The new urgency of climate change | Al Gore

Vertaald door: Peter van de Ven Nagekeken door: Rik Delaet

Chris Anderson: Al, welcome.

Chris Anderson: Al, welkom.

So look, just six months ago --

Pas zes maanden geleden --

het lijkt eeuwen,

it seems a lifetime ago, but it really was just six months ago --

maar het was slechts zes maanden geleden --

climate seemed to be on the lips of every thinking person on the planet.

leek het klimaat op de lippen te liggen van elk weldenkend mens op de planeet.

Recent events seem to have swept it all away from our attention.

Recente ontwikkelingen lijken het van onze aandacht te hebben geveegd.

How worried are you about that?

In hoeverre verontrust jou dat?

Al Gore: Well, first of all Chris, thank you so much for inviting me

Al Gore: Om te beginnen, Chris, bedankt voor je uitnodiging

to have this conversation.

om dit gesprek te hebben.

Mensen reageren anders op de klimaatcrisis

People are reacting differently

to the climate crisis

door de huidige andere enorme problemen

in the midst of these other great challenges

that have taken over our awareness,

die onze aandacht hebben opgeëist,

appropriately.

en terecht.

Een reden is iets dat je al noemde.

One reason is something that you mentioned.

People get the fact that when scientists are warning us

Mensen begrijpen dat als wetenschappers

ons waarschuwen in steeds urgentere taal

in ever more dire terms

and setting their hair on fire, so to speak,

en ze beginnen moord en brand te schreeuwen,

it's best to listen to what they're saying,

dat het verstandig is om te luisteren naar wat ze zeggen,

and I think that lesson has begun to sink in in a new way.

en ik denk dat men dat lesje nu op een nieuwe manier heeft geleerd.

Another similarity, by the way,

Een andere overeenkomst, trouwens,

is that the climate crisis, like the COVID-19 pandemic,

is dat de klimaatcrisis, net als de COVID-19-pandemie,

has revealed in a new way

op een nieuwe manier aan het licht heeft gebracht

the shocking injustices and inequalities and disparities

wat voor schokkende ongerechtigheden, verschillen en ongelijkheden

van invloed zijn op gekleurde gemeenschappen

that affect communities of color

and low-income communities.

en lage-inkomensgroepen.

There are differences.

Er zijn verschillen.

The climate crisis has effects that are not measured in years,

De klimaatcrisis heeft effecten die je niet in jaren kunt uitdrukken,

as the pandemic is,

zoals bij de pandemie wel kan,

but consequences that are measured in centuries and even longer.

maar consequenties die je moet meten in eeuwen of nog langer.

And the other difference is that instead of depressing economic activity

En het andere verschil

is dat in plaats van verminderde economische activiteit

to deal with the climate crisis,

als resultaat van een crisis,

as nations around the world have had to do with COVID-19,

wat alle landen ter wereld hebben ervaren met COVID-19,

de klimaatcrisis juist ruimte biedt om tientallen miljoenen banen te creëren.

we have the opportunity to create tens of millions of new jobs.

Dat lijkt een politiek verkooppraatje,

That sounds like a political phrasing,

maar het is echt waar.

but it's literally true.

For the last five years,

De laatste vijf jaar

is solar-installateur het snelst groeiende vak in de VS.

the fastest-growing job in the US has been solar installer.

The second-fastest has been wind turbine technician.

En op nummer twee staat windturbinemonteur.

And the "Oxford Review of Economics," just a few weeks ago,

En de 'Oxford Review of Economics' schreef een paar weken geleden

dat we het meest baanrijke herstelplan krijgen

pointed the way to a very jobs-rich recovery

if we emphasize renewable energy and sustainability technology.

als we hernieuwbare energie en duurzame technologie benadrukken.

So I think we are crossing a tipping point,

Dus ik denk dat we een omslagpunt hebben bereikt

en je hoeft maar naar de herstelplannen te kijken

and you need only look at the recovery plans

that are being presented in nations around the world

die in de hele wereld worden gepresenteerd

om te zien dat ze erg gericht zijn op een groen herstel.

to see that they're very much focused on a green recovery.

CA: Een duidelijk effect van de pandemie

CA: I mean, one obvious impact of the pandemic

is that it's brought the world's economy to a shuddering halt,

is dat het de wereldeconomie een halt heeft toegeroepen

thereby reducing greenhouse gas emissions.

en daarmee de broeikasgasemissies heeft verminderd.

I mean, how big an effect has that been,

Hoe groot is dat effect geweest

and is it unambiguously good news?

en is dat louter goed nieuws?

AG: Well, it's a little bit of an illusion, Chris,

AG: Het is een beetje een illusie, Chris,

and you need only look back to the Great Recession in 2008 and '09,

en je hoeft maar terug te kijken naar de Grote Recessie in 2008 en 2009,

when there was a one percent decline in emissions,

toen we een vermindering van 1% in emissies hadden,

but then in 2010,

maar in 2010

they came roaring back during the recovery

kwamen ze tijdens het herstel schreeuwend terug

with a four percent increase.

met een verhoging van 4%.

De laatste schattingen geven aan

The latest estimates are that emissions will go down by at least five percent

dat de emissies ten minste 5% zullen zakken

gedurende deze 'opgelegde coma' --

during this induced coma,

zoals de econoom Paul Krugman het zo treffend omschreef --

as the economist Paul Krugman perceptively described it,

but whether it goes back the way it did after the Great Recession

maar of het terugkomt zoals na de Grote Recessie

is in part up to us,

is gedeeltelijk aan ons,

and if these green recovery plans are actually implemented,

en als deze groene herstelplannen echt uitgevoerd worden,

and I know many countries are determined to implement them,

en ik weet dat heel veel landen dat echt van plan zijn,

dan hoeft het patroon zich niet te herhalen.

then we need not repeat that pattern.

After all, this whole process is occurring

Dit hele proces speelt zich tenslotte af

in een periode dat de kostprijs van hernieuwbare energie

during a period when the cost of renewable energy

and electric vehicles, batteries

en elektrische voertuigen, batterijen

and a range of other sustainability approaches

en een hele reeks andere duurzame benaderingen

steeds verder omlaag gaat

are continuing to fall in price,

and they're becoming much more competitive.

en steeds concurrerender worden.

Om even aan te geven hoe snel dit gaat:

Just a quick reference to how fast this is:

five years ago, electricity from solar and wind

vijf jaar geleden was elektriciteit uit solar en wind

was cheaper than electricity from fossil fuels

goedkoper dan elektriciteit uit fossiele brandstoffen

in slechts 1% van de wereld.

in only one percent of the world.

This year, it's cheaper in two-thirds of the world,

Dit jaar is het al goedkoper in twee derde van de wereld

en over vijf jaar

and five years from now,

zal het in bijna de hele wereld goedkoper zijn.

it will be cheaper in virtually 100 percent of the world.

EVs will be cost-competitive within two years,

Elektrische auto's zullen binnen twee jaar economisch concurrerend zijn

and then will continue falling in price.

en dan verder in prijs zakken.

And so there are changes underway

Dus er zijn veranderingen gaande

die het patroon kunnen verstoren dat we zagen na de Grote Recessie.

that could interrupt the pattern we saw after the Great Recession.

CA: Die prijsverschillen in verschillende delen van de wereld

CA: The reason those pricing differentials happen in different parts of the world

komen ongetwijfeld door de verschillende beschikbaarheid van zon en wind

is obviously because there's different amounts of sunshine and wind there

and different building costs and so forth.

en verschillende constructiekosten en zo.

AG: Well, yes, and government policies also account for a lot.

AG: Inderdaad, en overheidsbeleid maakt ook een groot verschil.

De wereld blijft maar fossiele brandstoffen subsidiëren

The world is continuing to subsidize fossil fuels

at a ridiculous amount,

op een belachelijk grote voet;

more so in many developing countries than in the US and developed countries,

meer in de ontwikkelingslanden dan in de VS en ontwikkelde landen,

but it's subsidized here as well.

maar hier wordt het ook gesubsidieerd.

But everywhere in the world,

Maar overal ter wereld

wind and solar will be cheaper as a source of electricity

zullen wind en solar een goedkopere bron van elektriciteit zijn

than fossil fuels,

dan fossiele brandstoffen

within a few years.

binnen een paar jaar.

CA: Ik heb horen zeggen

CA: I think I've heard it said that the fall in emissions

dat de mate waarin de uitstoot door de pandemie is verminderd,

caused by the pandemic

in feite niet zoveel groter is

isn't that much more than, actually, the fall that we will need

dan de vermindering die we elk jaar moeten halen

every single year

als we onze uitstootdoelen willen halen.

if we're to meet emissions targets.

Is that true, and, if so,

Is dat zo, en als dat zo is,

doesn't that seem impossibly daunting?

is dat niet enorm intimiderend?

AG: It does seem daunting, but first look at the number.

AG: Intimiderend, zeker, maar kijk eerst naar de cijfers.

That number came from a study a little over a year ago

Die cijfers kwamen van een onderzoek

iets meer dan een jaar geleden gepubliceerd door de IPCC,

released by the IPCC

as to what it would take to keep the Earth's temperatures from increasing

inzake wat er nodig was om te voorkomen dat de temperaturen van de Aarde

more than 1.5 degrees Celsius.

meer dan 1,5 graad zouden stijgen.

And yes, the annual reductions would be significant,

En ja, de jaarlijkse reducties zouden significant zijn

en in de orde van wat we gezien hebben met de pandemie.

on the order of what we've seen with the pandemic.

And yes, that does seem daunting.

En dat is inderdaad intimiderend.

However, we do have the opportunity to make some fairly dramatic changes,

Maar we hebben wel de gelegenheid dramatische veranderingen door te voeren

and the plan is not a mystery.

en het plan is geen mysterie.

You start with the two sectors that are closest to an effective transition --

Je begint met de twee sectoren die het dichtst bij hun omslagpunt zijn --

electricity generation, as I mentioned --

opwekking van elektriciteit, zoals ik al noemde --

and last year, 2019,

en vorig jaar, in 2019,

if you look at all of the new electricity generation built

als je kijkt naar alle nieuw gebouwde elektriciteitscentrales

all around the world,

in de hele wereld,

72 percent of it was from solar and wind.

dan was 72% daarvan solar en wind.

En nu al,

And already, without the continuing subsidies for fossil fuels,

als we die fossiele brandstoffen niet zouden blijven subsidiëren,

dan zouden we veel meer van die centrales

we would see many more of these plants

being shut down.

dicht zien gaan.

There are some new fossil plants being built,

Er worden nog enkele nieuwe gebouwd,

maar er worden er veel meer gesloten.

but many more are being shut down.

