Are We the Last Generation — or the First Sustainable One? | Hannah Ritchie | TED

Çeviri: Selin Tüfekçi Gözden geçirme: Eren Gokce

Çocuklarımıza onların iklim değişikliğinden

It's become strangely normal

to tell our kids that they're going to die from climate change.

öleceklerini söylemek tuhaf bir şekilde normal hâle geldi.

If sea-level rise doesn’t get them, then a wildfire will,

Eğer deniz seviyesinin yükselmesi onları etkilemezse, büyük bir yangın,

or a global famine, or crop failures.

küresel bir kıtlık ya da mahsul kıtlığı kötü etkileyecek.

Maybe a fatal heat wave,

Belki ölümcül bir

the insect apocalypse

sıcak hava dalgası, böcek istilası

or the fishless oceans.

ya da balıksız okyanuslar.

These are the headlines

Hepimize anlatılan,

we've all been told will be the end of humanity.

insanlığın sonu olacak başlıklar bunlar.

So we shouldn't be surprised, then,

Sonrasında o genç insanların

that young people today feel crippled with anxiety.

bugün anksiyete yüzünden sorun yaşamalarına şaşırmamalıyız.

A large international survey asked 10,000 young people

Büyük, uluslararası bir anket 10.000 genç insana

about their attitudes to climate change.

iklim değişikliğiyle ilgili düşüncelerini sordu.

More than half said they think humanity’s doomed;

Yarısından fazlası, insanlığın sonunun geldiğini;

three-quarters find the future frightening;

dörtte üçü geleceği ürkütücü bulduğunu

and more than one in three are hesitant to have children of their own.

ve üç kişiden biri çocuk sahibi olma konusunda tereddütlü olduğunu söyledi.

Young people today truly feel like they could be the last generation.

Genç kişiler bugün gerçekten son kuşak olacaklarmış gibi hissediyor.

In fact, prominent activist groups actually take on this very name.

Aslında, seçkin aktivist gruplar da gerçekten bu ismi benimsiyor.

Now I get this feeling,

Şimdi anlıyorum,

I've been there.

ben de bunları yaşadım.

I used to feel like humanity was doomed,

İnsanlığın sonu gelmiş gibi hissederdim

and despite having multiple environmental degrees,

ve birçok çevresel derecem olmasına rağmen,

I felt completely helpless to do anything about it.

bu konuda bir şey yapma konusunda kendimi tamamen çaresiz hissettim.

But I'm a data scientist,

Fakat ben bir veri bilimcisiyim

and after years poring over the data on how far humanity's come

ve yıllarca insanlığın ne kadar ileriye gittiğini ve bir şeylerin

and how quickly things are now moving,

nasıl bu kadar hızlı ilerlediğine odaklandıktan sonra,

my perspective on this has changed.

bu konudaki bakış açım değişti.

I think we've got this framing upside down.

Bu düzeni tersine çevirdiğimizi düşünüyorum.

Far from being the last generation,

Son nesil olmanın ötesinde,

I think we will be the first generation:

bence biz ilk nesil olacağız:

the first generation to be sustainable.

Sürdürülebilir olan ilk nesil.

When we think about sustainability,

Sürdürülebilirlik üzerine düşündüğümüzde,

we might imagine humans have only become unsustainable in the very recent past,

insanların yalnızca çok yakın geçmişte sürdürülemez hâle geldiğini,

that our ancestors lived in perfect balance with nature

atalarımızın doğayla mükemmel dengede yaşadığını

ve bu dengenin yalnızca son zamanlarda bozulduğunu farz edebiliriz.

and only recently has that been knocked off.

Unfortunately, this is not true.

Maalesef, bu doğru değil.

If we're nostalgic for sustainable paths to rewind back to,

Eğer geri dönülebilecek sürdürülebilir yollara özlem besliyorsak,

there is none.

böyle bir yol yok.

The world has never been sustainable.

Dünya hiç sürdürülebilir olmadı.

Now I get that that's a controversial statement,

Şimdi bunun tartışmalı bir konu olduğunu anlıyorum,

so let me explain why.

sebebini açıklayayım.

When we think about the definition of sustainability,

Sürdürülebilirliğin tanımı hakkında düşündüğümüzde,

we might imagine something like this:

şöyle bir şey hayal ediyor olabiliriz:

"having a low environmental impact to protect future generations."

