Nicola Sturgeon: How small countries can make a big impact on climate change | TED Countdown

Translator: Chinh Nguyên Reviewer: 24 Anh

I’m going to start today with a question.

Tôi sẽ bắt đầu ngày hôm nay với một câu hỏi.

In other contexts, perhaps, a risky question,

Trong các ngữ cảnh khác, có lẽ là một câu hỏi mạo hiểm,

not one you would expect from somebody in my position

không phải là điều các bạn mong đợi từ một người ở vị trí của tôi

in a talk about climate change.

trong một buổi nói chuyện về biến đổi khí hậu.

But it's important.

Nhưng nó quan trọng.

Does size matter?

Kích cỡ có quan trọng không?

(Tiếng cười)

(Laughter)

Câu trả lời của tôi, có lẽ cũng nằm ngoài mong đợi,

My answer, perhaps also unexpected,

is that no, it really, really doesn't.

đó chính là không, thực sự, thực sự không quan trọng.

(Laughter)

(Tiếng cười)

And Scotland --

Và Scotland--

(Applause)

(Vỗ tay)

Scotland is proving that.

Scotland đang chứng minh điều đó.

About a mile from here, in the National Museum of Scotland,

Cách đây khoảng một dặm, trong Bảo tàng Quốc gia Scotland,

you will find on display a steam engine designed by the great engineer James Watt.

các bạn sẽ thấy họ trưng bày một động cơ hơi nước

được thiết kế bởi kỹ sư vĩ đại James Watt.

A hundred miles from here, just off the coast of Aberdeen,

Cách đây một trăm dặm, ngay ngoài khơi bờ biển Aberdeen,

is the world's biggest floating wind farm.

là cánh đồng gió nổi lớn nhất thế giới.

And then just a bit further north from there, in the Pentland Firth,

Và chỉ cách nơi đó một chút về phía Bắc, tại Pentland Firth,

we find the biggest wave power turbine being tested.

ta sẽ thấy tuabin năng lượng sóng lớn nhất đang được thử nghiệm.

These are all extraordinary feats of technology and engineering,

Đây đều là những chiến công phi thường về công nghệ và kỹ thuật,

but they also demonstrate how Scotland, a relatively small country,

nhưng chúng cũng chứng minh cách Scotland, một quốc gia tương đối nhỏ,

led the world into the Industrial Age

lại dẫn dắt thế giới bước vào Kỷ nguyên Công nghiệp

and is now helping to power the world into the Net-Zero Age.

và hiện đang tiếp sức cho thế giới bước vào Kỷ nguyên 0 thuần túy.

And there's a lesson for us in that.

Và việc đó dạy ta một bài học.

When we talk about tackling climate change,

Khi nói về việc giải quyết biến đổi khí hậu,

we so often talk about the contributions of America, Russia, China, Brazil,

chúng ta thường nói về sự đóng góp của Mĩ, Nga, Trung Quốc, Brazil,

and that's important.

và điều đó rất quan trọng.

Chúng ta sẽ không hạn chế việc nóng lên toàn cầu nếu không có những quốc gia này,

We won't limit global warming without these countries,

but we also have to recognize

nhưng chúng ta cũng phải thừa nhận

that the ambition, the leadership and the action of small countries

rằng tham vọng, sự lãnh đạo và hành động của các nước nhỏ

matters too.

cũng rất quan trọng.

Small countries have no time for small objectives,

Những quốc gia nhỏ không có thời gian cho những mục tiêu nhỏ,

and I really agree with that.

và tôi rất đồng tình với điều đó.

And we see examples of the leadership

Và chúng ta thấy các ví dụ về sự lãnh đạo

that small countries show everywhere we look.

mà các nước nhỏ thể hiện ở khắp nơi mà ta nhìn qua.

Take Bhutan.

Ví như Bhutan.

One million people or thereabouts became the first in the world

Khoảng chừng một triệu dân đã trở thành quốc gia đầu tiên trên thế giới

to commit to being carbon-neutral for all time.

cam kết trung hòa cacbon ở mọi thời điểm.

Since then, 130 countries of all sizes have followed suit.

Kể từ đó, 130 quốc gia với mọi quy mô đã làm theo.

Or Fiji.

Hoặc là Fiji.

In 2017, it hosted the UN Climate Conference

Năm 2017, Fiji đã đăng cai tổ chức Hội nghị về khí hậu của Liên hợp quốc

and did so much to highlight the existential threat

và đã nỗ lực rất nhiều để nhấn mạnh mối đe dọa hiện hữu

that climate change poses to island nations.

mà biến đổi khí hậu gây ra cho các quốc đảo.

