The Magic of a Creative Career | Michael Sheen | TED

Tłumaczenie: Joanna Młotek Korekta: Małgorzata Ciborska

I didn't want to miss this opportunity

Nie chciałem przegapić okazji,

to be able to tell you a couple of stories that I hope you might enjoy.

żeby opowiedzieć kilka historii, które mogą się wam spodobać.

The first one is about the town where I come from.

Pierwsza jest o mieście, z którego pochodzę.

It's called Port Talbot in South Wales.

Port Talbot w Południowej Walii.

It's sort of, I guess, famous for a couple of things.

Jest znane z kilku rzeczy.

It's got a steelworks.

Po pierwsze z huty stali.

It's a sort of mainly working-class town built up around the steelworks,

To miasto zbudowane wokół huty, w którym mieszka głównie klasa robotnicza,

big council estate to house the workers there

z dużym osiedlem mieszkań komunalnych dla hutników,

that my grandparents grew up on

gdzie dorastali moi dziadkowie

and my parents grew up on as well.

i rodzice.

And it's also, I suppose, known for, weirdly, actors.

Co dziwne, jest też znane z aktorów.

And I said that this story was going to be about the town.

Powiedziałem, że będę mówił o mieście,

It's actually about a couple of people who come from the town.

ale tak naprawdę opowiem wam o kilku ludziach stamtąd.

So this first story was told to me, it's from the horse's mouth.

Pierwszą historię usłyszałem bezpośrednio od jej bohatera.

So one of the legendary sons of Port Talbot

Jednym z legendarnych synów Port Talbot

is of course, the great actor Richard Burton.

jest oczywiście świetny aktor Richard Burton.

And the story goes that Richard Burton,

Ta historia brzmi tak: Richard Burton,

at the height of his fame,

u szczytu sławy,

came back to Port Talbot

wrócił kiedyś do Port Talbot

and was staying at his elder sister's house, Cissy,

i zatrzymał się u swojej starszej siostry Cissy,

who actually raised him in Port Talbot.

która, swoją drogą, wychowała go w Port Talbot.

And they were there, in Cissy's house in Port Talbot,

Pewnego razu, kiedy u niej byli,

and there was a knock on the door

ktoś zapukał do drzwi

and Cissy went to open the door.

i Cissy poszła otworzyć.

And it was a young, young lad.

To był młodziutki chłopak.

And he said, this young lad said, "Is, is Richard Burton there?"

Zapytał: “Czy Richard Burton jest w domu?”.

And Cissy was like,

Cissy go zawołała,

"Richie, come, there's a lad here to see you."

“Richie, chodź, ktoś o ciebie pyta”.

So Richard Burton comes down

Burton podchodzi,

and this young lad's standing there looking at him,

a chłopak stoi, gapi się na niego i mówi:

"It's the great Richard Burton."

“To wielki Richard Burton”.

And Cissy says, "This young lad wants an autograph."

Kiedy Cissy powiedziała mu, że chłopak chce autograf,

And Burton said, "Do you speak Welsh?"

Burton zapytał: “Mówisz po walijsku?”.

The lad was like, "No."

Chłopak odpowiedział, że nie. “To co z ciebie za Walijczyk?”.

"Well, not a proper Welshman then."

And Cissy says,

Cissy wyjaśniła,

"This little lad is the son of the bakers round the corner,

że to syn piekarzy zza rogu,

down from where the Regent Cinema is."

za kinem Regent,

And Burton said to this little lad,

na co Burton powiedział chłopakowi:

"I used to work at the co-op just up the road from the cinema.

“Kiedyś pracowałem w spółdzielni niedaleko kina.

I was hopeless."

Byłem do niczego”.

And this little lad couldn't believe that he got his autograph.

Chłopak nie mógł uwierzyć, że zdobył jego autograf.