“Gelecek nesilleri korumak için düşük bir çevresel etkiye sahip olmak.”

And it's true, by this definition,

Ve bu doğru, bu tanım sayesinde

many of our ancestors were sustainable.

atalarımızın çoğu sürdürülebilirdi.

They did have a low environmental impact.

Düşük çevresel etkiye sahiplerdi.

But the reason they had a low environmental impact

Ancak düşük çevresel etkiye sahip olmalarının sebebi,

is because the populations were tiny.

nüfusların küçük olmasıydı.

And the reason their populations were tiny

Ve nüfuslarının küçük olma sebebi,

is because half of children died before reaching puberty.

çocuklarının yarısının ergenlik çağına ulaşmadan ölmesiydi.

Half of children died.

Çocukların yarısı öldü.

That, then, raises the question:

Bu, o zaman şu soruyu gündeme getirir:

Is that what we really think sustainability is?

Gerçekten sürdürülebilirliğin bu olduğunu mu düşünüyoruz?

Is that the world we want to maintain and preserve,

Devam ettirmek ve korumak istediğimiz,

one where half of our children die?

çocuklarımızın yarısının öldüğü dünya bu mu?

Hope your answer to that is no.

Umarım buna cevabınız hayırdır.

If we care about human suffering,

Eğer insanların acı çekmesini umursuyorsak,

we need to add another dimension to this.

buna başka bir boyut eklememiz gerekiyor.

We need to also provide a good life for everyone today.

Ayrıca bugün herkes için iyi bir hayat sağlamamız gerekiyor.

Now that gives our definition two halves.

Bu, bize tanımımızın iki yarısını verir.

If we fail on either half, we have failed to be sustainable.

Eğer her iki yarımda da başarısız olursak, sürdürülebilir olmayı başaramayız.

That's where our ancestors were never sustainable.

Burası, atalarımızın hiç sürdürülebilir olamadığı yerdir.

They never achieved the first half of the equation.

Eşitliğin ilk yarısını hiç başaramadılar.

And over the last few centuries,

Son birkaç yüzyılda,

the world has made amazing progress on the first half.

dünyamız bu ilk yarıda muhteşem bir ilerleme kaydetti.

As we've shown at Our World in Data,

Our World in Data’da gösterdiğimiz gibi,

child mortality is now down to four percent.

çocuk ölüm oranı artık yüzde dörde kadar düştü.

Extreme poverty used to be the default, now less than one in 10 people live there.

Aşırı yoksulluk olağan bir durumdu, artık 10 kişiden birinden daha azı öyle yaşıyor.

Literacy and education used to be rare;

Okuryazarlık ve eğitim nadirdi;

now, most children in the world get the opportunity to go to school.

şimdi, dünyadaki çocukların çoğu okula gitme fırsatına sahip.

But the world as it is today is still unacceptable.

Ancak günümüzdeki dünya hâlâ kabul edilebilir değil.

It's unacceptable that millions of children die every year,

Her yıl milyonlarca çocuğun ölmesi, yüz milyonlarcasının günde iki dolardan

that hundreds of millions live on less than two dollars a day,

daha az parayla geçinmesi, ki bu inanılmaz derecede

which is an incredibly low poverty line.

düşük bir yoksulluk sınırı, kabul edilemez.

But pick almost any metric of human wellbeing,

Fakat insan sağlığına ilişkin hemen hemen her ölçüyü ele alın,

and you'll find that the world has become a much better place.

dünyanın çok daha iyi bir yere geldiğini fark edeceksiniz.

But that progress has come at a cost.

Ancak bu gelişmenin bir bedeli oldu.

It's come at a cost to the environment.

Çevreye bir bedeli oldu.

We burn wood and fossil fuels for energy.

Enerji için ağaç ve fosil yakıt yakıyoruz.

We expanded farmlands at the cost of forests,

Ormanlar pahasına ekilebilir arazileri genişlettik

and our insatiable appetite for meat

ve et için doymak bilmeyen iştahımız,

means we now use half of the world's habitable land for farming.

dünyadaki yaşanabilir toprakların yarısını tarım için kullandığımız anlamına geliyor.

We kill billions of animals every year.

Her yıl milyarlarca hayvan öldürüyoruz.