En als het gaat om transport,

And where transportation is concerned,

de tweede sector die er klaar voor is,

the second sector ready to go,

in addition to the cheaper prices for EVs that I made reference to before,

nog bovenop de lagere prijzen voor elektrische auto's die ik noemde,

there are some 45 jurisdictions around the world --

zijn er zo'n 45 rechtsgebieden in de wereld --

nationaal, regionaal en gemeentelijk --

national, regional and municipal --

where laws have been passed beginning a phaseout

waar wetten zijn aangenomen om te beginnen met de uitfasering

of internal combustion engines.

van verbrandingsmotoren.

Even India said that by 2030, less than 10 years from now,

Zelfs India zegt dat in 2030, dat is dus al binnen tien jaar,

it will be illegal to sell any new internal combustion engines

het illegaal zal zijn om nog nieuwe verbrandingsmotoren te verkopen

in India.

in India.

There are many other examples.

Er zijn nog veel meer voorbeelden.

So the past small reductions

Dus de kleine afnames uit het verleden

hoeven geen goed beeld te geven van de afnames die we kunnen bereiken

may not be an accurate guide to the kind we can achieve

met serieuze nationale plannen

with serious national plans

en een toegewijde mondiale inspanning.

and a focused global effort.

CA: So help us understand just the big picture here, Al.

CA: Help ons het grote plaatje te begrijpen, Al.

Ik denk dat voor de pandemie

I think before the pandemic,

the world was emitting

de uitstoot van de hele wereld

about 55 gigatons of what they call "CO2 equivalent,"

ongeveer 55 gigaton 'CO2 equivalent' was,

dus dat is inclusief andere broeikasgassen zoals methaan

so that includes other greenhouse gases

like methane dialed up to be the equivalent of CO2.

omgerekend naar het equivalent in CO2.

And am I right in saying that the IPCC,

Zeg ik het goed als ik zeg dat de IPCC,

which is the global organization of scientists,

wat de mondiale organisatie van wetenschappers is,

aanbeveelt dat de enige manier om deze crisis te bezweren,

is recommending that the only way to fix this crisis

is om dat getal van 55 naar nul te krijgen

is to get that number from 55 to zero

by 2050 at the very latest,

in 2050 op zijn allerlaatst,

and that even then, there's a chance that we will end up with temperature rises

en dat we zelfs dan kans hebben temperatuurverhogingen te zien

more like two degrees Celsius rather than 1.5?

die eerder in de buurt zullen liggen van twee graden Celsius dan 1,5?

I mean, is that approximately the big picture

Is dat ongeveer het grote plaatje

of what the IPCC is recommending?

van wat de IPCC aanbeveelt?

AG: That's correct.

AG: Dat is correct.

Het mondiale doel zoals afgesproken op de Conferentie van Parijs

The global goal established in the Paris Conference

is to get to net zero on a global basis

is om tot netto nul te komen op mondiaal niveau

by 2050,

in 2050,

en veel mensen voegen daar snel aan toe

and many people quickly add

dat dat echt een reductie betekent van 45 tot 50% in 2030

that that really means a 45 to 50 percent reduction by 2030

to make that pathway to net zero feasible.

om dat pad naar nul in 2050 mogelijk te maken.

CA: And that kind of timeline is the kind of timeline

CA: En dat tijdspad is het soort tijdspad

dat mensen zich niet kunnen voorstellen --

where people couldn't even imagine it.

om een beeld te krijgen bij een beleid voor 30 jaar.

It's just hard to think of policy over 30 years.

So that's actually a very good shorthand,

Dat is in ieder geval een simpel plaatje:

that humanity's task is to cut emissions in half by 2030,

dat we onze emissies met de helft moeten verminderen voor 2030,

approximately speaking,

zo ongeveer,

which I think boils down to about a seven or eight percent reduction a year,

wat neerkomt op zo'n 7 of 8% reductie per jaar --

something like that, if I'm not wrong.

zoiets, als ik het goed heb.

AG: Not quite. Not quite that large

AG: Niet helemaal, iets minder,

but close, yes.

maar in die orde van grootte, ja.

CA: So it is something like the effect that we've experienced this year

CA: Dus zoiets als het effect dat we dit jaar hebben gezien

may be necessary.

is misschien nodig.

Dit jaar hebben we het gedaan door de economie op slot te gooien.

This year, we've done it by basically shutting down the economy.

You're talking about a way of doing it over the coming years

Jij hebt het over een manier voor de komende jaren

that actually gives some economic growth and new jobs.

die juist voor economische groei en nieuwe banen zorgt.

Zeg daar eens iets meer over.

So talk more about that.

You've referred to changing our energy sources,

Je had het over het veranderen van onze energiebronnen

en onze transportmethoden.

changing how we transport.

If we did those things,

Als we dat zouden doen,

how much of the problem does that solve?

hoeveel van het probleem hebben we dan opgelost?

AG: Well, we can get to --

AG: We kunnen naar --

well, in addition to doing the two sectors that I mentioned,

nou, in aanvulling op de twee sectoren die ik noemde,

we also have to deal with manufacturing and all the use cases

moeten we ook iets doen aan productie en alle gebruiksmethoden

that require temperatures of a thousand degrees Celsius,

die temperaturen van 1000 graden Celsius vereisen,

and there are solutions there as well.

en ook daar zijn oplossingen voor.

I'll come back and mention an exciting one that Germany has just embarked upon.

Ik kom straks terug op een manier waar Duitsland nu mee is begonnen.

We also have to tackle regenerative agriculture.

We moeten ook iets doen met regeneratieve landbouw.

There is the opportunity to sequester a great deal of carbon

We kunnen een groot deel van de koolstof sekwestreren

in de teelaarde van de wereld

in topsoils around the world

by changing the agricultural techniques.

door andere agrarische technieken te gebruiken.

There is a farmer-led movement to do that.

Er is een boereninitiatief om dat te doen.

We moeten ook gebouwen moderniseren.

We need to also retrofit buildings.

We need to change our management of forests and the ocean.

We moeten veranderen hoe we bossen en oceanen managen.

But let me just mention two things briefly.

Maar laat me twee dingen kort noemen.

First of all, the high temperature use cases.

Eerst de gebruiksmethoden met hoge temperaturen.

Angela Merkel, just 10 days ago,

Angela Merkel, net 10 dagen geleden,

with the leadership of her minister Peter Altmaier,

met haar minister Peter Altmaier,

who is a good friend and a great public servant,

een goede vriend en een voortreffelijk ambtenaar,

zijn net begonnen met een groene-waterstofstrategie,

have just embarked on a green hydrogen strategy

to make hydrogen

om waterstof te maken

zonder extra kosten met duurzame energie.

with zero marginal cost renewable energy.

And just a word on that, Chris:

En één ding daarover, Chris:

you've heard about the intermittency of wind and solar --

je kent het verhaal van de onregelmatigheid van wind en solar --

solar produceert geen energie als de zon niet schijnt

solar doesn't produce electricity when the sun's not shining,

en wind niet als het niet waait --

and wind doesn't when the wind's not blowing --

but batteries are getting better,

maar accu's worden beter

and these technologies are becoming much more efficient and powerful,

en deze technologieën worden steeds efficiënter en krachtiger,

so that for an increasing number of hours of each day,

zodat ze steeds meer uren per dag

they're producing often way more electricity than can be used.

veel meer elektriciteit produceren dan kan worden gebruikt.

So what to do with it?

Dus wat doen we daarmee?

The marginal cost for the next kilowatt-hour is zero.

De extra kosten voor de volgende kilowattuur is nul.

So all of a sudden,

Dus plotseling

the very energy-intensive process of cracking hydrogen from water

wordt het energievretende proces van waterstof uit water winnen

economisch haalbaar

becomes economically feasible,

and it can be substituted for coal and gas,

en het kan kolen en gas vervangen,

and that's already being done.

en dat gebeurt al.

There's a Swedish company already making steel with green hydrogen,

Er is een Zweeds bedrijf dat al staal maakt met groene waterstof

and, as I say, Germany has just embarked on a major new initiative to do that.

en, zoals ik zei, Duitsland is net een nieuw initiatief begonnen daarmee.

I think they're pointing the way for the rest of the world.

Ik denk dat ze de rest van de wereld de weg wijzen.

Now, where building retrofits are concerned, just a moment on this,

Als het gaat om het moderniseren van gebouwen, als het mag,

want ongeveer 20 tot 25% van de klimaatsveranderingvervuiling

because about 20 to 25 percent of the global warming pollution

in the world and in the US

in de wereld en in de VS

komt door inefficiënte gebouwen

comes from inefficient buildings

that were constructed by companies and individuals

die werden gebouwd door bedrijven en individuen

who were trying to be competitive in the marketplace

die probeerden concurrerend te zijn op de markt

en hun marges hoog genoeg te houden

and keep their margins acceptably high

and thereby skimping on insulation and the right windows

en daarbij hebben bezuinigd op isolatie en de juiste ramen

and LEDs and the rest.

en LED's en dat soort dingen.

And yet the person or company that buys that building

Maar de persoon of het bedrijf die dat gebouw koopt

or leases that building,

of dat gebouw huurt,

wil veel lagere gas- en elektriciteitsrekeningen.

they want their monthly utility bills much lower.

So there are now ways

Er zijn nu manieren

to close that so-called agent-principal divide,

om dat gat tussen eigenaar en gebruiker te dichten,

the differing incentives for the builder and occupier,

die verschillende prikkels voor de bouwer en de gebruiker,

and we can retrofit buildings with a program that literally pays for itself

en we kunnen gebouwen moderniseren op een manier die zichzelf terugbetaalt

over three to five years,

binnen drie tot vijf jaar,

and we could put tens of millions of people to work

en we kunnen tientallen miljoenen mensen aan het werk helpen

in banen die per definitie niet uitbesteed kunnen worden,

in jobs that by definition cannot be outsourced

want ze bestaan in iedere gemeenschap.

because they exist in every single community.

And we really ought to get serious about doing this,

En we moeten hier echt een serieus begin mee maken,

because we're going to need all those jobs

want we gaan al die banen nodig hebben

to get sustainable prosperity in the aftermath of this pandemic.

om duurzame welvaart te creëren na afloop van deze pandemie.

CA: Even terug naar die waterstofeconomie

CA: Just going back to the hydrogen economy

waar je het net over had.

that you referred to there,

when some people hear that,

Sommige mensen denken dan direct

they think, "Oh, are you talking about hydrogen-fueled cars?"

dat je bedoelt waterstofaangedreven auto's,

en ze hebben gehoord dat dat waarschijnlijk niet haalbaar is.

And they've heard that that probably won't be a winning strategy.