And this little lad grew up into a man who told me

Potem, gdy dorósł,

that not only was this an extraordinary moment for him,

powiedział mi, że to był niesamowity moment

because it was Richard Burton who was doing on the biggest stage

nie tylko dlatego, że spotkał Burtona, który występował, jak on też chciał,

what he hoped that he would do when he grew up,

na największych światowych scenach,

but also because this little lad felt like --

ale też dlatego, że czuł...

he was always told he was a bit stupid,

zawsze mówiono mu, że jest trochę głupi,

a bit “twp,” as we’d say in Wales.

trochę “twp”, jak mówimy w Walii.

And Richard Burton, the great Richard Burton,

Więc gdy Burton, wielki Richard Burton,

saying that he was always a bit hopeless as well,

powiedział mu, że zawsze był trochę do niczego,

gave him such hope.

dało mu to wiele otuchy.

Now, that little lad grew up to be Anthony Hopkins.

Ten chłopak wyrósł na Anthony’ego Hopkinsa.

And Anthony Hopkins told me that story

I to Anthony Hopkins opowiedział mi tę historię.

and I, me, myself, growing up in Port Talbot,

Dla mnie samego, kiedy dorastałem w Port Talbot,

it was knowing out there had been Richard Burton

najważniejsza była świadomość, że był ktoś taki jak Richard Burton

and out there now was Anthony Hopkins,

i Anthony Hopkins,

two people who came from the same town as me,

dwie osoby, które pochodziły z tego samego miasta co ja,

who sounded like me a bit,

brzmiały trochę jak ja,

who looked a bit like me, but were out there.

wyglądały jak ja, ale się im udało.

If it was possible for them,

A jeżeli im się udało,

then maybe it would be possible for me.

to może i mnie mogło się udać.

Now, that is an incredibly important thing.

To jest, myślę, niezwykle istotne,

To see your background,

widzieć, jak ktoś o twoim pochodzeniu,

your experience, your history represented out there in the world,

z podobnymi doświadczeniami i historią się wybija,

having a voice, speaking on a platform,

widzieć siebie w kimś poważanym, kimś, kto ma autorytet,

doing the things that perhaps you hope that you would be able to do.

i może robić to, czym ty też masz nadzieję się kiedyś zajmować.

If you can't see yourself out there

Jeżeli w nikim się nie widzisz

or anyone who looks like you or sounds like you,

albo nie widzisz nikogo, kto wygląda albo brzmi jak ty,

it's very hard to imagine that you'll be able to do that as well.

trudno jest wyobrazić sobie, że tobie uda się to osiągnąć.

And that’s one part of what was incredibly important,

To część tego,

co, jak uświadomiłem sobie po latach,

I've realized over the years,

jest bardzo istotne w tym,

of what was incredibly important about me being able

to have the life and the opportunities

że mogę mieć takie życie, takie możliwości

and the career that I've had.

i taką karierę, jakie mam.

But it's only one part.

Tylko część.

I've realized more and more as time has gone on

Z czasem coraz częściej myślę o tym,

how much I owe

że wszystko, co udało mi się osiągnąć,

everything, all the opportunities I've had, to other people

zawdzięczam innym ludziom

and the work of other people.

i ich pracy.

I come from an incredibly supportive family.

Pochodzę z wyjątkowo wspierającej rodziny.

All my family were into performing in some way,

Wszyscy interesowali się w jakiś sposób sztuką,

amateur performing in some way,

amatorskimi występami,

so I knew from a very early age that it was something that you could do

więc szybko nauczyłem się, że można coś takiego robić

and that you got, sort of, brownie points for.

i zapunktować.

So that was important.

To było ważne.

And as time went on,

Potem moi bliscy zawsze byli gotowi zabierać mnie

my family were always there to take me to school rehearsals in the evening,

na próby w szkole,

youth theater, whatever it might be.

zajęcia teatru młodzieżowego i tak dalej.

They'd come and see me in any performance I was doing,

Przychodzili oglądać moje przedstawienia

and that meant a lot.

i to wiele dla mnie znaczyło.