These are the trends that make us feel doomed.

Sonumuz gelmiş gibi hissettiren son gelişmeler bunlar.

We see these lines rising, and we assume they might never stop.

Bu çizgilerin yükseldiğini görüyoruz ve hiç durmayacağını varsayıyoruz.

But more recent data tells us a slightly different story.

Ancak daha yeni veriler bize daha farklı bir hikâye anlatıyor.

A more hopeful story, that we can turn things around.

İşleri tersine çevirebileceğimiz daha umutlu bir hikâye.

This is per-capita CO2 emissions in the UK since 1750.

Bunlar, Birleşik Krallık’ta 1750′den beri kişi başına düşen CO2 emisyonları.

Over the last few decades, emissions in the UK have halved.

Son birkaç on yılda, Birleşik Krallık’taki emisyonlar yarıya düştü.

That means that my carbon footprint today

Bu, bugün benim karbon ayak izimin, büyükbaba ve büyükannemin

is less than half that of my grandparents' when they were my age.

benim yaşımdaki hâllerinin yarısından daha az olması demek.

That's despite the fact I live a much more extravagant lifestyle,

Bu, benim daha savurgan bir hayat tarzımın olmasına rağmen,

or, as they'd put it,

ya da onların deyimiyle,

"You youngsters just don't know how good you've got it these days."

“Siz gençler bugünlerde ne kadar iyi yaşadığınızın farkında değilsiniz.”

(Laughter)

(Kahkahalar)

Now, you might think the UK's cheating here.

Birleşik Krallık’ın hile yaptığını düşünebilirsiniz.

It used to be this industrial powerhouse,

Bu eskiden endüstriyel bir santraldi,

now it gets China, India and Bangladesh to produce its stuff for it.

şimdi Çin, Hindistan ve Bangladeş’in kendi ürünlerini üretmesini sağlıyor.

Maybe it's just offshored all these emissions.

Belki de sadece bütün bu emisyonları kıyıdan uzaklaştırmıştır.

There's a bit of truth to this --

Burada biraz doğruluk payı var --

when we adjust for trade, emissions in the UK are higher --

sadece ticaret için olduğunda, Birleşik Krallık’taki emisyonlar daha yüksek --

but we still see this dramatic decline over the last few decades.

ancak son birkaç on yıldır hâlâ bu çarpıcı düşüşü görüyoruz.

Offshoring is a bit of the story, but it's not the entire story.

Offshoring hikâyenin ufak bir kısmı, fakat bütünü değil.

At the same time, the UK has increased its GDP.

Aynı zamanda, Birleşik Krallık GSYİH’sini yükseltti.

GDP has gone up, while emissions have come down.

Emisyonlar düşerken, GSYİH yükseldi.

And it's not the only country to achieve this.

Ve bunu başaran tek ülke Birleşik Krallık değil.

You will see the same for the US, for Germany,

ABD, Almanya, Fransa, İspanya, Portekiz

France, Spain, Portugal.

için de aynı şeyi göreceksiniz.

A long list of countries have increased GDP

Emisyonlarını düşürürken GSYİH’i yükselten ülkelerin

while reducing their emissions.

uzun bir listesi.

And again, this is not just because they've offshored them.

Ve tekrar, bu yalnızca onları kıyıdan uzağa gönderdikleri için değil.

The notion that economic growth

Ekonomik gelişmenin

has to be incompatible with reducing our environmental impact

çevresel etkimizi azaltmakla bağdaşmaması gerektiği fikri

is simply wrong.

tamamen yanlış.

Now rich countries are reducing their emissions,

Şimdi zengin ülkeler emisyonlarını azaltıyorlar, fakat düşük ve

but low- and middle-income countries are increasing theirs.

orta gelirli ülkeler kendilerininkini artırıyorlar.

What does this mean at a global level?

Genel düzeyde bu ne demek?

Well, total CO2 emissions are now beginning to flatline,

Pekâlâ, toplam CO2 emisyonları tükenmeye başlıyor,

but actually, emissions per person already peaked a decade ago.

ama aslında, kişi başına düşen emisyon on yıl önce zaten zirveye ulaşmıştı.

That means the emissions of the average person in the world today

Bu, bugün dünyadaki ortalama bir insanın emisyonlarının zirveye ulaştığı

have peaked, and are now falling.

ve şimdi düştüğü anlamına geliyor.

