The tragedy of the one guy who was right about the Trojan Horse - Noah Charney

Translator: Trang Do Nu Gia

For ten grueling years, the Greeks laid siege to Troy,

Trong mười năm gian khổ, quân Hy Lạp đã bao vây thành Troy,

scattering ships and encampments across the city's shores.

phân tán tàu thuyền và đồn trú trên khắp bờ biển của thành phố này.

But as the Trojans awoke for another day of battle,

Nhưng khi quân Troy thức dậy để chuẩn bị cho một ngày chiến đấu nọ,

they found their enemies had vanished overnight—

họ phát hiện ra rằng kẻ thù của mình đã biến mất chỉ sau một đêm—

leaving behind only an enormous wooden horse.

chỉ còn lại một con ngựa gỗ khổng lồ.

Seeing this as a symbol of the Greek’s surrender,

Nghĩ rằng đây chính là biểu tượng cho sự đầu hàng của người Hy Lạp,

the soldiers dragged their prize into the city and began to celebrate.

quân lính kéo chiến lợi phẩm của mình vào thành phố và bắt đầu ăn mừng.

But one Trojan wasn't happy.

Nhưng có một người Troy không hài lòng.

Laocoön, a seer and priest, was deeply suspicious of the Greek gift.

Laocoön, một nhà tiên tri và linh mục, rất nghi ngờ món quà đến từ Hy Lạp này.

He reminded his fellow Trojans of their enemy’s reputation for trickery,

Ông nhắc nhở những người dân thành Troy của mình về tính gian xảo của kẻ thù,

and cautioned them not to accept this strange offering.

và cảnh báo họ không nên chấp nhận món quà kỳ lạ này.

The crowd jeered at his warning, but Laocoön was undeterred.

Đám đông chế nhạo lời cảnh báo của ông, nhưng Laocoön không hề nản lòng.

He forced his way to the wooden beast and thrust his sword into its belly.

Ông tiến đến chỗ con thú được làm bằng gỗ và đâm thanh gươm của mình vào bụng nó.

Yet his blade drew no blood.

Tuy nhiên, lưỡi kiếm của ông không hề dính máu.

And if there were men shifting inside,

Và nếu có người di chuyển bên trong,

Laocoön couldn't hear them over the crowd.

Laocoön cũng không thể nghe thấy tiếng của họ giữa đám đông.

Still grim with foreboding, Laocoön retreated home

Vẫn tin vào linh tính của mình, Laocoön rút lui về nhà

and enlisted his sons in preparing a sacrifice to the gods.

và kêu các con trai của mình hãy tranh thủ chuẩn bị một lễ hiến tế cho các vị thần.

But his fate— and that of his fellow Trojans— was already sealed.

Nhưng số phận của ông— và của những người dân thành Troy— đã được ấn định.

The gods had decided to grant the Greeks victory

Các vị thần đã quyết định ban chiến thắng đến cho người Hy Lạp

by ensuring the success of their scheme to infiltrate Troy.

bằng cách đảm bảo kế hoạch xâm nhập vào thành Troy của họ sẽ thành công.

And Poseidon sought to punish the priest for threatening that plan.

Và Poseidon đã tìm cách trừng phạt vị linh mục vì đã đe dọa đến kế hoạch đó.

Two great serpents emerged from the sea’s rolling waves

Hai con rắn biển khổng lồ nổi lên từ những đợt sóng dữ dội trên biển,

and descended on Laocoön and his sons.

lao xuống chỗ của Laocoön và các con trai của ông.

The seer’s violent death went unnoticed amidst the celebrations.

Cái chết tàn khốc của vị tiên tri đã không được chú ý đến trong suốt buổi lễ ăn mừng.

But, that night, when tragedy struck,

Nhưng vào đêm đó, sau khi thảm kịch xảy ra,

the Trojans finally remembered the old priest’s warning.

quân dân thành Troy cuối cùng cũng nhớ đến lời cảnh báo của vị linh mục già.