But you're thinking much more broadly than that, I think,

Maar jij denkt daar veel breder over, volgens mij,

dat waterstof niet zomaar een opslagmedium is

that it's not just hydrogen as a kind of storage mechanism

to act as a buffer for renewable energy,

dat dienst kan doen als buffer voor duurzame energie,

maar dat waterstof ook essentieel kan zijn

but also hydrogen could be essential

for some of the other processes in the economy like making steel,

voor sommige andere economische processen,

zoals staal- en cementproductie,

making cement,

that are fundamentally carbon-intensive processes right now

die op dit moment fundamenteel koolstofintensief zijn,

but could be transformed if we had much cheaper sources of hydrogen.

maar die getransformeerd kunnen worden als waterstof goedkoper wordt.

Is that right?

Klopt dat?

AG: Yes, I was always skeptical about hydrogen, Chris,

AG: Ja, ik was altijd sceptisch over waterstof, Chris,

principally because it's been so expensive to make it,

met name omdat het zo duur was om het te maken,

'om het uit water te breken', zoals ze zeggen,

to "crack it out of water," as they say.

But the game-changer has been

Maar wat daar verandering in heeft gebracht,

the incredible abundance of solar and wind electricity

is de ongelooflijke overdaad aan solar- en windelektriciteit

in hoeveelheden die mensen niet voor mogelijk hielden,

in volumes and amounts that people didn't expect,

and all of a sudden, it's cheap enough to use

en plotseling is het goedkoop genoeg om in te zetten

bij energieverslindende processen

for these very energy-intensive processes

als het maken van groene waterstof.

like creating green hydrogen.

I'm still a bit skeptical about using it in vehicles.

Ik vraag me nog steeds af of het haalbaar is voor voertuigen.

Toyota's been betting on that for 25 years and it hasn't really worked for them.

Toyota is daar al 25 jaar mee bezig en ze krijgen het niet echt van de grond.

Never say never, maybe it will,

Zeg nooit nooit, het kan nog,

maar ik denk dat het name bruikbaar is voor hele hete industriële processen,

but I think it's most useful for these high-temperature industrial processes,

en we hebben al een manier om transport koolstofvrij te maken

and we already have a pathway for decarbonizing transportation

with electricity

met elektriciteit,

en dat werkt goed.

that's working extremely well.

Tesla's going to be soon the most valuable automobile company in the world,

Tesla is binnenkort het meest waardevolle automobielbedrijf in de wereld,

already in the US,

is het al in de VS,

and they're about to overtake Toyota.

en binnenkort halen ze Toyota in.

There is now a semitruck company that's been stood up by Tesla

Er is nu een vrachtwagenbedrijf dat wordt gesteund door Tesla

and another that is going to be a hybrid with electricity and green hydrogen,

en een ander dat een hybride wordt met elektriciteit en groene waterstof,

dus we zullen zien of die toepassing gaat werken.

so we'll see whether or not they can make it work in that application.

But I think electricity is preferable for cars and trucks.

Maar ik denk dat elektriciteit de voorkeur heeft voor wegvervoer.

CA: We're coming to some community questions in a minute.

CA: We doen zo een aantal vragen uit de gemeenschap.

Laat ik je echter eerst vragen naar kernenergie.

Let me ask you, though, about nuclear.

Some environmentalists believe that nuclear,

Sommigen milieuactivisten geloven dat kernenergie

of misschien een nieuwe generatie kernenergie

or maybe new generation nuclear power

is an essential part of the equation

een essentieel deel van de oplossing is

if we're to get to a truly clean future,

als we een echt schone toekomst willen,

a clean energy future.

een schone-energietoekomst.

Are you still pretty skeptical on nuclear, Al?

Ben je nog steeds zo sceptisch over kernenergie, Al?

AG: Well, the market's skeptical about it, Chris.

AG: Nou, de markt is er sceptisch over, Chris.

It's been a crushing disappointment for me and for so many.

Het is een bittere teleurstelling voor mij en voor zo velen.

I used to represent Oak Ridge, where nuclear energy began,

Ik vertegenwoordigde Oak Ridge, waar kernenergie begon,

en als jong politicus in de kamer

and when I was a young congressman,

I was a booster.

was ik een voorstander.

I was very enthusiastic about it.

Ik was er heel enthousiast over.

Maar de kostenoverschrijdingen

But the cost overruns

en de problemen bij de aanleg van de centrales

and the problems in building these plants

zijn zo ernstig geworden

have become so severe

that utilities just don't have an appetite for them.

dat energiebedrijven er geen trek meer in hebben.

It's become the most expensive source of electricity.

Het is de duurste bron van elektriciteit geworden.

Now, let me hasten to add that there are some older nuclear reactors

Laat me daar snel aan toevoegen dat er enkele oudere reactoren zijn

waarvoor het interessant is om er de levensduur van te verlengen.

that have more useful time that could be added onto their lifetimes.

En zoals veel milieuactivisten

And like a lot of environmentalists,

I've come to the view that if they can be determined to be safe,

ben ik van mening dat als ze veilig zijn,

they should be allowed to continue operating for a time.

we ze moeten toestaan nog een tijd te blijven werken.

But where new nuclear power plants are concerned,

Maar als het gaat om nieuwe kerncentrales?

here's a way to look at it.

Zie het zo.

If you are -- you've been a CEO, Chris.

Jij bent CEO geweest, Chris.

Als je CEO was van -- en eigenlijk ben je het nog.

If you were the CEO of -- I guess you still are.

If you were the CEO of an electric utility,

Als je CEO was van een elektriciteitsbedrijf

and you told your executive team,

en je vertelde je managementteam:

"I want to build a nuclear power plant,"

"Ik wil een kerncentrale bouwen",

two of the first questions you would ask are, number one:

dan zouden dit twee van je eerste vragen zijn.

Een: wat gaat het kosten?

How much will it cost?

En ik heb geen enkel consultantsbedrijf

And there's not a single engineering consulting firm

that I've been able to find anywhere in the world

in de hele wereld kunnen vinden

that will put their name on an opinion

dat zijn naam wil verbinden

aan een kostenschatting.

giving you a cost estimate.

Ze weten het gewoon niet.

They just don't know.

A second question you would ask is:

Een tweede vraag die je zou stellen:

How long will it take to build it, so we can start selling the electricity?

hoe lang duurt het voor hij klaar is zodat we elektriciteit kunnen verkopen?

And again, the answer you will get is,

Ook hier, wat krijg je als antwoord?

"We have no idea."

'Geen idee.'

So if you don't know how much it's going to cost,

Dus als je niet weet wat het gaat kosten

and you don't know when it's going to be finished,

en je weet niet wanneer het klaar is

en je weet nu al dat de elektriciteit duurder zal zijn

and you already know that the electricity is more expensive

than the alternate ways to produce it,

dan met andere productiemethoden,

that's going to be a little discouraging,

dan wordt je daar niet enthousiast van

and, in fact, that's been the case for utilities around the world.

en dat is over de hele wereld ook daadwerkelijk gebeurd.

CA: OK.

CA: OK.

So there's definitely an interesting debate there,

Er zijn een heleboel interessante dingen om over te praten,

but we're going to come on to some community questions.

maar we willen wat vragen van ons publiek gaan doen.

Let's have the first of those questions up, please.

Kom maar met die eerste vraag.

From Prosanta Chakrabarty:

Van Prosanta Chakrabarty:

"People who are skeptical of COVID and of climate change

"Mensen die sceptisch zijn over COVID en klimaatverandering

lijken sceptisch over alle wetenschap.

seem to be skeptical of science in general.

Prima ideeën van wetenschappers

It may be that the singular message from scientists

worden wellicht afgezwakt en gecompliceerd.

gets diluted and convoluted.

Wat doen we daar aan?"

How do we fix that?"

AG: Yeah, that's a great question, Prosanta.

AG: Ja, een hele goede vraag, Prosanta.

Boy, I'm trying to put this succinctly and shortly.

Tjonge, hoe zeg ik dit kort maar duidelijk?

I think that there has been

Wat we, denk ik, zien,

a feeling that experts in general

is een gevoel dat deskundigen in het algemeen

de VS in de steek hebben gelaten,

have kind of let the US down,

and that feeling is much more pronounced in the US than in most other countries.

en dat gevoel is veel sterker in de VS dan in de meeste andere landen.

And I think that the considered opinion of what we call experts

En ik denk dat de meningen van wat wij deskundigen noemen

has been diluted over the last few decades

de laatste tientallen jaren sterk zijn verwaterd

by the unhealthy dominance of big money in our political system,

door de ongezonde dominantie van het grote geld in ons politieke systeem,

which has found ways to really twist economic policy

dat manieren heeft gevonden economisch beleid zo te verdraaien

to benefit elites.

dat het de elite dient.

And this sounds a little radical,

Dat mag wat radicaal klinken,

but it's actually what has happened.

maar dat is wel wat er gebeurd is.

And we have gone for more than 40 years

We doen het nu al meer dan 40 jaar

without any meaningful increase in middle-income pay,

zonder een wezenlijke verhoging van het middeninkomen,

and where the injustice experienced by African Americans

en als het gaat om het onrecht

dat Afro-Amerikanen en andere niet-blanken ervaren,

and other communities of color are concerned,

the differential in pay between African Americans and majority Americans

het verschil in loon tussen Afro-Amerikanen en de meerderheid

is the same as it was in 1968,

is hetzelfde als in 1968,

and the family wealth,

en het familievermogen,

the net worth --

het netto vermogen --

elf en een half zogenaamde 'typische' Afro-Amerikaanse families

it takes 11 and a half so-called "typical" African American families

hebben net zoveel netto vermogen als één 'typische' blanke Amerikaanse familie.

to make up the net worth of one so-called "typical" White American family.

And you look at the soaring incomes

Als je kijkt naar de snel rijzende inkomens

in the top one or the top one-tenth of one percent,

in de top 1, of top 1/10 procent,

dan zeggen mensen: 'Wacht even.

and people say, "Wait a minute.

Whoever the experts were that designed these policies,

Welke deskundigen dit beleid dan ook hebben vormgegeven,

they haven't been doing a good job for me."

veel goed heeft het mij niet gedaan.'

A final point, Chris:

Een laatste punt, Chris:

er is een aanslag gepleegd op de rede.

there has been an assault on reason.

Er is een oorlog geweest tegen de waarheid.

There has been a war against truth.

There has been a strategy,

Er is een strategie geweest,

maybe it was best known as a strategy decades ago by the tobacco companies

misschien het best bekend van de strategie van de tabaksfabrikanten vroeger,

die acteurs inhuurden en aankleedden als dokters om mensen 'gerust' te stellen

who hired actors and dressed them up as doctors to falsely reassure people

dat er geen gezondheidsgevaren kleefden aan sigaretten roken,

that there were no health consequences from smoking cigarettes,

and a hundred million people died as a result.

waardoor er honderd miljoen mensen zijn overleden.