And we will see a peak in total CO2 emissions soon.

Biz de yakında toplam CO2 emisyonlarında bir zirve göreceğiz.

Peki, bu neden oluyor?

Now, why is this happening?

A big driver has been technological change.

Büyük bir etken, teknolojik değişimdir.

Here, we see coal production in the UK since 1700.

Burada, Birleşik Krallık’ta 1700′den beri kömür üretimini görüyoruz.

Now the UK was the birthplace of industrial coal,

Birleşik Krallık, endüstriyel kömürün çıkış yeriydi,

and it has now died there.

ve orada yok oldu.

When I was born,

Doğduğumda,

more than half of the UK's electricity was coming from coal.

Birleşik Krallık’ın yarısının elektriği kömürden geliyordu.

This is now less than two percent.

Bu artık yüzde ikiden daha az.

And it’s dying in many other countries too.

Çoğu diğer ülkede de bitiyor.

You will see the same for the US, Germany, Denmark, Spain,

ABD, Almanya, Danimarka, İspanya,

Portugal, Greece, Ireland.

Portekiz, Yunanistan, İrlanda’da aynısını göreceksiniz.

In many countries in the world, coal is dying.

Dünyanın çoğu ülkesinde, kömür tükeniyor.

Taking its place are renewables, where costs are plummeting.

Onun yerini, maliyetlerin düştüğü yenilenebilir enerji alıyor.

The cost of solar has fallen by 99.8 percent since 1970,

Güneş enerjisi maliyeti 1970′lerden beri yüzde 99,8 oranında azaldı,

fallen by 90 percent in the last decade alone.

yalnızca son on yılda yüzde 90 oranında düştü.

And if you're worried that it looks like this price trend is leveling off,

Ve eğer bu fiyat eğiliminin düzeliyor gibi görünmesinden endişeliyseniz,

don't be.

endişelenmeyin.

When we zoom in, we see that the price of solar continues to fall.

Yakınlaştırdığımızda güneş enerjisi fiyatının düştüğünü görüyoruz.

And the same is true for wind.

Aynısı rüzgâr için de geçerli.

Go back a decade,

On yıl geriye dönelim,

and solar and wind were among the most expensive energy technologies we had.

güneş ve rüzgâr sahip olduğumuz en pahalı enerji teknolojileri arasındaydı.

That is why the world was not making progress,

Dünyanın gelişim kaydetmemesinin sebebi bu,

that is why countries were not deploying them --

ülkelerin onları kullanmama sebebi bu --

they were far too expensive.

çok pahalı olmalarıydı.

But just ten years on, and that script has flipped.

Ancak yalnızca on yıl sonra, o senaryo tersine döndü.

In many countries in the world, solar and wind are now the cheapest.

Dünyadaki çoğu ülkede, güneş ve rüzgâr enerjisi artık en ucuz olanlar.

Now if we're going to have renewables, we're going to need energy storage.

Eğer yenilenebilir enerjimiz olacaksa, enerji deposuna da ihtiyacımız olacak.

But there's good news there too.

İyi haberlerimiz de var.

The price of batteries has fallen by 98 percent since 1990.

Akü fiyatları 1990′dan beri yüzde 98 oranında düştü.

If you take the battery you'd find in a Tesla today,

Bugün Tesla’da bulabileceğiniz bir akü,

go back to 1990, it would have cost one million dollars.

1990′da bir milyon dolara mal olurdu.

It now costs just 12,000.

Şimdi sadece 12.000 dolar.

That’s completely transformed the world of energy storage

Bu enerji depolama ve ulaşım dünyasını

and completely transformed the world of transport.

tamamen değiştirdi.

Global sales of petrol and diesel cars have already peaked --

Benzinli ve dizel araçların küresel satışı çoktan zirveye ulaştı --

they peaked in 2017, and they are now falling.

2017′de zirveye çıktılar ve şimdi düşüyorlar.

Taking their place are electric cars,

Yerlerini yalnızca birkaç yıl içinde

where, in a space of just a few years, sales are going through the roof.

satışları tavan yapan elektrikli arabalar alıyor.