Laocoön's tragic tale inspired countless retellings across the ancient world.

Câu chuyện bi thảm của Laocoön đã truyền cảm hứng

cho vô số câu chuyện kể lại trên khắp thế giới thời cổ đại.

Virgil describes the seer’s demise in his epic poem “The Aeneid,”

Virgil mô tả cái chết của nhà tiên tri trong bài thơ sử thi “The Aeneid”,

and Sophocles composed an entire play about the ill-fated priest.

và Sophocles đã sáng tác toàn bộ một vở kịch về vị linh mục xấu số này.

However, his most famous and influential depiction

Tuy nhiên, tác phẩm nổi tiếng và có ảnh hưởng nhất của ông

is a marble statue called “Laocoön and His Sons.”

chính là một bức tượng bằng đá cẩm thạch

có tên là “Laocoön và Những Đứa Con Trai Của Ông”.

Likely carved by a trio of artists from Rhodes,

Có khả năng tác phẩm này được chạm khắc bởi bộ ba nghệ sĩ đến từ Rhodes,

the exact origins of this piece remain mysterious,

nhưng nguồn gốc chính xác của tác phẩm này vẫn còn là một bí ẩn,

with current theories dating its creation anywhere from 200 BCE to 68 CE.

với các giả thuyết hiện tại cho rằng

nó được tạo ra từ khoảng năm 200 TCN đến năm 68 SCN.

Whenever it was made,

Dù được tạo ra vào thời điểm nào đi chăng nữa,

this sculpture remains the epitome of the Hellenistic Baroque style.

thì tác phẩm điêu khắc này vẫn luôn là hiện thân cho phong cách Baroque Hy Lạp.

But even within a tradition known for its dramatic facial expressions

Nhưng ngay cả trong một phong cách truyền thống nổi tiếng

với những biểu cảm khuôn mặt đầy ấn tượng và các tư thế vặn vẹo,

and contorted figures,

no other piece in this style comes close to the intensity

thì vẫn không có tác phẩm nào theo phong cách này có thể sánh được với

of “Laocoön and His Sons.”

tác phẩm “Laocoön và Những Đứa Con Trai Của Ông”.

The nearly life-sized figures are writhing in agony,

Những nhân vật có kích thước giống như người thật đang quằn quại trong đau đớn,

straining to untangle massive snakes from their limbs.

cố gắng gỡ những con rắn khổng lồ ra khỏi chân tay của mình.

Their faces are packed with desperation and hopelessness,

Khuôn mặt của họ biểu lộ đầy sự tuyệt vọng và vô vọng,

yet Laocoön’s expression is fiercely determined to resist.

nhưng nét mặt của Laocoön thì lại vô cùng quyết tâm kháng cự.

The scene is also uniquely brutal—

Cảnh tượng cũng vô cùng tàn khốc—

paused precisely as the serpent’s venomous jaws are about to bite down.

ngưng đọng đúng vào khoảnh khắc hàm răng đầy nọc độc của con rắn sắp cắn xuống.

Displayed as the centerpiece of Emperor Nero’s Domus Aurea palace complex,

Được trưng bày ở vị trí trung tâm

trong quần thể cung điện Domus Aurea của Hoàng đế Nero,

this gruesome sculpture was one of the most talked about artworks of its time.

tác phẩm điêu khắc ghê rợn này là một trong những tác phẩm nghệ thuật

được bàn tán nhiều nhất thời bấy giờ.

Renowned Roman writer Pliny the Elder even went so far as to call it

Nhà văn người La Mã nổi tiếng Pliny the Elder thậm chí còn cho rằng nó

“preferable to any other production of the art of painting or of statuary.”

“vượt xa hơn bất kỳ tác phẩm nghệ thuật hội họa hay điêu khắc nào khác.”

