A trip through space to calculate distance - Heather Tunnell

Kosmiczna podróż z liczeniem odległości - Heather Tunnell

Tłumaczenie: Mateusz Radziwonowicz Korekta: Rysia Wand

Do you have a friend or a sibling

Czy masz kolegów lub rodzeństwo,

that's always competing with you

którzy wiecznie chcą się z tobą ścigać?

to see who's the fastest?

Our alien friends Bleebop and Mark

Nasi przyjaciele, kosmici Bleebop i Mark,

are having the same debate

prowadzą podobną dyskusję

with their custom-built rockets,

o swoich specjalnych rakietach

and they've asked us

i poprosili nas o sędziowanie

to be the judge of a space race to their moon.

w kosmicznym wyścigu do ich księżyca.

The only problem is that they are starting

Problem w tym, że startują

from different asteroids.

z różnych asteroid.

Bleebop is on an asteroid 240 miles from the moon,

Asteroida Bleebopa jest 240 mil od księżyca,

and Mark is on one 150 miles away.

a asteroida Marka o 150 mil.

Don't worry, it's not rocket science.

Nie martw się, to żadna filozofia.

Solving this equation is as simple as DIRT.

Rozstrzygnięcie tego problemu jest proste jak s=Vt.

We can decide who the winner is

Możemy obwołać zwycięzcę

using the D=RT formula, or DIRT.

przy użyciu wzoru s=Vt.

This stands for distance equals rate times time.

Odległość = prędkość x czas

In the case of Bleebop and Mark,

W przypadku Bleebopa i Marka

we will only know the distance they traveled

będziemy znali tylko przebyty dystans

and the time it took for them

oraz ile czasu lecieli do mety.

to get to the finish line.

It'll be up to us to find the rate

Mamy obliczyć prędkość

and who is faster.

i zdecydować, kto jest szybszy.

Let's turn to the race now

Rozpocznijmy więc wyścig

and see what information we get.

i zobaczmy, jakie informacje otrzymamy.

Three,

Trzy,

two,

dwa,

one,

jeden,

blast off!

jazda!

Bleebop and Mark's rockets go zipping

Rakiety Bleebopa i Marka

across the galaxy towards their moon,

mkną przez galaktykę w kierunku księżyca,

dodging clunky meteorites

unikając topornych meteorytów

and loopy space buggies.

i dziwnych kosmicznych gruchotów.

After a few close calls with a wandering satellite,

Po ominięciu zbłąkanych satelitów

Mark arrives first in two hours,

Mark dotarł pierwszy po dwóch godzinach,

and Bleebop gets there one hour later.

zaś Bleebop był na miejscu godzinę później.

Looks like Mark has the faster rocket,

Wygląda na to, że Mark ma szybszą rakietę,

but let's check out the results with our DIRT equation.

ale porównajmy wyniki korzystając z równania s=Vt.

Begin by setting up a chart.

Zacznijmy od tabeli.

Make four columns and three rows.

Mamy cztery kolumny i trzy rzędy.

Use DIRT to remember what to fill in.

Użyjmy s=Vt, by pamiętać, co wpisać.

Each rocket will have information

Każda rakieta ma dane

for distance, rate, and time.

o dystansie, prędkości i czasie.

Mark's rocket went 150 miles,

Rakieta Marka przebyła 150 mil,

we don't know the rate,

nie znamy prędkości,

and he got there in 2 hours.

a leciał 2 godziny.

Bleebop's rocket went 240 miles,

Rakieta Bleebopa przebyła 240 mil,

we don't know the rate,

prędkości nie znamy,

and the time is 1 hour after Mark,

leciał godzinę dłużej niż Mark

or 3 hours.

lub innymi słowy 3 godziny.

Because we don't know Mark or Bleebop's rate,

Ponieważ nie znamy prędkości Marka i Bleebopa,

that number is going to be a variable

wartość ta będzie zmienną

in each equation,

w każdym równaniu,

which we'll represent with x.

i przedstawimy ją jako X.

We'll solve the equation

Rozwiążemy równanie dla tej zmiennej,

for the variable to find its value.

by znaleźć jej wartość.

Mark finished first,

Mark doleciał pierwszy,

so start with his rocket.

więc zacznijmy od jego rakiety.

Remembering DIRT, write down D=RT.

Pamiętając równanie, zapisujemy s=Vt.

150 miles equals x times 2 hours.

150 mil = (X) x (2 godziny).

Divide both sides by 2 hours.

Dzielimy obie strony przez 2 godziny.

This will leave x isolated

Zmienna X zostanie sama

on the right side of the equation.

po prawej stronie równania.

150 miles divided by 2 hours

150 mil podzielone przez 2 godziny

is 75 miles over 1 hour.

równa się 75 mil na godzinę.

Mark's rate is 75 miles per hour.

Prędkość Marka wynosi więc 75 mil na godzinę,

That's what mph means.

co oznaczamy skrótem "mph".

It's the amount of miles over one hour.

Jest to liczba mil pokonanych w ciągu godziny.

Still think Mark is faster?

Nadal uważacie, że Mark jest szybszy?

Let's set up the same equation for Bleebop and see.

Napiszmy takie samo równanie dla Bleebopa i sprawdźmy.

D=RT

s=Vt.

240 miles equals x times 3 hours.

240 mil = (X) x (3 godziny)

Divide both sides by 3 hours.

Dzielimy obie strony przez 3 godziny.

This will leave x isolated

Zmienna x zostanie sama

on the right side of the equation.

po prawej stronie równania.

240 miles divided by 3 hours

240 mil podzielone przez 3 godziny

is 80 miles over 1 hour.

równa się 80 mil na 1 godzinę.

Bleebop's rate is 80 miles per hour.

Prędkość Bleebopa wynosi 80 mph.

Wow, even though Bleebop got there one hour later,

Choć Bleebop doleciał godzinę później,

it turns out he had the faster rocket.

okazuje się, że ma szybszą rakietę.

Mark seems pretty upset,

Mark wydaje się nieźle wkurzony,

but with aliens, you can never really tell.

ale u kosmitów ciężko to stwierdzić.

Thanks to DIRT, you now know how to calculate

Dzięki wzorowi s=Vt wiemy, jak można obliczać

distance,

odległość, prędkość i czas.

rate,

and time.

In what other situations

W jakich jeszcze sytuacjach

can you use the distance formula?

można użyć wzoru na odległość?

You don't even need to be watching a space race.

Nie trzeba oglądać kosmicznego wyścigu.

As long as you know two pieces of information

Mając wartości dwóch zmiennych

for the formula D=RT,

ze wzoru s=Vt

you can calculate any moving vehicle or object.

można prowadzić obliczenia

dla dowolnego pojazdu lub obiektu w ruchu.

Now, the next time you're in a car,

Następnym razem w samochodzie

you can let your friends know

możecie podać dokładny czas przyjazdu,

exactly when you'll be arriving,

how fast you're going,

prędkość i pokonany dystans.

or the distance you'll travel.

It's as simple as DIRT.

To proste jak s=Vt.