And from energy and transport to the food we eat,

Ve enerji ve ulaşımdan yediğimiz yemeğe kadar,

you might imagine that global deforestation

küresel ormansızlaştırmanın en yüksek seviyesinde olduğunu

is at its highest level ever.

hayal edebilirsiniz.

But actually, global deforestation peaked decades ago

Ama aslında, küresel ormansızlaştırma on yıllar önce zirveye ulaştı

and is now falling.

ve şimdi ise düşüyor.

But actually, it's better than that,

Ama aslında, bundan daha iyi,

because many countries are now regrowing their old forests,

çünkü çoğu ülke eski ormanlarını yeniden büyütüyor,

such that the net decline is even more impressive.

öyle ki nihai azalma daha da etkileyici.

Now, why is this happening?

Şimdi, bu neden oluyor?

A big driver has been increases in crop yields.

Mahsul verimindeki artışlar büyük bir faktör oldu.

For all of our agricultural history, crop yields were low and stagnant.

Tüm tarım tarihimiz boyunca, mahsul verimleri düşük ve cansızdı.

Farmers had basically no opportunities to increase them.

Çiftçilerin verimleri yükseltmek için hiç imkânları yoktu.

Over the last century,

Son yüzyılda,

across many countries and many different crop types,

birçok ülke ve farklı mahsul türünde,

crop yields have skyrocketed.

mahsul verimi birdenbire arttı.

Here, we see it for the US, for corn,

İşte, ABD’de, tahılda

where yields have grown sixfold, from two tonnes to 12 tonnes.

verimin altı katı arttığını, iki tondan 12 tona kadar çıktığını görüyoruz.

Now what this means is we can grow a lot more food

Bu da, daha az topraktan daha fazla besin yetiştirebileceğimiz

from a lot less land.

anlamına geliyor.

The amount of land used to produce corn in the US

ABDde tahıl üretmek için kullanılan toprak miktarı

has not increased in over a century,

yüzyıl içinde artmamış,

but look at the change in corn production.

fakat tahıl üretimindeki değişikliğe bir bakın.

My main point here is that in the past,

Asıl bahsettiğim,

human progress had to come at the cost of the environment.

geçmişte insanlığın gelişmesinin çevreye mal olması gerektiğiydi.

If we wanted energy,

Eğer enerji istiyorsak,

we had to burn wood or we had to burn fossil fuels.

ağaç ya da fosil yakıt yakmalıydık.

If we wanted to grow more food,

Daha fazla yiyecek istiyorsak,

we had to expand farmland,

çoğunlukla ormanlar pahasına

often at the cost of forests.

ekilebilir arazileri genişletmek zorundaydık.

But technology and innovation

Fakat teknoloji ve yenilik

means we're very quickly decoupling these impacts,

bu etkilerden hemen ayrıldığımız anlamına geliyor,

such that this conflict is no longer true.

öyle ki bu çatışma artık doğru değil.

Let's then think about the world that we can have.

O zaman sahip olabileceğimiz dünyayı düşünelim.

We need to achieve the first half of our equation.

Eşitliğimizin ilk yarısını başarmalıyız.

We need to end global poverty.

Küresel yoksulluğu bitirmeliyiz.

And here, I'm not talking about raising everyone

Ve burada, herkesi günde iki dolar yoksulluk sınırı üzerine

above a two-dollar-a-day poverty line.

çıkarmaktan bahsetmiyorum.

That is simply not good enough.

Bu yeterince iyi değil.

We need to provide everyone with a good, comfortable life.

Herkese iyi, rahat bir yaşam sağlamalıyız.

No child should die from a cause that’s preventable.

Hiçbir çocuk önlenebilir bir sebepten ölmemeli.

Every child should get the opportunity to go to school and get an education.

Her çocuk okula gitme ve eğitim alma fırsatına sahip olmalı.

At the same time, we need to peak and reduce our CO2 emissions;

Aynı zamanda, CO2 emisyonlarımızı tüketmeli ve azaltmalıyız;

we need to move away from fossil fuels;

fosil yakıtlardan uzaklaşmalıyız;

and we need to end deforestation,

aynı zamanda sekiz, dokuz, on milyar insanı beslerken

while feeding eight, nine, ten billion people, at the same time.

ormanları yok etmeyi bırakmalıyız.

How do we do that?

Bunu nasıl yapıyoruz?

How do we become the First Generation?