That same strategy of diminishing the significance of truth,

Diezelfde strategie van het ondermijnen van het belang van de waarheid,

diminishing, as someone said, the authority of knowledge,

het ondermijnen, zoals iemand zei, van de autoriteit van kennis,

heeft ervoor gezorgd dat het jachtseizoen open is

I think that has made it kind of open season

on any inconvenient truth -- forgive another buzz phrase,

op iedere ongemakkelijke waarheid -- vergeef me weer een buzz-woord,

maar het is hier gepast.

but it is apt.

We cannot abandon our devotion to the best available evidence

We kunnen niet stoppen toegewijd te zijn aan het best beschikbare bewijs

tested in reasoned discourse

wat is getest in rationele uitwisseling

and used as the basis

en gebruikt als de basis

for the best policies we can form.

voor het beste beleid dat we kunnen vormgeven.

CA: Is it possible, Al, that one consequence of the pandemic

CA: Is het mogelijk, Al, dat een consequentie van de pandemie

is actually a growing number of people

is dat een groeiend aantal mensen

hun mening over wetenschappers herziet?

have revisited their opinions on scientists?

Mensen hebben de kans gehad om te zeggen:

I mean, you've had a chance in the last few months to say,

'Geloof ik mijn politiek leider of deze wetenschapper,

"Do I trust my political leader or do I trust this scientist

in terms of what they're saying

als het gaat om wat ze zeggen

about this virus?"

over dit virus?'

Maybe lessons from that could be carried forward?

Misschien kunnen we daar lessen uit trekken?

AG: Well, you know, I think if the polling is accurate,

AG: Nou, als de opinieonderzoeken kloppen,

people do trust their doctors a lot more than some of the politicians

vertrouwen mensen hun dokter meer dan sommige politici

who seem to have a vested interest in pretending the pandemic isn't real.

die lijken een belang te hebben bij het domweg ontkennen van de pandemie.

And if you look at the incredible bust

En als je kijkt naar de ongelooflijke flop

at President Trump's rally in Tulsa,

van president Trumps bijeenkomst in Tulsa,

a stadium of 19,000 people with less than one-third filled,

een stadion met 19.000 plaatsen minder dan een derde gevuld

according to the fire marshal,

volgens de brandweer,

you saw all the empty seats if you saw the news clips,

je zag al die lege plaatsen in de nieuwsflitsen,

dus zelfs de meest loyale Trump-aanhangers

so even the most loyal Trump supporters

must have decided to trust their doctors and the medical advice

moeten besloten hebben hun dokter en het medisch advies te geloven

rather than Dr. Donald Trump.

en niet Dr. Donald Trump.

CA: Met wat assistentie van de TikTok-generatie, wellicht.

CA: With a little help from the TikTok generation, perchance.

AG: Maar dat was niet de reden van de opkomst.

AG: Well, but that didn't affect the turnout.

What they did, very cleverly, and I'm cheering them on,

Wat ze deden, heel slim, en dat moeten ze vooral doen,

what they did was affect the Trump White House's expectations.

wat ze deden, was de verwachtingen van Trumps Witte Huis aantasten.

They're the reason why he went out a couple days beforehand

Zij zijn de reden dat hij een paar dagen tevoren verkondigde:

and said, "We've had a million people sign up."

"Een miljoen mensen hebben zich aangemeld."

Maar zij voorkwamen niet --

But they didn't prevent --

they didn't take seats that others could have otherwise taken.

zij blokkeerden geen plaatsen waar anderen hadden kunnen zitten.

Zij beïnvloedden de opkomst niet, maar wel de verwachtingen.

They didn't affect the turnout, just the expectations.

CA: OK, laten we een volgende vraag nemen.

CA: OK, let's have our next question here.

"Are you concerned the world will rush back to the use of the private car

"Bent U bezorgd dat de wereld massaal weer voor de auto kiest

out of fear of using shared public transportation?"

uit angst voor het gebruik van gezamenlijk openbaar vervoer?"

AG: Well, that could actually be one of the consequences, absolutely.

AG: Dat zou zeker één van de consequenties kunnen zijn.

Now, the trends on mass transit

De trend inzake openbaar vervoer

were already inching in the wrong direction

bewoog zich toch al in de verkeerde richting

because of Uber and Lyft and the ridesharing services,

door het gebruik van Uber en Lyft en deeltaxi's,

and if autonomy ever reaches the goals that its advocates have hoped for

en als autonomie ooit de doelen haalt waar haar aanhangers op hoopt,

then that may also have a similar effect.

dan kan dat een vergelijkbaar effect hebben.

But there's no doubt that some people

Maar er bestaat geen twijfel over dat sommige mensen

are going to be probably a little more reluctant

waarschijnlijk wat minder happig zullen zijn

to take mass transportation

om openbaar vervoer te gebruiken

until the fear of this pandemic is well and truly gone.

tot de angst voor deze pandemie goed en wel verdwenen is.

CA: Yeah. Might need a vaccine on that one.

CA: Ja. Misschien kan een vaccin helpen.

AG: (Laughs) Yeah.

AG: (Lacht) Ja.

CA: Next question.

CA: Volgende vraag.

Sonaar Luthra, bedankt voor deze vraag uit LA.

Sonaar Luthra, thank you for this question from LA.

"Given the temperature rise in the Arctic this past week,

"De opwarming deze week in het Noordpoolgebied

seems like the rate we are losing our carbon sinks

suggereert dat we onze koolstofputten

like permafrost or forests

zoals permafrost en bossen

sneller verliezen dan voorspeld.

is accelerating faster than we predicted.

Are our models too focused on human emissions?"

Zijn onze modellen teveel gericht op menselijke uitstoot?"

Interesting question.

Interessante vraag.

AG: Well, the models are focused on the factors that have led

AG: De modellen zijn gericht op de factoren die hebben geleid

to these incredible temperature spikes

tot deze ongelooflijke temperatuursprongen

in the north of the Arctic Circle.

in het noorden van het Noordpoolgebied.

They were predicted, they have been predicted,

Ze zijn voorspeld, ze waren voorspeld,

en een van de redenen daarvoor

and one of the reasons for it

is that as the snow and ice cover melts,

is dat wanneer de sneeuw en ijskappen smelten,

the sun's incoming rays are no longer reflected back into space

de inkomende zonnestralen niet langer worden teruggekaatst naar de ruimte

at a 90 percent rate,

tegen 90%

and instead, when they fall on the dark tundra or the dark ocean,

en in plaats daarvan, wanneer ze op een donkere toendra of oceaan vallen,

they're absorbed at a 90 percent rate.

ze geabsorbeerd worden voor 90%.

Dus dat versnelt de verwarming van het Noordpoolgebied

So that's a magnifier of the warming in the Arctic,

en dat was voorspeld.

and this has been predicted.

There are a number of other consequences that are also in the models,

Er zijn nog een aantal consequenties die in die modellen zitten,

maar sommige daarvan moeten wellicht gerekalibreerd worden.

but some of them may have to be recalibrated.

The scientists are freshly concerned

De wetenschappers zijn bezorgd geworden

that the emissions of both CO2 and methane

dat de uitstoot van zowel CO2 als methaan

from the thawing tundra

van de dooiende toendra

could be larger than they had hoped they would be.

groter zou kunnen zijn dan waar ze op gehoopt hadden.

Er is ook een gloednieuw onderzoek geweest.

There's also just been a brand-new study.

Ik ga er niet op in

I won't spend time on this,

because it deals with a kind of geeky term called "climate sensitivity,"

want het gaat over een vreemd iets wat 'klimaatgevoeligheid' heet,

which has been a factor in the models with large error bars

wat van invloed is geweest bij modellen met grote afwijkingen

omdat het zo lastig te vatten is.

because it's so hard to pin down.

But the latest evidence indicates, worryingly,

Maar het laatste bewijsmateriaal laat tot onze zorg zien

that the sensitivity may be greater than they had thought,

dat de gevoeligheid wellicht groter is dan ze hadden gedacht

en dat ons probleem zelfs nog groter is.

and we will have an even more daunting task.

Dat mag ons niet ontmoedigen.

That shouldn't discourage us.

Ik geloof echt dat wanneer we dit kantelpunt hebben gehad,

I truly believe that once we cross this tipping point,

and I do believe we're doing it now,

en ik geloof dat we nu op dat punt zijn,

as I've said,

zoals ik zei,

dan denk ik dat we veel manieren zullen vinden

then I think we're going to find a lot of ways

to speed up the emissions reductions.

om de vermindering van onze uitstoot te versnellen.

CA: We'll take one more question from the community.

CA: We nemen nog een vraag uit onze gemeenschap.

Haha. "Geoengineering is making extraordinary progress.

Haha. "Klimaatengineering boekt opmerkelijke vooruitgang.

Exxon investeert in technologie van Global Thermostat,

Exxon is investing in technology from Global Thermostat

wat er interessant uitziet.

that seems promising.

What do you think of these air and water carbon capture technologies?"

Wat denkt U

van deze koolstofsafvangtechnologieën uit lucht en water?

Stephen Petranek."

Stephen Petranek.

AG: Yeah. Well, you and I have talked about this before, Chris.

AG: Nou, daar hebben jij en ik het eerder over gehad, Chris.

I've been strongly opposed

Ik ben een ferm tegenstander

to conducting an unplanned global experiment

van het doen van ongeplande mondiale experimenten

that could go wildly wrong,

die gierend verkeerd kunnen gaan

en de meesten zijn echt bang voor die aanpak.

and most are really scared of that approach.

However, the term "geoengineering" is a nuanced term that covers a lot.

De term 'klimaatengineering' dekt echter en hele brede lading.

If you want to paint roofs white to reflect more energy

Als je daken wit wilt schilderen om meer energie te reflecteren

from the cityscapes,

van stedelijke bebouwing,

that's not going to bring a danger of a runaway effect,

dan is er geen gevaar dat dat uit de hand loopt,

en er zijn ook andere dingen

and there are some other things

that are loosely called "geoengineering" like that, which are fine.

die losjes 'klimaatengineering' worden genoemd en dat is prima.

But the idea of blocking out the sun's rays --

Maar het idee om de zonnestralen te blokkeren --

dat is naar mijn idee onzinnig.

that's insane in my opinion.

Turns out plants need sunlight for photosynthesis

Planten hebben nu eenmaal zonlicht nodig voor fotosynthese

en zonnepanelen hebben zonlicht nodig

and solar panels need sunlight

for producing electricity from the sun's rays.

voor de productie van energie uit zonnestralen.

En de consequenties van het veranderen van alles wat we weten

And the consequences of changing everything we know

en net doen alsof de consequenties precies de oplossing gaan zijn

and pretending that the consequences are going to precisely cancel out

the unplanned experiment of global warming that we already have underway,

voor het ongeplande lopende experiment, namelijk de opwarming van de Aarde ...

you know, there are glitches in our thinking.