Unfortunately, the statue was lost

Thật không may, bức tượng đã bị thất lạc

when Domus Aurea was consumed by fire in 109 CE.

khi Domus Aurea bị lửa thiêu rụi vào năm 109 CN.

But Laocoön's tale was far from finished.

Nhưng câu chuyện về Laocoön vẫn chưa dừng lại ở đó.

In 1506, Michelangelo Buonarotti— then the most famous sculptor in Rome—

Năm 1506, Michelangelo Buonarotti— nhà điêu khắc nổi tiếng nhất Rome bấy giờ—

received a message that Pope Julius II had unearthed something marvelous.

nhận được tin rằng Giáo hoàng Julius II đã khai quật được một thứ vô cùng kỳ diệu.

Even caked with dirt, “Laocoön and His Sons” astonished Michelangelo.

Ngay cả khi bị phủ đầy đất,

“Laocoön và Những Đứa Con Trai Của Ông” vẫn khiến Michelangelo kinh ngạc.

The dramatic musculature was over-the-top,

Những khối cơ bắp được khắc họa vô cùng siêu thực

but all the more powerful for being so extreme.

nhưng cũng rất cường tráng.

And the curving shapes of its serpent and human figures

Đôi mắt của ông liên tục bị thu hút bởi những nét cong uốn lượn của con rắn

drew his eyes in constant motion.

quấn quanh cơ thể của các nhân vật.

Tác phẩm này được Giáo hoàng Julius trưng bày nổi bật tại Thành quốc Vatican,

Pope Julius prominently displayed the piece at the Vatican,

but its influence on Michelangelo is what made the statue truly famous.

nhưng chính sự ảnh hưởng của nó đến Michelangelo

mới thực sự là điều khiến bức tượng trở nên nổi tiếng.

The sculpture's emotive, exaggerated elements transformed his approach

Những yếu tố cường điệu, đầy cảm xúc của tác phẩm điêu khắc này

đã làm thay đổi cách tiếp cận của ông trong việc thể hiện cơ thể con người.

to representing the human body.

His paintings and sculptures began to feature contorted poses,

Những bức tranh và tác phẩm điêu khắc của ông bắt đầu có những tư thế uốn éo,

referred to as “figura serpentinata,” meaning snake-like shapes.

được gọi là “figura serpentinata”, có nghĩa là hình dạng giống rắn.

And his celebrated work in the Sistine Chapel

Và tác phẩm nổi tiếng của ông tại Nhà nguyện Sistine

centered on muscular, hyperextended figures.

tập trung vào những hình tượng cơ bắp và thân hình duỗi dài.

Soon, Michelangelo’s new style sparked an entire artistic movement

Không lâu sau đó, phong cách mới của Michelangelo đã khởi đầu

cho toàn bộ một phong trào nghệ thuật có tên là Chủ nghĩa cách điệu (Mannerism)—

called Mannerism—

influencing artists throughout the 1500s to exaggerate and twist human bodies

truyền cảm hứng cho các họa sĩ trong suốt những năm 1500

trong việc cường điệu hóa và thể hiện những nét uốn cong của cơ thể con người

for dramatic effect.

nhằm tạo ra các hiệu ứng ấn tượng.

Since artists of the Renaissance revered ancient Greco-Roman art above all else,

Vì các họa sĩ thời Phục Hưng tôn kính nghệ thuật Hy Lạp-La Mã cổ đại hơn cả,

nên có lẽ không có gì đáng ngạc nhiên khi

perhaps it’s not surprising that “Laocoön and His Sons” made such a large impact.

“Laocoön và Những Đứa Con Trai Của Ông” đem lại một sự ảnh hưởng lớn đến như vậy.

But not even the real Laocoön could have predicted that his likeness

Nhưng ngay cả Laocoön thực sự cũng không thể dự đoán trước được rằng

hình ảnh của ông sẽ trở thành một trong những tác phẩm điêu khắc

would become one of the most influential sculptures ever made.

có ảnh hưởng nhất từng được tạo ra.