Now, a country like Scotland with a rich industrial past

Giờ đây, một đất nước như Scotland, với quá khứ là một nền công nghiệp giàu có,

has a special responsibility.

mang một trách nhiệm đặc biệt.

We have disproportionately contributed to climate change,

Chúng ta đã đóng góp một cách không cân xứng vào biến đổi khí hậu,

so we must do more now to help tackle climate change.

thế nên bây giờ ta phải làm nhiều hơn nữa để giải quyết biến đổi khí hậu.

So in recent years, Scotland, this small country,

Vì vậy, trong những năm gần đây, Scotland, đất nước nhỏ bé này,

has decarbonized faster than any G20 country.

đã khử carbon nhanh hơn bất kỳ quốc gia G20 nào.

We have just become --

Chúng ta vừa trở thành--

(Applause)

(Vỗ tay)

We have just become the first nation in the world

Chúng ta vừa trở thành quốc gia đầu tiên trên thế giới

that is not an independent nation --

không phải là một quốc gia độc lập

yet -- to publish --

vẫn chưa thôi-- công bố --

(Laughter)

(Tiếng cười)

(Applause)

(Vỗ tay)

to publish

công bố một đóng góp rõ ràng, được xác định trên toàn quốc gia

an indicative, nationally defined contribution

showing how we will meet the objectives of the Paris Agreement.

cho thấy chúng ta sẽ đạt được các mục tiêu của Thỏa thuận Paris như thế nào.

So we've pledged to cut emissions by three quarters by 2030

Vì thế chúng ta đã cam kết cắt giảm 3/4 lượng khí thải vào năm 2030

and to be net zero by 2045.

và bằng 0 vào năm 2045.

We're also seeking to galvanize change on the global stage.

Chúng ta cũng đang tìm cách thúc đẩy sự thay đổi trên phạm vi toàn cầu.

So we are currently the cochair of a coalition

Vì vậy hiện nay chúng ta đang là đồng chủ tịch của một liên minh

that brings together 200 states, regions,

quy tụ 200 tiểu bang, khu vực,

devolved countries like ours

các quốc gia phát triển như chúng ta

to demonstrate leadership in meeting the challenge of climate change.

để thể hiện vai trò lãnh đạo trong việc đối phó với thách thức biến đổi khí hậu.

Now that coalition is not represented formally at UN summits,

Vì liên minh đó chưa được trình bày chính thức tại hội nghị Liên Hợp Quốc,

we are not signatories to the treaties that emerge from these summits.

chúng ta không phải là bên ký kết hiệp ước từ các hội nghị thượng đỉnh này.

But collectively, we represent two billion people across the world,

Nhưng tựu chung lại, chúng ta đại diện cho hai tỷ người trên khắp thế giới,

and about half of the reduction in global emissions that we need to see

và gần một nửa mức giảm lượng khí thải toàn cầu mà chúng ta cần hiểu rõ

will depend on the actions we take.

sẽ phụ thuộc vào các hành động mà chúng ta thực hiện.

They will depend on the legislation we pass,

Chúng sẽ phụ thuộc vào các quy định pháp luật do ta thông qua,

the infrastructure we build, the investments we fund.

cơ sở hạ tầng do ta xây dựng, các khoản đầu tư do ta tài trợ.

So my point today is that, yes, big countries matter,

Vì thế quan điểm của tôi hôm nay chính là, vâng, các nước lớn quan trọng,

but the leadership of small nations matters too.

nhưng sự lãnh đạo của các quốc gia nhỏ cũng quan trọng.

It's often states and regions and small nations that can step in

Thường thì các tiểu bang, khu vực và cả các quốc gia nhỏ có thể can thiệp vào

when the bigger countries fail to act.

khi các quốc gia lớn hơn không hành động.

So when Trump disgracefully took America out of the Paris Agreement,

Vì vậy khi ông Trump hổ thẹn rút nước Mỹ ra khỏi Thỏa thuận Paris,

it was a coalition of states and cities that kept the momentum going.

liên minh của các tiểu bang và các thành phố đã tiếp tục hành động.

And if we raise our ambition and if we follow that through with action,

Và nếu chúng ta nuôi dưỡng và theo đuổi tham vọng của ta bằng hành động,

then we can spark the bigger countries to go further and faster, too.

ta cũng có thể tác động các nước lớn hơn tiến xa hơn và nhanh hơn.

And there's one final point where our voice and our contribution matters.