Weet je, ons denken heeft zijn mankementen

One of them is called the "single solution bias,"

en een ervan heet de tunnelvisie van één oplossing,

en er zijn mensen die gewoon te gretig zijn om te zeggen:

and there are people who just have a hunger to say,

"Well, that one solution, we just need to latch on to that and do that,

'Die ene oplossing, daar moeten we alles op inzetten

en het maakt niet uit wat ervan komt.'

and damn the consequences."

Dat is onzinnig.

Well, it's nuts.

CA: But let me push back on this just a little bit.

CA: Maar laat me even wat tegengas geven.

So let's say that we agree that a single solution,

Laten we zeggen dat we het eens zijn dat een enkele oplossing,

all-or-nothing attempt at geoengineering is crazy.

een alles-of-nietspoging met klimaatengineering onzin is.

Maar er zijn scenario's waar de wereld naar de uitstoot kijkt en gewoon ziet,

But there are scenarios where the world looks at emissions and just sees,

laten we zeggen over 10 jaar,

in 10 years' time, let's say,

that they are just not coming down fast enough

dat het gewoon niet snel genoeg minder wordt

and that we are at risk of several other liftoff events

en dat we sommige andere escalatiegebeurtenissen riskeren

where this train will just get away from us,

die ervoor kunnen zorgen dat we de bus gaan missen,

and we will see temperature rises of three, four, five, six, seven degrees,

en dat we de temperatuur 3, 4, 5, 6, 7 graden zien oplopen

and all of civilization is at risk.

en dat de hele mensheid gevaar loopt.

Surely, there is an approach to geoengineering

We kunnen toch ook klimaatengineering toepassen

that could be modeled, in a way, on the way that we approach medicine.

op een manier zoals we dat doen met gezondheidszorg.

Like, for hundreds of years, we don't really understand the human body,

Want we al honderden jaren begrijpen we het menselijk lichaam niet echt

people would try interventions,

en mensen proberen in te grijpen,

soms met succes en soms ook niet.

and some of them would work, and some of them wouldn't.

No one says in medicine, "You know,

Niemand in de medische wetenschap zegt:

go in and take an all-or-nothing decision

'Doe maar een alles-of-nietspoging

voor iemands leven,'

on someone's life,"

but they do say, "Let's try some stuff."

maar ze zeggen wel: 'Laten we iets proberen.'

If an experiment can be reversible,

Als een experiment omkeerbaar is,

if it's plausible in the first place,

als het enige kans van slagen heeft,

als er reden is aan te nemen dat het kan werken,

if there's reason to think that it might work,

we actually owe it to the future health of humanity

dan zijn we het de toekomstige gezondheid van de mensheid schuldig

to try at least some types of tests to see what could work.

om in ieder geval iets uit te testen dat zou kunnen werken.

So, small tests to see whether, for example,

Kleine tests, om bijvoorbeeld te zien

seeding of something in the ocean

of ijzerbemesting van de oceaan

wellicht op een ongevaarlijke manier kan zorgen

might create, in a nonthreatening way,

voor koolstofputten.

carbon sinks.

Or maybe, rather than filling the atmosphere with sulfur dioxide,

Of om bijvoorbeeld in plaats van de atmosfeer te vullen met zwaveldioxide,

a smaller experiment that was not that big a deal

een kleiner ongevaarlijk experimentje te doen

to see whether, cost-effectively, you could reduce the temperature a little bit.

om te zien of je op efficiënte wijze de temperatuur iets omlaag kon brengen.

Surely, that isn't completely crazy

Dat is toch niet helemaal onzinnig

en op zijn minst iets waar we over moeten denken

and is at least something we should be thinking about

in case these other measures don't work?

als die andere maatregelen niet werken?

AG: Well, there've already been such experiments

AG: Nou, experimenten zoals ijzerbemesting van de oceaan

zijn er al geweest,

to seed the ocean

om te zien of dat de opslag van koolstof kan bevorderen.

to see if that can increase the uptake of CO2.

And the experiments were an unmitigated failure,

En de experimenten waren een volstrekte mislukking,

as many predicted they would be.

wat velen al hadden verwacht.

Maar dat, nogmaals,

But that, again, is the kind of approach

is een aanpak die nogal verschilt

that's very different

van het plaatsen van stukjes aluminumfolie in een baan om de Aarde.

from putting tinfoil strips in the atmosphere orbiting the Earth.

Daarmee begon dat voorstel van zonne-klimaatengineering.

That was the way that solar geoengineering proposal started.

Now they're focusing on chalk,

Nu richten ze zich op krijt --

so we have chalk dust all over everything.

dat je overal krijtstof overheen hebt.

But more serious than that is the fact that it might not be reversible.

Maar erger is dat het misschien niet omkeerbaar is.

CA: Maar, Al, dat is een theoretische reactie.

CA: But, Al, that's the rhetoric response.

The amount of dust that you need

De hoeveelheid stof die je nodig hebt

om een graad of twee omlaag te komen,

to drop by a degree or two

wouldn't result in chalk dust over everything.

zou niet uitmonden in krijtstof over alles.

It would be unbelievably --

Het zou ongelooflijk --

like, it would be less than the dust that people experience every day, anyway.

zeg maar, het zou minder stof zijn dan waar mensen sowieso mee te maken hebben.

Ik bedoel, ik --

I mean, I just --

AG: Om te beginnen weet ik niet

AG: First of all, I don't know how you do a small experiment

hoe je een klein experiment doet in de atmosfeer.

in the atmosphere.

En ten tweede,

And secondly,

if we were to take that approach,

mochten we die aanpak hanteren,

we would have to steadily increase the amount

dan zouden we langzaam meer en meer moeten toevoegen

of whatever substance they decided.

van de substantie die ze zouden kiezen.

We'd have to increase it every single year,

We zouden het elk jaar moeten vermeerderen

and if we ever stopped,

en als we ooit zouden stoppen,

zouden we plots terugvallen,

then there would be a sudden snapback,

like "The Picture of Dorian Gray," that old book and movie,

zoals in het oude boek en de film 'The Picture of Dorian Gray',

waar plotseling alles tegelijk uit de hand liep.

where suddenly all of the things caught up with you at once.

Het simpele feit dat mensen dit soort aanpakken overwegen, Chris,

The fact that anyone is even considering these approaches, Chris,

is a measure of a feeling of desperation

geeft de mate van wanhoop aan

that some have begun to feel,

die sommigen beginnen te ervaren,

en dat snap ik best,

which I understand,

maar we moeten ons niet laten verleiden tot dit soort roekeloze experimenten.

but I don't think it should drive us toward these reckless experiments.

Trouwens, om bij jouw analogie te blijven van experimentele kankerbehandeling,

And by the way, using your analogy to experimental cancer treatments,

for example,

bijvoorbeeld,

you usually get informed consent from the patient.

daar krijg je normaal gesproken wel toestemming van je patient voor.

Toestemming krijgen van 7,8 miljard mensen

Getting informed consent from 7.8 billion people

who have no voice and no say,

die er niets over te zeggen hebben

who are subject to the potentially catastrophic consequences

en die lijdend voorwerp zijn van mogelijk catastrofale consequenties

of this wackadoodle proposal that somebody comes up with

van een of ander raar plan waar iemand mee aan komt zetten

to try to rearrange the entire Earth's atmosphere

om te proberen de hele atmosfeer van de Aarde te reorganiseren

and hope and pretend that it's going to cancel out,

en maar hardop hoopt dat het een oplossing gaat zijn

voor het feit dat we 152 miljoen ton

the fact that we're putting 152 million tons

warmtevangende, door de mens veroorzaakte klimaatvervuiling

of heat-trapping, manmade global warming pollution

into the sky every day.

iedere dag in de lucht spuwen.

That's what's really insane.

Dat is wat er echt mis is.

A scientist decades ago

Een wetenschapper tientallen jaren geleden

vergeleek het als volgt.

compared it this way.

He said, if you had two people on a sinking boat

Hij zei dat als je twee mensen in een zinkende boot had,

en een ervan zei:

and one of them says,

"You know, we could probably use some mirrors to signal to shore

'We kunnen misschien met wat spiegels signalen naar de kust sturen,

to get them to build

dat ze iets moeten bouwen

a sophisticated wave-generating machine

om golven mee te genereren

that will cancel out the rocking of the boat

die precies het schommelen opheffen

by these guys in the back of the boat."

wat die jongens achterin veroorzaken.'

Or you could get them to stop rocking the boat.

Of je zorgt ervoor dat ze stoppen met schommelen!

En dat moeten we doen. We moeten de oorzaken aanpakken.

And that's what we need to do. We need to stop what's causing the crisis.

CA: Ja, dat is een mooi verhaal,

CA: Yeah, that's a great story,

but if the effort to stop the people rocking in the back of the boat

maar als het net zo moeilijk is die mensen te laten stoppen met schommelen

is as complex as the scientific proposal you just outlined,

als het is om die technologische oplossing die je schetst te realiseren,

whereas the experiment to stop the waves

dus als het experiment om golven te maken

is actually as simple as telling the people to stop rocking the boat,

net zo simpel is als die mensen vertellen te stoppen met schommelen,

dan wordt het een ander verhaal.

that story changes.

And I think you're right that the issue of informed consent

Ik denk dat je gelijk hebt dat het vragen van toestemming

een heel lastig probleem is,

is a really challenging one,

but, I mean, no one gave informed consent

maar ook niemand gaf toestemming

to do all of the other things we're doing to the atmosphere.

om al die andere dingen te doen die we de atmosfeer aandoen.

En ik ben het met je eens over dat morele gevaar,

And I agree that the moral hazard issue

is worrying,

dat is zorgelijk.

that if we became dependent on geoengineering

Als we afhankelijk zouden worden van klimaatengineering

and took away our efforts to do the rest,

en het zou onze inspanning om de rest te doen wegnemen,

that would be tragic.

dat zou tragisch zijn.

Het lijkt mij gewoon --

It just seems like,

I wish it was possible to have a nuanced debate

Ik wou dat we een genuanceerd debat konden hebben,

of people saying, you know what,

dat mensen zouden zeggen, weet je,

there's multiple dials to a very complex problem.

er zitten een hoop knoppen aan een complex probleem.

We're going to have to adjust several of them very, very carefully

We moeten sommige ervan heel voorzichtig bijstellen

en in dialoog blijven.

and keep talking to each other.

Is het geen goed streven

Wouldn't that be a goal

to just try and have a more nuanced debate about this,

om gewoon te proberen hier genuanceerd over te praten,

rather than all of that geoengineering

in plaats van te zeggen dat klimaatengineering

can't work?

nooit kan werken?