Nasıl İlk Nesil oluyoruz?

First, our low-carbon technologies need to become the default.

İlk olarak, düşük karbon teknolojimiz varsayılan olmalıdır.

There's two ways to do this.

Bunu yapmanın iki yolu var.

The first is to make sure that they are affordable,

İlki, ekonomik olduğuna,

to make sure that they are the cheapest option.

en ucuz seçenek olduğuna emin olmaktır.

Solar and wind are already cheaper than coal,

Güneş ve rüzgâr zaten kömürden daha ucuz,

electric cars will soon be cheaper than gasoline,

elektrikli arabalar yakında benzinlilerden daha ucuz olacak

and alternative proteins need to be cheaper than meat.

ve alternatif proteinler etten daha ucuz olmalı.

The other way to do this

Bunu yapmanın bir diğer yolu ise,

is to make sure these technologies are better.

bu teknolojilerin daha iyi olduğundan emin olmaktır.

Environmental products have often been promoted as this happy gimmick,

Çevresel ürünler genellikle uyumlu aletler olarak tanıtılmıştır,

but they need to go mainstream,

ancak yaygınlaşmaları gerekiyor,

and for that, they need to be better than the high-carbon alternatives.

ve bunun için, yüksek karbonlu alternatiflerden daha iyi olmalılar.

Now my brother recently got an electric car.

Pekâlâ, erkek kardeşim geçenlerde elektrikli bir araba aldı.

He didn't get an electric car

Elektrikli arabayı

because he really cares about the environment.

çevreyi çok önemsediği için almadı.

He does not want to be the next Greta Thunberg.

Sıradaki Greta Thunberg olmak istemiyor.

And he definitely does not want to be like me.

Ve kesinlikle benim gibi olmak istemiyor.

(Laughter)

(Kahkahalar)

He got an electric car because the design and the driving experience

Elektrikli bir araba aldı, çünkü tasarımı ve sürüş deneyimi

were far better than the petrol alternatives.

benzinli alternatiflerinden daha iyiydi.

That is how we make low-carbon technologies the default.

Bu, düşük karbon teknolojisini varsayılan yapma yöntemimiz.

We need to reframe the way we talk about sustainability

Genelde fedakârlık olarak tanıtılan sürdürülebilirliği konuşma şeklimizi

as often promoted as a sacrifice.

yeniden şekillendirmeliyiz.

Environmental messaging is often built on scarcity.

Çevresel ileti sistemi çoğunlukla kıtlık üzerine kurulu.

It’s about reducing our lives back to the bare minimum

Yaşamımızı en aza indirgemekle ilgili

and no more.

ve asla daha fazlasına değil.

But this is not a vision that inspires anyone.

Fakat bu herkesi etkileyen bir bakış açısı değil.

This is not the future we want to build.

Kurmak istediğimiz gelecek bu değil.

We need to reframe sustainability as an opportunity,

Sürdürülebilirliği bir fırsat olarak yeni bir çerçeveye oturtmamız lazım,

because it is an opportunity.

çünkü bu bir fırsat.

Bu, ister şehirlere, ülkelere enerji vermek olsun,

It's an opportunity to provide clean, abundant energy for everyone,

whether that's powering cities or countries,

ister kırsal toplumların ilk defa birbirleriyle bağlantı kurması olsun,

or getting rural communities connected for the very first time.

herkes için temiz, verimli bir enerji sağlamak için bir fırsat.

It’s about not being at the whims of fossil-fuel markets

Bu, fosil yakıt piyasalarının geçici hevesine kapılmak

ya da diktatörler komşu ülkeleri işgal ettiğinde

or having millions plunged into fuel poverty

when dictators invade neighboring countries.

milyonlarca kişinin yakıt kıtlığı yaşamamasıyla ilgili değil.

It's about breathing clean air.

Bu, temiz hava solumakla ilgili.

Here, we see the decline in harmful air pollution in the US,

Burada, ABD’de 2005′ten 2021′e kadar olan

from 2005 to 2021.

zararlı hava kirliliğinin azalışını görüyoruz.

Stopping people from dying is not a sacrifice.

İnsanları ölümden kurtarmak fedakârlık değil.

Finally, it's a way to rethink the way we live our lives,

Sonunda bu, hayatlarımızı yaşama şeklimizi yeniden düşünmenin yolu,

the way we design our cities and our communities.