It's meant a lot more to me as time has gone on,

Z czasem znaczy coraz więcej,

because, of course, I took everything for granted,

bo wtedy oczywiście uważałem, że wszystko mi się należy.

didn't I, at the time.

But having that supportive family was incredibly important.

Wsparcie rodziny było kluczowe.

And coming from a community,

Szczególnie, że ludzi z klasy robotniczej,

a working-class community, like Port Talbot, a steel town,

z miast przemysłowych takich jak Port Talbot,

it's not somewhere that you would expect to be that supportive of people

nie podejrzewa się zwykle o wspieranie osób, które biorą się

going into the poncy arts, you know.

za bufońską sztukę, nie?

But Richard Burton had done it, Anthony Hopkins had done it,

Ale to, że Richard Burton i Anthony Hopkins się tym parali,

and there was a kind of nobility to it.

dodało temu jakiejś powagi.

There was certainly a respectability to it and a respect for what they had done.

Aktorstwo zaczęło się cieszyć szacunkiem, a ich ceniono za to, co osiągnęli.

And so that made a big difference.

To wszystko zmieniło.

But in some ways, I think the most important part

Ale pod pewnymi względami najważniejsze było,

was that I was able to do performances in school, drama in school,

że mogłem występować w szkole, brać udział w przedstawieniach,

and then I auditioned for a youth theater, local youth theater.

a potem zgłosić się do lokalnego teatru młodzieżowego.

It was the county youth theater.

To był teatr hrabstwa.

And again, at the time I took it all for granted.

I znów – wtedy myślałem, że to mi się należy.

But now I look back and I can see that there was an incredibly ...

Ale teraz, gdy wspominam, widzę, że to było możliwe dzięki

powerful youth arts infrastructure that had grown up in the area.

świetnemu programowi sztuki młodzieżowej, który wyrósł w tym regionie.

Not by chance.

A nie wyrósł sam,

It hadn't happened randomly.

nie przypadkiem.

It was because one man, man called Godfrey Evans,

Wyrósł, bo ktoś taki jak Godfrey Evans,

who was a teacher at the Comprehensive School

nauczyciel w szkole ogólnokształcącej

on the Sandfields estate,

w dzielnicy Sandfields,

that was the estate that housed the steelworkers families,

gdzie mieszkali hutnicy,

he had created an incredibly kind of, progressive, liberal

stworzył niezwykle progresywny, liberalny

theater program in that comprehensive school

program teatralny,

and eventually that spread to the entire county.

który ostatecznie rozrósł się na całe hrabstwo.

And he became the chief adviser of county ...

Evans został głównym doradcą

of drama and dance in the county

do spraw teatru i tańca w hrabstwie

and created the youth theater that I was a product of,

i założył teatr młodzieżowy, który stworzył mnie,

that Russell T. Davies was a product of, many, many people.

Russella T. Daviesa i wielu, wielu innych,

The youth dance company that Catherine Zeta-Jones was a product of,

młodzieżową grupę taneczną, która stworzyła Catherinę Zetę-Jones,

the orchestra, the brass band.

orkiestrę symfoniczną i dętą.

It was an incredible diverse array of art,

Wyjątkowo szeroki wachlarz sztuk

finansowany w całości przez system edukacji.

all funded through the education system.

And I was absolutely a product of that.

To mnie stworzyło.

And I joined the youth theater.

Tak więc dołączyłem do teatru młodzieżowego.

And at a certain point,

Z czasem wszyscy

everyone in our youth theater just auditioned for drama schools,

zaczęliśmy zgłaszać się na przesłuchania do szkół teatralnych,

got in, went off to drama schools in London,

dostawać się, wyjeżdżać na naukę do Londynu,

went into the profession.

pracować w zawodzie. Nigdy o tym nie myślałem.

I never questioned it.

I didn't think that was strange or odd in any way.