AG: Well, I've said some of it,

AG: Nou, ik heb gezegd dat sommige dingen,

de onschadelijke vormen die ik heb genoemd,

you know, the benign forms that I've mentioned,

I'm not ruling those out.

dat ik die niet uitsluit.

But blocking the Sun's rays from the Earth,

Maar om zonnestralen te blokkeren van de Aarde,

not only do you affect 7.8 billion people,

dat raakt niet alleen 7,8 miljard mensen,

you affect the plants

maar het raakt planten

and the animals

en dieren

en de oceaanstromen

and the ocean currents

and the wind currents

en de windstromen

and natural processes

en natuurlijke processen

that we're in danger of disrupting even more.

die we wellicht nog meer zouden verstoren.

Techno-optimism is something I've engaged in in the past,

Techno-optimisme is iets waar ik me vroeger ook schuldig aan heb gemaakt,

but to latch on to some brand-new technological solution

maar om me vast te houden aan een gloednieuwe technologische oplossing

to rework the entire Earth's natural system

die het hele natuurlijke systeem van de Aarde moet veranderen

because somebody thinks he's clever enough

omdat iemand denkt dat hij slim genoeg is

to do it in a way that precisely cancels out

om het op een manier te doen die precies teniet doet

the consequences of using the atmosphere as an open sewer

dat wij de atmosfeer gebruiken als een open riool

voor de warmtevasthoudende gassen die we produceren.

for heat-trapping manmade gases.

It's much more important to stop using the atmosphere as an open sewer.

Het is veel belangrijker dat we ophouden de atmosfeer als open riool te gebruiken.

That's what the problem is.

Dat is het probleem!

CA: All right, well, we'll agree that that is the most important thing, for sure,

CA: Prima, we zijn het erover eens dat dat het belangrijkste is, zeker,

en nu we het daar over hebben,

and speaking of which,

do you believe the world needs carbon pricing,

geloof jij dat koolstoftarieven de wereld kunnen helpen

en is er een kans dat ze er komen?

and is there any prospect for getting there?

AG: Yes. Yes to both questions.

AG: 'Ja' op beide vragen.

For decades, almost every economist

Al tientallen jaren zegt bijna iedere econoom

die wordt gevraagd naar de klimaatcrisis:

who is asked about the climate crisis

says, "Well, we just need to put a price on carbon."

"Nou, we moeten gewoon een tarief aan koolstof hangen."

En ik ben zeker voorstander geweest van die aanpak.

And I have certainly been in favor of that approach.

Maar het is een hele klus.

But it is daunting.

Nevertheless, there are 43 jurisdictions around the world

Maar toch zijn er 43 wetsgebieden in de wereld

die al een prijs voor koolstof hanteren.

that already have a price on carbon.

We're seeing it in Europe.

We zien het in Europa.

Ze hebben uiteindelijk hun koolstoftariefsysteem werkend,

They finally straightened out their carbon pricing mechanism.

It's an emissions trading version of it.

een dat werkt met emissiehandel.

We have places that have put a tax on carbon.

Er zijn plaatsen waar ze belasting heffen op koolstof.

That's the approach the economists prefer.

De economen prefereren die aanpak.

China is beginning to implement its national emissions trading program.

China begint nu ook een nationaal emissiehandelsysteem te implementeren.

California and quite a few other states in the US are already doing it.

Californië en nog een aantal staten in de VS doen het al.

Je kunt de mensen hetzelfde geld via een andere weg weer teruggeven.

It can be given back to people in a revenue-neutral way.

But the opposition to it, Chris, which you've noted,

Maar de tegenstand ertegen, Chris, zoals je al aangaf,

is impressive enough that we do have to take other approaches,

is geducht genoeg dat we het ook op andere manieren moeten aanpakken

and I would say most climate activists are now saying, look,

en ik zou zeggen dat de meeste klimaatactivisten nu zeggen, kijk,

laten we ons niet blindstaren op wat ons het beste lijkt.

let's don't make the best the enemy of the better.

We kunnen dit ook op andere manieren doen.

There are other ways to do this as well.

We hebben iedere oplossing nodig die we redelijkerwijs kunnen gebruiken

We need every solution we can rationally employ,

en dat betekent ook door regulering.

including by regulation.

And often, when the political difficulty of a proposal becomes too difficult

En vaak, als een politiek bezwaar tegen een voorstel te zwaarwegend wordt

in een marktgerichte benadering,

in a market-oriented approach,

the fallback is with regulation,

vallen we terug op regulering,

en het heeft een slechte naam gekregen, regulering,

and it's been given a bad name, regulation,

but many places are doing it.

maar op vele plaatsen werkt het.

I mentioned phasing out internal combustion engines.

Ik had het over het uitfaseren van verbrandingsmotoren.

Dat is een voorbeeld.

That's an example.

There are 160 cities in the US

Er zijn in de VS 160 steden

that have already by regulation ordered that within a date certain,

die al gereguleerd hebben dat per een bepaalde datum

100 percent of all their electricity will have to come from renewable sources.

100% van al hun elektriciteit van duurzame bronnen moet komen.

And again, the market forces that are driving the cost of renewable energy

En nogmaals, de marktkrachten die de kostprijs van duurzame energie

en duurzame oplossingen steeds verder omlaag brengen,

and sustainability solutions ever downward,

that gives us the wind at our back.

geven ons daarbij een steuntje in de rug.

This is working in our favor.

Dat werkt in ons voordeel.

CA: I mean, the pushback on carbon pricing

CA: De tegenstand tegen koolstoftarieven

gaat vaak verder dan alleen de milieubeweging,

often goes further from parts of the environmental movement,

which is to a pushback on the role of business in general.

want vaak wil men dat bedrijven een minder grote rol spelen.

Business is actually -- well, capitalism -- is blamed

Bedrijven -- of kapitalisme -- geeft men de schuld

for the climate crisis

voor de klimaatcrisis

because of unrelenting growth,

vanwege de voortwoekerende groei,

to the point where many people don't trust business

en dat gaat zo ver dat mensen er geen vertrouwen in hebben

dat bedrijven een rol in de oplossing kunnen spelen.

to be part of the solution.

The only way to go forward is to regulate,

De enige uitweg is te reguleren,

to force businesses to do the right thing.

om bedrijven te dwingen te doen wat nodig is.

Do you think that business has to be part of the solution?

Geloof jij dat bedrijven deel van de oplossing moeten zijn?

AG: Well, definitely,

AG: Jazeker,

because the allocation of capital needed to solve this crisis

want de hoeveelheid kapitaal die nodig is om deze crisis te bezweren

is groter dan waar overheden mee overweg kunnen.

is greater than what governments can handle.

And businesses are beginning,

En bedrijven beginnen,

many businesses are beginning to play a very constructive role.

veel bedrijven beginnen een hele constructieve rol te spelen.

They're getting a demand that they do so

Er wordt van ze geëist dat ze dat doen,

from their customers, from their investors,

door hun klanten, door hun investeerders,

from their boards,

door hun raden van bestuur,

from their executive teams, from their families.

door hun directieteams, door hun families.

And by the way,

En trouwens,

de opkomende generatie eist een betere toekomst

the rising generation is demanding a brighter future,

and when CEOs interview potential new hires,

en als CEO's kandidaten interviewen,

they find that the new hires are interviewing them.

komen ze erachter dat zij geïnterviewd worden.

They want to make a nice income,

Ze willen goed verdienen,

but they want to be able to tell their family and friends and peers

maar ze willen hun familie, vrienden en collega's kunnen zeggen

dat ze meer doen dan alleen maar geld verdienen.

that they're doing something more than just making money.

Een illustratie van hoe deze nieuwe generatie verandert, Chris:

One illustration of how this new generation is changing, Chris:

there are 65 colleges in the US right now

er zijn nu 65 universiteiten in de VS

waar de College Young Republican Clubs zijn overeengekomen

where the College Young Republican Clubs have joined together

to jointly demand that the Republican National Committee

om samen te eisen dat het Republican National Committee

change its policy on climate,

zijn klimaatbeleid wijzigt

lest they lose that entire generation.

of dat ze anders die hele generatie kwijt zijn.

Dit gebeurt wereldwijd.

This is a global phenomenon.

The Greta Generation is now leading this

De Greta-generatie neemt het voortouw

in so many ways,

op zovele manieren

en als je kijkt naar enquêtes,

and if you look at the polling,

again, the vast majority of young Republicans

opnieuw, de meerderheid van jonge Republikeinen

are demanding a change on climate policy.

eisen een verandering in klimaatbeleid.

Dit is echt een beweging

This is really a movement

that is building still.

die nog steeds groeiende is.

CA: I was going to ask you about that,

CA: Daar wou ik je naar vragen,

want een van de pijnlijkste dingen in de afgelopen 20 jaar

because one of the most painful things over the last 20 years

has just been how climate has been politicized,

is hoe het klimaat is gepolitiseerd,

zeker in de VS.

certainly in the US.

You've probably felt yourself at the heart of that a lot of the time,

Je bent daar zelf waarschijnlijk lange tijd het middelpunt van geweest,

met mensen die je persoonlijk aanvielen,

with people attacking you personally

vaak op genadeloze en oneerlijke wijze.

in the most merciless, and unfair ways, often.

Zie jij echt tekens dat dat aan het veranderen is

Do you really see signs that that might be changing,

led by the next generation?

onder leiding van de nieuwe generatie?

AG: Yeah, there's no question about it.

AG: Ja, daar is geen twijfel over.

Ik wil niet teveel leunen op enquêtes --

I don't want to rely on polls too much.

ik noemde ze al --

I've mentioned them already.

maar er is nu een onderzoek gedaan

But there was a new one that came out

that looked at the wavering Trump supporters,

dat twijfelende Trump-supporters onderzocht,

mensen die hem eerder steunden

those who supported him strongly in the past

and want to do so again.

en dat opnieuw willen doen.

The number one issue, surprisingly to some,

Het belangrijkste onderwerp -- voor sommigen verrassend --

dat ze doet twijfelen,

that is giving them pause,

is the craziness of President Trump and his administration on climate.

is de onzinnigheid van Trump en zijn regering inzake klimaat.

We zien grote meerderheden in de Republikeinse partij

We're seeing big majorities of the Republican Party overall

saying that they're ready to start exploring some real solutions

die zeggen dat ze willen kijken naar wat echte maatregelen

to the climate crisis.

voor de klimaatcrisis.

Ik denk echt dat het de goede kant uitgaat, zonder twijfel.

I think that we're really getting there, no question about it.

CA: I mean, you've been the figurehead for raising this issue,

CA: Jij bent echt degene geweest die dit op de agenda heeft gezet

and you happen to be a Democrat.

en je bent toevallig Democraat.