Và điều cuối cùng là tiếng nói và sự đóng góp của chúng ta cũng quan trọng.

So often it's states or devolved nations like Scotland

Vì vậy, các tiểu bang hoặc các quốc gia phát triển như Scotland

that have to respond most directly to the impacts of climate change:

phải ứng phó một cách trực tiếp nhất trước những tác động của biến đổi khí hậu:

heatwaves, floods, hurricanes.

các đợt không khí nóng, lũ lụt, bão.

We have to deal with the implications.

Chúng ta phải đối mặt với những hệ lụy.

Now, for Scotland, California and New South Wales

Hiện nay, đối với Scotland, California và New South Wales

that's difficult but manageable.

thật khó khăn nhưng vẫn kiểm soát được.

For many others across the world, it is not.

Đối với nhiều quốc gia khác trên toàn thế giới thì không.

So climate justice matters, too.

Vì vậy công bằng khí hậu cũng quan trọng.

It’s not enough to cut our own emissions, although that is vital;

Việc cắt giảm lượng khí thải của chúng ta vẫn chưa đủ; mặc dù điều đó thiết yếu;

we have to make sure we are helping those

chúng ta phải đảm bảo rằng chúng ta đang giúp đỡ

who have done the least to cause climate change

những quốc gia ít gây ảnh hưởng nhất đến biến đổi khí hậu

to do so too.

để họ cùng thực hiện.

And with the spirit of justice and fairness

Và trên tinh thần của công lý và sự công bằng

absolutely at the heart of that.

chính là trọng tâm của điều đó.

Vì vậy để kết luận, thông điệp của tôi hôm nay là

So to conclude, my message today is

that countries of all shapes and sizes must step up to this challenge.

các quốc gia với mọi hình dáng và quy mô phải can thiệp vào thử thách này.

We cannot allow our size to be something that we hide behind.

Chúng ta không thể cho phép diện tích quốc gia trở thành tấm khiên che chắn.

When it comes to tackling climate change, size really, really does not matter.

Đối với giải quyết biến đổi khí hậu,

diện tích thực sự, thực sự không còn quan trọng nữa.

We must think big in our ambition.

Ta phải nghĩ lớn lao cùng tham vọng.

We must act big in what we do,

Chúng ta phải hành động thiết thực,

and we must be big when it comes to the impact we make.

và chúng ta hãy thật nghiêm túc khi nói đến tác động mà ta tạo ra.

Thank you very much.

Cảm ơn rất nhiều.

(Applause)

(Vỗ tay)

Bruno Giussani: Xin cảm ơn Thủ Hiến.

Bruno Giussani: First Minister, thank you.

I would like to ask a couple of questions

Tôi muốn hỏi một vài câu hỏi

vì bà đã đề cập đến các trang trại gió ở phía bắc,

because you mentioned the wind farms up north,

but there is a new field opening up in the north,

nhưng có một mỏ mới đang mở ra ở phía Bắc,

it is an oil field, the Cambo oil field.

đó là về một mỏ dầu, mỏ dầu Cambo.

It’s been licensed by the UK government,

Nó đã được cấp phép bởi chính phủ Vương quốc Anh,

and a few weeks ago you wrote to the prime minister

và một vài tuần trước, bà đã viết thư cho Thủ tướng

of the UK government,

của chính phủ Vương quốc Anh,

and you asked him to reassess that field and the licensing

và bà đã yêu cầu ông đánh giá lại mỏ dầu đó và việc cấp phép

in view of the climate emergency.

khi suy xét đến tình trạng khẩn cấp về khí hậu.

There's also a growing movement in Scotland against that project.

Ngoài ra còn có một phong trào đang phát triển ở Scotland chống lại dự án đó.

What are people to make of opening up a new gigantic oil field

Ta nên làm gì khi mở ra một mỏ dầu khổng lồ mới

while at the same time pushing for decarbonizing policies at COP?

đồng thời thúc đẩy các chính sách khử cacbon tại COP?

Nicola Sturgeon: I think people are right to ask big questions and be concerned.

Nicola Sturgeon: tôi nghĩ mọi người đúng

khi hỏi các câu hỏi quan trọng và đáng quan tâm.

Oil and gas is important to Scotland.

Dầu và khí đốt rất quan trọng đối với Scotland.

It has been for four, almost five decades important to fulfilling our energy needs,

Nó rất quan trọng khi đáp ứng nhu cầu năng lượng trong 4 và gần 5 năm thập kỷ,

but it's important to our economy.

và quan trọng với kinh tế của ta.

