We Could Kick-Start Life on Other Planets. Should We? | Betül Kaçar | TED

Vertaald door: Dick Stada

Imagine two universes.

Stel je twee universums voor.

In one of these universes,

In een ervan floreert het leven

life flourishes on nearly every planet you can encounter.

op bijna elke planeet die je tegenkomt.

Floating in the atmosphere, swimming in the seas,

Het zweeft in de atmosfeer, het zwemt in de zeeën,

lounging on the beaches.

het ligt te luieren op de stranden.

Life in every body form and size you can imagine.

Het leven in elke vorm en grootte die je je kunt voorstellen.

Now imagine the other universe where life is nowhere to be found.

Stel je nu eens een universum voor waar nergens leven te vinden is.

Stars collide, galaxies explode,

Botsende sterren, ontploffende sterrenstelsels,

meteorites crash, asteroids everywhere.

botsende meteorieten, overal asteroïdes.

A ton of action, but no life.

Een hoop actie, maar zonder leven.

Let me ask you this.

Ik wil je wat vragen.

Which one of these universes is more interesting to you?

Welke van deze universums vind je interessanter?

Which one has more value?

Welke is waardevoller?

So today I want to take you to a journey

Ik wil je vandaag meenemen

to explore and understand the origin of life,

bij mijn onderzoek naar de oorsprong van het leven,

the future and where it is headed

de toekomst en waar die naartoe gaat

and an ethical dilemma that may arise from understanding this.

en een ethisch dilemma dat zich daarbij aandient.

First things first, Earth was formed 4.5 billion years ago.

We beginnen bij het begin. De aarde onstond 4,5 miljard jaar geleden.

Life happened fairly quickly,

Het leven ontstond vrij snel,

within the first few hundred million years.

bininen de eerste paar honderd miljoen jaar.

So that's very fast.

Dat is dus erg snel.

Think about that next time you feel like you're aging too fast.

Houd dat in gedachte als je weer eens denkt dat je snel oud wordt.

(Laughter)

Dat wordt je niet. Je bent oké.

You're not. You're fine.

And here is how life works.

Zo werkt het leven.

Life is a form of chemistry.

Het leven is een soort chemie.

A form of chemistry that explores solutions

Een chemie die oplossingen onderzoekt

in response to the problems in its own immediate chemical environment.

voor de problemen in haar eigen nabije chemische omgeving.

Life is a form of chemistry that retains a memory of these solutions

Het leven is een soort scheikunde die die oplossingen onthoudt

over billions of years.

gedurende miljarden jaren.

And life's first solution was quite the trick:

De eerste oplossing van het leven was nogal een truc:

copy itself.

zichzelf kopiëren.

This is astounding.

Iets indrukwekkends.

We would not be standing here today if other tricks didn't follow,

We zouden hier niet zijn als er niet nog meer trucs volgden,

like how to use water as a source of electrons

zoals het gebruiken van water als bron voor elektronen

or how to use the nitrogen in the atmosphere

of hoe stikstof uit de atmosfeer gebruikt wordt

or how to chew on sunlight.

of hoe je op zonlicht kauwt.

This is remarkable.

Dat is opmerkelijk.

I am chemistry that explores.

Ik ben chemie die onderzoek doet.

I am chemistry that defies degradation, and I am chemistry that remembers.

Ik ben chemie die achteruitgang trotseert en chemie die onthoudt.

I am a tiny part of an unbroken four-billion-year-old heritage,

Ik ben een klein stukje van vier miljard jaar oud erfgoed,

a four-billion-year-old linkage.

met een vier miljard jaar oude connectie.

Life makes our planet an incredibly exotic place

Het leven maakt van onze planeet een ongelooflijk exotische plek

compared to the rest of the known universe.

vergeleken met de rest van het heelal.

This is the only place that it is known to exist.

Dit is voor zover bekend de enige dergelijke plek.

In fact, you can study physics or chemistry or geology

Je kan natuurkunde, scheikunde of geologie

anywhere else in the universe.

overal in het heelal bestuderen.

But this is the only place where you can study biology.

Maar dit is de enige plek waar je biologie kunt bestuderen.

Well, I happen to be a biologist on the only planet

Ik ben toevallig een bioloog op de enige planeet in het heelal

where you can be a biologist in the entire universe.

waar je bioloog kunt zijn.

(Laughter)

(Gelach)

And that makes my job very, very special, right?

Dat maakt mijn werk heel erg bijzonder, toch?

Because our planet offers an incredible opportunity

Omdat onze planeet een ongelooflijke kans biedt

to explore its own origins

om zijn eigen oorsprong te bestuderen

and understand how chemistry converted itself into an agent

en te begrijpen hoe chemie zichzelf vormde tot iets

capable of responding to its environment

dat kon reageren op zijn omgeving

and stimulating itself in response to this.

en zichzelf daarbij stimuleerde.

In the past 10 years, there has been remarkable innovations

In de laatste 10 jaar zijn er opmerkelijke uitvindingen gedaan

in our understanding of origin of life.

bij het begrijpen van het ontstaan van leven.