Is there anything that you can personally do

Is er iets dat je persoonlijk kunt doen

om -- ik weet niet -- de tent te openen, mensen uit te nodigen,

to -- I don't know -- to open the tent, to welcome people,

to try and say, "This is beyond politics, dear friends"?

te zeggen: "Dit gaat verder dan politiek, beste vrienden"?

AG: Yeah. Well, I've tried all of those things,

AG: Nou , dat soort dingen heb ik wel geprobeerd

and maybe it's made a little positive difference.

en wellicht heeft het een klein beetje geholpen.

I've worked with the Republicans extensively.

Ik heb uitgebreid samengewerkt met de Republikeinen.

And, you know, well after I left the White House,

En lang nadat ik het Witte Huis verliet,

verschenen Newt Gingrich en Pat Robertson

I had Newt Gingrich and Pat Robertson

and other prominent Republicans

en andere prominente Republikeinen

met mij in nationale tv-commercials

appear on national TV ads with me

saying we've got to solve the climate crisis.

om de klimaatcrisis onder de aandacht te brengen.

But the petroleum industry

Maar de olie-sector

heeft zijn inspanning verdubbeld

has really doubled down

enforcing discipline within the Republican Party.

om de Republikeinse partij hun discipline op te leggen.

I mean, look at the attacks they've launched against the Pope

Ik bedoel, kijk eens naar hoe ze de Paus aanvielen

when he came out with his encyclical

toen hij kwam met zijn encycliek

en werd gedemoniseerd,

and was demonized,

not by all for sure,

zij het niet door allen,

but there were hawks in the anti-climate movement

maar de meest fanatieke anti-klimaatactivisten

who immediately started training their guns on Pope Francis,

begonnen onmiddellijk hun wapens op Paus Francis te richten,

and there are many other examples.

en zo zijn er meer voorbeelden.

Ze dwingen discipline af

They enforce discipline

and try to make it a partisan issue,

en proberen er een politiek onderwerp van te maken,

even as Democrats reach out

ook al proberen Democraten

to try to make it bipartisan.

er een gezamenlijk probleem van te maken.

I totally agree with you that it should not be a partisan issue.

Ik ben het helemaal eens dat dit niets met politiek te maken heeft.

It didn't use to be,

Dat deed het eerst ook niet,

but it's been artificially weaponized as an issue.

maar het is kunstmatig in die positie gedrongen.

CA: I mean, the CEOs of oil companies also have kids

CA: De CEO's van oliemaatschappijen hebben toch ook kinderen

die tegen ze praten.

who are talking to them.

It feels like some of them are moving

Het voelt of sommigen veranderen

en proberen te investeren

and are trying to invest

and trying to find ways of being part of the future.

en proberen manieren te vinden deel uit te maken van de toekomst.

Do you see signs of that?

Zie jij dat soort tekenen?

AG: Yeah.

AG: Ja.

Ik denk dat industrieel leiders, inclusief olie- en gasbedrijven,

I think that business leaders, including in the oil and gas companies,

are hearing from their families.

te horen krijgen van hun families.

They're hearing from their friends.

Ze horen het van hun vrienden.

They're hearing from their employees.

Ze horen het van hun werknemers.

And, by the way, we've seen in the tech industry

En trouwens, in de tech-industrie

some mass walkouts by employees

zijn soms massa's mensen vertrokken

who are demanding that some of the tech companies

die eisten dat sommige technologiebedrijven

meer doen en aan de slag gaan.

do more and get serious.

I'm so proud of Apple.

Ik ben zo trots op Apple.

Forgive me for parenthetically praising Apple.

Sorry dat ik Apple er zo uit licht.

Je weet, ik zit in het bestuur,

You know, I'm on the board, but I'm such a big fan of Tim Cook

maar ik ben zo'n grote fan van Tim Cook en mijn collega's bij Apple.

and my colleagues at Apple.

It's an example of a tech company

Het is een voorbeeld van tech-bedrijven

that's really doing fantastic things.

die echt geweldige dingen doen

And there's some others as well.

Er zijn ook anderen.

There are others in many industries.

Er zijn anderen in vele industrieën.

But the pressures on the oil and gas companies

Maar de druk op olie- en gasbedrijven

are quite extraordinary.

is echt gigantisch.

You know, BP just wrote down 12 and a half billion dollars' worth

Weet je, BP heeft net 12,5 miljard dollar

aan olie- en gasreserves afgeschreven

of oil and gas assets

en gezegd dat ze die nooit uit de grond gaan halen.

and said that they're never going to see the light of day.

Twee derde van de fossiele brandstoffen die al zijn ontdekt,

Two-thirds of the fossil fuels that have already been discovered

cannot be burned and will not be burned.

kunnen en zullen niet verbrand worden.

And so that's a big economic risk to the global economy,

En dat is een groot economisch risico voor de wereldeconomie,

zoals de subprime-hypotheekcrisis ook was.

like the subprime mortgage crisis.

We hebben 22 biljoen dollar aan subprime koolstofactiva

We've got 22 trillion dollars of subprime carbon assets,

and just yesterday, there was a major report

en net gisteren was er een belangrijk rapport

that the fracking industry in the US

dat de frackingindustrie in de VS

nu een golf faillissementen meemaakt

is seeing now a wave of bankruptcies

because the price of the fracked gas and oil

omdat de prijs van gefrackt gas en gefrackte olie

has fallen below levels that make them economic.

nu tot onder rendabele waarden is gezakt.

CA: Kunnen we kortweg zeggen

CA: Is the shorthand of what's happened there

that electric cars and electric technologies and solar and so forth

dat elektrische auto's en solar en elektrische technologie en zo

have helped drive down the price of oil

de olieprijs zo omlaag hebben geholpen

dat we nu op een punt zijn dat veel van de reserves

to the point where huge amounts of the reserves

just can't be developed profitably?

gewoon niet rendabel gemaakt kan worden?

AG: Yes, that's it.

AG: Ja, dat klopt.

That's mainly it.

Daar komt het op neer.

The projections for energy sources in the next several years

De voorspellingen voor energiebronnen in de komende paar jaar

uniformly predict that electricity from wind and solar

zeggen allemaal dat elektriciteit van wind en solar

verder drastisch in prijs zal zakken

is going to continue to plummet in price,

and therefore using gas or coal

en dat daarom het gebruik van gas of kolen

to make steam to turn the turbines

om stoom te maken voor de turbines

gewoon niet economisch rendabel zal zijn.

is just not going to be economical.

Similarly, the electrification of the transportation sector

Op een vergelijkbare manier heeft elektrificatie van de transportsector

is having the same effect.

hetzelfde effect.

Some are also looking at the trend

Sommigen kijken ook naar de trend

in nationaal, regionaal en lokaal bestuur.

in national, regional and local governance.

I mentioned this before,

Ik noemde dit al,

but they're predicting a very different energy future.

maar ze voorspellen een hele andere energietoekomst.

Maar ik ga even terug, Chris,

But let me come back, Chris,

because we talked about business leaders.

want we hadden het over zakelijk leiders.

I think you were getting in a question a moment ago about capitalism itself,

Ik geloof dat je in een vraag iets zei over het kapitalisme zelf

and I do want to say a word on that,

en daar wil ik wel iets over zeggen,

want er zijn veel mensen die zeggen

because there are a lot of people who say

maybe capitalism is the basic problem.

dat het kapitalisme misschien het basisprobleem is.

I think the current form of capitalism we have is desperately in need of reform.

Ik denk dat ons huidige kapitalisme dringend hervormd moet worden.

The short-term outlook is often mentioned,

De kortetermijnvisie wordt vaak aangehaald,

but the way we measure what is of value to us

maar de manier waarop we meten wat voor ons van waarde is,

ligt ook in het centrum van de crisis van het moderne kapitalisme.

is also at the heart of the crisis of modern capitalism.

Now, capitalism is at the base of every successful economy,

Nu staat kapitalisme aan de basis van elke succesvolle economie

en het houdt vraag en aanbod in balans,

and it balances supply and demand,

unlocks a higher fraction of the human potential,

het activeert een hoger niveau in het menselijk potentieel

and it's not going anywhere,

en het gaat niet verdwijnen,

but it needs to be reformed,

maar het moet wel hervormd worden,

want de manier waarop we nu waarde meten,

because the way we measure what's valuable now

ignores so-called negative externalities

houdt geen rekening met negatieve neveneffecten

like pollution.

zoals vervuiling.

It also ignores positive externalities

Het houdt ook geen rekening met positieve neveneffecten

like investments in education and health care,

zoals investeringen in scholing en gezondheidszorg,

mentale gezondheid, diensten voor gezinnen.

mental health care, family services.

It ignores the depletion of resources like groundwater and topsoil

Het houdt geen rekening met uitputting van dingen als grondwater, teelaarde

and the web of living species.

en het web van levende wezens.

And it ignores the distribution of incomes and net worths,

En het houdt geen rekening met hoe de koek verdeeld wordt,

so when GDP goes up, people cheer,

dus als het BNP omhoog gaat, dan juichen mensen,

two percent, three percent -- wow! -- four percent, and they think, "Great!"

2%, 3% -- wauw! -- 4%, en ze denken: geweldig!

Maar het gaat gepaard met veel meer vervuiling,

But it's accompanied by vast increases in pollution,

chronic underinvestment in public goods,

chronisch gebrek aan investeringen in gemeenschappelijke faciliteiten,

the depletion of irreplaceable natural resources,

de uitputting van onvervangbare natuurlijke bronnen

en de ergste ongelijkheidscrisis die we in meer dan 100 jaar gezien hebben

and the worst inequality crisis we've seen in more than a hundred years

that is threatening the future of both capitalism and democracy.

en die de toekomst bedreigt van zowel kapitalisme als democratie.

So we have to change it. We have to reform it.

We moeten het dus veranderen. We moeten het hervormen.

CA: So reform capitalism, but don't throw it out.

CA: Dus hervorm kapitalisme, maar gooi het niet weg.

We're going to need it as a tool as we go forward

Het is een gereedschap dat we nodig hebben op de weg vooruit

if we're to solve this.

als we dit willen oplossen.

AG: Ja, ik denk dat dat klopt en ik zou daaraan toevoegen:

AG: Yeah, I think that's right, and just one other point:

the worst environmental abuses in the last hundred years

het ergste milieumisbruik in de laatste 100 jaar

have been in jurisdictions that experimented during the 20th century

heeft zich voorgedaan in rechtsgebieden die in de 20e eeuw geëxperimenteerd hebben

with the alternatives to capitalism on the left and right.

met alternatieven voor kapitalisme, zowel links als rechts.

CA: Interesting. All right.

CA: Interessant. OK.

Nog snel twee vragen uit de gemeenschap.

Two last community questions quickly.