Nie wydawało mi się to w żaden sposób dziwne.

It was just like, that's what happened.

Po prostu tak się złożyło,

And so that's what I did.

tak też więc postąpiłem.

And I got a grant to be able to go to RADA in London

Dostałem stypendium, żeby studiować na RADA w Londynie,

and came to RADA and then left RADA,

poszedłem tam na studia, skończyłem je,

went straight into the West End

dostałem pracę na West Endzie

doing a play with Vanessa Redgrave,

w sztuce z Vanessą Redgrave,

never looked back.

nie oglądałem się za siebie.

As time has gone on,

Z czasem widziałem,

I've seen that pathway, let's call it, disappear.

jak ta, powiedzmy, ścieżka, zaczyna zanikać.

So I know that if I was around now,

Więc wiem, że gdybym zaczynał teraz,

starting off, that pathway wouldn't be there.

nie mógłbym jej obrać.

And I had tremendous advantages,

Miałem ogromną przewagę,

I realize now,

zdaję sobie z tego teraz sprawę,

with family, community, all kinds of things.

dzięki mojej rodzinie, społeczności, innym czynnikom.

And it does make me worry that not only has my pathway disappeared,

Martwi mnie nie tylko to, że moja ścieżka zanika,

my school stopped doing drama, school closed down eventually,

bo moja szkoła przestała uczyć teatru, ostatecznie została zamknięta,

the youth theater lost its funding.

teatr młodzieżowy stracił dofinansowanie

Grants weren't available anymore for people to go to drama school.

i nie było już stypendiów do szkół aktorskich.

So I've seen my footsteps kind of disappear.

Widziałem, jak moje ślady zanikają.

And if someone like myself, with all the advantages I had,

A jeżeli ktoś taki jak ja, z takim samym szczęściem,

wouldn't be able to do it,

nie mógłby się przebić,

what about the kids who are out there who don’t have those advantages,

to co z wszystkimi dzieciakami, które nie mają takiego szczęścia,

who don't have maybe a family

nie mają może bliskich,

who can take them to youth theater rehearsals

którzy mogą zabierać je na próby teatralne

or you know, whatever it might be.

albo inne zajęcia?

Don't have a school that pushed them,

Nie mają szkoły, która ich motywuje,

don’t have that kind of infrastructure there

nie mają programów,

to create that pathway for them,

które stworzyłyby dla nich taką ścieżkę.

what happens to them?

Co z nimi?

And then that leads to a bigger question, I suppose,

A to prowadzi do ważniejszego pytania.

of, if young people,

Jeżeli młodzi ludzie,

coming from certain kinds of working-class backgrounds,

pochodzący z różnego rodzaju rodzin robotniczych,

aren't able to come through into the arts,

nie są w stanie zająć się sztuką,

I mean, I was an actor,

ja byłem aktorem,

but it could be anything within the arts or creative industries

ale chodzi mi o cokolwiek w sztuce lub zawodach kreatywnych,

or journalism, writing.

dziennikarstwie, pisarstwie.

The conversation that we have as a country,

Dyskurs publiczny naszego kraju,

as a nation, as a community,

narodu, społeczeństwa,

what is that conversation like if we're only hearing from the people

jak on wygląda, jeżeli słyszymy tylko tych,

who are able to afford to get through

których było stać na wybicie się na tyle,

to the point where they get to speak, get to have a voice?

że mogą teraz mówić, mają głos?

It makes that conversation incredibly one-sided.

To sprawia, że ta dyskusja jest niezwykle jednostronna.

I mean, there are figures that I can quote you

Jest wiele statystyk, które mógłbym tu przytoczyć,

that I'll just keep to a few.

ale ograniczę się do kilku.

But the Office of National Statistics reported a few years back

Narodowy Urząd Statystyczny podał kilka lat temu,

that of all writers in Britain,

że wśród brytyjskich pisarzy

47 percent

aż 47 procent

came from the most privileged social starting points,

pochodzi z najbardziej uprzywilejowanych warstw społecznych,

compared to 10 percent coming from working-class backgrounds.

a tylko 10 procent z klasy robotniczej.