şehirlerimizi ve topluluklarımızı planlamanın yolu.

Here, we see Copenhagen, with bikes on the road,

Burada Kopenhag’ı görüyoruz, yolda bisikletlerle

or Amsterdam,

veya üst üste bisiklet park yeri görebileceğiniz

where you have layer upon layer of bike rack.

Amsterdam.

Now I'm not saying this is how our cities have to look.

Şehirlerimizin bu şekilde görünmesi gerektiğini söylemiyorum.

We can design them in any way we want.

Onları istediğimiz şekilde tasarlayabiliriz.

What I'm saying is that sustainability gives us the shelf

Söylemek istediğim şey, sürdürülebilirlik bize

bir şeyleri yapma şeklimizi tekrar düşünme fırsatı veriyor.

to rethink the way we do things.

Finally, we need to rethink the way we use data.

Sonuç olarak, veriyi kullanma şeklimizi yeniden düşünmemiz gerek.

As a data scientist, I take this very seriously.

Bir veri bilimcisi olarak, bunu çok ciddiye alıyorum.

The environmentalists have done an amazing job

Çevre gönüllüleri dünyaya bu problemlere karşı farkındalık kazandırarak

of waking the world up to these problems.

harika bir iş başardılar.

Those charts of rising CO2 and rising temperature

Artan CO2 ve sıcaklık grafikleri

kesinlikle çok önemli.

have been absolutely critical.

They're why I'm on the stage today,

Bugün bu sahnede olma sebebim onlar,

they're why I got involved in this in the first place.

ilk başta buna dahil olma sebebim onlar.

But there's a limit.

Ancak bir sınır var.

When that's all we see, we become paralyzed.

Gördüğümüz tek şey bu olduğunda, şaşkına dönüyoruz.

We see these lines rising,

Çizgilerin yükseldiğini görüyoruz

and we assume that they might never stop.

ve hiç durmayacaklarını sanıyoruz.

We assume that no progress has been made,

Hiç gelişme olmadığını,

that nothing good is happening.

hiç güzel bir şey olmadığını düşünüyoruz.

But as we've just seen, this couldn't be further from the truth.

Ancak gördüğümüz gibi, gerçekler bundan çok uzakta.

We need to use data to inspire,

İlham vermek için veriyi kullanmamız,

to show what the problems are,

sorunun ne olduğunu,

also what the solutions are,

çözümlerin neler olduğunu göstermemiz

and we need to show real signs of progress

ve ülkelerden, kişilerden, firmalardan

from countries, individuals, companies.

gelişimin gerçek işaretlerini göstermemiz gerekiyor.

Historically, our sustainability equation went like this.

Tarih boyunca, sürdürülebilirlik dengemiz şöyle ilerledi.

It was one or the other.

O ya da diğeri olarak.

You could not have both at the same time.

İkisine aynı anda sahip olamazdınız.

We can be the first generation that does achieve both.

İkisini de başaran ilk nesil olabiliriz.

Now the emphasis here is on "can."

Vurgu “yapabilirsin”de.

None of this is inevitable.

Bunların hiçbiri kaçınılmaz değil.

It's not even inevitable

Hatta bu fırsata sahip olmamız

that we'd have this opportunity in the first place.

kaçınılmaz bir şey değil.

We're only here because of the relentless work

Biz sadece dünyayı daha iyi bir yer yapmaya kararlı

of environmentalists, activists, scientists, engineers,

çevrecilerin, aktivistlerin, bilim insanlarının, mühendislerin,

entrepreneurs, communicators,

girişimcilerin, anlatıcıların

determined to make the world a better place.

kararlı çalışmaları sebebiyle buradayız.

They have brought us here, and we need to take that forward.

Bizi buraya getirdiler ve bunu ileriye götürmemiz gerekiyor.

We need to do it bigger,

Daha büyük

and we need to do it much, much faster.

ve daha da fazla, daha hızlı yapmalıyız.

But we do have the opportunity

Fakat sürdürülebilir bir dünya inşa eden

to be the first generation that builds a sustainable world.

ilk nesil olma fırsatına sahibiz.

Let's take it.

Bunu kullanalım.

Thank you.

Teşekkürler.

(Cheers and applause)

(Tezahürat ve alkışlar)