Chadburn Blomquist:

Chadburn Blomquist:

"As you are reading the tea leaves of the impact of the current pandemic,

"Als U de theebladeren nu leest van de impact van de huidige pandemie,

wat denk U, als het gaat om hoe we klimaatverandering bevechten:

what do you think in regard to our response to combatting climate change

will be the most impactful lesson learned?"

wat is de belangrijkste les die we hebben geleerd?"

AG: Boy, that's a very thoughtful question,

AG: Tjonge, dat is een hele doordachte vraag

en ik zou willen dat ik hem direct op hetzelfde niveau kon beantwoorden.

and I wish my answer could rise to the same level on short notice.

I would say first,

Om te beginnen zou ik zeggen,

negeer de wetenschappers niet.

don't ignore the scientists.

When there is virtual unanimity

Als er praktisch unaniem overeenstemming is

onder de wetenschappers en medisch experts,

among the scientific and medical experts,

pay attention.

let dan op.

Don't let some politician dissuade you.

Laat geen politicus je ompraten.

I think President Trump is slowly learning

Ik denk dat president Trump langzaam aan het leren is

that's it's kind of difficult to gaslight a virus.

dat het niet meevalt om een virus om de tuin te leiden.

He tried to gaslight the virus in Tulsa.

Hij spotte ermee in Tulsa

It didn't come off very well,

en dat ging hem niet best af.

En tragisch genoeg besloot hij vorige maand een gokje te wagen

and tragically, he decided to recklessly roll the dice a month ago

and ignore the recommendations for people to wear masks

en negeerde hij de aanbevelingen voor het dragen van mondkapjes

en social distance

and to socially distance

and to do the other things,

en dat soort dingen,

en ik geloof dat die les

and I think that lesson is beginning to take hold

nu veel duidelijker is geworden.

in a much stronger way.

But beyond that, Chris,

Maar er is nog iets, Chris.

I think that this period of time has been characterized

Ik denk dat deze periode wordt gekenmerkt

by one of the most profound opportunities

door een van de meest diepgaande gelegenheden

for people to rethink the patterns of their lives

voor mensen om het patroon van hun leven te herbezien

and to consider whether or not we can't do a lot of things better

en zich af te vragen of we veel dingen niet beter kunnen doen

and differently.

en anders.

And I think that this rising generation I mentioned before

En ik denk dat die opkomende generatie waar ik het al over had

has been even more profoundly affected

met name enorm is beïnvloed

door dit intermezzo,

by this interlude,

which I hope ends soon,

waarvan ik hoop dat het snel is afgelopen

but I hope the lessons endure.

maar dat de lessen ervan beklijven.

En ik verwacht dat ze dat doen.

I expect they will.

CA: Ja, het is opmerkelijk wat je allemaal kunt doen zonder koolstof uit te stoten

CA: Yeah, it's amazing how many things you can do without emitting carbon,

nu er niets anders op zat.

that we've been forced to do.

Let's have one more question here.

Laten we nog één vraag nemen.

Frank Hennessy: "Put U moed uit het vermogen van mensen

Frank Hennessy: "Are you encouraged by the ability of people

om zich snel aan een nieuwe normaal aan te passen door COVID-19,

to quickly adapt to the new normal due to COVID-19

als bewijs dat mensen hun gedrag kunnen en zullen aanpassen

as evidence that people can and will change their habits

in een reactie op klimaatverandering?"

to respond to climate change?"

AG: Yes, but I think we have to keep in mind

AG: Ja, maar we moeten ons wel realiseren

dat er een crisis is binnen deze crisis.

that there is a crisis within this crisis.

The impact on the African American community, which I mentioned before,

De impact op de Afro-Amerikaanse gemeenschap, die ik al noemde,

on the Latinx community,

op de Latijns-Amerikaanse gemeenschap,

op de inheemse bevolking --

Indigenous peoples.

The highest infection rate is in the Navajo Nation right now.

de hoogste infectiegraad is nu in de Navajo Nation.

So some of these questions appear differently

Dus sommige van deze vragen komen anders over

to those who are really getting the brunt of this crisis,

op hen die het hardst worden getroffen door deze crisis

and it is unacceptable that we allow this to continue.

en het is niet acceptabel dat we dit laten duren.

It feels one way to you and me

Het voelt op één manier voor jou en mij

and perhaps to many in our audience today,

en misschien op velen in het publiek,

but for low-income communities of color,

maar voor mensen met lage inkomens in gekleurde gemeenschappen

it's an entirely different crisis,

is het een volstrekt andere crisis

and we owe it to them

en wij zijn het hen verplicht --

and to all of us

zijn het iedereen verplicht --

om iets te doen en om de beste wetenschap in te zetten

to get busy and to start using the best science

om deze pandemie op te lossen.

and solve this pandemic.

Je kent de term 'pandemie-economie'.

You know the phrase "pandemic economics."

Iemand zei dat de eerste wet van pandemie-economie

Somebody said, the first principle of pandemic economics

is take care of the pandemic,

is dat je de pandemie op moet lossen

and we're not doing that yet.

en dat doen we nog niet.

We're seeing the president try to goose the economy

We zien dat de president de economie op gang tracht te brengen

for his reelection,

voor zijn herverkiezing,

never mind the prediction

ongeacht de voorspelling

dat dat tienduizenden extra Amerikaanse doden zal betekenen

of tens of thousands of additional American deaths,

and that is just unforgivable in my opinion.

en dat is is mijn ogen gewoon onvergeeflijk.

CA: Thank you, Frank.

CA: Dank je, Frank.

So Al, you, along with others in the community played a key role

Al, je hebt samen met anderen in de gemeenschap een sleutelrol gespeeld

in encouraging TED to launch this initiative called "Countdown."

in het aanmoedigen van TED om het initiatief 'Countdown' te starten.

Thank you for that,

Dank je daarvoor

and I guess this conversation is continuing among many of us.

en ik denk dat deze discussie nog tussen velen verder zal gaan.

Als je kijkt en geïnteresseerd bent in klimaat,

If you're interested in climate, watching this,

check out the Countdown website,

kijk dan op de Countdown-website,

countdown.ted.com,

countdown.ted.com,

and be part of 10/10/2020,

en maak deel uit van 10/10/2020,

when we are trying to put out an alert to the world

wanneer we proberen een alarm naar de wereld uit te zenden

dat het klimaat niet kan wachten,

that climate can't wait,

that it really matters,

dat het belangrijk is,

and there's going to be some amazing content

en er komen wat opmerkelijke dingen

free to the world on that day.

voor de wereld beschikbaar die dag.

Thank you, Al, for your inspiration and support in doing that.

Dankjewel, Al, voor je inspiratie en ondersteuning daarbij.

I wonder whether you could end today's session

Misschien zou jij de sessie van vandaag kunnen afronden

just by painting us a picture,

door een beeld te schetsen

van hoe de dingen zich wellicht kunnen ontvouwen de komende 10 jaar.

like how might things roll out over the next decade or so?

Just tell us whether there is still a story of hope here.

Vertel ons gewoon of er nog een hoopvol verhaal is.

AG: I'd be glad to.

AG: Dat zal ik graag doen.

I've got to get one plug in. I'll make it brief.

Ik wil even iets promoten, heel kort.

July 18 through July 26,

18 tot 26 juli

The Climate Reality Project is having a global training.

heeft het Climate Reality Project een mondiale training.

We've already had 8,000 people register.

Er hebben zich al 8.000 mensen geregistreerd.

You can go to climatereality.com.

Je kunt terecht op climatereality.com.

Now, a bright future.

Welnu, een stralende toekomst.

It begins with all of the kinds of efforts

Het begint met al dat soort initiatieven

that you've thrown yourself into in organizing Countdown.

waar jullie je in hebben gestort met het organiseren van Countdown.

Chris, jij en je team zijn waanzinnig

Chris, you and your team have been amazing

to work with,

om mee te werken

and I'm so excited about the Countdown project.

en ik ben zo opgewonden over het Countdown-project.

TED has an unparalleled ability

TED heeft een ongeëvenaard vermogen

to spread ideas that are worth spreading,

om ideeën te verspreiden die de moeite waard zijn,

to raise consciousness,

om bewustzijn te kweken,

to enlighten people around the world,

om mensen over de hele wereld te informeren

and it's needed for climate and the solutions to the climate crisis

en dat is nodig voor het klimaat en de oplossingen voor haar crisis

zoals nooit tevoren

like it's never been needed before,

and I just want to thank you for what you personally are doing

en ik wil je bedanken voor wat je persoonlijk doet

om dit fantastische project Countdown te organiseren.

to organize this fantastic Countdown program.

CA: Dankjewel.

CA: Thank you.

And the world? Are we going to do this?

En de wereld? Gaan we het redden?

Do you think that humanity is going to pull this off

Denk je dat de mensheid dit voor elkaar krijgt

and that our grandchildren

en dat onze kleinkinderen

prachtige levens zullen kunnen leven,

are going to have beautiful lives

waarin ze van de natuur kunnen genieten

where they can celebrate nature and not spend every day

in plaats van elke dag te vrezen voor de volgende tornado of tsunami?

in fear of the next tornado or tsunami?

AG: Ik ben optimistisch dat we dat zullen doen,

AG: I am optimistic that we will do it,

but the answer is in our hands.

maar het antwoord hebben we zelf in de hand.

We have seen dark times in periods of the past,

We hebben donkere tijden gezien in het verleden

and we have risen to meet the challenge.

en we hebben ze het hoofd geboden.

We have limitations of our long evolutionary heritage

We hebben de beperkingen van onze lange evolutionaire ontwikkeling

and elements of our culture,

en elementen van onze cultuur,

but we also have the ability to transcend our limitations,

maar we hebben ook het vermogen boven onze beperkingen uit te stijgen

and when the chips are down,

en als het erop aan komt

and when survival is at stake

en ons overleven ervan afhangt

and when our children and future generations are at stake,

en dat van onze kinderen en volgende generaties,

dan zijn we tot meer in staat dan we soms durven te denken.

we're capable of more than we sometimes allow ourselves to think we can do.

This is such a time.

Dit is zo'n moment.

I believe we will rise to the occasion,

Ik geloof dat we uiteindelijk op zullen staan

and we will create a bright,

en dat we zullen zorgen voor een stralende,

clean, prosperous, just and fair future.

schone, welvarende, eerlijke toekomst.

Daar ben ik echt van overtuigd.

I believe it with all my heart.

CA: Al Gore, thank you for your life of work,

CA: Al Gore, dankjewel voor je levenswerk,

voor het onder de aandacht brengen hiervan

for all you've done to elevate this issue

en voor deze tijd die je voor ons nam.

and for spending this time with us now.

Dankjewel.

Thank you.

AG: Jij ook bedankt. Dank.

AG: Back at you. Thank you.