The Sutton Trust report in 2019 said that of newspaper columnists --

Fundacja Sutton Trust podała w 2019 roku, że wśród publicystów,

so these are people who've really got a big part to play

czyli ludzi, którzy grają naprawdę wielką rolę

in setting what our national conversation is,

w tworzeniu dyskursu publicznego,

newspaper columnist across the political spectrum --

niezależnie od sympatii politycznych,

44 percent of those newspaper columnists

aż 44 procent

come from independent schools,

kształciło się w szkołach prywatnych,

whereas only seven percent of the population generally

choć tylko siedem procent Brytyjczyków

go to independent schools.

ma prywatne wykształcenie.

So there’s a massive overrepresentation there.

Jedna grupa jest więc bardzo nadreprezentowana.

And of those newspaper columnists,

Z tych publicystów

33 percent, one in three, are part of that independent school,

aż 33 procent, jedna trzecia, po szkole prywatnej

Oxbridge, pathway pipeline.

poszło na Oxford lub Cambridge.

And those are the people who are, you know,

I to są ludzie,

have an enormous part to play in setting what our conversation is.

którzy mają ogromny wpływ na to, jak wygląda nasz dyskurs.

You know, who gets to speak,

Decydują, kto ma prawo głosu, może mówić

who gets to tell their story

and how does it get told.

i jak te historie mają brzmieć.

And if that pathway is there

Więc jeżeli ta ścieżka istnieje

for people coming through independent schools and through Oxbridge,

dla ludzi po szkołach prywatnych, Oxfordzie i Cambridge,

and that's not just into acting or writing,

którzy idą nie tylko w aktorstwo albo pisarstwo,

that's across the top jobs across our whole nation,

ale dostają najlepsze etaty w całym kraju,

where are those other pathways

to co się stało ze ścieżkami

for people who are not coming from those sorts of backgrounds?

dla tych, którzy nie mają takiego pochodzenia?

It's so important that we start early to create those pathways.

Ważne jest, żeby zacząć tworzyć te ścieżki jak najwcześniej.

In some ways, I feel like it's too late by the time you're 18, 19

Wydaje mi się, że gdy masz 18, 19 lat,

out in the world.

to jest już za późno.

How do you get people,

Jak pokazać ludziom,

young people, young kids,

młodym ludziom, dzieciom,

to feel like there's something out there for them,

że mają możliwości,

that they see themselves represented and know that it's possible,

żeby zobaczyli, że są reprezentowani, że to jest możliwe dla nich

as Anthony Hopkins did with Richard Burton, as I did with them?

tak samo jak dla Anthony’ego Hopkinsa, Richarda Burtona i mnie?

And how do you then create the pathway from that moment?

I jak poprowadzić ich dalej?

And let's say that that moment happens

Powiedzmy, że ten pierwszy moment,

where you see the possibility for you doing something.

ta chwila, kiedy widzisz, że coś jest możliwe, nastąpi.

Where is that yellow brick road that goes from there

Gdzie jest ta droga do szczęścia, która ciągnie się

all the way to actually getting into the industry that you want to be in?

aż po wejście do zawodu, w którym chcesz pracować?

If that pathway doesn't exist,

Jeśli ta droga nie istnieje dla ciebie, może dla innych,

because it certainly exists for some people,

but it doesn't exist for you

ale ty nie masz do niej dostępu

because of some accident of birth and geography,

przez wzgląd na urodzenie,

what happens then?

to co się z tobą dzieje?

There will always be individuals

Zawsze będą tacy,

who are able to break through in some way

którym udaje się jakoś przebić

or get support and become the exception to the rule.

lub zdobyć wsparcie, którzy stają się wyjątkami od reguły.

