumak için

with a combined area of more than twice that of California.

hükûmetler ve toplumlarla iş birliği yapıyor.

And we're going to give researchers the data they need

Araştırmacılara okyanus bilimini ilerletmek için

to advance ocean science.

ihtiyaç duydukları verileri sağlayacağız.

And we’re going to give the media, campaigners

Medya, kampanyacılar ve halka,

and the public powerful knowledge about human activity out at sea.

denizdeki insan faaliyetleri hakkında güçlü bilgiler sağlayacağız.

And this comes just in time

Bu tam zamanında geliyor

because after two decades of talking,

çünkü on yıllar süren görüşmelerin ardından,

we finally have a treaty to manage the conservation of ocean life

nihayet okyanus yaşamının korunması

and the establishment of marine protected areas out on our ocean.

ve deniz koruma alanlarının kurulması için bir anlaşmaya sahibiz.

(Applause)

(Alkış)

And this is going to be critical because

Bu son derece önemlidir çünkü neredeyse 200 ülke,

almost 200 countries have committed to protecting 30 percent of the ocean

2030 yılına kadar okyanusun %30′unu

by 2030.

koruma taahhüdünde bulunmuştur.

And they will need tools like this to uphold that promise.

Ayrıca bu sözü tutmak için bu gibi araçlara ihtiyaç duyacaklardır.

We can develop the tools that governments need

Hükûmetlerin taahhütlerini yerine getirmek için

to uphold their commitments.

ihtiyaç duydukları araçları geliştirebiliriz.

We can inspire a new wave of ocean management

Kamu verileri

ve açık tenoloji yardımıyla

through public data

yeni bir okyanus yönetimi dalgası başlatabiliriz.

and open technology.

Now, I might have salt in my veins,

Belki denizde yetişmiş olabilirim,

but you don't need to have sailed the seven seas

ancak okyanusun geleceği hakkında endişelenmek için

to care about the future of the ocean.

yedi denizi geçmenize gerek yok.

All life on Earth depends on it.

Dünya üzerindeki tüm yaşam ona bağlıdır.

It's providing the oxygen we breathe,

Solduğumuz oksijeni sağlayıp

it’s regulating our climate,

iklimimizi düzenliyor.

and it's providing the food that billions of people rely on.

Milyarlarca insanın bağımlı olduğu gıdayı sağlıyor.

But ocean resources are not inexhaustible, we’ve got to protect them.

Fakat okyanus kaynakları sonsuz değildir, onları korumamız gerekiyor.

We have the chance to do that today like never before.

Bugün hiç olmadığı kadar bunu yapma şansımız var.

We can give a free, open-access monitoring system for the entire ocean.

Tüm okyanus için ücretsiz ve açık erişimli bir izleme sistemi yapabiliriz.

Together we can reign in this outlaw ocean.

Bu kanunsuz okyanusu kontrol altına alabiliriz.

We can end pirate fishing.

Birlikte kaçak balıkçılığı sona erdirebiliriz.

And we can transform ocean management for the common good of all.

Tüm insanların ortak iyiliği için okyanus yönetimini dönüştürebiliriz.

Thank you.

Teşekkürler.

(Applause)

(Alkış)