I lead a research laboratory,

Ik geef leiding aan een onderzoekslab

and we are using statistics and mathematical models

en we gebruiken statistieken en wiskundige modellen

and evolutionary systems

en evolutionaire systemen

and infer the sequences of ancient DNA that existed billions of years ago.

en leiden sequenties af van miljarden jaren oud DNA.

We then synthesize these ancient DNA molecules

We synthetiseren dan deze oude DNA-moleculen

and engineer them inside organisms.

en bouwen ze dan in een organisme in.

For the first time, we are able to activate molecules

Voor het eerst kunnen we moleculen activeren

that existed billions of years ago

die miljarden jaren geleden bestonden,

to understand and capture what happened back then.

om te begrijpen wat er toen gebeurde.

We also stimulate and simulate ancient environments in the lab

Ook stimuleren en simuleren we oude milieus in het lab

to understand the ingredients

om van de elementen te leren

by creating them from water, air and rocks.

door die toe te voegen uit water, lucht en stenen.

This means accessing and obtaining chemistry

Dat betekent een geheel nieuwe insteek in de scheikunde.

that is novel.

This means the ability to drive chemical reactions

Dat betekent dat we scheikundige reacties kunnen aansturen

so that they can create chemistry that organizes itself.

die de chemie zelf kunnen regelen.

This means having chemistry in hand that may act lifelike.

Daarmee hebben we de chemie in handen die zich levensecht gedraagt.

This is really remarkable.

Dat is echt bijzonder.

So we might wonder:

We kunnen ons dus afvragen:

What do we do when we have this knowledge in our hands?

wat doen we nu we deze kennis in handen hebben?

This may mean that we would be able to connect the dots

Dan kunnen we misschien de punten verbinden

between nonliving and living

tussen leven en niet-leven

and understand how chemistry is translating and transforming

en gaan snappen hoe chemie zich vertaalt en vormt

and transitioning into a lifelike behavior.

en de stap maakt naar levensecht gedrag.

This may mean that we would be able to obtain the recipe of life, if you will,

We zouden dus het recept van het leven kunnen bemachtigen,

and having this recipe would enable us to connect the dots

en met dat recept zouden we de punten kunnen verbinden

between these two states of living and nonliving.

tussen de levende en de niet-levende toestand.

This may enable us to look at the particular environments

Zo kunnen we misschien kijken naar speciale milieus

and know how far along is that particular environment

en erachter komen hoe ver dat speciale milieu af zit

from its own unique chemical revolution.

van zijn eigen unieke revolutie.

We might be able to study different planets and moons

Dan kunnen we verschillende planeten en manen bestuderen

and assess them, and assess their chemistry,

en ze inschatten en hun chemie beoordelen

and know how far along they are from giving birth to life.

en dan weten hoe ver ze nog van het ontwikkelen van leven af zijn.

And we may be able to guide our telescopes in the vast sky

En misschien kunnen we onze telescopen

in more guided ways

wat gerichter gaan gebruiken

in our pursuit of finding life in the universe.

bij onze zoektocht naar leven in het heelal.

We might also ask ourselves: What can we do with this knowledge?

Je kan je afvragen wat we met de kennis moeten.

What if you weren't only assessing?

Stel dat je niet alleen maar beoordeelt?

What if we were also interacting and engaging with these planets and moons?

Stel dat we ons met deze planeten en manen gaan bemoeien.

What if we were able to seed life

Stel dat we leven kunnen brengen

across the billions of planets in the galaxy?

naar de miljarden planeten in het heelal.

This would not be seeding them with Earth life.

Het gaat dan niet om het brengen van aards leven.

This wouldn't be engineering an Earth organism

Het gaat niet om het bouwen van een aards organisme

and preadapting them, and preconditioning them

en dat aanpassen en voorbereiden

in a way that they exist and survive in this other planetary body.

zodat het kan bestaan en overleven op zo’n ander hemellichaam.

No.

Nee.

This this wouldn't be terraforming,

Het gaat niet over het maken van een soort aarde

altering the environment of this other planet,

door de leefomgeving van die planeet aan te passen

so that whatever we ship there makes it.

zodat alles wat we ernaartoe brengen kan overleven.

No.

Nee.

This would be about empowering and not colonizing these environments.

Het gaat om het faciliteren en niet het koloniseren van die omgevingen.

This would be about letting them explore their own unique chemistry

Het gaat om het verkennen van hun eigen unieke chemie

to express their own unique reactions by providing them the missing ingredients.

om zelf uniek te reageren door hen de ontbrekende ingrediënten te geven.

This wouldn't be about sending them some life

Het is niet het sturen van een soort leven

so that we are genetically related

zodat we genetisch verbonden zijn

or something that is familiar to us.

of iets wat op ons lijkt.

This would be enabling them to do

Het is meer het in staat stellen te doen

what perhaps they were supposed to do or meant to do all along,

wat ze wellicht toch al zouden doen

but they were lacking and missing ingredients.

als ze de missende ingrediënten zouden hebben.

And not lacking in the sense

Niet missen in de zin van

that they themselves were lacking something important,

dat ze zelf iets mistten

in the sense that they weren't lacking, right?

maar eerder dat ze zelf misten.