But how do we change structurally our system

Ale w jaki sposób możemy zmienić system tak,

so that it's not just about individuals breaking through,

żeby nie tylko pojedyncze osoby miały okazję się przebić,

that everyone gets the same opportunity?

ale żeby wszyscy mieli równe szanse?

So I found myself sitting at my kitchen table

Kiedyś, przy stole w kuchni,

during the first lockdown, talking to Professor Katy Shaw

w czasie pierwszego lockdownu rozmawiałem z profesor Katy Shaw

about a project that she had been involved with,

o projekcie, nad którym wtedy pracowała,

that I was incredibly inspired by, the Common People project.

a który mnie bardzo zafascynował, projekcie Common People.

I suddenly had a grandiose vision

Nagle miałem wielką wizję tego,

of supporting people coming from working-class backgrounds,

jak moglibyśmy wspierać ludzi z klasy robotniczej

underrepresented backgrounds,

i innych marginalizowanych grup

in storytelling.

w opowiadaniu historii.

And we started to hammer out an idea for a project

Zaczęliśmy więc pracować nad pomysłem na projekt,

that could go out into communities

w którym moglibyśmy wyjść do różnych grup społecznych

and towns and look for those people.

w różnych miastach i ich znaleźć.

We started to think about a project

Myśleliśmy o programie,

where people were given the opportunity,

w którym ludzie dostawaliby szansę

asked to get involved

i gdyby zgłosili się do udziału,

and that were then supported through it

mogliby uzyskać wsparcie w całym procesie

and would get mentors.

i pomoc mentora.

So people who've already made a mark in the industry

A ci, którym już udało się przebić w branży,

and the areas that they wanted to,

pracowaliby w swoim regionie,

helping them, supporting them,

wspierali ich,

advising them, giving them a bit of confidence

doradzali i dodawali pewności siebie,

and then to create a platform for what came out of it

Potem stworzylibyśmy platformę z wynikami,

to be shared nationally

które można by opublikować,

and to try and influence industry.

i próbować zmienić całą branżę.

And, whether it's publishers or, you know,

Natchnąć na przykład wydawców

broadcasters or whoever it might be, to open their doors.

albo nadawców do tego, żeby otworzyli drzwi.

And first of all, to acknowledge the difficulties and the obstacles

Zrozumieć trudności i przeszkody, z którymi ludzie się zmagają,

and then encourage people to come in.

a potem zachęcić ich, żeby i tak próbowali.

To renew us,

Żebyśmy mieli szansę na odnowę,

to hear voices that we've not heard from historically.

szansę usłyszeć głosy, których zazwyczaj nie słyszeliśmy.

And to hear of those experiences and those stories

I usłyszeć o tych rzeczach, tych historiach

told by themselves

z pierwszej ręki,

rather than having their story told at them or to them.

a nie jak ktoś inny o tym mówi.

That people are able to actually tell their own stories.

Bo ci ludzie są zdolni opowiadać własne historie.

And we believed that that would be an incredibly powerful thing,

Wierzyliśmy, że to by było coś bardzo potężnego,

not only for the individuals involved, but for all of us.

nie tylko dla nich, ale dla nas wszystkich.

And so A Writing Chance was born through that conversation, really.

I tak, z tej rozmowy, narodził się program Writing Chance.

We have 11 people eventually who got through to be our first cohort

Zebraliśmy w końcu 11 uczestników, naszą pierwszą kohortę,

who would go through the program and get mentoring

którzy mieli pracować z mentorami,

and get the financial support and everything else.

dostać wsparcie finansowe i tak dalej.

And I remember reading Stephen Tuffin's piece

Pamiętam, jak czytałem tekst,

który przesłał do nas Stephen Tuffin,

that he submitted,

which was about ...

o tym, jak troszczył się o matkę pod koniec jej życia.

caring for his mother in her final days.