But if we're not prepared to ask ourselves the hard questions,

Nhưng nếu ta không sẵn sàng để hỏi bản thân các câu hỏi khó,

we're not really facing up to this challenge.

thì ta không thật sự đối mặt với thử thách này.

We can't switch fossil fuels off overnight,

Ta không thể chuyển sang nhiên liệu hóa thạch chỉ sau một đêm,

but we must accelerate the transition away from them.

nhưng ta phải đẩy mạnh sự chuyển đổi không dùng chúng nữa.

And therefore the question is: Is new exploration consistent with that?

Và do đó câu hỏi là: Liệu khám phá mới có phù hợp với điều đó hay không?

And that's the question I posed to the prime minister

Và đó là câu hỏi mà tôi đề ra cho ngài Thủ tướng rằng

where the power over this lies.

quyền lực đối với việc này nằm ở đâu.

Vâng, ta cần đảm bảo ta thực hiện chuyển đổi bền vững và công bằng.

Yes, we need to make sure that we make the transition sustainably and fairly.

But if we just rely on new exploration of the old ways of doing things,

Nhưng nếu chúng ta chỉ dựa vào khám phá mới về những cách làm cũ,

I think the question is whether we do that at the pace we are required to do.

tôi nghĩ câu hỏi là liệu ta có làm điều đó với tốc độ mà ta buộc phải làm không.

So a country like Scotland, we can't just answer the easy questions.

Vì vậy, một đất nước như Scotland không thể chỉ trả lời những câu hỏi dễ.

We've got to face up to the hard questions as well.

Chúng ta cũng phải đối mặt với những câu hỏi khó.

Nhưng chúng ta phải chắc rằng quá trình chuyển đổi là---

But we must make sure the transition is just --

just for people, for communities and for the planet as a whole.

là vì mọi người, cho cộng đồng và cho toàn hành tinh.

And that's what we are committed to seeking,

Và đó là những gì ta cam kết theo đuổi, để thể hiện sự lãnh đạo.

to show leadership on.

BG: vậy yêu cầu cụ thể của bà gì?

BG: What was your exact demand?

Redraw the lines? Suspend it? Change it? Reanalyze it?

Đặt giới hạn? Tạm ngừng? Thay đổi nó? Hay phân tích lại?

NS: Vâng, giấy phép đã được cấp cách đây 20 năm trước.

NS: Well, the license was granted 20 years ago.

There is a process now it has to go through

Hiện nay, nó phải trải qua cả quá trình để được chấp thuận cho sự phát triển.

to get approval for development.

And my argument is

Và lập luận của tôi là

nếu một công ty xin cấp giấy phép mới,

just if a company was now applying for a new licence,

there would have to be a climate compatibility check.

sẽ phải có một sự kiểm tra tính tương thích với khí hậu.

Now, arguably that's not robust enough,

Hiện tại, có thể cho rằng việc đó chưa đủ mạnh,

but the same thing should happen

nhưng điều tương tự sẽ xảy ra

nếu giấy phép hiện hành được chuyển thành đồng thuận phát triển.

if our existing license is turned into development consent.

And that's the process I think should happen.

Và đó là quá trình tôi nghĩ nên xảy ra.

We've got to be careful

Ta phải thận trọng rằng

that we don't leave communities and people behind in that transition.

ta không bỏ rơi các cộng đồng và con người trong lúc chuyển đổi.

We've got to be careful we don't switch domestic production

Chúng ta phải thận trọng rằng chúng ta không chuyển đổi sản xuất trong nước

to imports of oil and gas.

sang nhập khẩu dầu và khí đốt.

That would be counterproductive.

Điều đó sẽ phản tác dụng.

So the way in which we make the transition matters.

Vì thế, cách ta thực hiện chuyển đổi trở nên quan trọng.

But we can’t have a business as usual.

Nhưng ta không thể kinh doanh như bình thường.

Because if we keep telling ourselves we can rely on fossil fuels forever,

Bởi vì nếu chúng ta cứ tự nhủ chúng ta có thể mãi dựa vào nhiên liệu hóa thạch,

then we'll never meet that transition.

ta sẽ không bao giờ hoàn thành chuyển đổi.

And that's the key point I think we've got to address.

Đó là điểm mấu chốt mà tôi nghĩ ta phải giải quyết.

BG: Let's hope it goes in that direction.

BG: ta hãy hy vọng nó sẽ đi đúng hướng.

First Minister, thank you for coming to TED.

- Thủ Hiến, cảm ơn bà đã đến với TED. - Cảm ơn.

Thank you.

(Vỗ tay)

(Applause)