But what if we were able to send the spice?

Maar stel dat we ze dat spul konden geven?

The secret sauce.

De geheime saus.

Give it a little nudge.

Een klein zetje geven.

For it to react

Om erop te reageren

with whatever is already present in this planetary body

met wat al aanwezig is op die planeet,

so that life is sparked,

zodat het leven een vonkje krijgt,

in conjunction and agreement with the own history and journey

afgesteld op de eigen geschiedenis en reis

and origin of this own planetary body,

en oorsprong van dat hemellichaam,

without our meddling, without our direction,

zonder onze bemoeienis en leiding,

without anything that we do to direct this in any way.

zonder dat we het een bepaalde kant op sturen.

This would be kickstarting a process that may unfold itself

Als een soort kickstart van een proces dat vanzelf gaat lopen

over thousands or millions of years into the future.

gedurende duizenden of miljoenen jaren in de toekomst.

But should we do it?

Maar moeten we dat willen?

This is an extraordinary proposition.

Het is een heel bijzonder voorstel.

And it brings up an extraordinary dilemma about what it means to be alive.

Je krijgt dan het gekke dilemma wat het betekent om te leven.

Does life, as a chemical system capable of formulating,

Heeft het leven, dat als chemisch systeem vragen kan stellen

and in some cases answering, questions about its own existence,

over zijn eigen bestaan, en die soms kan beantwoorden,

have a responsibility or should have a prohibition

een verantwoordelijkheid of moet dat een verbod moet krijgen

against sponsoring more life across the universe?

om leven op te dringen aan het heelal?

Do we do this just because we could?

Doen we dat alleen omdat het kan?

And what is the ethical difference and is there any ethical difference

Wat is het ethische verschil en ís er een ethisch verschil

between spreading a particular Earth life

tussen het verspreiden van vooral aards leven

versus spreading a potential of life across the galaxy?

en het verspreiden van potentieel leven in het heelal?

And where does this difference lie?

Waar zit hem dat verschil in?

So I really tried to bring you answers today,

Ik heb vandaag gepoogd daar antwoord op te geven,

and I don't have any.

maar ik kan dat niet.

But I see the facts shaping in front of me.

Ik zie de feiten zich echter voor mijn neus werkelijkheid worden.

A universe full with life is interesting

Een universum vol leven is interessant,

because having a solution in hand has value, right?

omdat het hebben van een oplossing waardevol is, toch?

But perhaps the spontaneity

Maar misschien zijn de spontaniteit en de onvoorspelbaarheid

and unpredictability of discovering novel chemistries and novel life forms

van het ontdekken van nieuwe chemieën en nieuwe levensvormen

is also interesting and has its own unique merits.

ook interessant en heeft dat zijn eigen unieke merites.

But do we get to set course

Maar moeten we eropaf stevenen

and let natural evolution discover its own local environments

en de natuurlijke evolutie zijn eigen plaatselijke milieus ontdekken

wherever it might be in the cosmos?

waar dan ook in de kosmos?

An empty universe in this regard, I think,

Een leeg universum kan in dit opzicht gezien worden als een groot palet

can be viewed as an wide open palette for solutions waiting to be discovered.

voor oplossingen die klaarliggen om ontdekt te worden.

But should we do it just because we can?

Maar moeten we het doen omdat het kan?

It is very important to keep in mind that Earth is our only home,

Onthoud goed dat de aarde ons enige thuis is,

and it's a good planet.

en het is een goede planeet.

And you know the saying: “Good planets are hard to find.”

En is een uitdrukking “Goede planeten zijn moeilijk te vinden”.

(Laughter)

(Gelach)

I know that, I've been looking for one.

Ik weet dat, want ik zoek er een.

I'll let you know when I find a good one.

Ik geef een seintje als ik er een vind.

Exploring the origins may allow us to truly understand life around us,

Door de oorsprong te onderzoeken, gaan we het leven goed begrijpen,

and perhaps an exercise like this may encourage us

en een poging als deze kan ons aanzetten

to truly appreciate and understand how life emerged in the first place.

om oprecht te waarderen hoe het leven is ontstaan.

I really think that in order for us

Ik denk echt dat we,

to understand the biology and life around us,

om de biologie om ons heen te kunnen doorgronden,

we really need to understand

goed moeten snappen

how life happened to this planet in the first place.

hoe het leven op deze planeet terechtkwam.

I really, really believe in this.

Ik geloof daar echt in.

I will dedicate my life to do this.

Ik wil er mijn leven aan besteden.

And before I leave to do that, back to my lab that I missed very much,

Voordat ik daarmee verder ga in mijn lab, dat ik erg mis,

let me ask you again:

wil ik je het nog een keer vragen:

A universe that is empty and one with a lot of life.

een heelal dat leeg is of eentje dat barst van het leven.

Which one of this is more interesting to you?

Welke vind je interessanter?

Thank you. Thank you very much.

Dank je wel. Heel erg bedankt.

Teşekkürler.

Teşekkürler. [Dank je]

(Applause)

(Applaus)