And I remember thinking,

I pamiętam, że pomyślałem,

not only is this one of the most moving things

że to nie tylko jedna z najbardziej poruszających prac,

I've read in these submissions,

które nam przesłano,

this is one of the most moving things I've ever read.

ale i z wszystkiego, co czytałem w ogóle.

It was an extraordinary, searing, incredibly raw,

Była świetna, paląca, niezwykle szczera,

beautiful piece of writing.

piękny tekst.

And in that moment,

W tej chwili

I knew that this was going to exceed all expectations.

wiedziałem, że program przerośnie nasze oczekiwania.

And it did.

I przerósł.

The 11 writers that we finally worked with for the last year,

Słuchanie, jak 11 pisarzy, z którymi współpracowaliśmy przez ostatni rok,

reading what they've done has been absolutely revelatory.

czyta to, co stworzyli, było zupełnie odkrywcze.

Whether it's reading about the experience

Na przykład teksty Grace Quantock

of marginalized bodies by Grace Quantock.

o marginalizacji ciał,

Lifting the veil on what it is like to live with a disability

które uwidaczniają, jak to jest żyć z niepełnosprawnością,

and how people relate to that.

i pokazują, jak ludzie to rozumieją.

It's extraordinary.

Niesamowite.

Everything she's written has been extraordinary.

Wszystko, co napisała, było niesamowite.

Stephen's piece, about caring for his mother in her final days ...

Z kolei tekst Stephena o tym, jak opiekował się mamą w ostatnich dniach,

I will never forget that piece.

tego nigdy nie zapomnę.

It will stay with me for the rest of my life.

Zostanie ze mną do końca życia.

There's David Clancy, hairdresser in Ulverston,

Kolejny uczestnik, David Clancy, fryzjer z Ulverston,

talking about how he turned having gibes thrown at him

pisał o tym, jak kpiono z niego,

for being gay when he was younger,

gdy był młodszy, bo jest gejem,

being kicked out of his own house by his parents

jak rodzice wyrzucili go za to z domu

for being gay

i jak musiał wprowadzić się do nich z powrotem,

and then having to move back into the house with his mum,

or choosing to move back into the house with his mother and father,

albo właściwie jak się na to zdecydował,

as the pandemic struck, in order to look after them.

żeby opiekować się nimi, gdy zaczęła się pandemia.

That experience.

O tym doświadczeniu.

Whether it's Maya Jordan,

Albo Maya Jordan,

coming to write her novel about the goddess of the River Severn.

która napisała powieść o bogini rzeki Severn.

These are incredible pieces of writing

To wszystko są świetne teksty napisane

from and with voices and experiences that I just never heard before.

przez ludzi i o przeżyciach, o których wcześniej się nie słyszało.

It's absolutely revelatory to me.

To dla mnie zupełnie odkrywcze.

To see their writing in a magazine,

Widzieć ich teksty w magazynach,

on a national newspaper,

w gazecie,

being performed live on stage,

odgrywane na żywo na scenie,

being broadcast on BBC Sounds in a podcast.

nadawane w podcaście w BBC Sounds.

This is extraordinary stuff.

To niesamowite.

I remember Maya Jordan telling me

Pamiętam, jak Maya Jordan mówiła mi

that -- the idea of being a writer on her estate,

o byciu pisarką na jej osiedlu,

she said, "There were no writers on our estate.

powiedziała: “U nas nie ma pisarzy.

To say to someone that you wanted to be a writer

Powiedzieć komuś, że chcesz zostać pisarką,

was like saying you wanted to be an astronaut."

to jak powiedzieć, że chcesz być astronautką”.

It was amazing to be able to go up to Maya

Wspaniale było podejść do Mai

after the live performance that we did in Cardiff.

po jej wystąpieniu na żywo, które zorganizowaliśmy w Cardiff,

And to say to us all,

i zapytać przy wszystkich:

"How does it feel to be an astronaut?"

“No i jak to jest być astronautką?”.

(Music)

(Muzyka)